ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ลิปดาและพิลิปดา"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Prem4826 (คุย | ส่วนร่วม)
Prem4826 ย้ายหน้า ลิปดาและฟิลิปดา ไปยัง ลิปดาและพิลิปดา: ฟิลิปดา -> พิลิปดา
Prem4826 (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{about|หน่วยของมุม (arcmin และ arcsec)|ฟังก์ชันผกผัน|ฟังก์ชันตรีโกณมิติผกผัน}}
'''ลิปดา''' ({{lang-en|minute of arc, arcminute}} หรือ MOA) เป็นหน่วยหนึ่งในการวัด[[มุม]] มีค่าเท่ากับ {{เศษ|1|60}} ของหนึ่ง[[องศา]]<ref>[http://wordnet.princeton.edu/perl/webwn?s=minute%20of%20arc WordNet Search - 3.0]</ref> เนื่องจากหนึ่งองศาเท่ากับ {{เศษ|1|360}} ของ[[วงกลม]] ดังนั้น 1 ลิปดาจึงเท่ากับ {{เศษ|1|21 600}} ของวงกลม หน่วยวัดขนาดเล็กเช่นนี้มักใช้ในการวัดค่าที่ละเอียดมาก ๆ เช่นในวิชา[[ดาราศาสตร์]]หรือการกำหนดพิกัดการยิงอาวุธ
{{กล่องข้อมูล หน่วยวัด
| name = ลิปดา
| image = Arcminute and football.png
| caption = การจำลองให้เห็นภาพของหน่วยลิปดา (สเกลไม่เป็นสัดส่วนกับความจริง) โดยใช้[[ลูกฟุตบอล]]ขนาดมาตรฐาน (เส้นผ่านศูนย์กลาง 22 เซนติเมตร) ที่ครอบด้วยมุมขนาด 1 ลิปดา ในระยะทางประมาณ 775 เมตร
| standard = หน่วยซึ่งไม่ใช่หน่วยเอสไอแต่มีการกล่าวถึงในหน่วยเอสไอ
| quantity = [[มุม]]
| symbol = [[ไพรม์ (สัญลักษณ์)|′]]
| symbol2 = arcmin
| namedafter =
| units1 = [[องศา (มุม)|องศา]]
| inunits1 = {{sfrac|1|60}}° = 0.01{{overline|6}}°
| units2 = พิลิปดา
| inunits2 = 60′′
| units3 = [[เรเดียน]]
| inunits3 = {{sfrac|{{pi}}|10800}} ≈ 0.000290888 rad
| units4 = [[มิลลิเรเดียน]]
| inunits4 = ≈ 0.2908 mil
| units5 = [[แกร็ด]]
| inunits5 = {{sfrac|600|9}}<sup>g</sup> = 66.{{overline|6}}<sup>g</sup>
| units6 = [[รอบ (เรขาคณิต)|รอบ]]
| inunits6 = {{sfrac|1|21600}}
}}
 
ส่วน '''พิลิปดาลิปดา''' ({{lang-en|secondminute of arc, arcsecondarcminute}}) (บ้างก็เขียนว่าหรือ ''วิลิปดา''arcmin) เป็นหน่วยที่หนึ่งในการวัด[[มุม]] มีขนาดเป็นค่าเท่ากับ {{เศษ|1|60}} ของหนึ่งลิปดาอีกต่อหนึ่ง[[องศา]]<ref>[http://wordnet.princeton.edu/perl/webwn?s=minute%20of%20arc หรือWordNet Search - 3.0]</ref> เนื่องจากหนึ่งองศาเท่ากับ {{เศษ|1|3600360}} องศาของ[[วงกลม]] หรือดังนั้น 1 ลิปดาจึงเท่ากับ {{เศษ|1|121 296 000600}} ของวงกลม หน่วยวัดขนาดเล็กเช่นนี้มักใช้ในการวัดค่าที่ละเอียดมาก ๆ เช่นในวิชา[[ดาราศาสตร์]]หรือการกำหนดพิกัดการยิงอาวุธ
 
'''พิลิปดา''' ({{lang-en|second of arc, arcsecond}} หริอ arcesc) (บ้างก็เขียนว่า ''วิลิปดา'') เป็นหน่วยที่มีขนาดเป็น {{เศษ|1|60}} ของหนึ่งลิปดาอีกต่อหนึ่ง หรือเท่ากับ {{เศษ|1|3600}} องศา หรือเท่ากับ {{เศษ|1|1 296 000}} ของวงกลม
'''ลิปดา'''และ'''พิลิปดา<ref name="ปทานุกรม - สมาคมดาราศาสตร์ไทย">[http://thaiastro.nectec.or.th/ency/207.html ปทานุกรม - สมาคมดาราศาสตร์ไทย]</ref>'''เป็นคำไทย การเขียน "ฟิลิปดา" ไม่ถูกต้องและมาจากความเข้าใจที่ผิดว่าคำนี้มาจากภาษาต่างประเทศ
 
คำว่า "ลิปดา" และ "พิลิปดา" มีรากศัพท์มาจากภาษาสันสกฤตคำว่า "ลิปฺตา" (लिप्ता) และ "วิลิปฺตา" (विलिप्ता) ตามลำดับ<ref>[http://www.royin.go.th/dictionary/ พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ.๒๕๕๔] (สืบค้นคำว่า "ลิปดา" และ "พิลิปดา")</ref><ref>[https://www.sanskritdictionary.com/lipt%C4%81/197720/1 พจนานุกรมภาษาสันสกฤต (ฉบับภาษาอังกฤษ) คำว่า liptā</ref><ref>[https://www.sanskritdictionary.com/vilipt%C4%81/208973/1 พจนานุกรมภาษาสันสกฤต (ฉบับภาษาอังกฤษ) คำว่า viliptā</ref> ฉะนั้นการเขียนว่า ''ฟิลิปดา'' จึงไม่ถูกต้อง อาจเป็นเพราะการเข้าใจผิดว่าเป็นภาษาอังกฤษ
 
ตารางแสดงสัดส่วนและความสัมพันธ์ระหว่าง องศา ลิปดา พิลิปดา และมิลลิพิลิปดา แสดงได้ดังนี้