ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ทวีปเอเชีย"

'''เอเชีย''' ({{lang-en|Asia}}; {{lang-el|Ασία}} ''อาเซีย'') เป็น[[ทวีป]]ใหญ่และมีประชากรมากที่สุดในโลก พื้นที่ส่วนมากตั้งอยู่ใน[[ซีกโลกเหนือ]]และ[[ซีกโลกตะวันออก|ตะวันออก]] ทวีปเอเชียตั้งอยู่ใน[[ทวีปยูเรเชีย]]รวมกับทวีปยุโรป และอยู่ใน[[ทวีปแอฟโฟร-ยูเรเชีย]]ร่วมกับยุโรปและแอฟริกา ทวีปเอเชียมีพื้นที่ทั้งหมดประมาณ 44,579,000 ตารางกิโลเมตร คิดเป็น 30% ของแผ่นดินทั่วโลกหรือคิดเป็น [[1 ใน 3 ของพื้้นผิวโลก|8.7]]% ของผิวโลกทั้งหมด ทวีปเอเชียเป็นที่อยู่อาศัยของ[[ประชากรโลก|มนุษย์]]มานาน<ref>{{cite web |title=The World at Six Billion |url=https://www.un.org/esa/population/publications/sixbillion/sixbillion.htm |publisher=UN Population Division |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305042434/http://www.un.org/esa/population/publications/sixbillion/sixbillion.htm |archivedate=March 5, 2016 |deadurl=no}}, [https://web.archive.org/web/20160101220025/http://www.un.org/esa/population/publications/sixbillion/sixbilpart1.pdf Table 2]</ref>และเป็นแหล่งกำเนิดอารยธรรมแรก ๆ ของโลกหลายแห่ง เอเชียไม่ได้เพียงแค่มีขนาดใหญ่และมีประชากรเยอะแต่ยังมีสถานที่ และที่ตั้งถิ่นฐานหนาแน่นและมีขนาดใหญ่เช่นเดียวกับที่ยังมีบริเวณที่ประชากรตั้งถิ่นฐานเบาบางด้วย ทั้งนี้ทวีปเอเชียมีประชากรราว 4.5 พันล้านคน คิดเป็น 60% ของประชากรโลก

จีนและอินเดียเป็นประเทศที่มีเศรษฐกิจใหญ่ที่สุดในโลกตั้งแต่คริสต์ศักราชที่ 1 ถึง 1800 จีนเป็นประเทศที่มีอำนาจทางเศรษฐกิจที่สำคัญและดึงดูดผู้คนจำนวนมากให้ไปทางตะวันออก<ref>{{cite web |url=http://www.bharat-rakshak.com/SRR/Volume14/nalapat.html |title=Professor M.D. Nalapat. Ensuring China's "Peaceful Rise". Accessed January 22, 2016. |publisher= |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100110045822/http://www.bharat-rakshak.com/SRR/Volume14/nalapat.html |archivedate=10 January 2010 |df=}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.eric.ed.gov/ERICWebPortal/custom/portlets/recordDetails/detailmini.jsp?_nfpb=true&_&ERICExtSearch_SearchValue_0=ED460052&ERICExtSearch_SearchType_0=no&accno=ED460052|title=Dahlman, Carl J; Aubert, Jean-Eric. China and the Knowledge Economy: Seizing the 21st Century. WBI Development Studies. World Bank Publications. Accessed January 22, 2016|website=Eric.ed.gov|accessdate=9 November 2017|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080304235359/http://www.eric.ed.gov/ERICWebPortal/custom/portlets/recordDetails/detailmini.jsp?_nfpb=true&_&ERICExtSearch_SearchValue_0=ED460052&ERICExtSearch_SearchType_0=no&accno=ED460052|archivedate=4 March 2008|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.economist.com/surveys/displaystory.cfm?story_id=E1_PNTJQTR |title=The Real Great Leap Forward. The Economist. Sept 30, 2004 |work=The Economist |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20161227234147/http://www.economist.com/surveys/displaystory.cfm?story_id=E1_PNTJQTR |archivedate=27 December 2016 |df=dmy-all }}</ref><ref>[http://search.ft.com/ftArticle?queryText=China+the+world%E2%80%99s+largest+economy+for+18+of+the+past+20+centuries&y=6&aje=false&x=14&id=050926000484&ct=0] {{dead link|date=August 2017|bot=medic}}{{cbignore|bot=medic}}</ref> และตำนาน ความมั่งคั่งและความรุ่งเรืองของวัฒนธรรมโบราณของอินเดียกลายเป็นสัญลักษณ์ของเอเชีย<ref>[http://www.indianscience.org/essays/22-%20E--Gems%20&%20Minerals%20F.pdf] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081120220244/http://www.indianscience.org/essays/22-%20E--Gems%20%26%20Minerals%20F.pdf|date=20 November 2008}}</ref> สิ่งเหล่านี้จึงดึงดูดการค้า การสำรวจและการล่าอาณานิคมของข องชาวยุโรป การค้นพบเส้นทางข้าม[[มหาสมุทรแอตแลนติก]]โดยบังเอิญจากยุโรปไปอเมริกาของโคลัมบัสในขณะที่กำลังค้นหาเส้นทางไปยังอินเดียแสดงให้เห็นความดึงดูดใจเหล่านี้ [[เส้นทางสายไหม]]กลายเป็นเส้นทางการค้าหลักของฝั่งตะวันออกกับฝั่งตะวันตกในขณะที่[[ช่องแคบมะละกา]]กลายเป็นเส้นทางเดินเรือที่สำคัญ ช่วงศตวรรษที่ 20 ความแข็งแรงของประชากรเอเชียและเศรษฐกิจ (โดยเฉพาะเอเชียตะวันออก) เติบโตเป็นอย่างมากแต่การเติบโตของ ประชากรโดยรวมลดลงเรื่อย ๆ<ref>{{cite journal |url=http://www.economist.com/diversions/millennium/displayStory.cfm?Story_ID=346605 |title=Like herrings in a barrel |journal=The Economist |date=23 December 1999 |issue=Millennium issue: Population |publisher=The ''Economist'' online, The Economist Group |deadurl=no |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100104100155/http://www.economist.com/diversions/millennium/displayStory.cfm?Story_ID=346605 |archivedate=4 January 2010 |df=dmy-all }}.</ref> เอเชียเป็นแหล่งกำเนิดของศาสนาหลักบนโลกหลายศาสนา อาทิ[[ศาสนาคริสต์]], [[ศาสนาอิสลาม]], [[ศาสนายูดาห์|ศาสนายู ดาห์]], [[ศาสนาฮินดู]], [[ศาสนาพุทธ]], [[ลัทธิขงจื๊อ]], [[ลัทธิเต๋า]], [[ศาสนาเชน]], [[ศาสนาซิกข์]], [[ศาสนาโซโรอัสเตอร์]]และศาสนาอื่น ๆ อีกมากมาย

เนื่องเอเชียจากมีขนาดใหญ่และมีความหลากหลายทางแนวคิด [[ภูมินามวิทยา]]ของเอเชียมีตั้งแต่[[สมัยคลาสสิก]]ซึ่งคาดว่าน่าจะตั้งตาม[[ภูมิศาสตร์มนุษย์|ลักษณะผู้คน]]มากกว่า[[ภูมิศาสตร์กายภาพ|ลักษณะทางกายภาพ]]<ref name=McG-H>{{cite web |title=Asia |url=http://accessscience.com/abstract.aspx?id=054800&referURL=http%3a%2f%2faccessscience.com%2fcontent.aspx%3fid%3d054800 |work=AccessScience |publisher=McGraw-Hill |accessdate=26 July 2011 |archivedate=27 November 2011 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111127141127/http://accessscience.com/abstract.aspx?id=054800&referURL=http%3A%2F%2Faccessscience.com%2Fcontent.aspx%3Fid%3D054800 |deadurl=yes |df=}}</ref> เอเชียมีความแตกต่างกันอย่างมากทั้ง[[ภูมิศาสตร์เอเชีย#ภูมิภาค|ด้านภูมิภาค]] กลุ่มชาติพันธุ์ วัฒนธรรม, สภาพแวดล้อม, เศรษฐศาสตร์, ประวัติศาสตร์และระบบรัฐบาล นอกจากนี้ยังมีสภาพอากาศที่แตกต่างต่ างกันอย่างมากเช่น พื้น[[เขตร้อน]]หรือ[[ทะเลทราย]]ใน[[ตะวันออกกลาง]], ภูมิอากาศแบบอบอุ่นทางตะวันออก ภูมิอากาศแบบกึ่งอารกติกทางตอนกลางของทวีปและภูมิอากาศแบบขั้วโลกใน[[ไซบีเรีย]]

คำ "Asia" ในภาษาละติน และคำ "Ἀσία" ในภาษากรีกนั้นปรากฏว่าเป็นคำเดียวกัน นักประพันธ์ชาวโรมันแปลคำว่า "Ἀσία" เป็น "Asia" และชาวโรมันเองตั้งชื่อท้องที่แห่งหนึ่งซึ่งปัจจุบันอยู่ในทวีปเอเชียนี้ว่า "Asia" อนึ่ง ครั้งนั้นยังมีดินแดนที่เรียก "เอเชียน้อย" (Asia Minor) และ "เอเชียใหญ่" (Asia Major คืออิรักในปัจจุบัน) ด้วย เนื่องจากหลักฐานแรกสุดเกี่ยวกับชื่อ "เอเชีย" นี้เป็นหลักฐานภาษากรีก เมื่อว่ากันตามพฤติการณ์แล้ว จึงเป็นไปได้ว่า คำ "เอเชีย" มาจากคำ "Ἀσία" ในภาษากรีก แต่ที่มา ที่ไปเกี่ยวกับการรับหรือถ่ายทอดคำนั้นยังค้นไม่พบ เพราะยังขาดบริบททางภาษา<ref>{{cite encyclopedia | url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3D*%29asi%2Fa | title=Ἀσία | author=Henry George Liddell | coauthors=Robert Scott; Henry Stuart Jones; Roderick McKenzie | encyclopedia=A Greek-English Lexicon | year=2007 | location=Medford | publisher=Perseus Digital Library, Tufts University | origyear=1940}}</ref>