ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เจ้าคุณพระประยุรวงศ์"

 

เจ้าคุณพระประยุรวงศ์เกิดใน[[ราชินิกุล]]สาย “[[บุนนาค]]” ซึ่งเจ้าคุณนวล พระขนิษฐาใน[[สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี]] กับ[[เจ้าพระยาอรรคมหาเสนา]] (บุนนาค ต้นสกุลบุนนาค) เป็นบุตร[[เจ้าพระยามหาเสนา (เสน)]] ครั้ง[[กรุงศรีอยุธยา]]เป็นต้นตระกูล สืบสายลงมาทาง[[สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์]] (ดิศ) [[สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง)]]พระประยูรวงศ์ได้เป็นพระสนมเอก และเป็นผู้เดียวที่ได้พระราชทานเครื่องยศพระสนมเอกตามแบบรัชกาลที่ 4 และมีพระราชประสงค์จะทรงยกย่องเจ้าคุณพระประยุรวงศ์ให้ยิ่งกว่าคนอื่น จึงโปรดให้เปลี่ยนเครื่องในพานทองเครื่องยศ เป็นลงยาราชาวดี (เดิมเครื่องยศพระสนมเอกเป็นพานทองมีเครื่องในทั้งหมดล้วนเป็นทองคำเกลี้ยง ต้องเป็นพระมเหสีเท่านั้นจึงจะเปลี่ยนเป็นทองคำลงยาราชาวดี แสดงว่าทรงยกย่องเจ้าคุณพระประยุรวงศ์เหนือกว่าพระสนมอื่นใด) และพระเจ้าอยู่หัวองค์ต่อ ๆ มาก็มิได้มีพระราชดำรัสให้เรียกคืนตามประเพณีเก่า ด้วยทรงเคารพนับถือเจ้าคุณพระประยุรวงศ์ ท่านจึงได้ครอบครองเครื่องยศทุกอย่างที่ได้รับพระราชทานจนตลอดอายุ ในการตรัสเรียกเจ้าคุณพระประยุรวงศ์นั้น รัชกาลที่ 5 จะมิโปรดเรียกว่า ''นาง'' ตามอย่าง รัชกาลที่ 4 พระราชบิดาแต่จะตรัสเรียกเมื่ออยู่ตามลำพังว่า ''แม่แพ'' แต่ถ้าอยู่ต่อหน้าผู้อื่นจะตรัสเรียกว่า ''คุณแพ''

เจ้าคุณพระประยุรวงศ์ มีพระเจ้าลูกเธอสามพระองค์ คือ

 

 

เจ้าคุณพระประยุรวงศ์ ถึงแก่พิราลัย เมื่อวันที่ 22 มีนาคม ปี พ.ศ. 2486 เวลา 20 นาฬิกา ณ [[บ้านพิษณุโลก|บ้านบรรทมสินธุ์]] สิริอายุ 89 ปี มีพิธีหลวงอาบน้ำศพและเชิญศพเข้าโกศในวันที่ 24 มีนาคม ปีเดียวกัน ได้รับพระราชทานโกศพระกอบทองกุดั่นน้อย และมีพิธีพระราชทานเพลิงศพ ณ พระเมรุในสุสานหลวง [[วัดเทพศิรินทราวาส]]<ref name = DrWibul>{{cite book |last1=วิจิตรวาทการ |first1=น.พ.วิบูล |authorlink1= |title=พระปิยมหาราช รัฐกิจและชีวิตส่วนพระองค์ |trans_title= |access-date= 15 เมษายน 2562 |type= |edition= 2 |series= |volume= |date=สิงหาคม 2544 |origyear= |publisher=บริษัท สร้างสรรค์บุ๊คส์ จำกัด |location=217 ซอยสุขุมวิท 20 แขวงคลองเตย เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร |language= ไทย |isbn= 974-7481-07-3}}</ref>

 

== กรณียกิจ ==