หลังจากเปลี่ยนไปนับถือศาสนาอิสลาม แมลคัมเปลี่ยนนามสกุลจาก "ลิทเทิล" เป็น "เอ็กซ์" (''X'') โดยให้เหตุผลว่า เป็นชื่อที่สื่อแสดงถึงความเป็นนามสกุลของชาวแอฟริกันที่แท้จริง (คือ ไม่ทราบที่มา) แทนที่นามสกุล 'ลิทเทิล' ของเดิมที่สื่อถึงชาวผิวขาว ตาสีฟ้า<ref>"The Muslim's 'X' symbolized the true African family name that he never could know. For me, my 'X' replaced the white slavemaster name of 'Little' which some blue-eyed devil named Little had imposed upon my paternal forebears.", Malcolm X, ''Autobiography'', p. 229.</ref> หลังจากเขาลาออกจากขบวนการชาติแห่งอิสลาม แมลคัมได้เดินทางไปประกอบพิธี[[ฮัจญ์]]ที่[[นครเมกกะ]] [[ประเทศซาอุดิอาระเบีย]] ได้เปลี่ยนไปนับถือนิกาย[[ซุนนี]] และเปลี่ยนไปใช้ชื่อใน[[ภาษาอาหรับ]]ว่า '''เอล-ฮัจญ์ มาลิก เอล-ชาบาซ'''
หลังจากลาออกจากขบวนการชาติแห่งอิสลาม แมลคัมได้ตั้งองค์กรชื่อ "Muslim Mosque, Inc." และ "Organization of Afro-American Unity" ทำให้เกิดความขัดแย้งกับองค์กรเดิม เขาถูกสังหารเมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1965 ขณะกำลังปราศรัยในหอประชุมแห่งหนึ่งใน[[แมนฮัตตัน]]<ref name=Times65-02-22a>{{cite web |url=http://select.nytimes.com/gst/abstract.html?res=FA0A15F63F5812738DDDAB0A94DA405B858AF1D3 |title=Malcolm X Shot to Death at Rally Here |accessdate=August 1, 2008 |last=Kihss |first=Peter |date=February 22, 1965 |work=The New York Times}}</ref> โดยชายฉกรรจ์สามคน ที่เป็นสมาชิกของขบวนการชาติแห่งอิสลาม แต่องค์กรดังกล่าวได้ปฏิเสธความเกี่ยวข้องกับการลอบสังหาร