ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระพุทธนิมิตวิชิตมารโมลีศรีสรรเพชญบรมไตรโลกนาถ"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Kraiwitlee (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Dytoy (คุย | ส่วนร่วม)
เพิ่มลิงค์โยง
บรรทัด 12:
|material = หล่อสำริดลงรักปิดทอง
|place_of_enshrined = พระอุโบสถ[[วัดหน้าพระเมรุ]] จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
|important = เป็นพระพุทธรูปศิลปะอยุธยาโดยแท้ มีขนาดใหญ่ และยังมีสภาพสมบูรณ์
|footnote =
}}
 
'''พระพุทธนิมิตวิชิตมารโมลีศรีสรรเพชญบรมไตรโลกนาถ''' นิยมเรียกโดยย่อว่า '''พระพุทธนิมิต''' (นิมิต จะต้องไม่มี ร สะกด) เป็น[[พระพุทธรูป]]ทรงเครื่องใหญ่ ประดิษฐานอยู่ที่'''[[วัดหน้าพระเมรุ]]''' มีพุทธลักษณะงดงามมาก (นิยมเรียกโดยย่อว่า '''พระพุทธนิมิต''' หรือ พระพุทธนิมิตฯ) และเป็นพระพุทธรูปประธานในพระอุโบสถวัดพระเมรุราชิการามวรวิหาร (นิยมเรียกโดยย่อว่า [[วัดหน้าพระเมรุ]] หรือ วัดพระเมรุ) ตั้งอยู่ในตำบลท่าวาสุกรี อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา (ให้สังเกตชื่อ คำว่า นิมิต มีความหมายว่าเนรมิตจึงต้องไม่มีตัว ร สะกด นอกจากนี้ยังใช้คำว่า วิชิต สะกดด้วย ว มีความหมายเช่นเดียวกับคำว่าพิชิต และคำว่า สรรเพชญ ไม่ใส่ทัณฑฆาต หรือเครื่องหมาย ์ )
 
ขนาดและลักษณะ พระพุทธนิมิตวิชิตมารโมลีศรีสรรเพชญบรมไตรโลกนาถ เป็นพระพุทธรูปปางโปรดพญาชมพูบดี (บ้างเรียกว่า [[ปางทรมานพระยามหาชมพู]]) หล่อด้วยทองสำริด ลงรักปิดทอง หน้าตักกว้างประมาณ 4.5 เมตร สูงประมาณ 6 เมตร พระอิริยาบถประทับนั่งขัดสมาธิ พระหัตถ์ซ้ายวางหงายบนพระเพลา (ตัก) พระหัตถ์ขวาวางคว่ำบนพระชานุ (เข่า) ทรงเครื่องต้นอย่างพระมหากษัตริย์<ref>[Ebook] ๑๐๘ องค์พระปฏิมา พระพุทธรูปคู่แผ่นดิน กรมการศาสนา http://www.dra.go.th/th/cmsdetail-4-59-1-3213.html</ref> บ้างว่าเป็นพระพุทธรูปประจำปีกุนด้วย
 
ประวัติการสร้างและบูรณปฏิสังขรณ์ สันนิษฐานว่าพระพุทธรูปองค์นี้สร้างขึ้นพร้อมวัดหน้าพระเมรุ ในสมัย[[สมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2]] ต่อมาสันนิษฐานว่าได้รับการปฏิสังขรณ์ครั้งใหญ่ในรัชกาลสมเด็จ[[พระเจ้าปราสาททอง]] เนื่องจากมีพุทธลักษณะคล้ายคลึงกับพระพุทธรูปปูนปั้น ที่ประดิษฐานอยู่ภายใน เมรุทิศ เมรุมุมของระเบียงคต [[วัดไชยวัฒนาราม]] ที่สร้างขึ้นในรัชกาลของพระองค์ วัดนี้ยังได้รับการบูรณะอีกครั้งในสมัยสมเด็จพระเจ้าบรมโกศ วัดหน้าพระเมรุรอดพ้นจากการถูกเผาและทำลายเมื่อคราว[[การเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สอง|เสียกรุงฯ ครั้งที่ 2]] ต่อมาพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) โปรดเกล้าฯ ให้ปฏิสังขรณ์วัดหน้าพระเมรุและพระประธานองค์นี้ และพระราชทานนามพระประธานว่า 'พระพุทธนิมิตวิชิตมารโมลีศรีสรรเพชญบรมไตรโลกนาถ' <ref>พระพุทธปฏิมากรองค์สำคัญของประเทศไทย พิมพ์ครั้งที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2547</ref> โดย พระยาไชยวิชิต (เผือก) ผู้รักษาพระนครศรีอยุธยาในสมัยรัชกาลที่ 3 ในขณะนั้น ได้ปฏิสังขรณ์โดยรักษาแบบอย่างของเดิมไว้เป็นส่วนมาก รวมถึงคงลักษณะที่วัดนี้ไม่ได้ทำหน้าต่างไว้ มีแต่ช่องลูกกรงช่องเล็กๆ ซึ่งเป็นแบบนิยมในสมัยสุโขัยและสมัยอยุธยาตอนต้น สมัยนั้นในพระอุโบสถยังมีภาพจิตรกรรมฝาผนังซึ่งรวมถึงภาพภิกษุณี <ref>จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ของ นายตรี อมาตยกุล พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานฌาปณกิจศพนางริ้ว ประกาศสุขการ และนายสุธี ประกาศสุขการ ธันวาคม พ.ศ. 2509 หน้า 57 ถึง 60 และหน้า 60 ถึง 61</ref> แต่ผู้ซ่อมแซมในสมัยต่อๆ มาได้ฉาบปูนขาวทับไว้เสียหมด
 
ต่อมาในสมัยของ[[พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว]] (รัชกาลที่ 3) โปรดเกล้าฯ ให้ปฏิสังขรณ์วัดหน้าพระเมรุและพระประธานองค์นี้ และพระราชทานนามพระประธานว่า ''พระพุทธนิมิตวิชิตมารโมลีศรีสรรเพชญบรมไตรโลกนาถ'' <ref>พระพุทธปฏิมากรองค์สำคัญของประเทศไทย พิมพ์ครั้งที่ 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2547</ref> โดย พระยาไชยวิชิต (เผือก) ผู้รักษาพระนครศรีอยุธยาในสมัยรัชกาลที่ 3 ในขณะนั้นได้ปฏิสังขรณ์โดยรักษาแบบอย่างของเดิมไว้เป็นส่วนมาก รวมถึงคงลักษณะที่วัดนี้ไม่ได้ทำหน้าต่างไว้ มีแต่ช่องลูกกรงช่องเล็ก ๆ ซึ่งเป็นแบบนิยมในสมัยสุโขทัยและสมัยอยุธยาตอนต้น สมัยนั้นพระอุโบสถยังมีภาพจิตรกรรมฝาผนังซึ่งรวมถึงภาพภิกษุณี แต่ผู้ซ่อมแซมในสมัยต่อ ๆ มาได้ฉาบปูนขาวทับไว้เสียหมด<ref>จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ของ นายตรี อมาตยกุล พิมพ์เป็นอนุสรณ์ในงานฌาปณกิจศพนางริ้ว ประกาศสุขการ และนายสุธี ประกาศสุขการ ธันวาคม พ.ศ. 2509 หน้า 57 ถึง 60 และหน้า 60 ถึง 61</ref>
การกล่าวถึงในงานวรรณกรรม สุนทรภู่ กวีเอกของโลก ได้กล่าวไว้ในนิราศภูเขาทอง ที่แต่งขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 (หลังสิ้นรัชกาลที่ 2 ซึ่งเป็นสมัยที่สุนทรภู่ได้รับราชการอยู่) ว่า
 
พระพุทธนิมิตมีการกล่าวถึงในงานวรรณกรรมของ สุนทรภู่ กวีเอกของโลก ได้โดยกล่าวไว้ในนิราศภูเขาทอง ที่แต่งขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 3 (หลังสิ้นรัชกาลที่ 2 ซึ่งเป็นสมัยที่สุนทรภู่ได้รับราชการอยู่) ว่า
 
''...มาจดหน้าท่าวัดพระเมรุข้าม''<br>