ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ฉัตร"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
BotKung (คุย | ส่วนร่วม)
บริการเปลี่ยนหมวดหมู่อัตโนมัติด้วยบอต
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 4:
 
== ฉัตรแขวนหรือปัก ==
[[ไฟล์:Royal Seven-Tiered Umbrella.jpg|thumb|พระสัปตปฎลเศวตฉัตร]]
เป็นเครื่องแสดงพระอิสริยยศของผู้ทรงฉัตร แยกเป็น 4 ชนิดคือ
 
=== เศวตฉัตร ===
เป็นฉัตรผ้าขาวกว้าง มี 4 แบบ ดังนี้
* '''พระนพปฎลมหาเศวตฉัตร''' (''นพ''; เก้า, ''ปฎล''; ชั้น, ''เศวต''; สีขาว) เป็นฉัตร 9 ชั้น สำหรับพระมหากษัตริย์ที่ทรงรับพระราชพิธีบรมราชภิเษกตามโบราณราชประเพณีแล้ว ฉัตรแบบนี้เรียกโดยย่อว่า "พระมหาเศวตฉัตร" เป็นฉัตรผ้าขาว 9 ชั้น มีระบาย 3 ชั้น ขลิบทอง แผ่ลวด และมียอด เป็น[[กกุธภัณฑ์|ราชกกุธภัณฑ์]]ของ[[พระมหากษัตริย์]]ที่สำคัญที่สุด มีที่ใช้คือ ปักที่[[พระราชอาสน์|พระแท่นราชอาสน์]]ราชบัลลังก์ กางกั้นเหนือพระแท่นที่บรรทม ปัก[[พระยานมาศ]] และแขวนกางกั้นพระโกศทรงพระบรมศพ เป็นต้น แต่โบราณมาไทยถือเศวตฉัตร เป็นสิ่งสำคัญยิ่งกว่าสิ่งอื่นใด เศวตฉัตร หมายถึง ความเป็นพระราชามหากษัตริย์เช่นเดียวกับมงกุฎของชาวยุโรป ตามประเพณีของพราหมณ์แต่เดิม เป็นเศวตฉัตร 6 ชั้น อันหมายถึง [[สวรรค์]] 6 ชั้น ตั้งแต่ชั้น[[จตุมหาราชิกา]]จนถึงชั้น[[ปรนิมมิตวสวัตดี]] ความหมายของฉัตร 9 ชั้นที่ใช้ในปัจจุบันหมายถึง ผู้ที่ชนะทั้ง 8 ทิศ ชั้นล่างสุด หมายถึงพระมหากษัตริย์ที่จะต้องทรงแบกภาระอันใหญ่หลวงในการดูแลประชาชนทั้ง 8 ทิศ ปัจจุบันมีพระมหาเศวตฉัตรแห่อยู่จำนวน 6 องค์ ได้แก่[[ไฟล์:พระนพปฎลมหาเศวตฉัตร.png|thumb|พระนพปฎลมหาเศวตฉัตร ( ฉัตรขาว 9 ชั้น )]][[ไฟล์:พระสัปตปฎลเศวตฉัตร.png|alt=|thumb|197.969x197.969px|พระสัปตปฎลเศวตฉัตร ( ฉัตรขาว 7 ชั้น )]]
*# [[พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท]] (ท้องพระโรงกลางเหนือพระที่นั่งพุดตานถม)
*# [[พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท]] (ท้องพระโรงเหนือพระแท่นราชบัลลังก์ประดับมุก)
*# [[พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัยมไหยสูรยพิมาน]] (เหนือพระที่นั่งพุดตานกาญจนสิงหาสน์ ท้องพระโรง)
เส้น 17 ⟶ 16:
*# [[พระที่นั่งอนันตสมาคม]] (ท้องพระโรงกลางเหนือพระแท่นราชบัลลังก์)
 
* '''สัปตปฎลเศวตฉัตร''' เป็นฉัตรขาว 7 ชั้น ซึ่งมีลักษณะอื่น ๆ เหมือนพระนพปฎลมหาเศวตฉัตร ใช้สำหรับพระมหากษัตริย์ที่ยังมิได้ทรงรับพระบรมราชาภิเษก, [[ฐานันดรศักดิ์ไทย|พระอัครมเหสี]], [[ฐานันดรศักดิ์ไทย|สมเด็จพระบรมราชินี]], [[สยามมกุฎราชกุมาร|สมเด็จพระยุพราช]], [[สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี|สมเด็จพระบรมราชกุมารี]], สมเด็จเจ้าฟ้าที่ได้รับสถาปนาเป็นพิเศษ ตลอดจน[[พระเจ้ากาวิละ|พระบรมราชาธิบดีพระเจ้าเชียงใหม่]]<ref>อาณาจักรล้านนา กำเนิดและการล่มสลาย :พระบารมีปกเกล้า ยุพราชวิทยาลัย ๑๐๐ ปีนามพระราชทาน หน้า ๕๐</ref> และพระเจ้ากรุงกัมพูชาประเทศราช โดยหากใช้กับสมเด็จพระอัครมเหสีและสมเด็จพระบรมราชชนนี เรียกว่า ''สัปตปฎลเศวตฉัตร'' หรือ ''พระเศวตฉัตร 7 ชั้น'' แต่ถ้าใช้กับสมเด็จพระยุพราช กรมพระราชวังบวรสถานมงคล (วังหน้า) หรือปัจจุบันคือ [[สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร]] เรียกว่า ''พระบวรเศวตฉัตร'' ปัจจุบันมีสัปตปฎลเศวตฉัตรแห่อยู่จำนวน 3 องค์ ได้แก่
*# [[พระที่นั่งไพศาลทักษิณ]] (เหนือ[[พระที่นั่งอัฐทิศ]])
*# [[พระที่นั่งอมรินทรวินิจฉัยมไหยสูรยพิมาน]] (เหนือ[[พระที่นั่งบุษบกมาลามหาจักรพรรดิพิมาน]])
*# [[พระที่นั่งอัมพรสถาน]] พระราชวังดุสิต (ท้องพระโรงของ[[สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร]])
 
* '''เบญจปฎลเศวตฉัตร''' เป็นฉัตรขาว 5 ชั้น มีระบายขลิบทองแผ่ลวดซ้อน 2 ชั้น ใช้สำหรับพระราชวงศ์ที่ดำรงพระอิสริยยศชั้น เจ้าฟ้า พระมเหสีชั้น[[ฐานันดรศักดิ์ไทย|พระอัครราชเทวี]] [[ฐานันดรศักดิ์ไทย|พระอัครชายาเธอ]] สมเด็จพระสังฆราชที่ได้รับมหาสมณุตมาภิเษกเป็น ''สมเด็จพระมหาสมณเจ้า'' และ[[กรมพระราชวังบวรสถานพิมุข]]
 
* '''เศวตฉัตร 3 ชั้น''' เป็นฉัตรขาว 3 ชั้น มีระบายขลิบทองแผ่ลวดซ้อน 2 ชั้น ใช้สำหรับ[[สมเด็จพระสังฆราช]][[ไฟล์:เบญจปฎลเศวตฉัตร.png|thumb|เบญจปฎเศวตฉัตร ]]
 
=== ฉัตรขาวลายทอง ===
เส้น 30 ⟶ 31:
มี 2 แบบคือ
* '''ฉัตรตาดขาว 5 ชั้น''' เป็นฉัตรสำหรับพระราชโอรส หรือพระราชธิดาของพระมหากษัตริย์ที่ดำรงพระอิสริยยศเป็นพระองค์เจ้าต่างกรม ชั้น กรมพระ
*[[ไฟล์:ฉัตรสามชั้น.jpg|thumb|196.997x196.997px|เศวตฉัตร 3 ชั้น]]'''ฉัตรตาดเหลือง 5 ชั้น''' เป็นฉัตรสำหรับพระราชโอรส หรือพระราชธิดาของพระมหากษัตริย์ที่ดำรงพระอิสริยยศเป็นพระองค์เจ้าต่างกรม ชั้น กรมหลวง กับเป็นฉัตรสำหรับสมเด็จพระสังฆราชเจ้า และพระอัครมเหสี คือ [[พระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวี]]
 
=== ฉัตรโหมด ===
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/ฉัตร"