ผลต่างระหว่างรุ่นของ "นิตตะ โยชิซาดะ"

'''นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ''' ({{ญี่ปุ่น|新田 義貞|Nitta Yoshisada}} [[ค.ศ. 1300]] ถึง [[ค.ศ. 1338]]) ซะมุไรซามูไรซึ่งมีช่วงชีวิตอยู่ในปลาย[[ยุคคะมะกุคามากูระ]]และต้น[[ยุคมุโระมะชิมูโรมาจิ]] เป็นผู้ล้มล้าง[[รัฐบาลโชกุนคะมะกุคามากูระ]]

[[ไฟล์:Nitta Yoshisada.jpg|thumb|นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ]]

นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ เป็น''โกะเกะโกเกนิง'' ({{ญี่ปุ่น|御家人|Gokenin}} ) หรือซะมุไรซามูไรผู้ปกครองผืนดินอยู่ที่เมืองนิตตะ (ปัจจุบันอยู่ที่เมือง[[โอตะ (เมือง)|โอตะ]] [[จังหวัดกุมมะ]]) ในแคว้นโคซุเกะซูเกะ ({{ญี่ปุ่น|上野|Kōzuke}}) ตระกูลนิตตะสืบเชื้อสายมาจาก[[เซวะ เก็นจิ|ตระกูลเซวะเง็งจิ]] ({{ญี่ปุ่น|清和源氏|Seiwa Genji}} ) เฉกเช่นเดียวกับ[[ตระกูลอะอาชิกะกางะ]] ใน[[ค.ศ. 1333]] [[จักรพรรดิโกะ-ไดโงะ]] ทรงประกาศเชื้อเชิญให้บรรดาซะมุไรซามูไรทั้งหลายที่ไม่พอใจการปกครองของรัฐบาลโชกุนเมืองคะมะกุคามากูระเข้าร่วมกับกองกำลังของพระองค์ในการล้มล้างรัฐบาลโชกุนฯ เรียกว่า สงครามปีเก็งโก ({{ญี่ปุ่น|元弘の乱|Genkō no ran}}) ในขณะที่[[อะอาชิกะกางะ ทะกะอุทากาอูจิ]] ({{ญี่ปุ่น|足利 尊氏|Ashikaga Takauji}} ) ยึดเมือง[[เคียวโตะเกียวโต (เมืองนคร)|เคียวโตะเกียวโต]]ถวายแด่พระจักรพรรดิโกะ-ไดโงะนั้น นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ ยกทัพจากแคว้นโคซุซูเกะทางไปทางใต้เพื่อเข้ายึดเมือง[[คะมะกุคามากูระ]] หลังจากที่มีชัยชนะเหนือทัพของรัฐบาลโชกุนในยุทธการที่บุบะอิงะวะระบูไบงาวาระ ({{ญี่ปุ่น|分倍河原|Bubaigawara}} เขตฟุชู เมือง[[ฟูจู (จังหวัดโตเกียว)|ฟูจู]]ใน[[โตเกียว]]ปัจจุบัน) นิตตะ โยะโยชิซะซาดะจึงยกทัพเข้าประชิดเมืองคะมะกุคามากูระ แต่ทว่าชัยภูมิของเมืองคะมะกุคามากูระมีภูเขาล้อมรอบสามด้าน การโจมตีเมืองคะมะกุคามากูระนั้นต้องผ่านทางทะเลผ่านแหลมอินะมุระงะซะกิอินามูรางาซากิ ({{ญี่ปุ่น|稲村ケ崎|Inamuragasaki}}) นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ จึงทำพิธีเซ่นไหว้เทพเจ้าแห่งทะเล โดยการโยนดาบลงไปในทะเล หลังจากเสร็จสิ้นพิธีคลื่นทะเลกลับเปลี่ยนทิศไปในทางที่ส่งเสริมทัพของโยะโยชิซะซาดะ โยะโยชิซะซาดะจึงสามารถยึดเมืองคะมะกุคามากูระได้ ผู้สำเร็จราชการคนสุดท้ายคือ โฮโจ ทะกะโตะกิทากาโตกิ ({{ญี่ปุ่น|北条高時|Hōjō Takatoki}}) ทำการ''เซ็ปปุกุ''เซ็ปปูกุเสียชีวิตไปพร้อมกับขุนนางซะมุไรซามูไรทั้งหลายในรัฐบาลโชกุนคะมะกุคามากูระ

[[ไฟล์:Nitta Yoshisada at Inamuragasaki.jpg|left|thumb|นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ ทำพิธีบวงสรวงเทพเจ้าแห่งทะเล ที่แหลมอินะมุระงะซะกิอินามูรางาซากิ]]

หลังจากการล่มสลายของรัฐบาลคะมะกุคามากูระ จักรพรรดิโกะ-ไดโงะทรงก่อตั้งการปกครองขึ้นมาใหม่โดยมีอำนาจและศูนย์กลางอยู่ที่ราชสำนักเมืองเกียวโต ดังที่เคยเป็นมาใน[[ยุคเฮอัง]] และลดอำนาจของชนชั้นซะมุไรซามูไร เรียกว่า การฟื้นฟูปีเค็มมุ (Kemmu Restoration) สร้างความไม่พอใจให้แก่ชนชั้นซะมุไรซามูไรโดยทั่วไป ใน[[ค.ศ. 1335]] อะอาชิกะกางะ ทะกะอุทากาอูจิ แยกตนออกไปเพื่อก่อตั้งรัฐบาลโชกุนขึ้นมาอีกครั้ง ในขณะที่นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ ยังคงจงรักภักดีต่อพระจักรพรรดิโกะ-ไดโงะ โดยที่นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ เป็นคู่แข่งคนสำคัญของอะอาชิกะกางะทะกะอุ ทากาอูจิ นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ ยกทัพไปปราบอะอาชิกะกางะ ทะกะอุทากาอูจิ ที่เมืองคะมะกุคามากูระแต่พ่ายแพ้ ทำให้อะอาชิกะกางะ ทะกะอุทากาอูจิ สามารถยกทัพเข้าประชิดเมืองเกียวโตได้ [[คุซุโนะกิคูซูโนกิ มะซะมาซาชิเงะ]] ({{ญี่ปุ่น|楠木 正成|Kusunoki Masashige}}) ป้องกันเมืองเกียวโตได้สำเร็จทำให้ทะกะอุทากาอูจิต้องถอยร่นไป

ใน[[ค.ศ. 1336]] อะอาชิกะกางะ ทะกะอุทากาอูจิ ยกทัพมาอีกครั้งเป็นทัพขนาดใหญ่ทั้งทางบกและทางทะเลเข้ามายังเมืองเกียวโต คุซุโนะกิคูซูโนกิ มะซะมาซาชิเงะ เสนอว่าควรจะให้จักรพรรดิโกะ-ไดโงะเสด็จออกจากนครเกียวโตไปก่อนเพื่อไปทำการตั้งรับนอกเมือง เนื่องจากทัพของอะอาชิกะกางะมีขนาดใหญ่ แต่นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ ยืนกรานที่จะตั้งรับอยู่ภายในนครหลวงเกียวโต ในยุทธการที่แม่น้ำมินะโตะงะวะนาโตะ ({{ญี่ปุ่น|湊川の戦い|Minatogawa-no-tatakai}}) ทัพของนิตตะ โยะโยชิซะซาดะ ถูกโจมตีจนถอยร่นไป ส่งผลให้ทัพของฝ่ายพระจักรพรรดิพ่ายแพ้ต่อทัพของอะอาชิกะกางะ อะอาชิกะกางะ ทะกะอุทากาอูจิ สามารถเข้ายึดนครเกียวโตได้ นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ จึงนำองค์จักรพรรดิโกะ-ไดโงะเสด็จหลบหนีไปยังวัดเขาฮิเอ ชานเมืองเกียวโต และเสด็จหนีต่อไปยังเมืองโยะชิโนะ[[โยชิโนะ]] ({{ญี่ปุ่น|吉野|Yoshino}} ปัจจุบันอยู่ใน[[จังหวัดนะนาระ]]ในปัจจุบัน) เพื่อก่อตั้งราชสำนักขึ้นมาใหม่ที่นั่น กลายเป็นพระราชวงศ์ฝ่ายใต้ ในขณะที่อะอาชิกะกางะ ทะกะอุทากาอูจิ ก็ตั้งองค์จักรพรรดิขึ้นใหม่อีกองค์ที่เมืองเกียวโต ซึ่งต่อมากลายเป็นพระราชวงศ์ฝ่ายเหนือ เป็นจุดเริ่มต้นของ ยุคราชวงศ์เหนือใต้ ({{ญี่ปุ่น|南北朝|Nanboku-chō}})

ใน[[ค.ศ. 1337]] จักรพรรดิโกะ-ไดโงะมีพระราชโองการให้นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ นำพระโอรสสองพระองค์คือ เจ้าชายทะกะนะกะทากานางะ ({{ญี่ปุ่น|尊良親王|Takanaga shinnō}}) และเจ้าชายซึเนะนะกะสึเนนางะ ({{ญี่ปุ่น|恒良親王|Tsunenaga shinnō}}) เสด็จไปยังแคว้นเอะชิเซ็งเอจิเซ็ง ({{ญี่ปุ่น|越前|Echizen}} [[จังหวัดฟุกุฟูกูอิ]]ในปัจจุบัน) ทางตะวันออกอันห่างไกลเพื่อสร้างกองกำลังขึ้นมาเพื่อยึดอำนาจคืนจาก[[รัฐบาลโชกุนอะอาชิกะกางะ]] แต่ทว่าทัพของรัฐบาลโชกุนใหม่ยกทัพติดตามมา ทำให้นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ และเจ้าชายทั้งสองถูกทัพของรัฐบาลโชกุนฯ ห้อมล้อมอยู่ที่ป้อมคะเนะงะซะกิคาเนงาซากิ ({{ญี่ปุ่น|金ヶ崎|Kanegasaki}}) ต่อมาป้อมคะเนะงะซะกิคาเนงาซากิแตกทัพของรัฐบาลโชกุนฯ สามารถเข้ายึดป้อมได้ นิตตะ โยะชิอะกิโยชิอากิ ({{ญี่ปุ่น|新田義顕|Nitta Yoshiaki}}) บุตรชายคนโตของโยะโยชิซะซาดะ ทำการ''เซ็ปปุกุ''เซ็ปปูกุเสียชีวิต เจ้าชายทั้งสองพระองค์ถูกปลงพระชนม์ ส่วนนิตตะ โยะโยชิซะซาดะนั้น หลบหนีออกไปได้ ใน[[ค.ศ. 1338]] โยะโยชิซะซาดะรวบรวมกำลังเข้าโจมตีป้อมคุโระมะรุคูโรมารุ ({{ญี่ปุ่น|黒丸|Kuromaru}}) ซึ่งเป็นป้อมของรัฐบาลโชกุนฯ ในขณะการสู้รบที่ป้อมคุโระมะรุคูโรมารุ ม้าของโยะโยชิซะซาดะต้องธนูและล้มทับร่างของโยะโยชิซะซาดะทำให้ไม่สามารถขยับได้ เมื่อเห็นว่าตนเองกำลังพ่ายแพ้ ตามวรรณกรรมเรื่อง "ไทเฮกิ" ({{ญี่ปุ่น|太平記|Taiheiki}}) นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ ได้ใช้ดาบตัดศีรษะของตนเอง จนถึงแก่ความตายในที่สุด

หลังจากที่นิตตะ โยะโยชิซะซาดะ เสียชีวิตไปแล้ว บุตรหลานที่ยังคงมีชีวิตรอดของโยะโยชิซะซาดะ เปลี่ยนชื่อสกุลจากนิตตะเป็น อิวะมะซึตตะเป็นอิวามัตสึ ({{ญี่ปุ่น|岩松|Iwamatsu}}) และกลับไปครองเมืองนิตตะที่แคว้นโคซุซูเกะตามเดิมไปตลอดจนถึง[[ยุคเอะโดะเอโดะ]]

* [[อะอาชิกะกางะ ทะกะอุทากาอูจิ]]

* [[คุซุโนะกิคูซูโนกิ มะซะมาซาชิเงะ]]