ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อาร์ชดยุกฟรันทซ์ แฟร์ดีนันท์ แห่งออสเตรีย"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Setawut (คุย | ส่วนร่วม)
Setawut (คุย | ส่วนร่วม)
แทนที่ "แฟร์ดีนันด์" → "แฟร์ดีนันท์" +แทนที่ "แฟร์ดินันด์" → "แฟร์ดีนันท์" ด้วยสจห.
บรรทัด 2:
 
{{Infobox royalty
| name = อาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดีนันด์นันท์
| title = อาร์ชดยุกแห่งออสเตรีย-เอสเต
| image = HGM Wilhelm Vita Porträt Franz Ferdinand.jpg
บรรทัด 11:
| death_place = [[ซาราเยโว]], [[จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี|ออสเตรีย-ฮังการี]]
| death_style = ถูกลอบปลงพระชนม์
| spouses = [[โซฟี ดัชเชสแห่งโฮเอ็นแบร์กเอินแบร์ค]]
| issue = {{Plainlist|
* [[เจ้าหญิงโซฟีแห่งโฮเอ็นแบร์กเอินแบร์ค]]
* [[มักซีมีเลียน ดยุกแห่งโฮเอ็นแบร์กเอินแบร์ค]]
* [[เจ้าชายแอร์นแห่งโฮเอ็นแบร์กนแห่งโฮเอินแบร์ค]]}}
| house = [[ราชวงศ์ฮาพส์บวร์ค-ลอแรน]]
| father = [[อาร์ชดยุกคาร์ล ลุดวิกแห่งออสเตรีย]]
บรรทัด 23:
}}
 
'''ฟรันซ์ แฟร์ดีนันด์นันท์ คาร์ล ลุดวิก โยเซฟ มารีอา''' ({{lang-de|Franz Ferdinand Carl Ludwig Joseph Maria}}) ทรงเป็น[[อาร์ชดยุกแห่งออสเตรีย-เอสเต]] และยังทรงเป็นราชกุมารแห่งฮังการีและโบฮีเมีย และเป็นรัชทายาทลำดับหนึ่งแห่ง[[จักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี]]อีกด้วย พระองค์ทรงเป็นองค์รัชทายาทจวบจนถูกลอบปลงพระชนม์โดยนักชาตินิยมหัวรุนแรงชาว[[ราชอาณาจักรเซอร์เบีย|เซอร์เบีย]] ที่เมือง[[ซาราเยโว]]ใน[[ประเทศบอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา|แคว้นบอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา]] (ขณะนั้นยังเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี) หลังพระองค์และพระชายาสิ้นพระชนม์ก็ทำให้จักรวรดริออสเตรีย-ฮังการี ประกาศสงครามกับ[[ราชอาณาจักรเซอร์เบีย]]ทันที ถือเป็นจุดเริ่มต้นของ[[สงครามโลกครั้งที่ 1]]
 
== พระราชประวัติ ==
อาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดีนันด์นันท์ประสูติเมื่อวันที่[[18 ธันวาคม]] [[พ.ศ. 2406]] ที่เมือง[[กราซ]] [[จักรวรรดิออสเตรีย]] เป็นพระโอรสองค์ใหญ่ใน[[อาร์ชดยุกคาร์ล ลุดวิกแห่งออสเตรีย]] (พระโอรสใน[[อาร์ชดยุกฟรันซ์ คาร์ลแห่งออสเตรีย|อาร์ชดยุกฟรันซ์ คาร์ล]] และทรงพระอนุชาใน[[จักรพรรดิฟรันซ์ โยเซฟที่ 1 แห่งออสเตรีย|จักรพรรดิฟรันซ์ โยเซฟ]]) และพระชายาองค์ที่ 2 ของพระองค์ [[เจ้าหญิงมาเรีย แอนนันซิเอตาแห่งซิซิลีทั้งสอง|เจ้าหญิงมาเรีย แอนนันซิเอตาแห่งซิซิลี]] เมื่อพระองค์ทรงเจริญพระชันษา 12 ปี [[ดยุกฟรันเซสโกที่ 5 แห่งโมเดนา]] พระปิตุลาของพระองค์ทรงสิ้นพระชนม์กะทันหัน ทำให้พระองค์ทรงได้รับสืบพระยศเป็น "[[อาร์ชดยุกแห่งออสเตรีย-เอสเต]]" และ "[[ดยุกแห่งโมเดนา]]"
 
ตั้งแต่พระองค์ประสูติ ประชาชน ราชนิกุลชั้นสูงหรือบุคคลคณะต่างๆ ไม่เคยคาดคิดเลยว่าพระองค์จะทรงเป็นองค์รัชทายาทแห่งราชบัลลังก์อิมพีเรียล[[ออสเตรีย-ฮังการี]] พระองค์ทรงได้รับการศึกษาอย่างเรียบง่าย โดยอาจารย์ของพระองค์นั้นเน้นสอนในทางประวัติศาสตร์และศีลธรรมเป็นส่วนใหญ่ โดยอาจารย์ของพระองค์คือนักประวัติศาสตร์ ออนโน คล๊อป ตั้งแต่ปี[[พ.ศ. 2419]]ถึง[[พ.ศ. 2428]] และในปี[[พ.ศ. 2425]] พระองค์ได้ทรงเข้าร่วมกองทัพราชนาวี โดยพระองค์ได้ทรงพระยศทหารเป็นร้อยโท
 
เมื่อทรงพระเยาว์นั้น พระองค์ทรงงานอดิเรกเป็นประจำ นั่นคือล่าสัตว์และท่องเที่ยว โดยพระองค์ทรงสามารถล่ากวางได้มากกว่า 5,000 ตัว และพระองค์ทรงชอบเสด็จประพาสไปยังประเทศต่างๆด้วย โดยเมื่อปี[[พ.ศ. 2425]] พระองค์เสด็จเยือนอิตาลี และอีกสองปีต่อมาก็เสด็จประพาส[[อียิปต์]] [[ปาเลสไตน์]] [[ซีเรีย]] และ[[จักรวรรดิออตโตมัน|ออตโตมัน]] และปี[[พ.ศ. 2432]] เสด็จเยือน[[จักรวรรดิเยอรมัน|เยอรมนี]]
 
เมื่อปี[[พ.ศ. 2432]] ชีวิตของพระองค์ถูกเปลี่ยนดังละคร เมื่อพระญาติของพระองค์ [[อาร์ชดยุกรูดอล์ฟ มกุฎราชกุมารแห่งออสเตรีย-ฮังการี]] ซึ่งเป็นพระราชโอรสใน[[จักรพรรดิฟรันซ์ โยเซฟที่ 1 แห่งออสเตรีย|จักรพรรดิฟรันซ์ โยเซฟ]] ทรงสิ้นพระชนม์กะทันหันจากการฆ่าตัวตายที่ คฤหาสน์ล่าสัตว์ที่[[มาเยอร์ลิ่ง]] [[รัฐโลเวอร์ออสเตรีย|รัฐนีเดอร์เอิสเทอร์ไรช์]] [[จักรวรรดิออสเตรีย]] ทำให้[[อาร์ชดยุกคาร์ล ลุดวิกแห่งออสเตรีย|อาร์ชดยุกคาร์ล ลุดวิกดวิจ]] พระบิดาของพระองค์เป็นรัชทายาทแห่งออสเตรีย-ฮังการี และตัวอาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟรดีนันด์กลายเป็นรัชทายาทลำดับ 2 ต่อมาพระบิดาของพระองค์ทรงสละสิทธิ์ในการสืบราชสมบัติ ทำให้อาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดินันด์ดีนันท์ทรงเป็นองค์รัชทายาทลำดับที่ 1 แต่ทรงเป็นองค์รัชทายาททางพฤตินัย ไม่มีการสถาปนาอย่างเป็นทางการ
 
== อภิเษกสมรส ==
เมื่อปี[[พ.ศ. 2438]] พระองค์ทรงได้พบกับ [[โซฟี ดัชเชสแห่งโฮเอ็นแบร์กเอินแบร์ค|เคานเตสโซฟี โชเท็ค]] ซึ่งเป็นนางกำนัลของ[[เจ้าหญิงอิสซาเบลล่าแห่งครอย|อาร์ชดัชเชสอิสซาเบลล่า]] ซึ่งเป็นพระชายาใน[[อาร์ชดยุกฟรีดริชแห่งออสเตรีย ดยุกแห่งเทเชิน|อาร์ชดยุกฟรีดริช ดยุคแห่งเทเชิน]] โดยพระองค์เสด็จเยี่ยมพระญาติของพระองค์ที่ พระตำหนักของอาร์ชดยุกฟรีดริช ในเมืองเพรสบูร์ก (ปัจจุบันคือ[[บราติสลาวา]]) โดยพระองค์และโซฟีทรงมีการติดต่อหากันอย่างลับๆ โดยโซฟีได้เขียนจดหมายมาหาพระองค์ระหว่างที่พระองค์ทรงอยู่ในระยะพักฟื้นจากโรควัณโรคหลังจากเสด็จกลับจากเกาะลอว์ชิน บนทะเลอาเดรียติก [[ประเทศโครเอเชีย]] ทั้งสองได้เก็บความสัมพันธ์นี้อย่างลับๆมาเป็นเวลากว่า 2 ปี สำหรับฝ่ายโซฟีนั้น ครอบครัวของเธอไม่ได้เป็นเชื่อพระวงศ์แม้แต่น้อย ถึงแม้ว่า ถ้านับถอยหลังบรรพบุรุษของครอบครัวนั้น จะเห็นว่า บรรพบุรุษทางแม่ของโซฟีนั้น เป็นเจ้าหญิงแห่ง[[ราชรัฐบาเดิน|บาเดิน]], [[ราชรัฐโฮเฮนโซเลิร์น-เฮชินเจน|โฮเฮนโซเลิร์น-เฮชินเจน]], และ [[ลิกเตนสไตน์]] โดยกฎมณเฑียรบาลเรื่องการอภิเษกสมรสนั้นระบุว่า ''จะต้องอภิเษกสมรสกับเจ้าชายหรือเจ้าหญิงที่เป็นเชื้อพระวงศ์ยุโรปด้วยกันเท่านั้น''
 
ในตอนแรกนั้นอาร์ชดัชเชสอิสซาเบลลาทรงพระดำริว่าอาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดีนันด์นันท์ผู้เป็นพระนัดดาทรงหลงรักหนึ่งในพระธิดาของพระองค์ แต่เมื่อปี[[พ.ศ. 2441]] พระองค์ทรงแอบเข้าไปในห้องของพระนัดดา เพื่อทรงค้นอัลบั้มพระฉายาลักษณ์ ทรงหวังว่าจะทรงเห็นพระรูป แต่แทนที่พระองค์จะทรงเห็นพระรูปของพระธิดาของพระองค์ กลับทรงเห็นโซฟี นางข้าหลวงแทน ทำให้โซฟีถูกขับออกจากตำแหน่งนางข้าหลวง และถูกขับออกจากวังด้วย
 
ด้วยความที่พระองค์ทรงหลงรักโซฟีหัวปักหัวปำ พระองค์ทรงปฏิเสธที่จะทรงอภิเษกสมรสกับสตรีคนใดเลย [[สมเด็จพระสันตะปาปาลีโอที่ 13]] [[ซาร์นิโคไลที่ 2 แห่งรัสเซีย]]และ[[จักรพรรดิวิลเฮล์มที่ 2 แห่งเยอรมนี]] ทรงร่วมมือกันเจรจากับ[[จักรพรรดิฟรันซ์ โยเซฟที่ 1 แห่งออสเตรีย|จักรพรรดิฟรันซ์ โยเซฟ]] โดยพระองค์ทรงกังวลว่าอาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดินันด์ดีนันท์จะทำให้พระราชวงศ์เสื่อมเสีย หลังจากที่ทั้ง 2 พระองค์ทรงมีปากเสียงกันมาก่อนหน้านี้แล้ว
 
แต่ในที่สุด อีก 1 ปีต่อมา จักรพรรดิฟรันซ์ โยเซฟ มีพระบรมราชานุญาตให้อาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดินันด์ดีนันท์สามารถอภิเษกสมรสกับโซฟีได้ แต่ทรงมีข้อแม้ว่าการอภิเษกสมรสครั้งนี้จะเป็น[[การสมรสแบบมอร์แกนเนติค]]กล่าวคือไม่ได้อยู่ในกฎมณเฑียรบาล โดยเป็นการแต่งงานของชายที่สูงศักดิ์กับหญิงต่ำต้อยกว่า เมื่อทรงมีทายาท พระราชบุตรของทั้งสองจะไม่มีสิทธิ์ในการขึ้นครองราชย์และจะไม่มีสิทธิ์อยู่ในลำดับการสืบสันตติวงศ์อีกด้วย และนอกจากนี้ เมื่ออภิเษกสมรสกันแล้ว โซฟีผู้เป็นฝ่ายหญิงจะไม่มีสิทธิ์ในการดำรงพระอิสริยยศของพระสวามี และเมื่อปรากฏต่อสาธารณชน โซฟีก็จะไม่มีสิทธิ์ที่จะปรากฏตัวต่อสาธารณชนเคียงข้างผู้เป็นพระสวามี และก็จะไม่มีสิทธิ์นั่งบนพระราชรถขบวนเสด็จอีกด้วย จนกว่าจักรพรรดิจะทรงอนุญาต
 
ทั้งสองทรงเข้าพิธีอภิเษกสมรสเมื่อวันที่ [[1 กรกฎาคม]] [[พ.ศ. 2443]] ณ เมืองไรช์สตัดท์ (ปัจจุบันคือเมือง[[ซาคูพาย]]) [[โบฮีเมีย]] โดยการอภิเษกสมรสครั้งนี้จักรพรรดิฟรันซ์ โยเซฟ ไม่ทรงเข้าร่วมพิธีในครั้งนี้ด้วย ไม่มีแม้แต่พระอนุชาและพระขนิษฐาของพระองค์เลย จะมีก็แต่อาร์ชดยุกและอาร์ชดัชเชสบางพระองค์เท่านั้น รวมไปถึงพระมารดาทูนหัวของพระองค์ อาร์ชดัชเชสมาเรีย เมเรซ่าและพระธิดาทั้ง 2 พระองค์ การอภิเษกสมรสครั้งนี้ถือเป็นการอภิเษกสมรสแบบเงียบ ๆ หลังจากการอภิเษกสมรส โซฟีได้รับยศเป็น '''เจ้าหญิงแห่งโฮเอ็นแบร์กเอินแบร์ค''' โดยพระยศนี้อาจจะทำให้โซฟีดูสูงศักดิ์ขึ้น แต่ก็ยังให้ความสำคัญน้อยเช้นเดิม อย่างเช่นเมื่อมีงานเลี้ยงพบปะของพระบรมวงศ์ โซฟีก็ถูกแยกให้อยู่ห่างพระสวามี
 
อาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดินันด์ดีนันท์และดัชเชสแห่งโฮเอ็นแบร์กเอินแบร์คมีพระธิดา 1 พระองค์ และพระโอรส 2 พระองค์ โดยทุกพระองค์นี้มิได้ทรงดำรงอยู่ใน[[ราชวงศ์ฮาพส์บวร์ค]]เลย ทุกพระองค์จะทรงดำรงในราชสกุลใหม่คือ '''ฟอน โฮเอ็นแบร์กเอินแบร์ค''' (von Hohenberg) จึงถือได้ว่าอาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดินันด์ดีนันท์ทรงเป็นต้น[[ราชสกุลโฮเอ็นแบร์กเอินแบร์ค]]
* '''[[เจ้าหญิงโซฟีแห่งโฮเอ็นแบร์กเอินแบร์ค]]''' ประสูติเมื่อวันที่ [[24 กรกฎาคม]] [[พ.ศ. 2444]] ทรงสมรสกับท่านเค้านท์ฟรีดริชแห่งน๊อสติดส์-รายเน็ค มีพระโอรส-พระธิดารวม 4 พระองค์
* '''[[เจ้าชายมักซีมีเลียน ดยุกแห่งโฮเอ็นแบร์กเอินแบร์ค]]''' ประสูติเมื่อวันที่ [[29 กันยายน]] [[พ.ศ. 2445]] ทรงอภิเษกสมรสกับท่านเคานเตสเอลิซาเบธแห่งวาร์ลบูร์ก-โวลเฟกและวาลซี มีพระโอรสทั้งหมด 6 พระองค์
* '''[[เจ้าชายแอร์นแห่งโฮเอ็นแบร์กนแห่งโฮเอินแบร์ค]]''' ประสูติเมื่อวันที่ [[27 พฤษภาคม]] [[พ.ศ. 2447]] ทรงสมรสกับมารี-เทเรส วู๊ด มีพระโอรสทั้งหมด 2 พระองค์
 
== การลอบปลงพระชนม์ ==
:''บทความหลัก [[การลอบปลงพระชนม์อาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดีนันด์แห่งออสเตรียนันท์แห่งออสเตรีย-เอสเต]]''
[[ไฟล์:DC-1914-27-d-Sarajevo-cropped.jpg|thumb|right|200px|หนุ่มชาวเซอร์เบียเข้าปลงพระชนม์อาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดีนันด์นันท์]]
[[ไฟล์:Franzferdinand sophie sarajevo.jpg|thumb|right|200px|อาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดีนันด์นันท์พร้อมด้วยพระชายาที่เมืองซาราเยโว ก่อนที่จะถูกลอบปลงพระชนม์]]
เมื่อวันที่ [[28 มิถุนายน]] [[พ.ศ. 2457]] เวลา 11 นาฬิกา 15 นาที อาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดินันด์ดีนันท์และดัชเชสโซฟี พระชายาทรงถูกลอบปลงพระชนม์ที่เมือง[[ซาราเยโว]] นครหลวงของ[[ประเทศบอสเนียและเฮอร์เซโกวีนา]]ซึ่งขณะนั้น ยังเป็นส่วนหนึ่งของจักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี ทั้งสองพระองค์ถูกลอบปลงพระชนม์โดย[[กาฟรีโล พรินซิป]] หนึ่งในสมาชิก[[กลุ่มแบล็คแฮนด์]] (Црна рука/Tsrna Ruka) ซึ่งการลอบปลงพระชนม์ครั้งนี้นำไปสู่[[สงครามโลกครั้งที่ 1]] โดยก่อนหน้านี้ ทั้งสองพระองค์ทรงเกือบถูกโจมตีโดยระเบิดที่หนึ่งในสมาชิกกลุ่มแบล็คแฮนด์ได้ขว้างมา แต่โชคดีที่ระเบิดพลาดไป แต่พลเมืองก็ได้รับบาดเจ็บ ทั้งสองพระองค์จึงเสด็จเยี่ยมพลเมืองที่ได้บบาดเจ็บในครั้งนี้ แต่ในขณะที่ทั้งสองพระองค์กำลังเสด็จไปเยี่ยมผู้ปะสบภัยที่โรงพยาบาลนั้น นายพรินซิปได้เห็นทั้งสองพระองค์ จึงวิ่งพรวดเข้าไปหาราชรถแล้วยิงไปที่ดัชเชสโซฟีโดยทันที จากนั้นก็ยิงอาร์ชดยุกอีกหลายนัดเข้าที่พระองค์ทันที ท่ามกลางทหารและประชาชนทั้งหมื่นคนที่มารอเฝ้ารับเสด็จ การลอบปลงพระชนม์ครั้งนี้ถูกเชื่อมโยงไปถึงลัทธิ[[ชาตินิยม]] [[ลัทธิจักรวรรดินิยม]] ทหารและระบบสหพันธ์ ทำให้เกิดสงครามโลกครั้งที่ 1 โดยเริ่มขึ้นหลังจากการลอบปลงพระชนม์เพียง 2 เดือนโดย[[ออสเตรีย-ฮังการี]]ได้ประกาศสงครามกับ[[เซอร์เบีย]]
 
พระศพอาร์ชดยุกฟรานซ์ เฟอร์ดินานด์และดัชเชสโซฟีถูกฝังไว้ที่[[ปราสาทอาร์ทสเต็ทเท็น]] ซึ่งเป็นพระราชฐานของราชสกุลโฮเอ็นแบร์กเอินแบร์ค [[จักรวรรดิออสเตรีย]]
 
== พระราชอิสริยยศ ==
* [[18 ธันวาคม]] [[พ.ศ. 2406]] - [[28 พฤศจิกายน]] [[พ.ศ. 2418]]: อาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดีนันด์นันท์ แห่งออสเตรีย ราชกุมารแห่งฮังการีและโบฮีเมีย
* [[28 พฤศจิกายน]] [[พ.ศ. 2418]] - [[30 มกราคม]] [[พ.ศ. 2432]]: อาร์ชดยุกแห่งออสเตรีย-เอสเต ดยุกแห่งโมเดนา
* [[30 มกราคม]] [[พ.ศ. 2432]] - [[28 มิถุนายน]] [[พ.ศ. 2457]]: รัชทายาทแห่งจักรวรรดิออสเตรีย-ฮังการี
บรรทัด 65:
== ราชตระกูล ==
{| class="wikitable"
|+'''พระราชตระกูลในสามรุ่นของอาร์ชดยุกฟรันซ์ แฟร์ดินันด์แห่งออสเตรียดีนันท์แห่งออสเตรีย-เอสเต'''
|-
|-
| rowspan = "8" align="center"| '''อาร์ชดยุชฟรันซ์ แฟร์ดีนันด์แห่งออสเตรียนันท์แห่งออสเตรีย-เอสต์'''
| rowspan = "4" align="center"| '''พระชนก:'''<br />[[อาร์ชดยุกคาร์ล ลุดวิกแห่งออสเตรีย]]
| rowspan = "2" align="center"| '''พระอัยกาฝ่ายพระชนก:'''<br />[[อาร์ชดยุกฟรันซ์ คาร์ลแห่งออสเตรีย]]
บรรทัด 111:
[[หมวดหมู่:อาร์ชดยุกแห่งออสเตรีย|ฟ]]
[[หมวดหมู่:ราชวงศ์ฮาพส์บวร์ค-ลอแรน|ฟ]]
[[หมวดหมู่:ราชสกุลโฮเอ็นแบร์กเอินแบร์ค|ฟ]]
[[หมวดหมู่:ราชวงศ์ออสเตรีย-เอสเต|ฟ]]
[[หมวดหมู่:ดยุกแห่งโมเดน่า|ฟ]]