ผลต่างระหว่างรุ่นของ "หลอดเลือดหัวใจ"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: เครื่องมือแก้ไขต้นฉบับปี 2560 |
ปรับปรุงบทความโดยแปลจากวิกิพีเดียภาษาอังกฤษ |
||
บรรทัด 1:
{{Infobox artery
| Name = หลอดเลือดหัวใจ<br/>Coronary arteries
| Image = Coronary arteries.png
| Caption = หลอดเลือดหัวใจ (อักษรสีแดง) และองค์ประกอบสำคัญอื่น ๆ (อักษรสีน้ำเงิน)
}}
'''หลอดเลือดหัวใจ''' ({{lang-en|coronary arteries}}) เป็น[[หลอดเลือด]]
หลอดเลือดหัวใจพันรอบหัวใจทั้งหมด สองแขนงหลักคือ[[หลอดเลือดแดงหัวใจซ้าย]] (LCA) และหลอดเลือดแดงหัวใจขวา (RCA) หลอดเลือดหัวใจสามารถแบ่งหมวดหมู่ได้ตามพื้นที่ของหัวใจที่ให้การไหลเวียน หมวดหมู่เหล่านี้คือ หลอดเลือดเยื่อบุหัวใจชั้นนอก (epicardial) อยู่เหนือ[[เยื่อบุหัวใจชั้นนอก]]สุด (epicardium) และหลอดเลือดเล็ก (microvascular) อยู่ใกล้[[เยื่อบุหัวใจชั้นใน]] (endocardium)<ref>{{Cite journal|last1=Petersen|first1=J. W.|last2=Pepine|first2=C. J.|year=2014|title=Microvascular Coronary Dysfunction and Ischemic Heart Disease – Where Are We in 2014?|journal=Trends in Cardiovascular Medicine|volume=25|issue=2|pages=98–103|doi=10.1016/j.tcm.2014.09.013|pmc=4336803|pmid=25454903}}</ref>
การทำงานที่ลดลงของหลอดเลือดหัวใจสามารถนำไปสู่การลดการไหลของออกซิเจนและสารอาหารไปยังหัวใจ สิ่งนี้ไม่เพียงส่งผลกระทบต่อปริมาณ[[กล้ามเนื้อหัวใจ]]เท่านั้น แต่ยังส่งผลต่อความสามารถของหัวใจในการสูบฉีดโลหิตไปทั่วร่างกาย ดังนั้นความผิดปกติหรือโรคของหลอดเลือดหัวใจอาจมีผลกระทบร้ายแรงต่อสุขภาพ อาจนำไปสู่โรค[[หลอดเลือดหัวใจตีบ]] [[หัวใจวาย]] และแม้กระทั่งเสียชีวิต<ref>{{Cite web|url=https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/anatomy-and-function-of-the-coronary-arteries|title=Anatomy and Function of the Coronary Arteries|website=www.hopkinsmedicine.org|language=en|access-date=2019-09-01}}</ref>
== โครงสร้าง ==
หลอดเลือดหัวใจส่วนหลักจะประกอบด้วย หลอดเลือดแดงหัวใจซ้ายและหลอดเลือดแดงหัวใจขวา ซึ่งทั้งสองแยกย่อยเป็นหลายแขนงดังที่แสดงในรูป 'ระบบไหลเวียนของหลอดเลือดหัวใจ'
* [[ไฟล์:Coronary arteries flow.png|thumb|ระบบไหลเวียนของหลอดเลือดหัวใจ|384x384px]] [[หลอดเลือดแดงใหญ่เอออร์ตา]]
** [[หลอดเลือดแดงหัวใจซ้าย]] (LCA)
*** หลอดเลือดแดงแขนงซ้ายลงด้านหน้า (Left anterior descending artery)
*** หลอดเลือดแดงแขนงซ้ายอ้อมด้านข้าง (Left circumflex artery)
*** หลอดเลือดแดงลงด้านหลัง (Posterior descending artery)
*** รามัส หรือหลอดเลือดแดงอินเตอร์มีเดียต (Ramus หรือ intermediate artery)
** [[หลอดเลือดแดงหัวใจขวา]] (RCA)
*** หลอดเลือดแดงขอบด้านขวา (Right marginal artery)
*** หลอดเลือดแดงลงด้านหลัง (Posterior descending artery)
หลอดเลือดแดงหัวใจซ้าย (LCA) เริ่มจากหลอดเลือดแดงใหญ่ภายในจุดเชื่อมด้านซ้ายของ[[ลิ้นหัวใจเอออร์ติก]] และส่งเลือดไปทางด้านซ้ายของหัวใจ แยกออกเป็นสองแขนงคือ[[หลอดเลือดแดงแขนงซ้ายลงด้านหน้า]]และ[[หลอดเลือดแดงแขนงซ้ายอ้อมด้านข้าง]] หลอดเลือดแดงแขนงที่อยู่ด้านหน้าลงมาทางซ้ายนั้นจะไปเลี้ยง[[ผนังกั้นช่องหัวใจห้องล่าง]] และ ผนังด้านหน้าของ[[หัวใจห้องล่างซ้าย]] หลอดเลือดแดงแขนงซ้ายอ้อมด้านข้างนั้น จะไปเลี้ยงส่วนอื่นของผนังห้องล่างซ้าย ประมาณ 33% ของประชากรจะมีหลอดเลือดหัวใจด้านซ้ายต่อไปยัง[[หลอดเลือดแดงแขนงลงด้านหลัง]]<ref name=":0">{{Cite book|title=Physiology|last=Costanzo|first=Linda S.|isbn=9780323511896|edition=6th|date=2018|publisher=[[Elsevier]]|location=Philadelphia, PA|oclc=965761862}}</ref> ซึ่งกระจายโลหิตให้กับทำให้ผนังด้านหลังและด้านล่างของช่องหัวใจห้องล่าง บางครั้งจะมีแขนงที่สามเกิดขึ้นที่ทางแยกระหว่าง หลอดเลือดแดงแขนงซ้ายลงด้านหน้า และหลอดเลือดแดงแขนงซ้ายอ้อมด้านข้าง ที่เรียกว่าหลอดเลือดแดง''รามัส'' หรือหลอดเลือดแดง''อินเตอร์มีเดียต''<ref name="Hurst">{{cite book|title=Hurst's The Heart|last=Fuster|first=V|author2=Alexander RW|author3=O'Rourke RA|publisher=McGraw-Hill|year=2001|isbn=978-0-07-135694-7|edition=10th|page=53}}</ref>
หลอดเลือดแดงหัวใจขวา (RCA) มีจุดเริ่มต้นอยู่ภายในจุดเชื่อมด้านขวาของลิ้นหัวใจเอออร์ติก มีแนวลงไปทาง[[ร่องโคโรนารีด้านขวา]] ผ่านไปยังจุด[[ครักซ์ คอร์ดิซ]] (crux cordis) หลอดเลือดหัวใจด้านขวาส่วนใหญ่จะแตกแขนงเป็น[[หลอดเลือดแดงส่วนขอบด้านขวา]] (right marginal arteries) และใน 67% ของประชากร จะต่อเนื่องไปยังหลอดเลือดแดงลงด้านหลัง<ref name=":0" /> หลอดเลือดแดงส่วนขอบด้านขวากระจายโลหิตบริเวณห้องหัวใจทางด้านขวา และหลอดเลือดแดงลงด้านหลังกระจายโลหิตบริเวณกล้ามเนื้อผนังหัวใจห้องล่างซ้ายด้านหลังและด้านล่าง
นอกจากนี้ยังมีหลอดเลือดแดงโคนัส (conus) ซึ่งมีอยู่เพียงประมาณร้อยละ 45 ของประชากรมนุษย์ ซึ่งทำให้เลือดไหลเวียนไปยังหัวใจได้เพิ่มเติมเมื่อหลอดเลือดแดงแขนงซ้ายลงด้านหน้าถูกอุดตัน<ref>{{cite journal|vauthors=Wynn GJ, Noronha B, Burgess MI|year=2008|title=Functional significance of the conus artery as a collateral to an occluded left anterior descending artery demonstrated by stress echocardiography|journal=International Journal of Cardiology|volume=140|issue=1|pages=e14–5|doi=10.1016/j.ijcard.2008.11.039|pmid=19108914}}</ref><ref>{{cite journal|vauthors=Schlesinger MJ, Zoll PM, Wessler S|year=1949|title=The conus artery: a third coronary artery|journal=American Heart Journal|volume=38|issue=6|pages=823–38|doi=10.1016/0002-8703(49)90884-4|pmid=15395916}}</ref>
== นัยสำคัญทางคลินิก ==
{{หลัก|โรคหลอดเลือดหัวใจ}}
[[ไฟล์:Atherosclerosis 2011.jpg|thumb|ภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง]]
การตีบแคบของหลอดเลือดแดงอาจเกิดจากกระบวนการที่เรียกว่า [[ภาวะหลอดเลือดแข็ง]] (atherosclerosis, arteriosclerosis, หรือ arteriolosclerosis) เกิดขึ้นเมื่อเนื้อเยื่อ (ประกอบด้วยไขมันและสารอื่น ๆ ) สะสมอยู่ตามผนังหลอดเลือดแดง สำหรับ[[โรคหลอดเลือดหัวใจ]] (CAD) หรือ[[โรคหัวใจขาดเลือด]] (IHD) เป็นคำศัพท์ที่ใช้อธิบายถึงการตีบของหลอดเลือดหัวใจ<ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/heartdisease/coronary_ad.htm|title=Coronary Artery Disease: Causes, Diagonosis & Prevention{{!}} cdc.gov|date=2018-10-09|website=www.cdc.gov|language=English|access-date=2019-09-01}}</ref>
ในขณะที่โรคดำเนินไปการสะสมของแผ่นคราบสามารถยับยั้งการไหลเวียนของเลือดไปยังกล้ามเนื้อหัวใจ หากเกิด[[การขาดเลือดเฉพาะที่]] (ischemia) หัวใจจะไม่สามารถทำงานได้อย่างถูกต้องโดยเฉพาะภายใต้ความเครียดที่เพิ่มขึ้น [[อาการปวดเค้นหัวใจ|อาการเจ็บเค้นอกคงที่]] คืออาการเจ็บหน้าอกเมื่อมีการออกแรง ซึ่งจะดีขึ้นด้วยการพักผ่อน [[อาการปวดเค้นไม่เสถียร|อาการเจ็บเค้นอกที่ไม่คงที่]] คืออาการเจ็บหน้าอกที่สามารถเกิดขึ้นได้ในเวลาพัก รู้สึกรุนแรงมากขึ้น และ/หรือนานขึ้นกว่าภาวะเจ็บเค้นอกคงที่ ซึ่งเกิดจากการตีบของหลอดเลือดมากขึ้น<ref>{{Cite web|url=https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/16898-coronary-artery-disease|title=Coronary Artery Disease|website=Cleveland Clinic|language=English|access-date=2019-09-01}}</ref>
[[ไฟล์:Heart attack-NIH.gif|thumb|left||อาการหัวใจวาย]]
อาการหัวใจวายเป็นผลมาจากการแตกของคราบในหลอดเลือดอย่างฉับพลัน และการก่อตัวของก้อนลิ่มเลือดที่อุดตันการไหลเวียนของเลือดไปยังส่วนหนึ่งของหัวใจ ที่นำไปสู่อาการ[[เนื้อตายเหตุขาดเลือด]] (infarct)
โรคหลอดเลือดหัวใจ (CAD) อาจส่งผลให้เกิด[[ภาวะหัวใจล้มเหลว]]หรือ[[ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ]] หัวใจล้มเหลวเกิดจากการขาดออกซิเจนเรื้อรังเนื่องจากการไหลเวียนของเลือดลดลง ซึ่งเมื่อเวลาผ่านไปทำให้หัวใจอ่อนแอ ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะเกิดจากการส่งผ่านเลือดไม่เพียงพอไปยังหัวใจ ซึ่งรบกวน[[ระบบการนำไฟฟ้าหัวใจ|สัญญาณแรงกระตุ้นไฟฟ้าของหัวใจ]]
หลอดเลือดหัวใจสามารถเกิดการตีบเมื่อตอบสนองต่อสิ่งเร้าต่าง ๆ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นสารเคมี ซึ่งเรียกว่า[[ปฏิกริยาสะท้อนของหัวใจ]]
นอกจากนี้ยังมีกรณีที่หายากคือ การฉีกของหลอดเลือดหัวใจที่เกิดขึ้นเอง (spontaneous coronary artery dissection) โดยที่ผนังของหลอดเลือดหัวใจเส้นหนึ่งรั่วทำให้เกิดอาการปวดอย่างรุนแรง การฉีกของหลอดเลือดหัวใจโดยธรรมชาตินั้นแตกต่างจาก CAD โดยไม่ได้เกิดจากการสะสมของคราบในหลอดเลือดแดง และมีแนวโน้มที่จะเกิดขึ้นในบุคคลที่อายุน้อยกว่า รวมถึงผู้หญิงที่เพิ่ง[[คลอด]] หรือผู้ชายที่ออกกำลังกายอย่างหนัก<ref>{{Cite web|url=https://www.heart.org/en/health-topics/heart-attack/about-heart-attacks/coronary-artery-dissection-not-just-a-heart-attack|title=Coronary Artery Dissection: Not Just a Heart Attack|website=www.heart.org|language=en|access-date=2019-09-02}}</ref>
== นิรุกติศาสตร์ ==
{{multiple image
| width = 80
| footer =
| image1 = Busto di sol, età giulio-claudia.JPG
| caption1 = มงกุฎโรมัน
| image2 = Heart with ventricles and arteries.jpg
| caption2 = แบบจำลองหัวใจมนุษย์
}}
คำว่า ''corona'' เป็นคำภาษาละตินหมายถึง ''มงกุฎ'' จาก[[ภาษากรีกโบราณ]] ''κορώνη'' (korōnè, ''พวงมาลัย, พวงมาลา'') ถูกนำไปใช้กับหลอดเลือดหัวใจเนื่องจากความคล้ายคลึงกันทาง{{linktext|สัณฐาน}}
คำว่า ''arterie'' ใน[[ภาษาแองโกล-ฝรั่งเศส]] (''artaire'' ในภาษาฝรั่งเศสโบราณ และ ''[[wiktionary:en:arteria#Latin|artērium]]'' ในภาษาละติน) หมายถึง ''ท่อลม'' และ ''เส้นทางหลัก'' ถูกนำไปใช้กับหลอดเลือดหัวใจเนื่องจากหลอดเลือดแดงนั้นไม่ปรากฏมีเลือดหลังการเสียชีวิต
== ดูเพิ่ม ==
{{multiple image
| total_width = 350
| image1 = Blausen 0260 CoronaryVessels Anterior.png
| caption1 = หลอดเลือดหัวใจด้านหน้า
| image2 = Blausen 0261 CoronaryVessels Posterior.png
| caption2 = หลอดเลือดหัวใจด้านหลัง
}}
* {{ill|การไหลเวียนของเลือดรอบหัวใจ|en|Coronary circulation}}
* [[หลอดเลือดแดงหัวใจซ้าย]]
* {{ill|หลอดเลือดแดงหัวใจขวา|en|Right coronary artery}}
* [[หัวใจ]]
* [[หทัยวิทยา]]
* [[โรคหลอดเลือดเลี้ยงหัวใจ]]
* [[อาการปวดเค้นหัวใจ]]
* [[อาการปวดเค้นไม่เสถียร]]
* [[กล้ามเนื้อหัวใจตายเหตุขาดเลือด]]
==อ้างอิง==
{{รายการอ้างอิง}}
{{โครงกายวิภาคศาสตร์}}▼
{{หลอดเลือดแดงของอก}}
{{Authority control|GND=4032503-9}}
[[หมวดหมู่:กายวิภาคของหัวใจ]]
| |||