ผลต่างระหว่างรุ่นของ "กระต่าย"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
แทนที่เนื้อหาด้วย "{{Taxobox | name = กระต่าย | fossil_range = สมัยอีโอซีนตอนปลาย - สมัยโฮ..." ป้ายระบุ: ถูกแทน การแก้ไขแบบเห็นภาพ |
ล ย้อนการแก้ไขที่อาจเป็นการทดลอง หรือก่อกวนด้วยบอต ไม่ควรย้อน? แจ้งที่นี่ |
||
บรรทัด 23:
*''[[Poelagus]]''
}}}}}}
[[ไฟล์:Netherlanddwarf-loki.jpg|thumb|250px|กระต่ายสายพันธุ์[[เนเธอร์แลนด์ดวอฟ]] ซึ่งเป็นกระต่ายสายพันธุ์เล็ก และนิยมเป็นสัตว์เลี้ยงกันมากที่สุดชนิดหนึ่ง]]
'''กระต่าย''' ({{lang-en|Rabbit}}) เป็นสัตว์ที่จัดอยู่ใน[[ไฟลัม]][[สัตว์มีกระดูกสันหลัง]] ชั้น[[สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม]] [[Lagomorpha|อันดับกระต่าย]] (Lagomorpha) ในวงศ์ [[Leporidae]]
กระต่ายแม้จะมีฟันแทะเหมือนกับอันดับ[[สัตว์ฟันแทะ]] (Rodentia) แต่ถูกจัดออกมาเป็น[[อันดับ (ชีววิทยา)|อันดับ]]ต่างหาก เนื่องมีจำนวนฟันที่ไม่เท่ากัน เพราะกระต่ายมีฟันแทะที่ขากรรไกรบน 20 แถว เรียงซ้อนกันแถวละ 20 ซี่ ฟันกรามบนข้างละ 6 ซี่ และฟันกรามล่างข้างละ 5 ซี่ เมื่อเวลาเคี้ยวอาหาร กระต่ายจะใช้ฟันทั้ง 2 ด้านเคี้ยวสลับกันไป ต่างจากสัตว์ฟันแทะโดยทั่วไปที่เคี้ยวเคลื่อนหน้าเคลื่อนหลัง ซึ่งสามารถเขียนเป็นสูตรได้ว่า <math> (1\tfrac{2}{2}, C\tfrac{0}{0}, P\tfrac{3}{2}, M\tfrac{2}{3}) X 2 = 28</math>
นอกจากนั้น ฟันกระต่ายจะยาวขึ้นเรื่อยๆ เฉลี่ย 10-12 gm. ต่อเดือน ดังนั้นกระต่ายจึงต้องมีการลับฟันเป็นประจำ โดยการกินหญ้าแห้ง อีกทั้งยังต้องการไฟเบอร์ในการขับเคลื่อนอาหารภายในลำไส้อีกด้วย
กระต่ายเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีขนาดเล็ก มีขนปุกปุยทั่วลำตัว มีหางกลมสั้น มีใบหูยาวเมื่อเทียบกับสัตว์อื่น ซึ่ง[[วิวัฒนาการ]]มาใช้สำหรับฟังเสียงได้เป็นอย่างดี และยังมีประสาทสัมผัสในการดมกลิ่นที่ดีมาก กระต่ายมีขาหน้าที่มี 5 [[นิ้ว (อวัยวะ)|นิ้ว]] ขาหลังมี 4 นิ้ว มีสะโพกที่ยาวและทรงพลัง เต็มไปด้วย[[กล้ามเนื้อ]] จึงสามารถ[[กระโดด]]ได้เป็นอย่างดี เคยมีการประกวดการกระโดดของกระต่ายที่ประเทศเนเธอร์แลนด์ กระต่ายตัวที่กระโดดได้สูงที่สุดกระโดดได้สูงถึง 99.5 เซนติเมตรเลยทีเดียว<ref name="wite" /> ใต้ฝ่าเท้าของกระต่ายมีขนนุ่ม ๆ รองรับอยู่ เพื่อมิให้เกิดเสียงเมื่อเคลื่อนไหว กระต่ายเป็นสัตว์ที่ตื่นตกใจง่ายและมีความว่องไวปราดเปรียวมากในการระแวดระวังภัย นอกจากนี้แล้วตาของกระต่ายยังมีหนังตาหรือเปลือกตาถึง 3 ชั้นด้วยกัน<ref>''Pets 101 : Pet Guide'', สารคดีทางอนิมอลพลาเน็ต ทางทรูวิชั่นส์: พฤหัสบดีที่ 3 มกราคม 2556</ref> ดวงตาของกระต่ายมีลักษณะกลมโต ทำให้กระต่ายสามารถเหลือบมองภาพด้านหลังได้โดยที่ไม่ต้องหันหัวเลย กระต่ายจัดเป็นสัตว์ที่มีระบบการมองเห็นที่ดีกว่าสัตว์ชนิดอื่น ๆ มาก แต่กระต่ายสามารถมองเห็นสีได้เพียงแค่ 2 สีเท่านั้น คือ สีเขียวและสีน้ำเงิน และจะยิ่งมองได้ชัดเจนขึ้นเมื่ออยู่ในที่มืด <ref name="wite" />
กระต่ายเป็นสัตว์ที่กิน[[พืช]]เป็นอาหารเท่านั้น ต่างจากสัตว์ฟันแทะที่กินได้ทั้งเนื้อและพืช อาหารของกระต่ายได้แก่ [[หญ้า]]และพืช[[ผัก]]ชนิดต่าง ๆ อายุขัยโดยเฉลี่ยของกระต่ายตามธรรมชาติจะอยู่ที่ 2-3 ปี หรือเต็มที่ก็ 5-10 ปี แต่กระต่ายเลี้ยงมีอายุเฉลี่ยอยู่ที่ 7-12 ปี โดยอาหารได้แก่ หญ้าแห้ง80-90% อาหารเม็ด5-10% และผักผลไม้5%
กระต่ายนับเป็นสัตว์ที่สืบพันธุ์เร็วมาก ใช้เวลาในการตั้งครรภ์ 30 วัน และสามารถติดลูกได้ทันทีหลังคลอด โดยปีหนึ่ง ๆ กระต่ายสามารถออกลูกได้ถึง 2-3 ครั้ง ครั้งละหลายตัวขึ้นกับชนิดและสายพันธ์ กระต่ายในธรรมชาติ มักอาศัยอยู่ในที่ราบโล่งที่เป็น[[ทุ่งหญ้า]]มากกว่า[[ป่าดิบ|ป่าทึบ]] โดยขุดโพรงใต้ดินเป็นรังและที่อยู่อาศัย ลูกกระต่ายป่าในธรรมชาติ เมื่อแรกเกิดจะลืมตา และในวันรุ่งขึ้นก็สามารถวิ่งและกระโดดได้เลย เมื่อกระต่ายตัวเมียจะคลอดลูก จะแยกออกจากรังเดิมไปขุดรังใหม่ เพื่อป้องกันลูกอ่อนจากกระต่ายตัวผู้ ซึ่งอาจฆ่าลูกกระต่ายเกิดใหม่ได้ โดยจะกัดขนตัวเองเพื่อปูรองรับลูกใหม่ที่จะเกิดขึ้นมา นอกจากนี้แล้วตามธรรมชาติของกระต่าย ไม่ว่าจะเป็นกระต่ายป่าหรือกระต่ายบ้าน จะมีพฤติกรรมกินมูลของตัวเองที่ขับถ่ายออกมา มูลลักษณะนี้ถูกเรียกว่า "มูลพวงองุ่น" เป็นมูลซึ่งยังมีสารอาหารอยู่ ที่กระต่ายไม่สามารถย่อยหรือดูดซึมสารอาหารไปได้หมด จึงต้องกินเข้าไปในร่างกายอีกครั้งเพื่อดูดซึมสารอาหารให้หมด <ref name="wite" />
กระต่ายกระจายพันธุ์ไปในทุกภูมิภาคทั่วโลก ไม่เว้นแม้กระทั่ง[[อาร์กติก|เขตอาร์กติก]] ยกเว้น[[โอเชียเนีย]]และ[[ทวีปออสเตรเลีย]] ใน[[ประเทศไทย]]พบกระต่ายที่เป็น[[สัตว์ป่า|กระต่ายสายพันธุ์ที่มีอยู่ในธรรมชาติ]]เพียงชนิดเดียว คือ [[กระต่ายป่า]] (''Lepus peguensis'') <ref>{{อ้างหนังสือ
| ผู้แต่ง=ชุติอร กาญวัฒนกิจ
| ชื่อหนังสือ=สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมในประเทศไทยและภูมิภาคอินโดจีน
| URL=
| จังหวัด=กรุงเทพฯ
| พิมพ์ที่= กองทุนสัตว์ป่าโลก. สำนักงานประเทศไทย
| ปี=2543
| ISBN=974-87081-5-2
| จำนวนหน้า=256
| หน้า=150
}}
</ref>
กระต่ายโดยธรรมชาติ เป็นสัตว์ที่อยู่สุดปลายของ[[ห่วงโซ่อาหาร]] ด้วยเป็นอาหารของ[[สัตว์กินเนื้อ]]ชนิดต่าง ๆ เช่น [[หมาป่า]], [[หมาจิ้งจอก]], [[แมวป่า]], [[เสือ]]ชนิดต่าง ๆ, [[หมาใน]], [[ชะมด]], [[เพียงพอน]] รวมถึง[[งู]]ขนาดใหญ่ด้วย เช่น [[วงศ์งูเหลือม|งูหลามและงูเหลือม]]
<ref>หน้า 157-159, ''สัตว์สวยป่างาม'' โดย ชมรมนิเวศวิทยา [[มหาวิทยาลัยมหิดล]] ([[สิงหาคม]] [[พ.ศ. 2518|2518]]) </ref>
กระต่ายเป็นสัตว์ที่ผูกพันกับ[[มนุษย์]]มาเป็นเวลานาน ด้วยการเป็นสัตว์ที่ถูกล่าเพื่อเป็นอาหารและ[[การล่าสัตว์|เกมกีฬา]]โดยเฉพาะในแถบ[[ทวีปยุโรป]] ในเชิง[[วัฒนธรรม]]และ[[ความเชื่อ]] ชาวตะวันตกเชื่อว่า การ[[พกตีนกระต่าย]]จะนำมาซึ่งโชคดี ความเชื่อนี้เชื่อกันอย่างมากโดยเฉพาะในทวีปอเมริกาเหนือ เชื่อว่า หากพกตีนกระต่ายที่เป็นตีนของขาหลังด้านซ้าย และหากคนที่ฆ่ากระต่ายตัวนั้นเป็นคนตาเหล่ หรือจับกระต่ายตัวนั้นได้ในสุสานหรือในคืนวันพระจันทร์เต็มดวง หรือคืนวันศุกร์ที่ 13 ก็จะยิ่งช่วยให้โชคดียิ่งขึ้น <ref name="wite"/>
[[ไฟล์:Mas story3.gif|thumb|250px|left|[[มาชิมาโร่]] ตัวการ์ตูนที่เป็นกระต่ายของเกาหลีใต้]]
[[ชาวจีน]]และ[[ชาวญี่ปุ่น]]เชื่อว่า กระต่ายเป็น[[กระต่ายจันทร์ (ความเชื่อ)|เทพเจ้าแห่งดวงจันทร์]] มีหน้าที่ปรุงยาอายุวัฒนะ เป็น[[สัตว์เลี้ยง]]ของ[[ฉางเอ๋อ]] เทพธิดาแห่งดวงจันทร์ การมอบรูปลักษณ์ของกระต่ายจึงถือเป็นการมอบความปรารถนาให้โชควาสนาให้แก่กัน<ref>[http://www.horoworld.com/data/21540_%A2%CD%A7%C1%A7%A4%C5+%A1%C3%D0%B5%E8%D2%C2%A2%D2%C7+%B9%D3%E2%AA%A4.html ของมงคล กระต่ายขาว นำโชค]</ref>
นอกจากนี้แล้วในทาง[[โหราศาสตร์]] กระต่ายยังเป็นตัวแทนของ[[นักษัตร]]ลำดับที่ 4 คือ [[ปีเถาะ]] ที่ใช้สัญลักษณ์เป็นกระต่าย <ref>[http://rirs3.royin.go.th/new-search/word-20-search.asp เถาะ น.ตาม[[พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542]]]</ref>
และยังได้กลายมาเป็นต้นแบบของตัวการ์ตูนหลากหลายตัว เช่น [[โรเจอร์ แรบบิท ตูนพิลึกโลก|โรเจอร์ แรบบิท]], [[บักส์ บันนี]] ที่ได้ต้นแบบมาจาก[[กระต่ายป่า]]ที่ปราดเปรียว หรือ[[มาชิมาโร่]] ของเกาหลีใต้ที่เป็นสื่อเผยแพร่ทางอินเทอร์เน็ต <ref>[http://english.chosun.com/english/contents/magazine/2001/Attraction200106_4.html (อังกฤษ) 'Mashimaro, ' an Off and On Line Hit]</ref>
โดยตัวละครการ์ตูนกระต่ายตัวแรกของโลก มีชื่อว่า "[[ออสวอลด์]]" ปรากฏตัวในภาพยนตร์การ์ตูนเรื่อง ''[[Oswald the Lucky Rabbit]]'' เมื่อปี ค.ศ. 1927 จากการสร้างสรรค์ของ[[วอลต์ ดิสนีย์]]<ref name="wite"/>
ในปัจจุบัน กระต่ายได้กลายมาเป็น[[สัตว์เลี้ยง]]ของมนุษย์ทั้งในแง่ของการเป็นสัตว์เลี้ยงสวยงาม และสัตว์เศรษฐกิจเพื่อรับประทานเนื้อ โดยกระต่ายชนิดที่นำมาพัฒนาสายพันธุ์จนเป็นสัตว์เลี้ยงนั้น โดยมากจะเป็นชนิด [[Oryctolagus cuniculus|กระต่ายยุโรป]] (''Oryctolagus cuniculus'') ที่มีถิ่นกำเนิดดั้งเดิมใน[[ทวีปยุโรป]]<ref>[http://rirs3.royin.go.th/new-search/word-1-search.asp กระต่าย ๑ น. ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542]</ref> ซึ่งกระต่ายสายพันธุ์สวยงามนั้นก็มีด้วยกันหลากหลายมากมาย โดยมีขนาดแตกต่างกันออกไปตามขนาดและลักษณะลำตัว เช่น [[เนเธอร์แลนด์ดวอฟ]], [[กระต่ายพันธุ์โปลิช|โปลิช]], [[ฮอลแลนด์ลอป]] ซึ่งเป็นกระต่ายขนาดเล็ก และ[[อิงลิชลอป]] ที่เป็นกระต่ายขนาดใหญ่ เป็นต้น โดยมีองค์กรที่ทำการรองรับและจัดมาตรฐานสายพันธุ์กระต่ายในระดับสากล คือ [[สมาคมผู้พัฒนาสายพันธุ์กระต่ายแห่งสหรัฐอเมริกา]] (ARBA) กระต่ายสายพันธุ์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก คือ [[คอนทิเนนทัล ไจแอนท์]] ที่เมื่อโตเต็มที่แล้วมีน้ำหนักมากได้ถึง 20 กิโลกรัม และมีขนาดพอ ๆ กับสุนัขขนาดกลางตัวหนึ่ง และสถิติกระต่ายที่มีอายุยืนที่สุดในโลก คือ 16 ปี 14 วัน เป็นกระต่ายสายพันธุ์[[เจอร์ซี วูลลี]] ที่เป็นกระต่ายสายพันธุ์ขนยาว ชื่อ "ดู" (Do) <ref name="wite">{{cite web|url=http://www.youtube.com/watch?v=CdP-wN-yPhw|title=แฟนพันธุ์แท้ 2014 คนรักกระต่าย|date=2 May 2014|accessdate=3 May 2014|publisher=แฟนพันธุ์แท้}}</ref>
== อ้างอิง ==
| |||