ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ประเทศมาซิโดเนียเหนือ"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
ล ย้อนการแก้ไขที่อาจเป็นการทดลอง หรือก่อกวนด้วยบอต ไม่ควรย้อน? แจ้งที่นี่ |
||
บรรทัด 1:
{{ความหมายอื่น|เขตการปกครอง||ดูที่=มาซิโดเนีย}}
{{กล่องข้อมูล ประเทศ
| native_name = {{lang|mk|Република Северна Македонија}} <small>{{mk icon}}</small><br/>{{lang|sq|Republika e Maqedonisë së Veriut}} <small>{{sq icon}}</small>
| conventional_long_name = สาธารณรัฐนอร์ทมาซิโดเนีย
| common_name = นอร์ทมาซิโดเนีย
| image_flag = Flag of North Macedonia.svg
| image_coat = Coat of arms of North Macedonia.svg
| image_map = Europe-Macedonia.svg
| national_anthem = <br/>[[แดแนสนัตมาแกดอนียา]]<br/>{{small|"วันนี้เหนือมาซิโดเนีย"}}
| official_languages = [[ภาษามาซิโดเนีย]]<sup>1</sup><br/>[[ภาษาแอลเบเนีย]]<sup>2</sup>
| capital = [[สโกเปีย]] <!-- Unsourced image removed: ภาพ:Grb na Skopje.jpg|20px -->
|
| latd = 42 |latm=0 |latNS=N |longd=21 |longm=26 |longEW=E |
| largest_city = [[สโกเปีย]]
| government_type = [[สาธารณรัฐ]][[ระบบรัฐสภา]]
| leader_title1 = [[ประธานาธิบดีนอร์ทมาซิโดเนีย|ประธานาธิบดี]]
| leader_title2 = [[นายกรัฐมนตรีนอร์ทมาซิโดเนีย|นายกรัฐมนตรี]]
| leader_name1 = [[สแตวอ แปนดารอฟสกี]]
| leader_name2 = [[ออลีแวร์ สปาซอฟสกี]]
| area_rank = 146
| area_magnitude = 1 E10
| area_km2 = 25,333
| area_sq_mi = 9,779 <!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] -->
| percent_water = 1.9
| population_estimate = 2,058,539
| population_estimate_year = 2554<ref>[http://www.stat.gov.mk/OblastOpsto_en.aspx?id=2 Population] from the State Statistical Office.</ref>
| population_estimate_rank = 146
| population_census =
| population_census_year =
| population_density_km2 = 80.1
| population_density_sq_mi = 210.5 <!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] -->
| population_density_rank = 122
| GDP_PPP_year = 2560
| GDP_PPP = $ 31.554 พันล้าน
| GDP_PPP_rank =
| GDP_PPP_per_capita = $ 15,202
| GDP_PPP_per_capita_rank =
| GDP_nominal_year = 2560
| GDP_nominal = $ 11.416 พันล้าน
| GDP_nominal_rank =
| GDP_nominal_per_capita = $ 5,500
| GDP_nominal_per_capita_rank =
| sovereignty_type = [[เอกราช|ได้รับเอกราช]]
| sovereignty_note = จาก [[ยูโกสลาเวีย]]
| established_event1 = ประกาศ
| established_date1 = [[8 กันยายน]] [[พ.ศ. 2534]]
| Gini_year = 2558
| Gini = 35.6<ref name="GINI">{{cite web|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=MK |title=Macedonia, FYR|publisher=World Bank}}</ref>
| HDI_year = 2559
| HDI = {{increase}} 0.748
| HDI_rank = 82nd
| HDI_category = <font color="green">สูง</font>
| currency = [[เดนาร์มาซิโดเนีย]]
| currency_code = MKD
| country_code =
| time_zone = [[เวลายุโรปกลาง|CET]]
| utc_offset = +1
| time_zone_DST = [[เวลาออมแสงยุโรปกลาง|CEST]]
| utc_offset_DST = +2
| cctld = {{unbulleted list |[[.mk]] |[[.мкд]]}}
| calling_code = 389
| footnotes = <sup>1</sup>เป็นภาษาประจำชาติและภาษาทางการในทุกด้านตลอดทั่วทั้งดินแดนของรัฐและในด้านความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ<br/><sup>2</sup>เป็นภาษาทางการร่วมในระดับรัฐ (ยกเว้นในด้านกลาโหม ตำรวจกลาง และนโยบายการเงิน) และในหน่วยการปกครองท้องถิ่นที่มีจำนวนผู้พูดภาษานี้ตั้งแต่ร้อยละ 20 ขึ้นไป
}}
'''นอร์ทมาซิโดเนีย''' ({{lang-en|North Macedonia}}; {{lang-mk|Северна Македонија}}; {{lang-sq|Maqedonia e Veriut}}) หรือชื่อทางการว่า '''สาธารณรัฐนอร์ทมาซิโดเนีย''' ({{lang-en|Republic of North Macedonia}}; {{Lang-mk|Република Северна Македонија}}; {{lang-sq|Republika e Maqedonisë së Veriut}}) เป็นรัฐอิสระบน[[คาบสมุทรบอลข่าน]]ใน[[ยุโรป]]ตะวันออกเฉียงใต้ ประเทศนี้มักจะเรียกเฉย ๆ ว่า "มาซิโดเนีย" ซึ่งอาจจะทำให้เกิดความสับสนกับ[[มาซิโดเนีย (ภูมิภาค)|ภูมิภาคทางภูมิศาสตร์ที่กว้างขวาง]] และ[[มาซิโดเนีย (กรีซ)|แคว้นมาซิโดเนียของกรีซ]] นอร์ทมาซิโดเนียเป็นเพียงส่วนหนึ่งของภูมิภาคทางภูมิศาสตร์ที่ชื่อมาซิโดเนีย มีพื้นที่ประมาณร้อยละ 38 และประชากรเกือบร้อยละ 44 ของพื้นที่ที่ใหญ่กว่าพื้นที่ที่ปกครองโดยนอร์ทมาซิโดเนีย ก่อนหน้านี้เป็นส่วนทางใต้สุดของ[[ยูโกสลาเวีย]]
พรมแดนปัจจุบันได้รับการกำหนดหลัง[[สงครามโลกครั้งที่ 2]] เมื่อ[[สหพันธ์สาธารณรัฐสังคมนิยมยูโกสลาเวีย]]ก่อตั้ง "สาธารณรัฐสังคมนิยมมาซิโดเนีย" (Socialist Republic of Macedonia) ซึ่งเป็นที่โต้แย้งว่า เป็นการยอมรับ[[สลาฟมาซิโดเนีย]] เป็นชนชาติแยกต่างหากภายในยูโกสลาเวีย ต่อมาในปี [[พ.ศ. 2534]] ได้แยกจากยูโกสลาเวียอย่างสันติโดยเปลี่ยนชื่อเป็น "สาธารณรัฐมาซิโดเนีย" และไม่มีการเปลี่ยนแปลงพื้นที่เพิ่มเติม อย่างไรก็ดี หลังจากนั้นเป็นต้นมา ประเทศได้เกิดกรณีพิพาทกับ[[ประเทศกรีซ]]อย่างยาวนานเกี่ยวกับการใช้ชื่อ "มาซิโดเนีย" จนกระทั่งในวันที่ 12 มิถุนายน พ.ศ. 2561 รัฐบาลมาซิโดเนียและรัฐบาลกรีซได้บรรลุข้อตกลงเบื้องต้นเพื่อยุติข้อพิพาทดังกล่าว ซึ่งจะส่งผลให้ประเทศนี้ได้รับการเปลี่ยนชื่อเป็น '''สาธารณรัฐนอร์ทมาซิโดเนีย'''<ref>{{cite news |title=Macedonia and Greece: Deal after 27-year row over a name |url=https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-44401643 |accessdate=12 June 2018 |publisher=BBC News}}</ref>
== ชื่อเรียก ==
ชื่อของประเทศเกิดขึ้นจากอาณาจักรกรีก Μακεδονία (มาเกโดนีอา) <ref>Μακεδονία, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus</ref> <ref> Macedonia, Online Etymology Dictionary</ref>ตั้งชื่อตามชาวมาซิโดเนียโบราณ ชื่อของพวกเขา Μακεδόνες (มาเกโดเนส) ความหมายคือ "สูง", "เรียว"<ref> μακεδνός, Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, on Perseus</ref> ซึ่งเหมือนกับคำ μακρός (มาโครส) ความหมาย "ยาว", "สูง" ในภาษากรีกโบราณ "ภูเขา" หรือ "คนสูง" อาจเป็นคำบรรยายชนกลุ่มดังกล่าว อย่างไรก็ตาม[[โรเบิร์ต เอส. บี. บีเคส]] สนับสนุนว่าคำศัพท์ทั้งสองนี้มีพื้นฐานมาจากต้นกำเนิดของ[[กรีก]]และไม่สามารถอธิบายได้ในแง่ของสัณฐานวิทยาของอินโด-ยูโรเปียน
== ประวัติศาสตร์ ==
ในสมัยประวัติศาสตร์ มาซิโดเนียเคยตกเป็นเมืองขึ้นของ[[จักรวรรดิโรมัน]] มาซิโดเนียเป็นชื่อเรียกดินแดนในประวัติศาสตร์ที่มีพื้นที่ครอบคลุมบางส่วนของ[[ยูโกสลาเวีย]] กรีซ และบัลแกเรีย ในระหว่างปี ค.ศ. 1946-1949 เกิดสงครามกลางเมืองภายในกรีซ จึงทำให้นายพล[[ยอซีป บรอซ ตีโต|ตีโต]]แห่งยูโกสลาเวียประสบความสำเร็จในการเรียกร้องพื้นที่ส่วนหนึ่งของดินแดนมาซิโดเนียมาอยู่ภายใต้การปกครอง โดยเป็นสาธารณรัฐ 1 ใน 6 สาธารณรัฐของยูโกสลาเวีย
ในปี ค.ศ. 1991 สาธารณรัฐสโลวีเนีย และโครเอเชีย และบอสเนีย-เฮอร์โซโกวีนาได้เคลื่อนไหวแยกตัวเป็นเอกราชจากยูโกสลาเวีย ชาวมาซิโดเนียจึงได้จัดให้มีการลงประชามติเพื่อแยกตัวเป็นเอกราช และได้ประกาศเอกราชจากยูโกสลาเวียเมื่อวันที่ 17 กันยายน ค.ศ. 1991 ซึ่งเป็นการแยกตัวโดยปราศจากการใช้กำลังต่อต้านจากยูโกสลาเวีย ทั้งนี้ อาจเป็นเพราะยูโกสลาเวียกำลังสนับสนุนชาวเซิร์บในการสู้รบในบอสเนีย-เฮอร์โซโกวีนา ประกอบกับในมาซิโดเนียมีประชากรเชื้อสายเซิร์บจำนวนน้อย
ยูโกสลาเวียจึงไม่ต้องการเปิดศึก 2 ด้าน มาซิโดเนียประกาศเอกราชโดยใช้ชื่อประเทศว่า "สาธารณรัฐมาซิโดเนีย" (Republic of Macedonia - ROM) ตามรัฐธรรมนูญ และต่อมาได้สมัครเข้าเป็นสมาชิกองค์การสหประชาชาติภายใต้ชื่อดังกล่าว แต่ได้รับการคัดค้านจากกรีซ โดยให้เหตุผลทางประวัติศาสตร์และดินแดนว่า การใช้ชื่อ Republic of Macedonia เป็นการส่อเจตนารมณ์ที่จะอ้างสิทธิครอบคลุมไปถึงดินแดนมาซิโดเนียส่วนที่อยู่ในกรีซ ในที่สุดคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติได้มีข้อมติที่ 817 (1993) ให้ใช้ชื่อ Former Yugoslav Republic of Macedomia (FYROM) ในการอ้างถึงมาซิโดเนียในสหประชาชาติจนกว่าประเทศทั้งสองจะตกลงกันได้ สหประชาชาติได้มีมติเมื่อวันที่ 8 เมษายน ค.ศ. 1993 ประกาศรับรองมาซิโดเนียเข้าเป็นสมาชิกประเทศที่ 181 นอกจากนี้ มาซิโดเนียยังได้เข้าเป็นสมาชิกองค์การระหว่างประเทศอีกหลายองค์การ เช่น FAO, IAEA, IBRD, ICAO, ILO, IMF, OSCE, UNCTAD, UNESCO, UNIDO, WHO เป็นต้น
== การเมือง ==
{{โครงส่วน}}
[[ไฟล์:Macedonian parliament interior.jpg|250px|thumb|right|อาคารรัฐสภานอร์ทมาซิโดเนียในกรุง[[สโกเปีย]]]]
=== ระบอบการปกครอง ===
ระบอบประชาธิปไตย ภายใต้รัฐธรรมนูญซึ่งประกาศใช้เมื่อวันที่ [[17 พฤศจิกายน]] [[พ.ศ. 2534]] โดยมีประธานาธิบดีเป็นประมุขของประเทศ มาจากการเลือกตั้งโดยตรงโดยมีวาระการดำรงตำแหน่ง 5 ปี ประธานาธิบดีคนปัจจุบัน คือ นาย[[ยอร์ช อิวานอฟ]] นายกรัฐมนตรีเป็นหัวหน้ารัฐบาล ดำรงตำแหน่งวาระละ 4 ปี คณะรัฐมนตรีได้รับการเลือกจากเสียงข้างมากในสภาโซบาลจี ซึ่งเป็นสภาเดี่ยว นายกรัฐมนตรีคนปัจจุบัน คือ นาย[[โซราน เซฟ]]
=== กฎหมายและศาล ===
ศาลมีอำนาจดำเนินการโดยศาลซึ่งอยู่ภายใต้การพิจารณาของศาลฎีกา,ศาลรัฐธรรมนูญ, และสภาตุลาการของพรรครีพับลิกัน
=== สิทธิมนุษยชน ===
สาธารณรัฐนอร์ทมาซิโดเนียเป็นผู้ลงนาม[[อนุสัญญาด้านสิทธิมนุษยชนยุโรป]]และ[[อนุสัญญาเจนีวา]]ของ[[สหประชาชาติ]]เกี่ยวกับสถานะผู้ลี้ภัยและอนุสัญญาต่อต้านการทรมานและรัฐธรรมนูญรับรองสิทธิมนุษยชนขั้นพื้นฐานต่อพลเมืองชาวนอร์ทมาซิโดเนียทั้งหมด
แต่ยังคงเป็นปัญหาเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชน ตามที่องค์กรสิทธิมนุษยชนในปี 2003 มีการวิสามัญผู้ทีถูกสงสัยว่าฆาตกรรมคุกคามและข่มขู่โดยเจ้าหน้าที่ตำรวจ อย่างไม่เป็นธรรม<ref> "Amnesty International – Summary – Macedonia". Web.amnesty.org. Archived from the original on 18 May 2011. Retrieved 6 June 2011.</ref>
== การแบ่งเขตการปกครอง ==
หลังจากที่มีการผ่านกฎหมายใหม่และการเลือกตั้งเมื่อปี [[พ.ศ. 2548]] ได้มีการแบ่งหน้าที่ของรัฐบาลท้องถิ่นระหว่างเทศบาล 78 แห่ง (општини, opštini ออปซตีนิ, เอกพจน์ - општина, opština ออปซตีนา) เมืองหลวงสโกเปีย กครองเป็นกลุ่มเทศบาล 10 แห่ง เรียกรวมกันว่า "นครสโกเปีย" (the City of Skopje)
| |||