ผลต่างระหว่างรุ่นของ "โพสพ"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 22:
 
== เบื้องหลัง ==
มีพิธีกรรมบูชาพระแม่โพสพ โดยทำ ''[[เฉลว]]'' ในหน้านา ด้วยมีความเชื่อว่าพระแม่โพสพจะบันดาลให้วิถีชีวิตของพวกเขาพออยู่พอกิน<ref>[http://www.channelnewsasia.com/stories/southeastasia/view/340671/1/.html Rice Hoarding Affect Supplies in Thailand]</ref> เป็นมิ่งขวัญของชาวนาในยุ้งฉาง<ref name="โพสพ"/>
 
พระแม่โพสพ มีลักษณะ "...เป็นหญิงสาวท่าทางอ่อนช้อยสวยงาม ภาพของนางที่สร้างขึ้นเพื่อเคารพบูชาเป็นท่านั่งพับเพียบ มือขวาถือรวงข้าวมือซ้ายถือถุงข้าว แต่งกายนุ่งผ้าถุงห่มผ้าสไบเฉียงแบบหญิงในวังสมัยก่อน"<ref name="โพสพ"/> แม้พระแม่โพสพจะมีมาเนิ่นนานก่อนการรับศาสนาพราหมณ์แต่ถือกันว่าเป็นพระภาคหนึ่งของ[[พระลักษมี]] บ้างก็ว่าเดิมเป็นชายาองค์หนึ่งของพระอินทร์ ชื่อ ''พระสวเทวี'' (เพื่อโยงชื่อโพสพเข้ากับชื่อชายาพระอินทร์ นั่นคือให้ 'สพ' แผลงมาจาก 'สว' ส่วน โพอาจจะมาจากชื่อ ไพสพ ของเทวดารักษาทิศอีสาน)<ref name="โพสพ"/> บ้างก็ว่าคือ[[ท้าวกุเวร]] หรือท้าวเวสสุวรรณ เทพเจ้าประจำทิศเหนือ ซึ่งเป็นคติที่รับมาจากอินเดีย โดยท้าวกุเวรนั้นเป็นบุรุษรูปร่างอ้วนท้วน พุงพลุ้ย ในพระหัตถ์ถือถุงเงิน ด้วยเป็นเทพเจ้าแห่งทรัพย์สิน แต่ไทยปรับเปลี่ยนมาเป็นเทวสตรี และกลายเป็นเทพเจ้าแห่งข้าว<ref name=แม่>หน้า 3, ''จากแม่โพสสพ กับข้าวใหม่''. "ชักธงรบ" โดย กิเลน ประลองเชิง, '''ไทยรัฐ'''ปีที่ 68 ฉบับที่ 21891: วันพฤหัสบดีที่ 28 ธันวาคม พ.ศ. 2560 ขึ้น 11 ค่ำ เดือน 2 ปีระกา</ref>
 
ปัจจุบันการบูชาพระแม่โพสพได้สร่างซาลงไป โดยเฉพาะ[[ไทยเชื้อสายมลายู|ชาวไทยเชื้อสายมลายู]]ที่เลิกการบูชาโพสพเพราะขัดกับหลัก[[ศาสนาอิสลาม]]<ref>{{cite web |url=http://www.matichon.co.th/news_detail.php?newsid=1292493085|title=มองคนมลายูในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนใต้ ผ่านแว่นวรรณกรรมฯ |author= |date= 18 ธันวาคม พ.ศ. 2553 |work= |publisher=มติชนออนไลน์ |accessdate=20 พฤศจิกายน 2557}}</ref> ต่อมา[[สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ]]ได้ทรงอุปถัมภ์พิธีกรรมโบราณนี้เมื่อเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2551<ref>[http://www.chinapost.com.tw/asia/thailand/2008/08/11/169635/Thailand-revives.htm Thailand revives worship of Rice Goddess - The China Post]</ref><ref>{{cite web |url=http://www.suphaninsure.com/wizContent.asp?wizConID=56031&txtmMenu_ID=7|title= พิธีอัญเชิญแม่โพสพคืนนา |author=|date=|work= |publisher=สุพรรณอินชัวร์|accessdate=20 พฤศจิกายน 2557}}</ref> บางหมู่บ้านก็มีสตรีแต่งกายเป็นพระแม่โพสพช่วงเทศกาลหรืองานเฉลิมฉลองในท้องถิ่น<ref>[http://i551.photobucket.com/albums/ii474/poepum/100_3013-1.jpg Woman in Pho sop costume]</ref>
 
== โพสพในประเทศต่าง ๆ ==
นอกจากพระแม่โพสพ ที่เป็นเทพเจ้าแห่งข้าวตามคติความเชื่อของไทยแล้ว ยังมีเทพเจ้าแห่งข้าวที่ใกล้เคียงกับพระแม่โพสพคือ ''[[เทวีศรี]]'' ซึ่งเป็นเทพแห่งข้าวตามความเชื่อของ[[ชาวชวา]], [[ซุนดา]] และ[[บาหลี]] ใน[[ประเทศอินโดนีเซีย]] และ ''โปอีโนนอการ์'' (Po Ino Nogar) เทพเจ้าแห่งข้าวตามคติของ[[ชาวจาม]]ซึ่งเป็นชนกลุ่มน้อยในประเทศ[[ประเทศกัมพูชา]] และ[[เวียดนาม]]<ref>{{cite web |url=http://www.goddessaday.com/southeast-asian/po-ino-nogar|title=Po Ino Nogar|author=sabrina|date= 28 กันยายน 2551|work= |publisher=Goddess a day|accessdate=27 มกราคม 2557}}</ref>
 
== ดูเพิ่ม ==
* [[เทวีศรี]] – เทพีแห่งข้าวตามคติชนชวา, ซุนดา และบาหลี
* [[เทวีศรี]]
* [[ผีตาแฮก]] – ผีบรรพบุรุษผู้บุกเบิกไร่นา ทำหน้าที่ปกปักรักษาพืชสวนไร่นา
* [[ผีตาแฮก]]
* [[ตุ๊กตาข้าวโพด|เทพีข้าวโพด]] – [[สปิริต]]ที่สิงสถิตอยู่ในข้าวโพดตามคติชนยุโรปลัทธิ[[เพกัน]]
* [[เทพีข้าวโพด]]
* [[พระลักษมี]]
 
== อ้างอิง ==
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/โพสพ"