ผลต่างระหว่างรุ่นของ "วิกฤตการณ์ในประเทศเวเนซุเอลา"

'''วิกฤตการณ์ทางสังคมเศรษฐกิจและการเมือง'''เริ่มขึ้นใน[[ประเทศเวเนซุเอลา]]ในปี 2553 ภายใต้ประธานาธิบดีอูโก ชาเบสและดำเนินต่อมาจนประธานาธิบดี[[นิโกลัส มาดูโร]]คนปัจจุบัน สถานการณ์ปัจจุบันเป็นวิกฤตเศรษฐกิจครั้งเลวร้ายที่สุดในประวัติศาสตร์เวเนซุเอลา<ref>{{Cite news|url=https://www.moodys.com/research/Moodys-Political-risk-poses-major-challenges-to-credit-in-Latin--PR_371832|title=Moody's: Political risk poses major challenges to credit in Latin America|last=|first=|date=2017-08-29|work=[[Moody's Investors Service]]|access-date=2017-08-30|archive-url=|archive-date=|dead-url=}}</ref> และนับเป็นวิกฤตครั้งเลวร้ายที่สุดเป็นอันดับต้น ๆ ในทวีปอเมริกา<ref>{{Cite news|url=https://www.brookings.edu/opinions/us-sanctions-must-be-precise-in-order-to-spare-innocent-venezuelans/|title=US sanctions must be precise in order to spare innocent Venezuelans|last=Bahar|first=Dany|date=2018-05-29|work=[[Brookings Institution]]|access-date=2018-05-30|language=en-US}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.theepochtimes.com/once-latin-americas-richest-nation-venezuela-continues-to-fall-apart_2516821.html|title=Once Latin America’s Richest Nation, Venezuela Continues to Fall Apart|last=|first=|date=2018-05-09|work=[[The Epoch Times]]|access-date=2018-05-30|language=en-US}}</ref> โดยมีภาวะเงินเฟ้อเกิน ความอดอยากสูง โรค อาชญากรรมและอัตราตาย และการย้ายออกนอกประเทศขนานใหญ่<ref name="Larmer-1-11-18">{{cite news |last1=Larmer |first1=Brook |title=What 52,000 Percent Inflation Can Do to a Country |url=https://www.nytimes.com/2018/11/01/magazine/venezuela-inflation-economics.html?rref=collection%2Fsectioncollection%2Fmagazine&action=click&contentCollection=magazine&region=rank&module=package&version=highlights&contentPlacement=3&pgtype=sectionfront |accessdate=2 November 2018 |agency=New York Times |date=1 November 2018}}</ref> ผู้สังเกตการณ์และนักเศรษฐกิจแถลงว่า วิกฤตดังกล่าวมิใช่ผลลัพธ์แห่งความขัดแย้งหรือภัยธรรมชาติแต่เป็นผลพวงจากนโยบาย[[ประชานิยม]]ซึ่งเริ่มตั้งแต่[[การปฏิวัติโบลิบาร์]]ของรัฐบาลชาเบส<ref name="CHOSUN">{{Cite news|url=http://news.chosun.com/site/data/html_dir/2018/05/02/2018050201490.html|title=화폐경제 무너졌는데…최저임금 인상에 목매는 베네수엘라|last=남민우|first=기|date=2 May 2018|work=[[The Chosun Ilbo|朝鮮日報]]|access-date=22 May 2018|language=ko|quote=''Venezuela's fall is considered to be mainly caused by the populist policy''}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.independent.org/news/article.asp?id=9070|title=The Venezuelan Crisis Is Due to Economic Ignorance|last=[[Robert P. Murphy|Murphy]]|first=[[Robert P. Murphy|Robert P.]]|date=6 May 2017|work=[[The Independent Institute]]|access-date=2018-08-31|quote=As awful as the Venezuelan crisis is, it is not surprising. Indeed, the pattern we see there is a predictable outcome of “populist” policies that ignore the basic laws of economics.}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.cato.org/blog/chavez-record|title=The Chávez Record|last=|first=|date=2013-03-05|work=[[Cato Institute]]|access-date=2018-08-31|language=en|quote=Hugo Chavez is dead. He leaves behind a country ruined by populist policies he referred to as 'Socialism of the 21st Century'}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://insight.kellogg.northwestern.edu/article/a_populist_paradox|title=A Populist Paradox|last=|first=|date=1 November 2010|work=[[Kellogg School of Management at Northwestern University]]|access-date=2018-08-31|language=en|quote=Chavez won the election despite multiple signs that some of his populist policies, including redistributive land reform and price setting, were harming average Venezuelans.}}</ref><ref name="FPmarch20132">{{cite news|url=https://foreignpolicy.com/2013/03/07/the-house-that-chavez-built/|title=The House That Chavez Built|last1=Corrales|first1=Javier|date=7 March 2013|accessdate=6 February 2015|agency=[[Foreign Policy]]}}</ref><ref>{{Cite news |url=https://www.nytimes.com/interactive/2017/07/16/world/americas/venezuela-shortages.html |title=How Food in Venezuela Went From Subsidized to Scarce |last=Benzaquen|first=Mercy|date=2017-07-16|work=[[The New York Times]]|access-date=2017-07-18|language=en-US|issn=0362-4331}}</ref> โดยสถาบันบรุกคิงส์แถลงว่า "ประเทศเวเนซุเอลากลายเป็นตัวแทนให้เห็นว่าการฉ้อราษฎร์บังหลวง การบริหารเศรษฐกิจผิดพลาด และการปกครองซึ่งไม่เป็นประชาธิปไตยสามารถนำไปสู่ความทรมานอย่างกว้างขวางได้อย่างไรโดยแท้"<ref>{{cite web|url=https://www.brookings.edu/wp-content/uploads/2018/04/global_20180413_venezuela_transcript.pdf|title=The Venezuelan refugee crisis: Challenges and solutions|last=|first=|date=13 April 2018|website=[[Brookings Institution]]|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=2018-12-10}}</ref>

วันที่ 2 มิถุนายน 2553 ประธานาธิบดีชาเบสประกาศ "สงครามเศรษฐกิจ" เนื่องจากความขาดแคลนที่เพิ่มขึ้นในประเทศ วิกฤตดังกล่าวทวีความรุนแรงขึ้นภายใต้รัฐบาลมาดูโร และผลจากราคาน้ำมันที่ถูกในต้นปี 2558<ref>{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/world/the_americas/even-sex-is-in-crisis-in-venezuela-where-contraceptives-are-growing-scarce/2017/11/27/5d970d86-b452-11e7-9b93-b97043e57a22_story.html|title=Even sex is in crisis in Venezuela, where Contraceptives are growing scarce|author=Mariana Zuñiga and Anthony Faiola}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.theatlantic.com/international/archive/2017/06/venezuela-populism-fail/525321/|title=How Populism Helped Wreck Venezuela|author=Uri Friedman}}</ref> และปริมาณการผลิตน้ำมันที่ลดลงเนื่องจากขาดการบำรุงรักษาและการลงทุน รัฐบาลไม่สามารถตัดรายจ่ายเมื่อเผชิญกับรายได้จากน้ำมันที่ลดลงและรับมือกับปัญหาโดยปฏิเสธการมีอยู่ของปัญหา<ref>{{Cite news|url=http://www.el-nacional.com/noticias/gobierno/delcy-rodriguez-existe-crisis-humanitaria-venezuela_250038|title=Delcy Rodríguez: No existe crisis humanitaria en Venezuela|last=|first=|date=2018-08-31|work=[[El Nacional (Caracas)|El Nacional]]|access-date=2018-09-02|language=es}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.lapatilla.com/2018/09/26/maduro-niega-la-diaspora-venezolana-en-la-onu-se-ha-fabricado-por-distintas-vias-una-crisis-migratoria-que-se-cae-por-su-propio-peso/|title=Maduro niega la diáspora venezolana en la ONU: Se ha fabricado por distintas vías una crisis migratoria - LaPatilla.com|last=|first=|date=2018-09-26|work=[[LaPatilla.com]]|access-date=2018-09-27|language=es-ES|quote=}}</ref> และปราบปรามการคัดค้านอย่างรุนแรง การฉ้อราษฎร์บังหลวงทางการเมือง การขาดแคลนอาหารและยาอย่างเรื้อรัง การปิดบริษัท การว่างงาน การลดลงของผลิตภาพ [[ลัทธิอำนาจนิยม]] การละเมิดสิทธิมนุษยชน การบริหารเศรษฐกิจมวลรวมที่ผิดพลาด และการพึ่งพาน้ำมันอย่างสูงล้วนส่งเสริมให้วิกฤตนี้เลวร้ายลง

การหดตัวของจีดีพีประชาชาติและต่อหัวในประเทศเวเนซุเอลาระหว่างปี 2556 ถึง 2560 รุนแรงกว่าการหดตัวของสหรัฐระหว่าง[[ภาวะเศรษฐกิจตกต่ำครั้งใหญ่]] หรือของรัสเซีย คิวบาและอัลเบเนียให้หลัง[[การล่มสลายของสหภาพโซเวียต]]<ref name="NYRoB-2018">{{cite journal|last1=Krauze|first1=Enrique|date=March 8, 2018|title=Hell of a Fiesta|url=http://www.nybooks.com/articles/2018/03/08/venezuela-hell-fiesta/|deadurl=no|journal=New York Review of Books|accessdate=April 23, 2018}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/world/the_americas/us-officials-16-nations-agree-to-track-venezuela-corruption/2018/04/19/773021c2-43f6-11e8-b2dc-b0a403e4720a_story.html|title=US officials: 16 nations agree to track Venezuela corruption|last=Goodman|first=Joshua|date=2018-04-19|work=[[The Washington Post]]|access-date=2018-04-20|archive-url=|archive-date=|dead-url=|last2=Alonso Lugo|first2=Luis|language=en-US|issn=0190-8286}}</ref> ในช่วงปีหลัง ๆ อัตราเงินเฟ้อต่อปีสำหรับราคาผู้บริโภคเพิ่มขึ้นร้อยละหลายแสน ส่วนเศรษฐกิจหดตัวเกือบร้อยละ 20 ต่อปี<ref>{{Cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-venezuela-economy-idUSKBN154244|title=Venezuela 2016 inflation hits 800 percent, GDP shrinks 19 percent: document|date=2017-01-20|work=Reuters|access-date=2017-05-01}}</ref>

วิกฤตดังกล่าวมีผลต่อชีวิตของชาวเวเนซุเอลาโดยเฉลี่ยทุกระดับ ในปี 2560 ความอดอยากรุนแรงถึงขั้นที่ประชากรเกือบร้อยละ 75 มีน้ำหนักลดลงกว่า 8 กิโลกรัม เกือบร้อยละ 90 ยากจน และกว่าครึ่งมีรายได้ไม่เพียงพอต่อความต้องการอาหารขั้นพื้นฐาน<ref>{{Cite journal|last=Caraballo-Arias|first=Yohama|last2=Madrid|first2=Jesús|last3=Barrios|first3=Marcial|date=2018-09-25|title=Working in Venezuela: How the Crisis has Affected the Labor Conditions|url=http://www.annalsofglobalhealth.org/articles/10.29024/aogh.2325/|journal=Annals of Global Health|language=en|volume=84|issue=3|doi=10.29024/aogh.2325|issn=2214-9996}}</ref> นับตั้งแต่เริ่มวิกฤตจนถึงปี 2560 ชาวเวเนซุเอลากว่า 2.3 ล้านคนออกนอกประเทศ เวเนซุเอลาเป็นประเทศที่มีอัตราการฆ่าคนสูงสุดในโลก โดยมีผู้ถูกฆ่า 90 ต่อ 100,000 คนในปี 2558