ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อาณาจักรมอญ"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ลไม่มีความย่อการแก้ไข |
ลไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัด 38:
ยุคแรกคือยุคราชวงศ์สะเทิม [[อาณาจักรสุธรรมวดี]] มีกษัตริย์ปกครอง 59 พระองค์ เริ่มจากสมัย[[พระเจ้าสีหราชา]] มาจนถึงสมัย[[พระเจ้ามนูหา]] เชื่อว่ายุคนี้ครอบครองพื้นที่ได้ ทั้ง[[ทวารวดี]]และ[[สะเทิม]] ยุคแรกสิ้นสุดลงเมื่อ[[พระเจ้าอโนรธา]]แห่ง[[อาณาจักรพุกาม]] ยกทัพมาตีเมืองสะเทิมในสมัยพระเจ้ามนูหะ<ref name=mha-32-33>Htin Aung 1967: 32–33</ref> ซึ่งนัก[[ประวัติศาสตร์ไทย]]บางท่านเชื่อว่า[[พระเจ้าอโนรธา]]น่าจะยกมาตีถึง[[นครปฐม]]
ยุคที่สองคือยุคราชวงศ์เมาะตะมะ-หงสาวดี หรือยุค[[อาณาจักรหงสาวดี]] เริ่มจากสมัยที่พม่าซึ่งอ่อนแอจากการรุกรานของ[[มองโกล]] พระเจ้าวาเรรูหรือ[[พระเจ้าฟ้ารั่ว]] (มะกะโท) ได้ทรงกอบกู้เอกราชมอญจาก[[พม่า]]และสถาปนาอาณาจักรหงสาวดี พระองค์มีมเหสีเป็นราชธิดาของ[[พ่อขุนรามคำแหง]] กษัตริย์ของไทย มีศูนย์กลางการปกครองอยู่ที่[[เมาะตะมะ]] ต่อมาในสมัย[[พญาอู่]] ได้ย้ายราชธานีมาอยู่ ณ เมืองพะโคหรือ[[หงสาวดี]] ราชบุตรของพระองค์คือพญาน้อย ซึ่งต่อมาก็คือ[[พระเจ้าราชาธิราช]] ผู้ทำสงครามยาวนานกับกษัตริย์พม่า[[อาณาจักรอังวะ]] ในสมัย[[พระเจ้าฝรั่งมังศรีชวา]] กับสมัย [[พระเจ้าฝรั่งมังฆ้อง]] ขุนพลสำคัญของพระเจ้าราชาธิราช คือ [[สมิง]][[พระราม]] [[สมิงนครอินทร์]] และ[[แอมูน-ทยา]] ในสมัยของพระเจ้าราชาธิราชนั้นหงสาวดีกลายเป็นอาณาจักรที่มีอาณาเขตกว้างใหญ่ ครอบคลุมตั้งแต่ชายฝั่งทะเล[[อ่าวเบงกอล]]จาก[[แม่น้ำอิรวดี]]ขยายลงไปทางตะวันออกถึง[[แม่น้ำสาละวิน]] และเป็นศูนย์กลางทางการค้าที่ใหญ่โต มีเมืองท่าที่สำคัญหลายแห่งในหลายลุ่มน้ำ เช่น [[เมาะตะมะ]] [[แม่น้ำสะโตง|สะโตง]] [[พะโค]] [[พะสิม]]<ref name=mha-78-80>Htin Aung 1967: 78–80</ref> อาณาจักรมอญยุคนี้เจริญสูงสุดในสมัย[[พระนางเชงสอบู]]และสมัย[[พระเจ้าธรรมเจดีย์]]<ref name=rlf-64-65>Myint-U 2006: 64–65</ref> หลังจากนั้นในสมัย[[พระเจ้าสการะวุตพี]] หงสาวดีก็เสียแก่[[พระเจ้าตะเบ็งชะเวตี้]] ในปี พ.ศ. 2094<ref name=geh-153-157>Harvey 1925: 153–157</ref>
ยุคที่สามยุคฟื้นฟูหรือยุค[[อาณาจักรหงสาวดีใหม่]] พ.ศ. 2283 [[สมิงทอพุทธกิตติ]] กู้เอกราชคืนมาจากพม่าได้สำเร็จและได้ยกทัพไปตี[[อังวะ|เมืองอังวะ]] ในปี พ.ศ. 2290 [[พญาทะละ]]ได้ครองอำนาจแทนสมิงทอพุทธกิตติและขยายอาณาเขตอย่างกว้างขวาง ทำให้[[อาณาจักรตองอู]]ของพม่าสลายตัวลง จนในปี พ.ศ. 2300 [[พระเจ้าอลองพญา]] แห่งราชวงศ์คองบองก็กู้อิสรภาพของพม่ากลับคืนมาและได้โจมตีมอญ<ref name=vbl-202-206>Lieberman 2003: 202–206</ref> การล่มสลายของอาณาจักรหงสาวดีใหม่เป็นการสิ้นสุดเอกราชและอำนาจของชาวมอญที่เคยมีมาหลายร้อยปีในพม่าตอนล่าง กองทัพของราชวงศ์คองบองกดดันให้ชาวมอญต้องอพยพไปยัง[[สยาม]]<ref name=tmu-97>Myint-U (2006): 97</ref> ในช่วงต้นพุทธศตวรรษที่ 24 การแต่งงานข้ามกลุ่มชาติพันธุ์ และการอพยพของชาวพม่าจากทางเหนือ ทำให้ชาวมอญกลายเป็นชนกลุ่มน้อย<ref name=vbl-202-206/>
| |||