ผลต่างระหว่างรุ่นของ "กบฏวังหลวง"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 21:
}}
 
'''กบฏวังหลวง''' คือชื่อเรียกกบฏที่เกิดเมื่อวันที่ 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2492 เกิดขึ้นเมื่อ นาย[[ปรีดี พนมยงค์]] อดีตนายกรัฐมนตรี ที่หมดอำนาจไปหลัง[[รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2490|การรัฐประหารเมื่อปี พ.ศ. 2490]] ได้นำกองกำลังส่วนหนึ่งเล็ดลอดเข้าประเทศมาจาก[[ประเทศจีน]]ร่วมกับคณะนายทหารเรือส่วนหนึ่ง อาทิ พล.ร.ต.[[ทหาร ขำหิรัญ]], พล.ร.ต.[[สังวร สุวรรณชีพ]] และอดีต[[เสรีไทย]]กลุ่มหนึ่ง เรียกตัวเองว่า "ขบวนการ[[ประชาธิปไตย]] 26 กุมภาพันธ์" นำกำลังยึด[[พระบรมมหาราชวัง]]และ[[มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์]]เป็นกองบัญชาการ (จึงเป็นที่มาของชื่อกบฏในครั้งนี้) ในเวลาประมาณ 16.00 น. เรียกปฏิบัติการนี้ว่า "แผนช้างดำ-ช้างน้ำ" จากนั้นในเวลา 21.00 น. ประกาศถอดถอนรัฐบาลจอมพล [[ป. พิบูลสงคราม]] และนายทหารชั้นผู้ใหญ่หลายนาย และได้ประกาศแต่งตั้ง นาย[[ดิเรก ชัยนาม]] เป็นนายกรัฐมนตรีแทน และแต่งตั้ง พลเรือโท.ร.ท. [[สินธุ์ กมลนาวิน]] เป็นผู้บัญชาการทหารสูงสุด โดยที่ทั้งสองคนนี้ไม่มีส่วนรู้เห็นอันใดกับการกบฏครั้งนี้<ref name="กบฏ"/>
 
นายปรีดีที่หลบหนีออกประเทศไปตั้งแต่[[รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2490|รัฐประหาร 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490]] แอบเดินทางกลับมาโดยปลอมตัวเป็นทหารเรือและติดหนวดปลอมปะปนเข้ามาพร้อมกับกลุ่มกบฏ แต่มีผู้พบเห็นและจำได้<ref name="ชีวลิขิต">{{อ้างหนังสือ
บรรทัด 37:
ซึ่งความจริงแล้ว ทางฝ่ายรัฐบาลก็รู้ตัวก่อนล่วงหน้าว่าอาจมีเหตุเกิดขึ้นได้<ref name="ประชาธิปไตยบนเส้นขนาน"/> เพราะจอมพล ป.ก่อนหน้านั้นได้พูดทิ้งท้ายไว้เป็นนัยทาง[[สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย|วิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย]]ไว้ถึง 2 ครั้ง เช่น ''"เลือดไทยเท่านั้น ที่จะล้างเมืองไทยให้สะอาดได้"'' และได้ออกประกาศ[[ภาวะฉุกเฉิน|สถานการณ์ฉุกเฉิน]]ไว้ล่วงหน้าก่อนเกิดเหตุถึง 3 วัน<ref name="ประชาธิปไตยบนเส้นขนาน"/>และมีพระบรมราชโองการประกาศสถานการณ์ต่อเนื่องจนถึงวันที่ 29 มีนาคม พ.ศ. 2492<ref name=ราช>http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2492/A/020/1.PDF</ref> รวมทั้งได้มีการฝึกซ้อมรบด้วยกระสุนจริงของ[[ทหารบก]]ที่ตำบลทุ่งเชียงราก [[จังหวัดปทุมธานี]] ซึ่ง[[หนังสือพิมพ์]]ได้ขนานนามการซ้อมรบครั้งนั้นว่า ''"การประลองยุทธ์ที่ตำบลทุ่งเชียงราก"''<ref name="กบฏวังหลวง กับสถานะของปรีดี พนมยงค์"/>
 
ในระยะแรก ฝ่ายกบฏเหมือนจะเป็นฝ่ายได้ชัยชนะ เพราะสามารถยึดสถานที่สำคัญและจุดยุทธศาสตร์ไว้ได้หลายจุด แต่ตกค่ำวันนั้นเอง ทหารฝ่ายรัฐบาลก็ตั้งตัวติดและสามารถยึดจุดยุทธศาสตร์กลับคืนมาได้ อีกทั้งกองกำลังทหารเรือฝ่ายสนับสนุนกบฏจาก[[ฐานทัพเรือสัตหีบ]] ซึ่งกำลังหลักได้แก่ [[หน่วยบัญชาการนาวิกโยธิน|นาวิกโยธิน]] ก็ติดอยู่ที่ท่าน้ำบริเวณคลองด่าน อำเภอบางบ่อ จังหวัดสมุทรปราการ เพราะน้ำลดขอดเกินกว่าปกติ แพขนานยนต์ไม่สามารถที่จะลำเลียงอาวุธและกำลังคนข้ามฟากไปได้<ref name="กบฏ"/> เมื่อน้ำขึ้นก็เป็นเวลาล่วงเข้ากลางคืน กองกำลังทั้งหมดมาถึงพระนครในเวลาเวลประมาณ 28.00 ยามน.ของเช้าวันที่ 27 กุมภาพันธ์ ถึงตอนนั้นฝ่ายกบฏก็เพลี่ยงพล้ำต่อรัฐบาลแล้ว ซึ่งตามแผนการนั้นจะต้องยึดจุดยุทธศาสตร์สำคัญ ๆ ไว้ให้ได้ก่อนเวลา 24.00 น. ของคืนวันที่ 26 กุมภาพันธ์ <ref name=sohk/>
 
จุดที่มีการปะทะกันระหว่างทหารบกฝ่ายรัฐบาล และทหารเรือฝ่ายกบฏ เช่น [[ถนนวิทยุ]], [[ถนนพระราม 4]], [[ถนนสาทร]], [[สี่แยกราชประสงค์]], [[ถนนเพชรบุรี]], [[สี่แยกประตูน้ำ|ประตูน้ำ]] ตลอดจนถึง[[ทางรถไฟสายตะวันออก]]และ[[สถานีรถไฟมักกะสัน]] มีการยิงกระสุนข้ามหลังคาบ้านผู้คนในละแวกนั้นไปมาเป็นตับ ๆ เนื่องจากทหารบกฝ่ายรัฐบาลได้ตั้งแนวป้องกันมิให้ทหารเรือฝ่ายกบฏล่วงล้ำเข้ามาในพระนครได้มากกว่านี้ มีผู้ได้บาดเจ็บและล้มตายมากมายกันทั้ง 2 ฝ่าย<ref name="ชีวลิขิต"/>มีจำนวนผู้เสียชีวิต 1011 ราย จากเหตุการณ์นี้<ref>[http://wiki.kpi.ac.th/index.php?title=%E0%B8%81%E0%B8%9A%E0%B8%8F%E0%B8%A7%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%A7%E0%B8%87 กบฎวังหลวง ฐานข้อมูลสถาบันพระปกเกล้า]</ref> โดยแบ่งเป็นทหารบก 4 นาย, ทหารเรือ 3 นาย และพลเรือนซึ่งเป็นประชาชนที่อาศัยอยู่ใน[[อำเภอพญาไท]] 3 คน
 
ในส่วนของรัฐบาลได้ประกาศ สถานการณ์ฉุกเฉินตั้งแต่วันที่ 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2492<ref>http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2492/A/012/2.PDF</ref>และประกาศต่อเนื่องในวันที่ 29 มีนาคม ปีเดียวกัน<ref name=ราช/>โดยครั้งนี้มีผู้รับสนองพระบรมราชโองการได้แก่ จอมพล ป. พิบูลสงคราม โดยมีพระบรมราชโองการผ่านผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ได้แก่ [[สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารังสิตประยูรศักดิ์ กรมพระยาชัยนาทนเรนทร]] พลตรี [[สฤษดิ์ ธนะรัชต์]] ได้รับแต่งตั้งเป็นผู้อำนวยการปราบปราม มีการสู้รบกันในเขตพระนครอย่างหนักหน่วง โดย พล.ต.สฤษดิ์เป็นผู้ยิงปืนจาก[[รถถัง]]ทำลาย[[ประตูพระบรมมหาราชวัง|ประตูวิเศษไชยศรี]]ของพระบรมมหาราชวังพังทลายลง ในเวลาเช้ามืดของวันที่ 27 กุมภาพันธ์ จนในที่สุด เวลาเย็นของวันที่ [[27 กุมภาพันธ์]] ปีเดียวกัน ทั้ง 2 ฝ่ายก็หยุดยิง เมื่อรัฐบาลสามารถควบคุมสถานการณ์ไว้ได้และปราบปรามฝ่ายกบฏได้สำเร็จ นายปรีดี พนมยงค์ เศร้าโศกเสียใจมากกับเหตุการณ์ครั้งนี้ ถึงขนาดจะ[[ฆ่าตัวตาย|ยิงตัวตาย]] เพราะที่โดยผ่านมานับตั้งแต่เปลี่ยนแปลงการปกครองมาประสานของ ไม่เคยมีกบฏหรือรัฐประหารครั้งไหนที่มีผู้บาดเจ็บล้มตายมากขนาดนี้พล.ร.ต. แต่ได้ถูกท่านผู้หญิง[[พูนศุขหลวงพลสินธวาณัติก์ นายปรีดี พนมยงค์]] ภริยาและ ห้ามไว้<refร.อ.วัชรชัย name="กบฏ">''26ชัยสิทธิเวช กุมภาพันธ์ 2492 กบฏวังหลวง'', "ย้อนรอยประวัติศาสตร์รัฐประหารไทย"รน. สารคดีทางดีเอ็นเอ็น: 20 พฤศจิกายน 2554</ref> และต้องซึ่งเป็นคนสนิทได้หลบหนีออกนอกประเทศอีกครั้ง และหลังจากนั้นอีกไม่กี่วัน ได้มีการสังหารบุคคลสำคัญทางการเมืองลงหลายคน เช่น ทาง[[บรรจงศักดิ์ ชีพเป็นสุข|พ.ต.อ.บรรจงศักดิ์ ชีพเป็นสุขประตูเทวาภิรมย์]] อดีตผู้บัญชาการตำรวจสันติบาลและด้านติดกับแม่น้ำเจ้าพระยา [[โผนด้วยเรือข้ามฟากของ อินทรทัต|พพล..โผน อินทรทัต]] ผู้อำนวยการโรงงานยาสูบและอดีตเสรีไทย รวมทั้ง[[คดีสังหาร 4 อดีตรัฐมนตรี พ.ศ. 2492|การสังหาร 4 อดีตรัฐมนตรี]]ที่[[ถนนพหลโยธิน]]ผัน กิโลเมตรที่ 11 คือ นาย[[ทองอินทร์ ภูริพัฒน์นาวาวิจิตร]], นาย[[ถวิล อุดล]], นาย[[จำลอง ดาวเรือง]] และนาย[[ทองเปลว ชลภูมิ]] ซึ่งเป็นนักการเมืองในสายของนายปรีดี พนมยงค์ เป็นต้น รัฐบาลได้ยกเลิกสถานการณ์ฉุกเฉินในวันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2492<ref>http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2492/A/027/1.PDF</ref> <ref name="ประชาธิปไตยบนเส้นขนาน"sohk/>{{อ้างหนังสือ
 
หลังเหตุการณ์ครั้งนี้ รัฐบาลได้แถลงเป็นเชิงไม่กล่าวโทษฝ่ายทหารเรือ แต่ประกาศออกไปว่า "เป็นการเข้าใจผิดกันระหว่างทหารบกและทหารเรือ" และอธิบายว่า "เป็นบุคคลแต่งตัวปลอมเป็นทหารเรือ มาร่วมก่อการจลาจลที่พระบรมมหาราชวัง"<ref name=sohk/>
 
ในส่วนของนายปรีดีที่หลบหนีไปได้นั้น ท่านผู้หญิง[[พูนศุข พนมยงค์]] ภริยา ได้ขอความช่วยเหลือจากนายสุธิ โอบอ้อม ปลัด[[อำเภอพระโขนง]] และได้ปรึกษากับนายอุดร รักษ์มณี ทั้งหมดได้ให้นายปรีดีหลบซ่อนตัวอยู่ในบ้านร้างหลังหนึ่งซึ่งเป็นเคยฉางเกลือเก่าของบริษัท เกลือไทย เป็นบ้านร้างบนเนื้อที่กว่า 20 ไร่ ติดแม่น้ำเจ้าพระยา ฝั่งธนบุรี บริเวณเชิง[[สะพานสาทร]]ในปัจจุบัน โดยนายปรีดีหลบซ่อนตัวอยู่ในบ้านร้างหลังนี้นานถึง 5 เดือนเต็ม<ref name=sohk>หน้า 15, ''สนามรบ ณ แยกราชประสงค์ เมื่อ พ.ศ. 2492'', "ภาพเก่าเล่าตำนาน" โดย พลเอก นิพัทธ์ ทองเล็ก. '''มติชน'''ปีที่ 42 ฉบับที่ 15149: วันจันทร์ที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2562</ref> และมีเศร้าโศกเสียใจมากกับเหตุการณ์ครั้งนี้ ถึงขนาดจะ[[ฆ่าตัวตาย|ยิงตัวตาย]] เพราะที่ผ่านมานับตั้งแต่เปลี่ยนแปลงการปกครองมา ไม่เคยมีกบฏหรือรัฐประหารครั้งไหนที่มีผู้บาดเจ็บล้มตายมากขนาดนี้ แต่ได้ถูกท่านผู้หญิงพูนศุขห้ามไว้<ref name="กบฏ">''26 กุมภาพันธ์ 2492 กบฏวังหลวง'', "ย้อนรอยประวัติศาสตร์รัฐประหารไทย". สารคดีทางดีเอ็นเอ็น: 20 พฤศจิกายน 2554</ref> และต้องหลบหนีออกนอกประเทศอีกครั้ง โดยกลับไปตั้งหลักยังประเทศจีน ในวันที่ 6 สิงหาคม ปีเดียวกัน
 
ซึ่งหลังจากเหตุการณ์กบฏเกิดขึ้นและจบลงได้ไม่นาน ก็ได้มีการสังหารบุคคลสำคัญทางการเมืองลงหลายคน เช่น [[บรรจงศักดิ์ ชีพเป็นสุข|พ.ต.อ.บรรจงศักดิ์ ชีพเป็นสุข]] อดีตผู้บัญชาการตำรวจสันติบาลและ [[โผน อินทรทัต|พ.ต.โผน อินทรทัต]] ผู้อำนวยการโรงงานยาสูบและอดีตเสรีไทย รวมทั้ง[[คดีสังหาร 4 อดีตรัฐมนตรี พ.ศ. 2492|การสังหาร 4 อดีตรัฐมนตรี]]ที่[[ถนนพหลโยธิน]] กิโลเมตรที่ 11 คือ นาย[[ทองอินทร์ ภูริพัฒน์]], นาย[[ถวิล อุดล]], นาย[[จำลอง ดาวเรือง]] และนาย[[ทองเปลว ชลภูมิ]] ซึ่งเป็นนักการเมืองในสายของนายปรีดี พนมยงค์ เป็นต้น รัฐบาลได้ยกเลิกสถานการณ์ฉุกเฉินในวันที่ 11 พฤษภาคม พ.ศ. 2492<ref>http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2492/A/027/1.PDF</ref> <ref name="ประชาธิปไตยบนเส้นขนาน">{{อ้างหนังสือ
| ผู้แต่ง=[[วินทร์ เลียววาริณ]]
| ชื่อหนังสือ=ประชาธิปไตยบนเส้นขนาน