ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม"

| พระราชโอรส/ธิดาpredecessor = [[สมเด็จพระเชษฐาธิราช]]<br>[[พระพันปีศรีศิลป์]]<br>[[พระอาทิตยวงศ์เสาวภาคย์]]

'''สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม''' หรือ '''สมเด็จพระบรมราชาที่ 1''' หรือ '''สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงธรรม''' หรือ '''สมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัวทรงธรรมอันมหาประเสริฐ'''<ref name="เจิม">{{อ้างหนังสือ| ผู้แต่ง = | ชื่อหนังสือ = พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) และเอกสารอื่น | จังหวัด = นนทบุรี| พิมพ์ที่ = ศรีปัญญา

สมเด็จพระเจ้าทรงธรรมมีพระนามเดิมว่า'''พระอินทราชา''' (แต่[[พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม)]] ระบุว่าสมเด็จพระเจ้าทรงธรรมมีพระนามเดิมคือว่า'''พระศรีสิน''')<ref name="เจิม"/> เป็นพระราชโอรสใน[[สมเด็จพระเอกาทศรถ]]กับพระสนมชาวบางปะอิน<ref>{{อ้างหนังสือ| ผู้แต่ง = มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา| ชื่อหนังสือ = นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย| URL = httphttps://www.sactmd.orgo.th/main/pdf/Thai_king_directories.pdf| จังหวัด = กรุงเทพฯ| พิมพ์ที่ = มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา

| ปี = 2554| ISBN = 978-616-7308-25-8| จำนวนหน้า = 264| หน้า = 132-5}}{{dead link|date=August 2018}}</ref> มีพระนามเดิมว่า พระศรีศิลป์ เดิมบวชเป็น[[พระภิกษุ]]อยู่ที่วัดระฆัง มีความรอบรู้ทางด้านพระไตรปิฎกมาก จนได้รับการเลื่อน[[สมณศักดิ์]]เป็น''[[พระพิมลธรรม]]อนันตปรีชา์อนันตปรีชา'' มีผู้ที่นิยมท่านมาก รวมทั้ง[[จหมื่นศรีสรรักษ์ (วังหน้า)|จหมื่นมื่นศรีสรเสารักษ์]]ยังได้ฝากตัวเป็นบุตรบุญธรรมของท่านด้วย

ในแผ่นดินของ[[สมเด็จพระศรีเสาวภาคย์]] จหมื่นมื่นศรีสรเสารักษ์และบรรดาลูกศิษย์ของท่านได้ซ่องสุมกันที่[[วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ]] แล้วจึงบุกเข้าไปยังพระราชวังหลวงและจับสมเด็จพระศรีเสาวภาคย์นำไป[[สำเร็จโทษด้วยท่อนจันทน์]] แล้วอัญเชิญพระพิมลธรรมอนันตปรีชาให้ลาสิกขาบท ขึ้นเสวยราชสมบัติแห่งกรุงศรีอยุธยา เมื่อปีขาล จุลศักราช 973 (พ.ศ. 2154) ทรงพระนามว่า สมเด็จพระเจ้าทรงธรรม และทรงแต่งตั้งจหมื่นมื่นศรีสรเสารักษ์เป็น[[พระมหาอุปราช]]

สมเด็จพระเจ้าทรงธรรมมีพระราชโอรส 3 พระองค์ ได้แก่ [[สมเด็จพระเชษฐาธิราช|พระเชษฐาธิราชกุมาร]] [[พระพันปีศรีศิลป์สิน]] และ[[สมเด็จพระอาทิตยวงศ์|พระอาทิตยวงศ์]] ส่วน[[จดหมายเหตุวันวลิต]]ระบุว่า พระองค์มีพระราชโอรส 9 พระองค์ พระราชธิดา 8 พระองค์

พระองค์ทรงมีสัมพันธ์ไมตรีกับบรรดาต่างประเทศที่เข้ามาติดต่อค้าขายกับไทย ทำให้กรุงศรีอยุธยาเป็นเมืองท่าที่สำคัญในภูมิภาคแถบนี้ของโลก ชาวต่างประเทศ โดยเฉพาะฮอลันดา อังกฤษและญี่ปุ่น ที่เข้ามาติดต่อค้าขายกับไทยตั้งแต่รัชสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราชและสมเด็จพระเอกาทศรถ พระองค์ก็ได้โปรดเกล้าฯ พระราชทานที่ดินบริเวณปากแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันตก ริมคลองปลากด เหนือ[[เมืองสมุทรปราการ]] ให้ชาวฮอลันดาตั้งคลังสินค้า และส่วนชาวญี่ปุ่น ปรากฏว่ามีชาวญี่ปุ่นสมัครเข้ารับราชการที่กรุงศรีอยุธยาเป็นจำนวนมาก จนได้มีการจัดตั้งกรมอาสาญี่ปุ่น ขึ้นมาช่วยราชการกรุงศรีอยุธยา ชาวญี่ปุ่นที่มีบทบาทสำคัญในวงการเมืองในรัชสมัยของพระองค์ คือ [[ยะมะยามาดะ นะงะมะซะนางามาซะ]] ซึ่งต่อมาได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็น''ออกญาเสนาภิมุข''

เนื่องจากพระองค์ไม่นิยมการทำสงคราม ด้วยเหตุนี้กรุงศรีอยุธยาจึงต้องเสีย[[ทวาย|เมืองทวาย]] อันเป็นเมืองท่าที่สำคัญทางตะวันตกใน[[ทะเลอันดามัน]] [[พม่า]]ยกกำลังมาตีเมืองทวายได้เมื่อปี พ.ศ. 2165 ต่อมา [[กัมพูชา]]และ[[แคว้นเชียงใหม่]]ซึ่งเคยเป็น[[ประเทศราช]]มาตั้งแต่รัชสมัยสมเด็จพระนเรศวรต่างก็พากันแข็งเมืองไม่ยอมขึ้นกับกรุงศรีอยุธยา

|ตำแหน่ง = พระเจ้ากรุงศรีอยุธยา<br>([[ราชวงศ์สุโขทัย]])

|ก่อนหน้า = [[สมเด็จพระศรีเสาวภาคย์]]<br>([[ราชวงศ์สุโขทัย]])

|ถัดไป = [[สมเด็จพระเชษฐาธิราช]]<br/>([[ราชวงศ์สุโขทัย]])