ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระเจ้าซันโชที่ 1 แห่งปัมโปลนา"

[[ไฟล์:Sancho Garces I.jpg|thumb|รูปปั้นแกะสลักของพระเจ้าซันโชที่ 1 การ์เชส]]

'''ซันโชที่ 1 การ์เซส''' ({{Lang-es|Sancho I Garcés}}) สิ้นพระชนม์ ค.ศ. 925 ครองราชย์เป็นกษัตริย์แห่งปัมโปลนา ([[ราชอาณาจักรนาวาร์|นาวาร์]]) ตั้งแต่ปี ค.ศ. 905 พระองค์ขยายราชอาณาจักรไปทางตอนใต้ของ[[แม่น้ำเอโบร]]และรักษาเอกราชไว้ได้ แม้จะโดนอับดุลระห์มันที่ 3 กาหลิบแห่งกอร์โดบาของราชวงศ์อุมัยยัดปล้นทำลายเมืองหลวงในปี ค.ศ. 924

 

== ชีวประวัติ ==

พระเจ้าซันโช การ์เซสเสด็จพระราชสมภพราวปี ค.ศ. 860 ทรงเป็นบุตรชายของการ์เซีย ฆิเมเนสกับภรรยาคนที่สอง ดาดีลดีส เด ปายาร์ส<ref>Lacarra 1945, pp. 205, 209.</ref> ในช่วงที่[[พระเจ้าการ์เซีย อีนญีเกซแห่งปัมโปลนา|พระเจ้าการ์เซีย อีนญีเกซ]]สิ้นพระชนม์ พระองค์ปกครองหุบเขาออนเซยาซึ่งตั้งอยู่ในดินแดนทางตะวันตกของราชอาณาจักร พระองค์ยึดอำนาจนครปัมโปลนาได้ในตอนที่[[พระเจ้าฟอร์ตูน การ์เซสแห่งปัมโปลนา|พระเจ้าฟอร์ตูน การ์เซส]]ยังเป็นกษัตริย์อยู่ โดยมีพระเจ้าอัลฟอนโซที่ 3 แห่งอัสตูเรียสและเคานต์แห่งปายาร์สให้ความช่วยเหลือ ทั้งสองวางแผนร่วมกับขุนนางปัมโปลนาในการกำจัดพระโอรสธิดาของกษัตริย์ออกจากการสืบทอดบัลลังก์ เพื่อให้บัลลังก์ตกเป็นของ[[โตดาแห่งปัมโปลนา|โตดา]] พระนัดดาของกษัตริย์ที่แต่งงานกับซันโช การ์เซส พระองค์ประกาศตนเป็นกษัตริย์แห่งปัมโปลนาในปี ค.ศ. 905<ref>Martínez Díez 2007, p. 26.</ref>

 

ตลอดการครองราชย์ พระองค์พัวพันกับการวิวาทกับกลุ่มผู้นำมุสลิมทางตอนใต้ซึ่งประสบความสำเร็จครั้งแล้วครั้งเล่า ในปี ค.ศ. 907 พระองค์เผชิญหน้าและสังหารพันธมิตรเก่าลับบ์ อิบน์ มุฮัมมัด ในสนามรบ สี่ปีต่อมาทรงเผชิญหน้ากับ กาลีนโด อัซนาเรซ พันธมิตรเก่าอีกคนที่ร่วมมือกับมุฮัมมัด อัลตาวิล น้องเขยของตน และอับดุลเลาะห์ อิบน์ ลับบิน กะซิ โจมตีพระเจ้าซันโชแต่ก็ถูกปราบได้ อัลตาวิลหนีไปแต่ไม่นานก็ถูกสังหาร อำนาจของบะนุกะซิเสียหายอย่างหนัก ขณะที่กาลีนโดถูกบีบให้ยอมเป็นข้าราชบริเวารของพระเจ้าซันโช นำไปสู่การรวมอารากอนเ้ขากับราชอาณาจักรปัมโปลนา ในปี ค.ศ. 920 พระองค์จับมือกับเบร์นาร์ดที่ 1 แห่งริบาโกร์ซาและอามรัส อิบน์ มูฮัมมัด บุตรชายของมุฮัมมัด อัลตาวิล โจมตีมอนซอนที่อยู่ในกาครอบครองของบะนุกะซิ ความสำเร็จที่ได้ทำให้พระองค์ได้นาวาร์ล่างมาอยู่ในการครอบครองและขยายอาณาเขตไปไกลถึงนาเฆรา ในปี ค.ศ. 924 พระองค์ก่อตั้งอารามซันมาร์ตีงเดอัลเบดาเพื่อขอบคุณพระเจ้าที่ประทานชัยชนะให้

 

พระองค์สิ้นพระชนม์แถวนครเรซาที่อยู่ใกล้แม่น้ำเอโบรเมื่อวันที่ 10 ธันวาคม ค.ศ. 925 และถูกฝังในบียามายอร์เดมอนฆาร์ดีน การ์เซีย พระโอรสของพระองค์มีพระชนมายุเพียง 7 พรรษา ผู้สืบทอดตำแหน่งของพระเจ้าซันโชจึงเป็นพระอนุชา [[พระเจ้าฆิเมโน การ์เซสแห่งปัมโปลนา|ฆิเมโน การ์เซส]]

 

== การอภิเษกสมรสและทายาท ==

พระเจ้าซันโช การ์เซียอภิเษกสมรสกับ[[โตดาแห่งปัมโปลนา|โตดา อัซนาเรซ]] บุตรสาวของเคานต์อัซนาร์ ซานเชสกับออนเนกา ฟอร์ตูเนสซึ่งเป็นพระธิดาของพระเจ้าฟอร์ตูน การ์เซส ทั้งคู่มีพระโอรสด้วยกันหนึ่งคนคือการเซีย กับพระธิดาห้าคนที่ทุกคนยกเว้นออร์บิตาแต่งงานกับกษัตริย์แห่งเลออนหรือไม่ก็ท่านเคานต์<ref name=":0">Lacarra 1945, p. 209.</ref>

 

* เบลัสกีตา ซานเชส แต่งงานครั้งแรกกับมูนีโอ เบลัซ เคานต์แห่งอาลาบา ครั้งที่สองกับกาลีโดแห่งริบาร์โกซา และครั้งที่สามกับฟอร์ตูน กาลีนเดซ<ref name=":1" />

* ออร์บิตา ซานเชส

 

พระองค์ยังมีบุตรสาวนอกสมรสอีกหนึ่งคน คือ ลูปา ซานเชสที่ต่ามาแต่งงานกับแดโทที่ 2 เคานต์แห่งบีกอร์เร ทั้งคู่มีบุตรชายด้วยกันหนึ่งคน คือ แรมงที่ 1 เคานต์แห่งบิกอร์เร<ref name=":1" />

 

== อ้างอิง ==

* [https://www.britannica.com/biography/Sancho-I-Garces Sancho I Garcés KING OF NAVARRE: Britannica]

<references />