ผลต่างระหว่างรุ่นของ "แผ่นดินไหวและคลื่นสึนามิในโทโฮกุ พ.ศ. 2554"

ตอนแรก USGS รายงานความรุนแรงของแผ่นดินไหวอยู่ที่ 7.9 แมกนิจูด แต่ปรับเพิ่มเป็น 8.8 และ 8.9 อย่างรวดเร็ว<ref name="USGS8.9">{{cite web|url=http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/recenteqsww/Quakes/usc0001xgp.php|title=Magnitude 8.9&nbsp;– NEAR THE EAST COAST OF HONSHU, JAPAN 2011&nbsp;March&nbsp;11 05:46:23 UTC|publisher=[[United States Geological Survey]] (USGS)|accessdate=11 March 2011}}{{dead link|date=พฤษภาคม 2560}}</ref> และปรับเพิ่มอีกครั้งเป็น 9.0 แมกนิจูด<ref name="New Scientist" /><ref name="USGS-9.0-Update">{{cite web|url=http://www.usgs.gov/newsroom/article.asp?ID=2727|title=USGS Updates Magnitude of Japan’s 2011 Tohoku Earthquake to 9.0|publisher=[[United States Geological Survey]] (USGS)|date=14 March 2011|accessdate=18 March 2011| archiveurl = http://www.webcitation.org/5xC2zNlat | archivedate=14 March 2011| deadurl=no}}</ref>

 

แผ่นดินไหวครั้งนี้เกิดขึ้นโดย[[แผ่นแปซิฟิก]]มุดตัวลงใต้แผ่นเปลือกโลกใต้ฮนชูเหนือ ซึ่งแผ่นเปลือกโลกแผ่นใดที่เกิดปรากฏการณ์ดังกล่าวขึ้นนี้ยังเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ในหมู่นักวิทยาศาสตร์<ref name=grauniad>{{cite web|author=Ian Sample |url=http://www.guardian.co.uk/world/2011/mar/11/japan-earthquake-tsunami-questions-answers |title=newspaper: Japan earthquake and tsunami: what happened and why |publisher=Guardian |date= |accessdate=2011-03-14}}</ref><ref name="NYTimes-Chang2011-03-13">{{cite news |first=Kenneth|last=Chang|title=Quake Moves Japan Closer to U.S. and Alters Earth's Spin |url=http://www.nytimes.com/2011/03/14/world/asia/14seismic.html |work=[[The New York Times]] |date=2011-03-13 |accessdate=2011-03-14}}</ref> แผ่นแปซิฟิก ซึ่งเคลื่อนที่ด้วยอัตรา 8 ถึง 9 เซนติเมตรต่อปี ลาดลงไปใต้แผ่นเปลือกโลกซึ่งรองรับฮนชู และปลดปล่อยพลังงานออกมามหาศาล การเคลื่อนไหวนี้ดึงแผ่นเปลือกโลกที่อยู่ข้างบนลงจนกระทั่งเกิดความเครียดมากพอที่จะเกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหวขึ้น การแตกทำให้ระดับน้ำทะเลเพิ่มสูงขึ้นหลายเมตร แผ่นดินไหวความรุนแรงระดับนี้โดยปกติแล้วจะมีความยาวรอยเลื่อนอย่างน้อย 480 กิโลเมตร และมักเกิดขึ้นโดยมีพื้นผิวรอยแยกค่อนข้างตรงและยาว เพราะรอยต่อแผ่นเปลือกโลกและเขตมุดตัวในพื้นที่ของรอยเลื่อนไม่ตรง ความรุนแรงของแผ่นดินไหวครั้งนี้ที่เกิน 8.5 แมกนิจูดจึงผิดปกติ และสร้างความประหลาดใจแก่นัก[[แผ่นดินไหววิทยา]]บางคน<ref>{{cite news|last=Maugh |first=Thomas H|url=http://www.latimes.com/news/nationworld/nation/la-sci-japan-earthquake-20110310,0,7154967.story |title=Size of Japan's quake surprises seismologists |work=Los Angeles Times |date=11 March 2011|accessdate=11 March 2011| archiveurl = http://www.webcitation.org/5y2MUsywX | archivedate=18 April 2011| deadurl=no}}</ref> พื้นที่ศูนย์กลางแผ่นดินไหวขยายจากนอกชายฝั่งจังหวัดอิวะเตะไปจนถึงนอกชายฝั่งจังหวัดอิบาระกิ<ref>{{cite news|url=http://www3.nhk.or.jp/news/html/20110312/t10014615121000.html |title=地震調査委 想定外の連動地震 NHKニュース |publisher=.nhk.or.jp |accessdate=12 March 2011|archiveurl=http://www.webcitation.org/5xVeL1VKT|archivedate=11 March 2011}}</ref> สำนักอุตุนิยมวิทยาญี่ปุ่น ว่า แผ่นดินไหวอาจทำให้เขตรอยเลื่อนแตกออกจากอิวะเตะถึงอิบะระกิ โดยมีความยาว 500 กิโลเมตร และกว้าง 200 กิโลเมตร<ref>{{cite web|url=http://www.jiji.com/jc/c?g=soc&k=2011031100807&j1 |title=時事ドットコム：Ｍ８．８、死者３００人超＝行方不明５４０人以上−大津波１０ｍ・宮城で震度７ |publisher=Jiji.com |accessdate=12 March 2011| archiveurl = http://www.webcitation.org/5y2MVTwjm | archivedate=18 April 2011| deadurl=no}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www3.nhk.or.jp/news/jishin0311/ |title=気象庁"マグニチュードは９．０" NHKニュース |publisher=.nhk.or.jp |accessdate=13 March 2011|archiveurl=http://www.webcitation.org/5xVZxTBtQ|archivedate=27 March 2011}}</ref> การวิเคราะห์แสดงว่า แผ่นดินไหวนี้ประกอบด้วยชุดเหตุการณ์สามอย่างประกอบกัน<ref>{{cite web|url=http://www.asahi.com/special/10005/TKY201103130302.html |title=asahi.com（朝日新聞社）：地殻破壊３連鎖、計６分 専門家、余震拡大に警鐘 – 東日本大震災 |work=Asahi Shimbun |accessdate=13 March 2011| archiveurl = http://www.webcitation.org/5y2MVqKoJ | archivedate=18 April 2011| deadurl=no}}</ref> แผ่นดินไหวอาจมีกลไกลคล้ายคลึงกับแผ่นดินไหวใหญ่ใน พ.ศ. 1412 โดยมี[[ขนาดคลื่นพื้นผิว]]ที่ 8.6 ซึ่งได้ก่อให้เกิดคลื่นสึนามิขนาดใหญ่เช่นกัน<ref>{{cite web|url=http://www.asahi.com/special/10005/TKY201103120239.html |title=asahi.com（朝日新聞社）：「数キロ内陸まで津波」 東大地震研・佐竹教授 – 東日本大震災 |work=Asahi Shimbun |accessdate=12 March 2011| archiveurl = http://www.webcitation.org/5y2MWNq78 | archivedate=18 April 2011| deadurl=no}}</ref> แผ่นดินไหวใหญ่ที่ก่อให้เกิดคลื่นสึนามิอื่น ถล่มพื้นที่[[ชายฝั่งซานริกุ]]ใน พ.ศ. 2439 และ 2486