ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อำเภอวานรนิวาส"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
BotKung (คุย | ส่วนร่วม)
Potapt (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{กล่องข้อมูล อำเภอ
{{ช่วยดูหน่อย}}
| name = วานรนิวาส
'''อำเภอวานรนิวาส''' เป็นอำเภอใน[[จังหวัดสกลนคร]] [[พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ([[รัชกาลที่ 4]]) ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ เปลี่ยนชื่อเมืองสกลทวาปีเป็น[[สกลนคร]]ของชาวย้อเมืองพี่เมื่อ พ.ศ. 2281 และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯยก “บ้านกุดลิง”
| english = Wanon Niwat
ของชาวโย้ย เป็นเมืองน้องให้คล้องจองกันเป็นเมือง “[[วานรนิวาส]]” เมื่อวัน จันทร์ แรม 1 ค่ำา เดือน 8 ปีระกา ตรีศก จศ. 1223 ตรงกับวันจันทร์ที่ 6 พ.ศ. 2404
| province = สกลนคร
 
| coordinates = {{coor dms|17|37|56|N|103|45|7|E|type:admin2nd_region:TH}}
== ประวัติ ==
| area = 1,001.0
เมื่อประมาณ [[พ.ศ. 2378]] [[พระสุนทรราชวงษา]]เจ้าเมือง[[นครพนม]]ได้เสร็จราชการสงครามแล้ว จึงกลับ เมือง[[ยโสธร]]ตามเดิม [[ท้าวจันโสม]]ซึ่งเป็น[[เพี้ย]] (ข้าราชการอีสานโบราณ) บ้าน ม่วงริมยาม ซึ่งคงจงรักภักดีต่อพระสุนทรราชวงษามาก ได้หาสมัครพรรค
| population = 120,176
พวกได้ประมาณ พันคนเศษ ตามพระสุนทรราชวงษา เจ้าเมืองยโสธร ไปตั้ง ครอบครัวที่บ้านกุดลิงแขวงเมือง[[ยโสธร]]กุดคือลําน้ำที่ไหลไม่หยุด ส่วนลิง
| population_as_of = 2549
คือต้นหูลิงมิใช้มีลิงอยู่มาก ท้าวจันโสม เห็นว่า “บ้านกุดลิง” คับแคบลําบากในการทํามาหากิน อีกทั้ง พระสุนทราชวงษา (ท้าวฝ่าย) เจ้านาย อาจจะอสัญกรรมหมดความ ผูกพันอีกทั้งคิดถึงญาติที่พี่น้องชาวโย้ย เดิมที่บ้านม่วงริมยาม จึงได้อพยพ กลับมาใกล้บริเวณเดิมที่บ้านท่าแร้(ตําบลแร่)อําเภอพังโคนในปัจจุบัน และ
| density = 120
คงนําชื่อ บ้านกุดลิง ตามมา แต่แห้งแล้งอีก จึงอพยพมาอยู่บ้านชุมแสงหัวนา(บ้านและตําบลวานรนิวาสในปัจจุบัน) แต่ยังคงใช่ชื่อบ้านกุดลิงเช่นเดิม จนกระทั่ง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่4 แห่งราชวงศ์จักรี ทรง พระกรุณาโปรดเกล้าฯ ยกบ้านกุลิงเป็นเมืองและพระราชทานนามว่า “วานรนิวาส" เมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม [[พ.ศ. 2404]] ตั้งท้าวจันโสมเป็น เป็นหลวง ประชาราษฎร์รักษา(ฉิม ศรีถาพร)เป็นนายอําเภอวานรนิวาส คนแรก
| postal_code = 47120
 
| geocode = 4708
== ที่ตั้งและอาณาเขต ==
| capital = ที่ว่าการอำเภอวานรนิวาส ตำบลวานรนิวาส อำเภอวานรนิวาส จังหวัดสกลนคร 47120
ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตก ค่อนไปทางทิศเหนือของ[[จังหวัดสกลนคร]] พื้นที่
| phone = 0 4279 1379
1,001 ตารางกิโลเมตร ห่างจากจังหวัดสกลนคร 82 กิโลเมตร และห่างจาก
| fax = 0 4279 1379
[[กรุงเทพมหานคร]]ประมาณ 780 กิโลเมตร มีอาณาเขตดังนี้
| คำขวัญ = วานรเมืองธรรมะ วัดเสพระตะเคียนใหญ่ หินเหิบไหมมัดหมี่ คอนศรีข้าวเหม่าหวาน หนองม่วงงานแข่งเรือ ม่วนเหลือบุญพระเวสสันดร ออนซอนอ่างเก็บน้ำห้วยโทง<!--www.amphoe.com: วานรเมืองธรรมะ องค์พระตะเคียนทอง ของเก่าวัดเส บุญพระเหวดเดือนสี่ ผ้าไหมมัดหมี่บ้านหินเหิบ งามเลิศวัฒนธรรม แหล่งน้ำห้วยโทง-->
*ทิศเหนือ - ติดต่อกับ [[อําเภอคําตากล้า]]และ [[อําเภอบ้านม่วง]] จ.[[สกลนคร]]
}}
*ทิศใต้ - ติดต่อกับ[[อําเภอพังโคน]]
'''วานรนิวาส''' เป็นอำเภอหนึ่งใน[[จังหวัดสกลนคร]]
*ทิศตะวันออก - ติดต่อกับ [[อําเภออากาศอํานวย]]และ [[อําเภอพรรณานิคม]]
*ทิศตะวันตก - ติดต่อกับ [[อําเภอเจริญศิลป]]และ[[อําเภอสว่างแดนดิน]]
 
== ตราประจำอำเภอ ==
ตราหนุมาน
 
== ประวัติ ==
== ตำบลในการปกครอง ==
เมื่อประมาณ [[พ.ศ. 2378]] [[พระสุนทรราชวงษา]] เจ้าเมือง[[นครพนม]]ได้เสร็จราชการสงครามแล้ว จึงกลับเมือง[[ยโสธร]]ตามเดิม [[ท้าวจันโสม]]ซึ่งเป็น[[เพี้ย]] (ข้าราชการอีสานโบราณ) บ้านม่วงริมยาม ซึ่งคงจงรักภักดีต่อพระสุนทรราชวงษามาก ได้หาสมัครพรรคพวกได้ประมาณพันคนเศษตามพระสุนทรราชวงษา เจ้าเมืองยโสธร ไปตั้งครอบครัวที่บ้านกุดลิง แขวงเมืองยโสธร โดยคำว่า "กุด" หมายถึงลําน้ำที่ไหลไม่หยุด ส่วน "ลิง" หมายถึงต้นหูลิง (มิใช่มีลิงอยู่มาก)
[[ตำบลวานรนิวาส]]
[[ตำบลเดื่อศรีคันชัย]]
[[ตำบลศรีวิชัย]]
[[ตำบลหนองสนม]]
[[ตำบลหนองแวง]]
[[ตำบลนาซอ]]
[[ตำบลขัวก่าย]]
[[ตำบลคูสะคาม]]
[[ตำบลอินทร์แปลง]]
[[ตำบลนาคำ]]
[[ตำบลคอนสวรรค์]]
[[ตำบลกุดเรือคำ]]
[[ตำบลหนองแวงใต้]]
[[ตำบลธาตุ]]
 
ต่อมาท้าวจันโสมเห็นว่า บ้านกุดลิงคับแคบลําบากในการทํามาหากิน อีกทั้งพระสุนทรราชวงษา (ท้าวฝ่าย) เจ้านาย อาจจะอสัญกรรมจึงหมดความผูกพัน อีกทั้งคิดถึงญาติที่พี่น้องชาวโย้ยเดิมที่บ้านม่วงริมยาม จึงได้อพยพกลับมาใกล้บริเวณเดิมที่บ้านท่าแร้ (ตําบลแร่ [[อําเภอพังโคน]]ในปัจจุบัน) และคงนําชื่อ "บ้านกุดลิง" ตามมา แต่แห้งแล้งอีก จึงอพยพมาอยู่บ้านชุมแสงหัวนา (ตําบลวานรนิวาสในปัจจุบัน) และยังคงใช้ชื่อบ้านกุดลิงเช่นเดิม
== ประชากร ==
 
จนกระทั่ง[[พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]] (รัชกาลที่ 4) ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ เปลี่ยนชื่อเมืองสกลทวาปีของชาวย้อเป็น "[[สกลนคร|เมืองสกลนคร]]" เมื่อปี [[พ.ศ. 2381]] จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ยกบ้านกุดลิงของชาวโย้ยให้เป็นเมืองน้องของเมืองสกลนคร โดยมีชื่อคล้องจองกันว่า '''เมืองวานรนิวาส''' เมื่อวันจันทร์ แรม 1 ค่ำ เดือน 8 ปีระกา ตรีศก จ.ศ. 1223 ตรงกับวันจันทร์ที่ [[6 กรกฎาคม]] [[พ.ศ. 2404]] และทรงตั้งท้าวจันโสมเป็นหลวงประชาราษฎร์รักษา (ฉิม ศรีถาพร) เป็นเจ้าเมืองคนแรก
อําเภอวานรนิวาส มีประชากรรวมทั้งสิ้น 103,630 คน เป็นชาย
51,714คน หญิง51,916คน ผูมีสิทธิ์เลือกตั้ง59,342คน ประชากรจํานวน
18,453ครัวเรือน นับถือศาสนาพุทธ95.1% ศาสนาคริสต์4.8% ศาสนา
อิสลาม0.1%
 
== ที่ตั้งและอาณาเขต ==
อำเภอวานรนิวาสตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกค่อนไปทางทิศเหนือของจังหวัด ห่างจากตัวจังหวัดสกลนคร 82 กิโลเมตร และห่างจาก[[กรุงเทพมหานคร]]ประมาณ 780 กิโลเมตร มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังนี้
*'''ทิศเหนือ''' ติดต่อกับ[[อำเภอบ้านม่วง]]และ[[อำเภอคำตากล้า]]
*'''ทิศตะวันออก''' ติดต่อกับ[[อำเภออากาศอำนวย]]
*'''ทิศใต้''' ติดต่อกับ[[อำเภอพรรณานิคม]]และ[[อำเภอพังโคน]]
*'''ทิศตะวันตก''' ติดต่อกับ[[อำเภอสว่างแดนดิน]]และ[[อำเภอเจริญศิลป์]]
 
== การปกครองส่วนภูมิภาค ==
== คำขวัญ ==
อำเภอวานรนิวาสแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 14 [[ตำบล]] 175 [[หมู่บ้าน]] ได้แก่
{|
|-
||1.||วานรนิวาส||||(Wanon Niwat)||||17 หมู่บ้าน||||||||||8.||ศรีวิชัย||||(Si Wichai)||||14 หมู่บ้าน|||
|-
||2.||เดื่อศรีคันไชย||||(Duea Si Khan Chai)||||15 หมู่บ้าน|||||||||||9.||นาซอ||||(Na So)||||10 หมู่บ้าน|||
|-
||3.||ขัวก่าย||||(Khua Kai)||||13 หมู่บ้าน|||||||||||10.||อินทร์แปลง||||(In Plaeng)||||9 หมู่บ้าน|||
|-
||4.||หนองสนม||||(Nong Sanom)||||19 หมู่บ้าน||||||||||11.||นาคำ||||(Na Kham)||||10 หมู่บ้าน|||
|-
||5.||คูสะคาม||||(Khu Sakham)||||9 หมู่บ้าน|||||||||||12.||คอนสวรรค์||||(Khon Sawan)||||9 หมู่บ้าน|||
|-
||6.||ธาตุ||||(That)||||21 หมู่บ้าน|||||||||||13.||กุดเรือคำ||||(Kut Ruea Kham)||||9 หมู่บ้าน|||
|-
||7.||หนองแวง||||(Nong Waeng)||||6 หมู่บ้าน|||||||||||14.||หนองแวงใต้||||(Nong Waeng Tai)||||14 หมู่บ้าน|||
|}
 
== การปกครองส่วนท้องถิ่น ==
วานรเมืองธรรมะ
ท้องที่อำเภอประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 15 แห่ง ได้แก่
วัดเสพระตะเคียนใหญ่
* '''เทศบาลตำบลวานรนิวาส''' ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลวานรนิวาส
หินเหิบไหมมัดหมี่
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลวานรนิวาส''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวานรนิวาส (นอกเขตเทศบาลตำบลวานรนิวาส)
คอนศรีข้าวเหม่าหวาน
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลเดื่อศรีคันไชย''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเดื่อศรีคันไชยทั้งตำบล
หนองม่วงงานแข่งเรือ
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลขัวก่าย''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลขัวก่ายทั้งตำบล
ม่วนเหลือบุญพระเวสสันดร
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลหนองสนม''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองสนมทั้งตำบล
ออนซอนอ่างเก็บน้ำห้วยโทง
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลคูสะคาม''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคูสะคามทั้งตำบล
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลธาตุ''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลธาตุทั้งตำบล
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลหนองแวง''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองแวงทั้งตำบล
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลศรีวิชัย''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศรีวิชัยทั้งตำบล
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลนาซอ''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาซอทั้งตำบล
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลอินทร์แปลง''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลอินทร์แปลงทั้งตำบล
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลนาคำ''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาคำทั้งตำบล
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลคอนสวรรค์''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคอนสวรรค์ทั้งตำบล
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลกุดเรือคำ''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกุดเรือคำทั้งตำบล
* '''องค์การบริหารส่วนตำบลหนองแวงใต้''' ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองแวงใต้ทั้งตำบล
 
== ประชากร ==
อําเภอวานรนิวาสมีประชากรรวมทั้งสิ้น 120,176 คน ([[พ.ศ. 2549]]) เป็นชาย 59,974 คน หญิง 60,202 คน ประชากรจํานวน 27,950 ครัวเรือน นับถือศาสนาพุทธร้อยละ 95.1 ศาสนาคริสต์ร้อยละ 4.8 ศาสนาอิสลามร้อยละ 0.1
 
== แหล่งข้อมูลอื่น ==
*[http://www.wanonniwat.com/ ที่ว่าการอำเภอวานรนิวาส]
*[http://www.wanonniwas.org/ เทศบาลตำบลวานรนิวาส]
*[http://www.wanorn.org/ สถานีตำรวจภูธรวานรนิวาส]
*[http://www.osesa3.net/ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสกลนคร เขต 3]
*[http://school.obec.go.th/mwn/ โรงเรียนมัธยมวานรนิวาส]
*[http://www.cmsthaicenter.com เว็บลูกหลานชาววานรนิวาส]
*[http://www.hanuman23.com เว็บลูกหลานชาววานรนิวาส รุ่นหนุมาน '๒๓]
 
{{อำเภอจังหวัดสกลนคร}}
*[http://www.wanorn.org/ สถานีตำรวจภูธร อำเภอวานรนิวาส]
*[http://www.osesa3.net/ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาสกลนคร เขต 3 ]
*[http://school.obec.go.th/mwn/ โรงเรียนมัธยมวานรนิวาส ]
*[http://www.wanonniwas.org/ เทศบาลอำเภอวานรนิวาส ]
*[http://www.cmsthaicenter.com เว็บลูกหลานชาววานรนิวาส ]
*[http://www.hanuman23.com เว็บลูกหลานชาววานรนิวาส รุ่นหนุมาน'๒๓]
*[http://www.wanonniwat.com/ ที่ว่าการอำเภอวานรนิวาส ]
 
{{โครงจังหวัด}}
[[หมวดหมู่:อำเภอในจังหวัดสกลนคร|วานรนิวาส]]
 
[[en:Amphoe Wanon Niwat]]