ผลต่างระหว่างรุ่นของ "คาร์ล มาคส์"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
พุทธามาตย์ (คุย | ส่วนร่วม) ป้ายระบุ: ทำกลับ |
||
บรรทัด 1:
{{รีไรต์}}
{{Infobox Philosopher || region = ปรัชญาตะวันตก |
เส้น 7 ⟶ 6:
| image_size = 200px
| name = '''คาร์ล มาคส์''' |
| birth =
| death = {{วันตาย-อายุ|2426|3|14|2361|5|5}}<br />กรุง[[ลอนดอน]] [[สหราชอาณาจักร]]|
| school_tradition = [[ลัทธิมาคส์]], [[คอมมิวนิสต์]], [[เฮเกลเลียน]] |
เส้น 19 ⟶ 18:
{{คอมมิวนิสต์}}
{{เศรษฐศาสตร์สำนักมาคส์}}
'''คาร์ล ไฮน์ริช มาคส์''' ({{lang-de|Karl Heinrich Marx}}, 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2361 — 14 มีนาคม พ.ศ. 2426) เป็น[[นักปรัชญา]] นักเศรษฐศาสตร์ นักประวัติศาสตร์ นักทฤษฎีการเมือง นักสังคมวิทยา นักหนังสือพิมพ์และนัก[[สังคมนิยมปฏิวัติ]][[ชาวเยอรมัน]]
มาคส์เกิดในครอบครัวชนชั้นกลางใน[[เทรียร์]] เขาศึกษากฎหมายและ[[เกออร์ค วิลเฮ็ล์ม ฟรีดริช เฮเกิล|ปรัชญาแบบเฮเกิล]] เนื่องจากงานพิมพ์การเมืองของเขาทำให้เขา[[ความไร้สัญชาติ|ไร้สัญชาติ]]และอาศัยลี้ภัยในกรุง[[ลอนดอน]] ซึ่งเขายังพัฒนาความคิดของเขาต่อโดยร่วมมือกับนักคิดชาวเยอรมัน [[ฟรีดริช เองเงิลส์]] และจัดพิมพ์งานเขียนของเขา เรื่องที่ขึ้นชื่อของเขา ได้แก่ [[จุลสาร]]ปี 2391, ''[[แถลงการณ์พรรคคอมมิวนิสต์]]'' และ''[[ทุน (หนังสือ)|ทุน]]'' จำนวนสามเล่ม ความคิดทางการเมืองและปรัชญาของเขามีอิทธิพลใหญ่หลวงต่อปัญญาชนรุ่นหลัง วิชาประวัติศาสตร์เศรษฐกิจและประวัติศาสตร์การเมือง ชื่อของเขาเป็นคำคุณศัพท์ นามและสำนักทฤษฎีสังคม
เส้น 49 ⟶ 48:
มาคส์เดินทางไปยัง[[ประเทศฝรั่งเศส]] ที่นั่นเอง เขาได้ขบคิดเรื่องราวเกี่ยวกับความสัมพันธ์ของเขากับบาวเออร์และกลุ่มนิยมเฮเกิลรุ่นใหม่ และได้เขียนบทความ ''ปัญหาชาวยิว'' ([[:en:On the Jewish Question|On the Jewish Question]]) ซึ่งเป็นบท[[วิพากษ์]]แนวคิดปัจจุบันเกี่ยวกับ[[สิทธิพลเมือง]]และ[[การปลดปล่อย]]ทางการเมือง ที่[[ปารีส]]เขาได้พบ [[ฟรีดริช เองเงิลส์]] ผู้ซึ่งกลายเป็นผู้ร่วมงานกับมาคส์ไปตลอดชีวิตของเขา เองเงิลส์ได้กระตุ้นให้มาคส์สนใจสถานการณ์ของ[[ชนชั้นทำงาน]] และช่วยแนะนำให้มาคส์สนใจ[[เศรษฐศาสตร์]] เมื่อเขาและเองเงิลส์ถูกภัยการเมืองอีกครั้งอันเนื่องมาจากงานเขียน เขาย้ายไปยังเมือง[[ปรัสเซล]] <!-- บรัสเซล? --> [[ประเทศเบลเยียม]]
พวกเขาได้ร่วมกันเขียนบทความชื่อ ''[[อุดมการณ์เยอรมัน]]'' (
ปีนั้นเอง ใน[[ทวีป
=== สากลที่หนึ่ง และคำพูดของแกลดสตัน ===
เส้น 131 ⟶ 130:
มาคส์เองก็โดนวิพากษ์วิจารณ์จากทางฝ่ายซ้ายด้วยเช่นกัน นักสังคมนิยมแนววิวัฒนาการไม่เชื่อคำอ้างของมาคส์ว่า การสร้างรัฐสังคมนิยมจะต้องกระทำผ่านทางการปะทะระหว่างชนชั้น และการปฏิวัติอย่างรุนแรงเท่านั้น. บางกลุ่มก็กล่าวว่า ความไม่เท่าเทียมระหว่างชนชั้นนั้น ไม่ใช่ความไม่เท่าเทียมพื้นฐานของประวัติศาสตร์ และชี้ให้เห็นความปัญหาของ[[ลัทธิชายเป็นใหญ่]] และ[[การเหยียดชาติพันธุ์]] นอกจากนี้ยังมีการตั้งคำถามเกี่ยวกับความถูกต้อง ทั้งในด้านทฤษฎีและด้านประวัติศาสตร์ ในการใช้ "ชนชั้น" เป็นเครื่องมือในการวิเคราะห์ และมีการตั้งคำถามในทิศทางเดียวกันนี้ ถึงการที่มาคส์ถือความเชื่อของสมัยศตวรรษที่ 19 ที่เชื่อมวิทยาศาสตร์เข้ากับแนวคิดของ "ความก้าวหน้า" (ดู [[วิวัฒนาการเชิงสังคม]]) หลายคนเชื่อว่าระบบทุนนิยมเองได้เปลี่ยนแปลงไปมาก นับจากสมัยของมาคส์ และการแบ่งแยกชนชั้นก็มีรูปแบบที่ซับซ้อนยิ่งขึ้น โดยยกตัวอย่างจากการที่คนงานก็มีสิทธิถือครองหุ้นของบรรษัทขนาดใหญ่ได้ โดยผ่านทางกองทุน (ดู [[แนวคิดหลังโครงสร้างนิยม]] และ [[แนวคิดหลังสมัยใหม่]] สำหรับการเคลื่อนไหวสองกลุ่มที่มักมีทิศทางสอดคล้องกับแนวคิดฝ่ายซ้าย ที่วิพากษ์มาคส์และ[[ลัทธิมาคส์]])
ยังมีกลุ่มที่วิจารณ์มาคส์โดยใช้ทัศนะจากการศึกษาด้านปรัชญาของวิทยาศาสตร์ ที่โดดเด่นก็คือ [[คาร์ล พอพเพอร์]] ผู้เป็นนักปรัชญา ได้วิพากษ์ทฤษฎีของมาคส์ว่า เป็นสิ่งที่ตรวจสอบว่าผิดไม่ได้ ซึ่งจะทำให้คำอ้างทางประวัติศาสตร์ รวมถึงด้านสังคมและการเมืองของมาคส์นั้น ไม่สอดคล้องกับหลักวิทยาศาสตร์ สาเหตุหลักมาจากการทำนายของมาคส์ว่า ระบบทุนนิยมจะล่มสลายลงเนื่องจากการปฏิวัติของชนชั้น ผู้ที่ไม่เชื่อจะกล่าวว่า "สิ่งนี้จะไม่เกิดขึ้น" ในขณะที่เหล่ามาคส์สจะโต้ว่า "แต่มันจะต้องเกิด" ลักษณะเช่นนี้ทำให้ข้อพิสูจน์ต่าง ๆ ของแนวคิดมาคส์ที่วางอยู่บนหลักฐานเชิง[[ประจักษ์นิยม]]นั้น เป็นไปไม่ได้ ด้วยเหตุผลนี้ พอพเพอร์จึงอธิบายว่า ไม่ว่ามาคส์จะอ้างว่า ได้ทำให้การศึกษาประวัติศาสตร์เป็นไปตามหลักวิทยาศาสตร์ก็ตาม แต่ความจริงแล้ว ความคิดแนวมาคส์ไม่สามารถเป็นความคิดที่เป็นวิทยาศาสตร์ได้. [[กลุ่มต่อต้านคอมมิวนิสต์]]ในฝั่งตะวันตกมักกล่าวโทษมาคส์อย่างรุนแรง ซึ่งเป็นผลมาจากการมองมาคส์ผ่านทางการกระทำของรัฐคอมมิวนิสต์ และปัญหาการเมืองเมื่อสมัย[[สงครามเย็น]
พรรคการเมืองมาคส์สต์รวมถึงการเคลื่อนไหวต่าง ๆ นั้น ลดความเข้มแข็งลง ภายหลังจาก[[การล่มสลายของสหภาพโซเวียต]] นักวิจารณ์ซึ่งส่วนใหญ่เป็นฝ่ายขวา ได้ใช้เหตุการณ์นี้อธิบายว่า เกิดขึ้นมาจากความล้มเหลวภายในหลาย ๆ อย่างในสหภาพโซเวียต และการล่มสลายที่ตามมานี้ เป็นผลพวงโดยตรงจากแผนการของมาคส์ แสดงให้เห็นถึงความล้มเหลวของแนวคิดมาคส์สม์. อย่างไรก็ตาม กลุ่มมาคส์สต์กล่าวว่า นโยบายของสหภาพโซเวียต ซึ่งมีลักษณะเป็นแบบเลนินนิสต์และสตาลินนิสต์นั้น แม้จะดูผิวเผินแล้วคล้ายคลึงกับทฤษฎีของมาคส์ แต่ในเนื้อแท้แล้วแตกต่างกันมาก. มาคส์วิเคราะห์โลกในยุคสมัยของเขา และปฏิเสธที่จะเขียนแผนการว่าโลกสังคมนิยมจะต้องเป็นอย่างใด โดยเขากล่าวว่าเขามิได้ "เขียนตำราอาหาร สำหรับอนาคต". สำหรับภายนอกยุโรปและสหรัฐอเมริกาแล้ว การเคลื่อนไหวเพื่อต่อต้าน[[ลัทธิจักรวรรดินิยม]] รวมถึงการกลุ่ม[[ชาตินิยม]] มักมีความสำคัญกว่าคอมมิวนิสต์. อย่างไรก็ตาม หลายครั้งกลุ่มเคลื่อนไหวนี้ ได้ใช้แนวคิดของมาคส์เป็นพื้นฐานทางทฤษฎี.
เส้น 153 ⟶ 152:
{{นักปรัชญาตะวันตก}}
{{
[[หมวดหมู่:นักปรัชญาชาวเยอรมัน]]
[[หมวดหมู่:นักสังคมวิทยา]]
[[หมวดหมู่:นักปฏิวัติ]]
|