ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เหตุการณ์ 14 ตุลา"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
บทความนี้บิดเบือนอยู่หลายประการ หลักฐานก็เชื่อถือไม่ได้ บทความนี้สมควรถูกลบ ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขจากเว็บสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่ |
ป้ายระบุ: ย้อนรวดเดียว |
||
บรรทัด 1:
{{Infobox civil conflict
| title = เหตุการณ์ 14 ตุลา
| image = เหตุการณ์-14-ตุลาคม.png
| caption = '''เรียงจากซ้ายไปขวา''' : การชุมนุมที่[[อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย]],[[สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี]]มีพระราชดำรัสทาง[[โทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย]],[[พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช]]มีพระราชดำรัสทาง[[โทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย]],[[การจลาจล]]ในเหตุการณ์ 14 ตุลา,[[อนุสรณ์สถาน 14 ตุลา]]
| date = {{วันเกิด-อายุ|2516|10|4|ปีที่แล้ว}}
| place = [[กรุงเทพมหานคร]]และปริมณฑล
| coordinates =
| causes = {{bulleted list|
| การปกครองด้วยรัฐบาลทหารยาวนานนับตั้งแต่จอมพล[[สฤษดิ์ ธนะรัชต์]]
| [[รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2514|รัฐประหารตัวเอง]]ของจอมพล[[ถนอม กิตติขจร]]
| เฮลิคอปเตอร์ของทหารตก ซึ่งภายในพบซากสัตว์ป่าจากอุทยานแห่งชาติเป็นจำนวนมาก
| การทุจริตในรัฐบาล
}}
| goals = {{bulleted list|
| การเรียกร้อง[[รัฐธรรมนูญ]]ที่เป็นประชาธิปไตย
| การเรียกร้องให้จอมพลถนอม กิตติขจรลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี
}}
| methods = {{bulleted list|
| การเดินขบวนและชุมนุมประท้วง
| การตีพิมพ์หนังสือ "บันทึกลับจากทุ่งใหญ่"
}}
| result = {{bulleted list|
| จอมพลถนอม กิตติขจรลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี
| บุคคลที่ประชาชนเรียก "[[3 ทรราช]]" เดินทางออกนอกประเทศ
| การก่อสร้าง[[อนุสรณ์สถาน 14 ตุลา]]
| การร่างรัฐธรรมนูญโดย "สภาสนามม้า"
| เกิด[[การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในประเทศไทย พ.ศ. 2518|การเลือกตั้งในต้น พ.ศ. 2518]]
}}
| side1 = {{bulleted list|
| [[ไฟล์:Flag of Thailand.svg|25px]] ประชาชน
| [[ศูนย์กลางนิสิตนักศึกษาแห่งประเทศไทย]]
}}
| side2 = {{bulleted list|
| [[ไฟล์:Seal Prime Minister of Thailand.png|25px]] [[ถนอม กิตติขจร|รัฐบาลจอมพลถนอม กิตติขจร]]
}}
| leadfigures3 =
| howmany3 =
| casualties1 =
| casualties2 =
| casualties3 =
| fatalities = 77 คน
| injuries = 857 คน
| arrests =
| detentions =
| charged =
| fined =
| casualties_label =
| notes =
}}
'''เหตุการณ์ 14 ตุลา''' หรือ '''วันมหาวิปโยค''' เป็นเหตุการณ์การเรียกร้องประชาธิปไตยของประชาชนครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์การเมืองไทย เป็นเหตุการณ์ที่มีนักศึกษาและประชาชนมากกว่า 5 แสนคนชุมนุมเพื่อเรียกร้อง[[รัฐธรรมนูญ]]จากรัฐบาลเผด็จการจอมพล[[ถนอม กิตติขจร]] นำไปสู่คำสั่งของรัฐบาลให้ใช้กำลังทหารเข้าปราบปราม ระหว่างวันที่ 14 ถึง 15 ตุลาคม พ.ศ. 2516 จนมีผู้เสียชีวิตกว่า 77 ราย บาดเจ็บ 857 ราย และสูญหายอีกจำนวนมาก
เหตุการณ์ครั้งนี้ได้เกิดขึ้นด้วยสาเหตุที่สะสมก่อนหน้านี้หลายประการทั้ง ข่าวการทุจริตในรัฐบาล การพบซากสัตว์ป่าจากอุทยานในเฮลิคอปเตอร์ทหาร การถ่ายโอนอำนาจของจอมพลถนอม กิตติขจรต่อจากจอมพล[[สฤษดิ์ ธนะรัชต์]] ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่รัฐบาลทหารเข้าปกครองประเทศนานเกือบ 15 ปี และรวมถึง[[รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2514|การรัฐประหารตัวเอง พ.ศ. 2514]] ซึ่งเป็นชนวนเหตุที่ทำให้ประชาชนเบื่อหน่ายการปกครองในระบอบเผด็จการทหารและต้องการเรียกร้องรัฐธรรมนูญที่เป็นประชาธิปไตยขึ้น
การประท้วงเริ่มขึ้นอย่างเด่นชัดเมื่อมีการตีพิมพ์ "'''บันทึกลับจากทุ่งใหญ่'''" ออกเผยแพร่ทำให้เกิดความสนใจในหมู่ประชาชน สู่การเดินแจกใบปลิวเรียกร้องรัฐธรรมนูญของนิสิตนักศึกษาในสถานที่ต่างๆในกรุงเทพฯ จนถูกทหารควบคุมตัว ภายหลังเป็นที่รู้จักกันในฐานะ "'''13 ขบถรัฐธรรมนูญ'''"<ref>[http://www.thairath.co.th/content/456482 14 ต.ค. ครบรอบ 41 ปี 'วันมหาวิปโยค' เรียกร้องประชาธิปไตยไทย], ไทยรัฐ .วันที่ 14 ต.ค. 2557</ref> ทำให้เกิดความไม่พอใจครั้งใหญ่แก่มวลนักศึกษาและประชาชนเป็นอย่างมาก เกิดการประท้วงเริ่มต้นที่[[มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์]] สู่การเดินประท้วงใน[[ถนนราชดำเนิน]] โดยมีประชาชนทยอยเข้าร่วมจำนวนมาก ทำให้รัฐบาลได้ทำการสลายการชุมนุมจนมีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บเป็นจำนวนมาก จนเมื่อ[[พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช]] และ[[สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี]] ได้มีพระราชดำรัสทาง[[โทรทัศน์รวมการเฉพาะกิจแห่งประเทศไทย]]ต่อเหตุการณ์ครั้งนี้ ในเวลาต่อมาจอมพลถนอม กิตติขจรก็ได้ประกาศลาออกและได้เดินทางออกต่างประเทศรวมถึง พ.อ.[[ณรงค์ กิตติขจร]] และจอมพล[[ประภาส จารุเสถียร]] กลุ่มบุคคลที่ประชาชนในสมัยนั้นเรียกว่า "'''[[3 ทรราช]]'''"<ref>[http://www.manager.co.th/mwebboard/listComment.aspx?QNumber=4887&Mbrowse=9 ถูกต้อง : 14 ตุลา วันประชาธิปไตย], ผู้จัดการ .วันที่ 26 ส.ค. 2546</ref>
เหตุการณ์ 14 ตุลา เป็น[[การก่อการกำเริบโดยประชาชน|การลุกฮือของประชาชน]]ครั้งแรกที่เรียกร้องประชาธิปไตยไทยสำเร็จและยังถือเป็นการรวมตัวของประชาชนมากที่สุดครั้งหนึ่งในประวัติศาสตร์ไทย จนกลายเป็นแรงบันดาลใจให้แก่ภาคประชาชนในประเทศอื่น ๆ ทำตามในเวลาต่อมา เช่น ที่ [[เกาหลีใต้]]ใน[[เหตุการณ์จลาจลที่เมืองกวางจู]] เป็นต้น<ref name="14 ตุลา">หนังสือ มาร์ค เขาชื่อ... อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ. พ.ศ. 2548, ISBN 978-974-93358-1-9 </ref>
== สาเหตุ ==
เหตุการณ์เริ่มมาจากการที่จอมพล [[ถนอม กิตติขจร]] [[รัฐประหารในประเทศไทย พ.ศ. 2514|รัฐประหารตัวเอง]] ในวันที่ 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2514 ซึ่งนักศึกษาและประชาชนมองว่า เป็นการสืบทอดอำนาจตนเองจากจอมพล [[สฤษดิ์ ธนะรัชต์]] นอกจากนี้ จอมพล ถนอม กิตติขจร จะต้องเกษียณอายุราชการเนื่องจากอายุครบ 60 ปี แต่กลับต่ออายุราชการตนเองในตำแหน่งผู้บัญชาการทหารสูงสุดออกไป ทั้งพลเอก [[ประภาส จารุเสถียร]] บุคคลสำคัญในรัฐบาล ที่มิได้รับการยอมรับเหมือนจอมพล ถนอม กิตติขจร กลับจะได้รับยศ[[จอมพลในประเทศไทย|จอมพล]] และตำแหน่งผู้บัญชาการทหารบก ประกอบกับข่าวคราวเรื่องทุจริตในวงราชการ สร้างความไม่พอใจในหมู่ประชาชนอย่างมาก
| |||