ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เมืองพระนคร"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Miwako Sato (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 25:
}}
 
'''พระนคร''' หรือชื่อในภาษาเขมรปัจจุบันเรียก '''อังกอร์''' ({{lang-km|អង្គរ}} ''องฺคร''; {{lang-en|Angkor}}; จากภาษาสันสกฤต ''นคร'' nagara)<ref>{{cite book|last1=Benfey|first1=Theodor|title=A Sanskrit-English Dictionary: With References to the Best Edition of Sanskrit Author and Etymologies and Camparisons of Cognate Words Chiefly in Greek, Latin, Gothic, and Anglo-Saxon|date=1866|publisher=Asian Educational Services|isbn=8120603702|pages=453, 464|edition=reprint|url=https://books.google.com/books?id=JYoxtJZvg4EC&pg=PA464}}</ref> เป็นเมืองหลวงแห่งหนึ่งของ[[จักรวรรดิเขมร]] มีชื่อดั้งเดิมตามจารึกว่า '''[[ศรียโศธรปุระ]]''' (ស្រីយសោធរបុរៈ ''สฺรียโสธรบุระ̤'') มีศูนย์กลางอยู่ที่[[ปราสาทพนมบาแกง]] (ប្រាសាទភ្នំបាខែង ''บฺราสาทภฺนํบาแขง'') ปัจจุบันอยู่ใน[[เขตเสียมเรียบ]] (ខេត្សៀមរាប ''เขตฺเสียมราบ'') ของ[[ประเทศกัมพูชา]] ภายหลังย้ายศูนย์กลางไปยัง[[ปราสาทบายน]] (ប្រាសាទបាយ័ន ''บฺราสาทบายัน'') ในพื้นที่ที่เรียกว่า "[[นครธม]]" (អង្គរធំ ''องฺครธํ''; "นครใหญ่") ซึ่งปัจจุบันอยู่ในเขตเสียมเรียบเช่นกันและทับซ้อนกับพื้นที่ศรียโศธรปุระเดิม
'''เมืองพระนคร''' ({{lang-km|ក្រុងអង្គរ}}) ตั้งอยู่ใน[[จังหวัดเสียมราฐ]] ทางตะวันตกเฉียงเหนือของ[[ประเทศกัมพูชา]] อยู่เหนือ[[ทะเลสาบเขมร]]ไม่ไกลนัก
 
ช่วงเวลาใน[[ประวัติศาสตร์กัมพูชา]]ซึ่งมีศูนย์กลางอยู่ ณ เมืองพระนครนี้ เรียกว่า '''สมัยพระนคร''' (Angkorian period) เริ่มใน ค.ศ. 802 (คริสต์ศตวรรษที่ 9) เมื่อ[[พระเจ้าชัยวรรมันที่ 2]] (ជ័យវរ្ម័នទី២ ''ชัยวรฺมันที ๒'') พระมหากษัตริย์เขมร ทรงรับการอภิเษกขึ้นเป็น[[พระเจ้าจักรพรรดิ]] ณ [[พนมกุเลน]] (ភ្នំគូលេន ''ภฺนํคูเลน''; "ภูเขาลิ้นจี่") ดำเนินมาจน ค.ศ. 1431 (คริสต์ศตวรรษที่ 15) เมื่อ[[สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ 2]] ของ[[กรุงศรีอยุธยา]] ทรงนำทัพมาปล้นเมืองพระนคร นักประวัติศาสตร์กระแสหลักถือเป็นอันสิ้นสุดสมัยพระนคร ตามมาด้วย[[เมืองละแวก|สมัยละแวก]] (ល្វែក ''ลฺแวก'')
เมืองพระนครได้รับลงทะเบียนเป็นมรดกโลกเมื่อปี [[พ.ศ. 2535]] และถูกจัดให้เป็น[[รายชื่อแหล่งมรดกโลกที่กำลังตกอยู่ในภาวะอันตราย|แหล่งมรดกโลกที่ตกอยู่ในภาวะอันตราย]] จนถึงปี [[พ.ศ. 2547]]
 
เวลาผ่านไป เมืองพระนครกลายเป็นซากปรักหักพังอยู่ในป่ารก ซึ่งปัจจุบันอยู่ทางตอนเหนือของ[[โตนเลสาบ]] (ទន្លេសាប ''ทนฺเลสาบ'') และตอนใต้ของพนมกุเลน ใกล้กับ[[กรุงเสียมเรียบ]] (ក្រុងសៀមរាប ''กฺรุงเสียมราบ'') เมืองเอกของเขตเสียมเรียบ โบราณสถานพระนครมีศาสนสถานกว่าหนึ่งพันแห่ง ถือเป็นอนุสาวรีย์ทางศาสนาที่ใหญ่ที่สุดในโลก ในจำนวนนี้รวมถึง[[นครวัด]] (អង្គរវត្ ''องฺครวตฺ'') ที่[[พระเจ้าสูรยวรรมันที่ 2]] (សូរ្យវរ្ម័នទី២ ''สูรฺยวรฺมันที ๒'') ทรงสร้างขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 12 ศาสนสถานหลายแห่งได้รับการบูรณะขึ้นใหม่ และนับเป็นสถานที่สำคัญที่สุดในทาง[[สถาปัตยกรรมเขมร]] ได้รับความคุ้มครองในฐานะ[[แหล่งมรดกโลก]]ของ[[ยูเนสโก]] (UNESCO World Heritage Site) แต่ละปีมีผู้เยี่ยมชมราวสองล้านคน แต่ความนิยมนี้เองทำให้เกิดข้อยากหลายประการในการสงวนรักษาสถานที่
 
ค.ศ. 2007 คณะนักวิจัยระหว่างประเทศใช้ภาพถ่ายดาวเทียมและวิทยาการสมัยใหม่แขนงอื่น ๆ จนได้ข้อสรุปว่า เมืองพระนครเคยเป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดในโลกก่อน[[ยุคอุตสาหกรรม]] มีระบบ[[โครงสร้างพื้นฐาน]]อันสลับซับซ้อนซึ่งเชื่อมต่อภาคส่วนต่าง ๆ ของเมืองเข้ากับศาสนสถานทั้งหลาย รวมแล้วเป็นพื้นที่อย่างน้อย 1,000 ตารางกิโลเมตร<ref name="Evans PNAS">Evans et al., [http://www.pnas.org/content/104/36/14277 A comprehensive archaeological map of the world's largest pre-industrial settlement complex at Angkor, Cambodia], Proceedings of the National Academy of Sciences of the USA, August 23, 2007.</ref> นอกจากนี้ เมืองพระนครยังนับเป็นนครไฮดรอลิก (hydraulic city) เพราะมีเครือข่ายบริหารจัดการน้ำที่ซับซ้อนสำหรับเก็บและกระจายน้ำอย่างเป็นระบบในทุกพื้นที่<ref>Evans, D., Pottier, C., Fletcher, R., Hensley, S., Tapley, I., Milne, A., & Barbetti, M. (2007). A comprehensive archaeological map of the world's largest pre-industrial settlement complex at Angkor, Cambodia. Proceedings of the National Academy of Sciences, 104(36), 14277-14282.</ref> ระบบน้ำนี้ยังเชื่อว่า ใช้สำหรับชลประทาน ใช้เตรียมรับมือฤดูแล้งที่อาจเกิดขึ้นนอกเหนือการคาดการณ์ และใช้สนับสนุนประชากรที่เพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ<ref name="Evans PNAS"/> แม้จำนวนประชากรที่แน่ชัดยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ แต่ระบบทางเกษตรกรรมที่ค้นพบใหม่ในพื้นที่นี้นำไปสู่สมมุติฐานว่า อาจมีมนุษย์อาศัยอยู่ถึงหนึ่งล้านคน คิดเป็นอย่างน้อย 0.1% ของประชากรทั่วโลกในช่วง ค.ศ. 1010–1220 ทำให้เมืองพระนครถือเป็น[[อภินคร]] (megacity) อีกด้วย<ref>[https://www.independent.co.uk/news/world/asia/metropolis-angkor-the-worlds-first-megacity-461623.html Metropolis: Angkor, the world's first mega-city], The Independent, August 15, 2007</ref>
 
== เหตุผลที่ได้รับคัดเลือกเป็นมรดกโลก ==