ผลต่างระหว่างรุ่นของ "รัฐปัญจาบ"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัด 1:
{{
{{กล่องข้อมูล รัฐในอินเดีย
| Name = ปัญจาบ
บรรทัด 23:
| ตรา = Seal of Punjab.gif
}}
'''รัฐปัญจาบ''' ({{IPAc-en|audio=Punjab.ogg|p|ʌ<!--full vowel-->|n|ˈ|dʒ|ɑː|b}}) เป็น[[รัฐและเขตการปกครองของประเทศอินเดีย|รัฐ]]หนึ่งในตอนเหนือของ[[ประเทศอินเดีย]] ติดกับ[[รัฐชัมมูและกัศมีร์]]ทางตอนเหนือ, [[รัฐหิมาจัลประเทศ]]ทางตะวันออก, [[รัฐหรยาณา]]ทางใต้และตะวันออกเฉียงใต้, [[รัฐราชาสถาน]]ทางตะวันตกเฉียงใต้ และ[[แคว้นปัญจาบ]] [[ประเทศปากีสถาน]]ทางตะวันตก รัฐปัญจายครอบคลุมพื้นที่ 50,362 ตารางกิโลเมตร หรือ 1.53% พื้นที่ในประเทศอินเดีย คิดเป็นรัฐที่ใหญ่ที่สุดเป็นอันดับที่ 20 ของประเทศ มีประชากร 27,704,236 คน (2011) คิดเป็นรัฐที่มีประชากรมากที่สุดเป็นอันดับที่ 16 ของประเทศ และประกอบด้วย 22 เขต ประชากรใช้ภาษาหลักคือ[[ภาษาปัญจาบ]] อันเป็นภาษาราชการของรัฐ กลุ่มชาติพันธุ์ประกอบด้วย[[ชาวปัญจาบ]] และมีประชากรส่วนใหญ่นับถือ[[ศาสนาซิกข์]] ราว 58% ของประชากรในรัฐ เมืองหลวงของรัฐคือ[[จัณฑีครห์]] ซึ่งเป็นเมืองหลวงร่วมกับรัฐหรยาณาซึ่งอยู่ติดกัน
ในอดีจบริเวณรัฐปัญจาบเป็นที่ตั้งของ[[อารยธรรมลุ่มแม่น้ำสินธุ]] จนถึงประมาณ 1900 ปีก่อนคริสต์กาล ได้ถูกรุกรานโดย[[อเล็กซานเดอร์มหาราช]] เมื่อ 330 ปีก่อนคริสต์กาล และต่อมาถูกปกครองโดย[[พระเจ้าจันทรคุปตเมารยะ]] กษัตริย์[[ศาสนาเชน|ไชนะ]] ภายใต้คำแนะนำของปราชญ์นามว่า[[จาณักยะ]] ปัญจาบกลายมาเป็นศูนย์กลางของ[[อาณาจักรคุปตะ]], อาณาจักรของชาว[[Alchon Huns]], อาณาจักรของพระเจ้า [[Harsha]] แห่งอาณาจักร [[Pushyabhuti]] และ[[อาณาจักรมองโกล]] ต่อมาประมาณ ค.ศ. 1000 ถูกรุกรานโดย[[มุสลิม]]และกลายเป็นส่วนหนึ่งของ[[รัฐสุลต่านเดลี]] และ [[อาณาจักรโมกุล]] ในช่วงเวลาไล่เลี่ยกัน[[ศาสนาซิกข์]]ก็ถือกำเนิดขึ้นในปัญจาบ และ[[สมาพันธรัฐซิกข์]] (Sikh Confederacy) ก็ถือกำเนิดขึ้นและเข้าปกครองบริเวณปัญจาบหลังการล่มสลายของอาณาจักรโมกุล และรวมเป็น[[อาณาจักรซิกข์]]โดยมหาราชา[[รันจิต สิงห์]] หลังการเข้ามาของ[[บริษัทอินเดียตะวันออก|บริษัทอินเดียตะวันออกของบริเตน]]และ[[สงครามอังโกล-ซิกข์]]ในปี 1849 จังหวัดปัญจาบของบริทิชอินเดียได้ถูกแบ่งเป็น[[ปัญจาบตะวันตก]]และ[[ปัญจาบตะวันออก]] ตามความแตกต่างทางศาสนา ซึ่งต่อมาปัญจาบตะวันตกรวมเข้ากับประเทศมุสลิม[[ปากีสถาน]] และปัญจาบตะวันออก (ต่อมาเรียกว่า ปัญจาบของอินเดีย) ถูกรวมเข้ากับ [[PEPSU]] ก่อนจะถูกแบ่งอาณาเขตใหม่ตามภาษาพูด เป็นรัญหรยาณา ซึ่งเป็นชนกลุ่มพูดสำเนียงหรยาณวีของภาษาฮินดี รัฐหิมาชัลประเทศซึ่งพูดภาษาปหารี และรัฐปัญจาบซึ่งพูดภาษาปัญจาบในปัจจุบัน
เศรษฐกิจของปัญจาบขับเคลื่อนด้วยเกษตรกรรมเป็นหลัก ด้วยแหล่งน้ำที่อุดมสมบูรณ์<ref>{{cite web|title=Punjab|url=http://m.oifc.in/Our-Partners/State-Partners/Punjab|publisher=Overseas Indian Facilitation Centre|accessdate=8 September 2011|deadurl=no|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111010150641/http://m.oifc.in/Our-Partners/State-Partners/Punjab|archivedate=10 October 2011|df=dmy-all}}</ref> อุตสาหกรรมอื่น ๆ ประกอบด้วยชิ้นส่วนทางวิทยาศาสตร์ ผลิตผลทางการเกษตร ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ บริการด้านการเงิน เครื่องจักรเครื่องกล ผ้าดิบ เสื้อผ้า เครื่องจักรเย็บผ้า อุปกรณ์กีฬา แป้ง ปุ๋ย จักรยาน น้ำมันสน น้ำตาล และการท่องเที่ยว นอกจากนี้ปัญจาบมีโรงงานกลึงโลหะ (metal rolling) มากที่สุดในอินเดีย โดยเฉพาะใน "เมืองเหล็กกล้า" หรือ [[Mandi Gobindgarh]] ใน [[Fatehgarh Sahib district]].
== มหาวิทยาลัยที่มีชื่อเสียงของรัฐ ==
|