ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ดิถี"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: การแก้ไขแบบเห็นภาพ แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
ย้อนการแก้ไขที่สร้างโดย 2001:44C8:45CD:6C14:1:0:6E4C:66A2 (พูดคุย)
บรรทัด 1:
{{ดิถีจันทร์}}
'''ดิถี''' หรือ '''การเกิดข้างขึ้นข้างแรม''' ของดวงจันทร์ ({{lang-en|lunar phase}}) ในทางดาราศาสตร์ เป็นปรากฏการณ์ทาง[[ดาราศาสตร์]]อย่างหนึ่งที่เกิดกับ[[ดวงจันทร์]] นั่นคือ ดวงจันทร์จะมีส่วนสว่างที่สังเกตได้ที่ไม่เท่ากันในแต่ละคืน เกิดจากการโคจรของดวงจันทร์รอบโลก โดยหันส่วนสว่างเข้าหาโลกต่างกัน ดิถีที่ต่างกันนี้เองมักใช้กำหนดวันสำคัญทาง[[พุทธศาสนา]] และใช้เป็นหลักในการนับ[[เวลา]] ใน[[ปฏิทินจันทรคติ]] ก่อนที่จะมานิยมใช้[[ปฏิทินสุริยคติ]]
 
เส้น 10 ⟶ 11:
 
== การเกิดดิถี ==
[[ไฟล์:ดิถีจันทร์.png|thumb|right|300px|ภาพแสดงการเกิดดิถีของดวงจันทร์ โดยที่[[โลก]]โคจรรอบดวงอาทิตย์ และดวงจันทร์โคจรรอบโลก ภาพที่เห็นอยู่นี้มองลงไปยังขั้วโลกเหนือ แสงอาทิตย์มาทางขวาดังแสดงเป็นลูกศรสีเหลือง จากภาพจะเห็นได้ว่า ในวันเดือนเพ็ญ ดวงจันทร์จะขึ้นตอนดวงอาทิตย์ตก และในวันเดือนดับ จะไม่สามารถสังเกตเห็นดวงจันทร์ได้ เพราะถูกแสงอาทิตย์บดบัง]]
ดิถีเกิดจากการโคจรของดวงจันทร์รอบโลก ขณะที่โคจรทั้งรอบโลกและรอบดวงอาทิตย์ ก็จะมีส่วนสว่างที่เกิดจากแสงของดวงอาทิตย์ โดยที่ส่วนสว่างของดวงจันทร์ที่หันเข้าหาโลกมีไม่เท่ากันเนื่องจากตำแหน่งรอบโลกที่ต่างกัน จนเกิดการเว้าแหว่งไปบ้าง และเกิดเป็นข้างขึ้นข้างแรม โดยที่มีคาบของการเกิดประมาณ 29.53 วัน (29 วัน 12 ชั่วโมง 44 นาที) เรียกระยะนี้ว่า [[เดือนจันทรคติ]] (synodic month) ซึ่งยาวกว่า[[เดือนดาราคติ]] (sidereal month) ไปประมาณ 2 วัน
 
เส้น 26 ⟶ 28:
=== แบบดาราศาสตร์ ===
สูตรคำนวณที่ใช้มีมากมายหลายสูตร แต่สูตรที่จะกล่าวถึงในที่นี้ เป็นสูตรโดยคร่าว และไม่ยากนักสำหรับการนำไปใช้งาน
<pre> (((JD-2454000.98958)/29.530588*4000) mod 4000)/1000
 
mod-หารเอาแต่เศษ</pre>
โดยที่ JD เป็น[[วันจูเลียน]] (หรือหรคุณจูเลียน) นั่นคือจำนวนวัน ที่นับจากวันที่ 1 มกราคม ก่อนคริสต์ศักราช 4713 ปี เวลา 12 นาฬิกา 0 นาที 0 วินาที จนถึงวันที่ต้องการหา โดยหาได้จากสูตรดังต่อไปนี้
<pre><nowiki>
ให้ month-เดือน day-วันที่ year-ปี ค.ศ. floor-ปัดเศษ JD-หรคุณจูเลียน
ถ้า month <= 2 แล้ว
year = year-1
month =month+ 12
 
A = floor (year/100)
B = 2 - A + floor (A/4)
 
JD = floor (365.25* (year + 4716)) + floor (30.6001* (month+1)) + day + B - 1524.5
</nowiki></pre>
 
[[ไฟล์:Lunar libration with phase2.gif|thumb|right|400px|ภาพเคลื่อนไหวแสดงดิถีของดวงจันทร์ที่เปลี่ยนแปลงไป เทียบกับเวลา]]
จากนั้นให้พิจารณาผลการคำนวณที่ได้กับตารางนี้ แล้วดูผลการคำนวณ
{|class="wikitable" style="width:200px"
|+'''ตารางผลการคำนวณ'''
|-
|เกณฑ์||ผลที่ได้
|-
|<0.25||[[ไฟล์:moon_phase_0.svg|50px|]]
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/ดิถี"