ผลต่างระหว่างรุ่นของ "โป่มะยุง่วน"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Nubbkao (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 17:
}}
 
'''โป่มะยุง่วน''' (ဗိုလ်မြို့ဝန်) หรือสะโตมังถาง (သတိုးမင်းထင်) เป็นชาวพม่าที่ได้รับแต่งตั้งจาก[[พระเจ้ามังระ]]แห่งกรุงอังวะให้ไปครองเมืองเชียงใหม่ ก่อนที่[[กรุงศรีอยุธยา]]จะเสียแก่พม่าครั้งที่สองไม่นานนัก
 
เมื่อ[[สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช]] ทรงยกกองทัพไปปราบ[[ชุมนุมเจ้าพระฝาง]]ที่เมือง[[สวางคบุรี]] พวกเจ้าพระฝางหนีไปพึ่งพม่าที่เมืองเชียงใหม่ โปมะยุง่วนเห็นเป็นโอกาส จึงยกกองทัพลงมาตีเมือง[[สวรรคโลก]] เมื่อปี พ.ศ. 2313<ref>_________________. (ม.ป.ป.). [http://dl.kids-d.org/bitstream/handle/123456789/2625/nlt-rarebook-politiclaw-00091.pdf?sequence=1 พระราชพงษาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา ระหว่างจลาจล จุลศักราช ๑๑๒๙-๑๑๓๐]. กรุงเทพฯ : (ม.ป.ท.).</ref> ฝ่ายไทยรักษาเมืองไว้ได้ และตีกระหนาบกองทัพพม่าแตกพ่ายกลับไป
บรรทัด 27:
ในปี พ.ศ. 2318 [[อะแซหวุ่นกี้]]มีคำสั่งให้โปมะยุง่วน และ[[เนเมียวสีหบดี|โปสุพลา]]ที่คอยหนีไปตั้งอยู่ที่เมือง[[เชียงแสน]] ให้ยกทัพมาตีเมืองเชียงใหม่ให้ได้ในฤดูฝน เพื่อเตรียมเรือรบ เรือลำเลียง รวมทั้งเสบียงอาหารส่งมายังกองทัพอะแซหวุ่นกี้ที่จะเข้ามาตีเมืองไทยในต้นฤดูแล้ง แต่ต้องถอยกลับไปเชียงแสน เมื่อทราบว่ากองทัพไทยยกขึ้นไปป้องกันเมืองเชียงใหม่
 
ในปี พ.ศ. 2318 [[พระเจ้าจิงกูจา]] ราชโอรส[[พระเจ้ามังระ]]ขึ้นครองราชย์ต้องการได้แว่นแคว้นล้านนาไทย 57 หัวเมืองไว้ในอำนาจ<ref>[http://www.komkid.com/ประวัติศาสตร์สังคม/สงครามเก้าทัพ/ สงครามเก้าทัพ ศึกชี้ชะตาแห่งสยามประเทศ | KomKid.com]</ref> จึงแต่งกองทัพมาสมทบ กับกองทัพของโปมะยุง่วนที่เมืองเชียงแสน เข้าตีเมืองเชียงใหม่ในปี พ.ศ. 2319 เจ้าเมืองเชียงใหม่ต้องทิ้งเมืองอพยพผู้คนมายังเมืองสรรคโลกสวรรคโลก [[สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท|เจ้าพระยาสุรสีห์]]คุมกองทัพเมืองเหนือ ไปสมทบกับ[[พระยากาวิละ]] เจ้าเมืองลำปาง ยกไปตีเมืองเชียงใหม่คืนจากพม่า โปมะยุง่วนต้องถอยทัพกลับไปเมืองเชียงแสนอีก
 
ในปี พ.ศ. 2330 [[พระเจ้าปดุง]]ยกกองทัพใหญ่มาปราบปรามหัวเมืองประเทศราชทางเหนือคือ เมือง[[เชียงรุ้ง|เชียงรุ่ง]] และเมือง[[เชียงตุง]] โปมะยุง่วนคุมกำลังจากเมืองเชียงแสน มาช่วยตีเมือง[[ฝาง]]ด้วย เมื่อตีได้แล้วก็กลับมาเมืองเชียงแสน แต่ถูกเจ้าเมืองต่าง ๆ ในแว่นแค้นล้านนา รวมกำลังเข้าขับไล่พม่าออกจากเมืองเชียงแสน และถูกจับตัวได้ที่เมืองเชียงรายแล้วถูกส่งตัวมายัง[[กรุงเทพ]] [[รัชกาลที่ 1]] โปรดเกล้าฯ ให้ซักถามโปมะยุง่วนเกี่ยวกับข้อราชการต่าง ๆ ภายหลังได้รวบรวมเป็นเรื่องเรียกว่า "คำให้การชาวอังวะ" หรือ "คำให้การมะยิหวุ่น"<ref>[http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=rattanakosin225&month=04-07-2007&group=2&gblog=63 คำให้การชาวอังวะ คำนำประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๑๔]</ref>