ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ท้าวสุรนารี"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Supanut Arunoprayote (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Supanut Arunoprayote (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{Infobox person
[[ไฟล์:Thao Suranari Monument (I).jpg|thumb|250px|อนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี]]
| name = ท้าวสุรนารี <br> คุณหญิงโม
| image = Thao Suranari Monument (I).jpg
| image_size = 300px
| alt =
| caption = อนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี ณ [[เทศบาลนครนครราชสีมา]]
| birth_date = พ.ศ. 2314
| birth_place = [[นครราชสีมา]]
| death_date = พ.ศ. 2395 (81 ปี)
| death_place =
| nationality = [[ไทย]]
| alma_mater =
| other_names =
| known_for = บุคคลในประวัติศาสตร์ไทยในฐานะวีรสตรีมีส่วนกอบกู้เมือง[[นครราชสีมา]]จากกองทัพ[[เจ้าอนุวงศ์]]
| occupation = อาจารย์, นักวิชาการ
| spouse = พระยาสุริยเดช
| children = -
| father = นายกิ่ม
| mother = นางบุญมา
}}
 
'''ท้าวสุรนารี''' หรือ '''คุณหญิงโม''' (ต้นฉบับว่า '''ท่านผู้หญิงโม้''')<ref name="พงศาวดาร">[[เจ้าพระยาทิพากรวงศ์มหาโกษาธิบดี (ขำ บุนนาค)|ทิพากรวงศมหาโกษาธิบดี (ขำ บุนนาค), เจ้าพระยา]]. ''พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 3''. กรุงเทพฯ : ไทยควอลิตี้บุ๊คส์ (2006), 2560, หน้า 74</ref> นิยมเรียกว่า '''ย่าโม''' (พ.ศ. 2314 — พ.ศ. 2395) เป็นบุคคลในประวัติศาสตร์ไทยในฐานะวีรสตรีมีส่วนกอบกู้เมือง[[นครราชสีมา]]จากกองทัพ[[เจ้าอนุวงศ์]] พระมหากษัตริย์[[อาณาจักรล้านช้างเวียงจันทน์|เวียงจันทน์]] เมื่อปี พ.ศ. 2369 ในรัชสมัย[[พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว]] ภายหลังคุณหญิงโมได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นท้าวสุรนารี<ref name="พงศาวดาร"/>
 
== ประวัติ ==
ท้าวสุรนารี มีนามเดิมว่า "โม" (แปลว่า ใหญ่มาก) หรือท้าวมะโหโรง<ref name="พงศาวดาร"/> เป็นชาวเมือง[[นครราชสีมา]]โดยกำเนิด เกิดเมื่อปีระกา [[พ.ศ. 2314]] มีนิวาสถานอยู่ ณ บ้านตรงกันข้ามกับ[[วัดพระนารายณ์มหาราช]] (วัดกลางนคร) ทางทิศใต้ของเมือง[[นครราชสีมา]]<ref name="ประวัติ">[http://www.moohin.com/043/043k001.shtml ประวัติท้าวสุรนารี]</ref> เป็นธิดาของนายกิ่มและนางบุญมา มีพี่สาวหนึ่งคนชื่อ แป้นาผล ไม่มีสามี จึงอยู่ด้วยกันจนวายชนม์ มีน้องชายหนึ่งคน ชื่อ จุก (ภายหลังได้เป็นเจ้าเมืองพนมซร็อก ต่อมามีการอพยพชาวเมืองพนมซร็อกมาอยู่ริมคูเมืองนครราชสีมาด้านใต้ จึงเอาชื่อเมืองพนมซร็อกมาตั้งชื่อ บ้านพนมศรก ต่อมาเรียกเพี้ยนเป็นบ้านสก อยู่หลัง[[สถานีรถไฟชุมทางถนนจิระ]]จนทุกวันนี้) <ref name="ประวัติ"/>
 
เมื่อปี [[พ.ศ. 2339]] โม เมื่ออายุได้ 25 ปี ได้แต่งงานสมรสกับนายทองคำขาว พนักงานกรมการเมืองนครราชสีมา ต่อมานายทองคำขาว ได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็น "พระภักดีสุริยเดช" ตำแหน่งรองปลัดเมืองนครราชสีมา นางโม จึงได้เป็น คุณนายโม และต่อมา "พระภักดีสุริยเดช" ได้เลื่อนเป็น "พระยาสุริยเดช" ตำแหน่งปลัดเมืองนครราชสีมา คุณนายโมจึงได้เป็น คุณหญิงโม <ref name="ประวัติ"/> ชาวเมืองนครราชสีมาเรียกท่านทั้งสองเป็นสามัญว่า "'''คุณหญิงโม'''" และ "'''พระยาปลัดทองคำ'''" ท่านเป็นหมันไม่มีทายาทสืบสายโลหิต ชาวเมืองนครราชสีมาทั้งหลายจึงพากันเรียกแทนตัวคุณหญิงโมว่า "แม่" มีผู้มาฝากตัวเป็นลูก-หลานลูกหลานกับคุณหญิงโมอยู่มาก ซึ่งเป็นกำลังและอำนาจส่งเสริมคุณหญิงโมให้ทำการใด ๆ ได้สำเร็จเสมอ หนึ่งในลูกหลานคนสำคัญที่มีส่วนร่วมกับคุณหญิงโม เข้ากอบกู้เมืองนครราชสีมาจากกองทัพเจ้าอนุวงศ์ เวียงจันทน์ ณ ทุ่งสัมฤทธิ์ คือ '''[[นางสาวบุญเหลือ]]'''<ref name="ประวัติ"/>
 
ท้าวสุรนารีเป็นคนมีสติปัญญาหลักแหลม เล่นหมากรุกเก่ง มีความชำนาญในการขี่ช้าง ขี่ม้า มีม้าตัวโปรดสีดำ และมักจะพาลูกหลานไปทำบุญที่วัดสระแก้วเป็นประจำเสมอ<ref name="ประวัติ"/>ท้าวสุรนารี ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อเดือน เมษายน พ.ศ. 2395 (เดือน 5 ปีชวด จัตวาศก จศ. 1214) สิริรวมอายุได้ 81 ปี
[[ไฟล์:Seal Nakhon Ratchasima.png|thumb|150px|ตราประจำจังหวัดนครราชสีมา แสดงภาพอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารีและประตูชุมพล]]