ผลต่างระหว่างรุ่นของ "รัฐพม่า"

 

กองทัพญี่ปุ่นที่ 15 ในการบังคับบัญชาของนายพล[[โชจิโร อิดะ]] ได้บุกเข้าสู่พม่าอย่างรวดเร็วในเดือนมกราคม – พฤษภาคม พ.ศ. 2485 กองทัพญี่ปุ่นได้รับความร่วมมือจาก[[กองทัพพม่าอิสระ]] ซึ่งกองทัพนี้ได้จัดตั้งรัฐบาลเฉพาะกาลในบางพื้นที่ของประเทศ ใน พ.ศ. 2485 แต่ในกลุ่มผู้นำมีความเห็นต่างไปเกี่ยวกับอนาคตของพม่า นายพลซูซูกิสนับสนุนให้กองทัพพม่าอิสระจัดตั้งรัฐบาลเฉพาะกาล ผู้นำกองทัพญี่ปุ่นไม่เห็นด้วยกับแผนนี้และรัฐบาลญี่ปุ่นก็ไม่ได้ให้คำสัญญาเกี่ยวกับเอกราชของพม่าหลังสงคราม คณะผู้บริหารสูงสุดของพม่าได้จัดตั้งขึ้นที่ย่างกุ้ง เมื่อ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2485 เพื่อจัดการปกครองตนเอง หัวหน้าของคณะบริหารนี้คือ ดร. [[บามอว์]] ซึ่งเคยเป็นนักโทษการเมืองสมัยอังกฤษปกครอง

== วงไพบูลย์แห่งมหาเอเชียบูรพา ==

เมื่อสถานการณ์ในสงครามของญี่ปุ่น เริ่มเป็นฝ่ายเพลี่ยงพล้ำ รัฐบาลญี่ปุ่นได้ตัดสินใจให้พม่าและ[[ฟิลิปปินส์]]เป็นเอกราชและเข้าร่วมใน[[วงไพบูลย์แห่งมหาเอเชียบูรพา]] ต่างจากแผนเดิมที่จะให้เอกราชเมื่อสิ้นสุดสงคราม นายกรัฐมนตรี ฮิเดกิ โตโจได้ให้สัญญาว่าเอกราชของพม่าจะได้รับการรับรองภายใน 28 มกราคม พ.ศ. 2486 ในสถานะที่พม่าประกาศสงครามกับฝ่ายอังกฤษและสหรัฐอเมริกา รัฐบาลญี่ปุ่นได้ดึงให้พม่าเข้าร่วมกับฝ่ายอักษะ ก่อตั้งขบวนการต่อต้านการกลับเข้ามาจัดตั้งอาณานิคมของชาติตะวันตก และเพิ่มการสนับสนุนทางการทหารแก่ญี่ปุ่น

 

คณะกรรมการเตรียมการเพื่อเอกราชของพม่า จัดตั้งขึ้นเมื่อ 8 พฤษภาคม พ.ศ. 2486 ต่อมาในวันที่ 1 สิงหาคม ปีเดียวกัน พม่าได้ประกาศเอกราชในนามรัฐพม่า และรัฐบาลทหารญี่ปุ่นแห่งพม่าได้สลายตัวไป รัฐที่เกิดใหม่ได้ประกาศสงครามต่ออังกฤษและสหรัฐและเข้าเป็นพันธมิตรกับญี่ปุ่น ดร. บามอว์ได้กลายเป็นประมุขรัฐในตำแหน่งอธิบดีแห่งพม่าตามรัฐธรรมนูญและมีอำนาจกว้างขวางมาก

=== รัฐบาลของรัฐพม่า ===

คณะรัฐมนตรีชุดแรกประกอบด้วย ดร.บามอว์ในฐานะประมุขรัฐ ทะขิ่นเมียะเป็นรองนายกรัฐมนตรี [[บะหวิ่น]]เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ทะขิ่นนุ เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ ดร.เทียนหม่องเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ซึ่งต่อมาถูกแทนที่ด้วยอู เส็ต เมื่อเขาถูกญี่ปุ่นจับกุม นายพล[[อองซาน]]เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหม เทียน หม่องเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ฮลามินเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการศึกษาและสาธารณสุข ทะขิ่นตันตุนเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตร ต่อมาเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม อูเมียะเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ลุตสาหกรรม ทะขิ่นลายหม่องเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการสื่อสาร บัณฑุละ อู เซนเป็นนรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสวัสดิการ ตุนอ่องเป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงความร่วมมือกับญี่ปุ่น ทะขิ่นลุนบอว์เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการฟื้นฟูงานสาธารณะ

 

ในวันที่ 25 กันยายน พ.ศ. 2486 ญี่ปุ่นได้มอบการปกครองรัฐฉานให้รัฐพม่ายกเว้น[[เชียงตุง]]กับเมืองพานที่ยกให้ประเทศไทย ดร.บามอว์ได้เข้าร่วมการประชุมวงไพบูลย์แห่งมหาเอเชียบูรพาที่โตเกียวเมื่อ 5-6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2486 กองทัพญี่ปุ่นยังคงอยู่ในพม่าแม้ว่าญี่ปุ่นจะไม่ได้ปกครองพม่าโดยตรง

 

ในเดือนธันวาคม พ.ศ. 2487 สันนิบาตเสรีชนได้ติดต่อมายังฝ่ายสัมพันธมิตรเพื่อให้สนับสนุนการลุกฮือขึ้นในพม่า การลุกฮือขึ้นต่อต้านญี่ปุ่นครั้งแรกในพม่าตอนกลางเกิดขึ้นในต้นปี พ.ศ. 2488 ในวันที่ 27 มีนาคม พ.ศ. 2488 กองทัพแห่งชาติพม่าได้สวนสนามในย่างกุ้งแสดงตนว่าจะช่วยญี่ปุ่นในการรบต่อต้านฝ่ายสัมพันธมิตร แม้ว่ากองทัพแห่งชาติพม่าจะประกาศอย่างชัดแจ้งว่าจะสนับสนุนญี่ปุ่น แต่อองซานได้เริ่มเจรจากับนายพลเมาท์แบตแทนในการเข้าร่วมกับฝ่ายสัมพันธมิตร รัฐบาลของรัฐพม่าที่ไม่ได้รับการสนับสนุนจากกองทัพสลายตัว ดร. บามอว์ลี้ภัยเข้ามาในไทย แล้วจึงเดินทางต่อไปญี่ปุ่น ต่อมาในปีเดียวกันนั้น ดร. บามอว์ถูกจับขังคุกใน[[โตเกียว]]จนถึง พ.ศ. 2489

*{{cite book | last = Smith | first = Ralph| year =1975 | title = Changing Visions of East Asia, 1943-93: Transformations and Continuities | publisher = Routledge | isbn = 0-415-38140-1}}

*Kady, J (1958). "History of Modern Burma"<references/>

[[หมวดหมู่:รัฐสิ้นสภาพในประเทศพม่า]]