ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เจ้าฟ้าก้อนแก้วอินแถลง"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
พุทธามาตย์ (คุย | ส่วนร่วม) ล พุทธามาตย์ ย้ายหน้า เจ้าฟ้าก้อนแก้วอินทรแถลง ไปยัง เจ้าฟ้าก้อนแก้วอินแถลง: ตามหนังสืองานศพเจ้าทิพวรรณ |
พุทธามาตย์ (คุย | ส่วนร่วม) ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัด 4:
|death_style =พิราลัย
|death_date = พ.ศ. 2478
|succession = เจ้าหอคำเชียงตุง<ref name="สุคันธา">{{cite web|author=สมโชติ อ๋องสกุล|title=เจ้านางสุคันธา ณ เชียงใหม่ สายใยรักสองราชสำนัก เชียงใหม่-เชียงตุง|url=https://www.silpa-mag.com/club/art-and-culture/article_6687|publisher=ศิลปวัฒนธรรม|date=22 กุมภาพันธ์ 2560|accessdate=13 ตุลาคม 2561}}</ref>
|father1 = [[เจ้าฟ้าโชติกองไท]]
|mother1 = เจ้าแม่สุวรรณา (ราชธิดาเจ้าเมืองยอง)
บรรทัด 11:
|issue1 = 19 องค์
|dynasty = มังราย
|reign = พ.ศ. 2439 - 2478
|predecessor = [[เจ้าฟ้าก๋องคำฟู]]
|successor = [[เจ้าฟ้ากองไท]]
|}}
'''เจ้าฟ้าก้อนแก้วอินแถลง''' (บางแห่งสะกดว่า'''อินทรแถลง'''<ref name="สุคันธา"/>) หรือที่ชาวเชียงตุงนิยมเรียกว่า '''เจ้าฟ้าเฒ่า''' เป็นโอรสองค์ที่ 5 ของ[[เจ้าฟ้าโชติกองไท]] ได้ครองราชย์เป็นเจ้าหอคำ[[เชียงตุง]]สืบแทนเจ้าพี่คือ[[เจ้าฟ้าก๋องคำฟู]] ที่ถึงแก่พิราลัยในปี พ.ศ. 2441 ตลอดเวลาที่เจ้าฟ้าก้อนแก้วอินแถลงครองนครเชียงตุง พระองค์ได้สร้างความเจริญแก่นครเชียงตุงเป็นอย่างมาก เช่น การสร้างถนนหนทาง ทำนุบำรุงพระศาสนา เช่น สร้างวัดหลายแห่ง และมีการบูรณะปฏิสังขรณ์ เช่น[[วัดหัวข่วง]]ที่ถูกไฟไหม้ก็สร้างใหม่แล้วยกเป็นวัดหลวง มีการสร้างวัดพระเจ้าหลวงประดิษฐาน[[พระพุทธมหามัยมุนี]]จำลองมาจากเมือง[[มัณฑะเลย์]] สร้างหอหลวงขึ้นใหม่เป็นตึกแบบอินเดีย บรรดาหอต่างๆที่พำนักของเจ้าแม่เฒ่า (ราชมารดา) เจ้าแม่นางเมือง (พระมเหสี) และบรรดานางฟ้า (พระสนม) โปรดให้เปลี่ยนเป็นตึกแบบใหม่ทั้งหมด รวมความว่าสิ่งใดที่จะนำความเจริญมาสู่บ้านเมือง ท่านผู้นี้ก็ได้พยายามจัดขึ้นทำขึ้น การติดต่อกับเพื่อนบ้านก็ให้ตัดถนนเป็นทางรถยนต์ติดต่อกับ[[จังหวัดเชียงราย]]ซึ่งเป็นจังหวัดชายแดนติดต่อกับเชียงตุง ทางตะวันตกก็มีทางรถยนต์ติดต่อกับ[[ตองยี]] กับได้ทำความสัมพันธ์กับเจ้านายพื้นเมืองทางเชียงใหม่และลำปางโดยทางแต่งงานของราชบุตรเป็นต้น โดยได้ปฏิบัติงานเป็นที่เรียบร้อยและเป็นที่พอใจแก่[[อังกฤษ]]ซึ่งเป็นเจ้าอาณานิคม จนรัฐบาลอังกฤษได้ยกให้เป็น C.I.E. (Companion of the Indian Empire)
เจ้าฟ้าก้อนแก้วอินแถลงมีมหาเทวี 1 องค์ และมีหม่อม 5 คน มีราชโอรสราชธิดารวม 19 พระองค์<ref>{{อ้างหนังสือ| ผู้แต่ง = ปราณี ศิริธร ณ พัทลุง| ชื่อหนังสือ =เจ้าทิพวรรณ ณ เชียงตุง| จังหวัด = ม.ป.ท.| พิมพ์ที่ =ม.ป.พ.| ปี = 2532| จำนวนหน้า = 204 | หน้า = ๑๑๙-๑๒๐}} [อนุสรณ์งานพระราชทานเพลิงศพเจ้าทิพวรรณ ณ เชียงตุง ๒๗ มกราคม ๒๕๓๓
▲*แม่เจ้าปทุมมา ราชธิดาเจ้าฟ้าเมืองสิงห์ เป็นแม่เจ้านางเมือง (พระมเหสี) มีราชธิดา 1 องค์ และราชบุตร 1 องค์ คือ
▲**เจ้านางทิพเกษร เสกสมรสกับเจ้าฟ้าหลวงเชียงคำ ดำรงตำแหน่งมหาเทวีเมืองเชียงคำ ภายหลังเมืองเชียงคำถูกอังกฤษยุบเมือง แล้วแบ่งดินแดนให้เมืองรอบๆ เจ้านางทิพเกษรจึงพาราชโอรส-ธิดากลับมาประทับที่นครเชียงตุง แม่เจ้าปทุมมาจึงประทาน'''หอหนองเค้''' ซึ่งเป็นตำหนักที่เจ้าฟ้าหลวงสร้างประทานพระองค์เอง ให้ราชธิดาและราชนัดดาประทับเป็นการถาวร ส่วนองค์เองได้เสด็จไปประทับกับเจ้าฟ้าพรหมลือ ราชโอรส ยังหอป่าม่านของเจ้าฟ้าพรหมลือ
▲**[[เจ้าฟ้าสิริสุวรรณราชยสสรพรหมลือ]] (ต้นสกุล ณ เชียงตุง ได้เสกสมรสกับ[[เจ้าทิพวรรณ ณ เชียงตุง|เจ้าทิพวรรณ ณ ลำปาง]] (พ.ศ. 2446-2532) หลานสาวของ[[เจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต]] เจ้าหลวงลำปางองค์ที่ 13 (มารดาคือ[[เจ้าหญิงฝนห่าแก้ว]] เป็นธิดาเจ้าหลวงลำปาง) ภายหลังที่เสกสมรสกับเจ้าทิพวรรณแล้ว เจ้าฟ้าหลวงโปรดให้สร้าง'''หอป่าม่าน''' ให้เป็นที่ประทับของเจ้าฟ้าพรหมลือกับชายา
▲*แม่เจ้านางฟอง เป็น''นางฟ้า'' หรือพระสนมคนแรก เดิมเป็นสามัญชน เป็นธิดาของขุนนางเมืองยาง มีราชบุตร-ราชธิดารวม 6 องค์ คือ
▲**เจ้าฟ้าขุนเมือง เสกสมรสกับเจ้านางองยุ่น ราชธิดาของเจ้าฟ้าหลวงเมืองสีป้อ
▲**เจ้าฟ้าขุนศึก (ต้นสกุล ขุนศึกเม็งราย ได้สมรสกับนางสาวธาดา พัฒนถาบุตร ธิดาของแม่บัวจันทร์และนายดาบแดง พัฒนถาบุตร (2430-2523) คหบดีบ้านวัวลาย เชียงใหม่)<ref>ชีวิตเจ้าฟ้า อนุสรณ์งานประชุมเพลิงเจ้าฟ้าขุนศึก เม็งราย ๔ มีนาคม ๒๕๓๘</ref>
▲**เจ้านางฟองแก้ว ภายหลังแม่เจ้านางฟองซึ่งเป็นเจ้าแม่สิ้นชีพลง เจ้านางขันคำซึ่งเป็นขนิษฐาต่างพระมารดาของเจ้าฟ้ารัตนะก้อนแก้วอินแถลงได้รับเจ้านางฟองแก้วไปอุปการะ เจ้านางฟองแก้วได้ปฏิบัติดูแลเจ้านางขันคำผู้เป็นเจ้าอามาจนตลอดอายุ เจ้านางฟองแก้วจึงได้รับมรดกแก้วแหวนเงินทอง ตลอดจนได้ครอบครอง'''หอเจียงจันทร์''' ซึ่งเป็นตำหนักของเจ้านางขันคำต่อมา
▲*แม่เจ้านางบัวทิพย์หลวง เป็นธิดาของพญาปราสาท ขุนนางนครเชียงตุง มีราชโอรส-ธิดา 5 พระองค์ ได้แก่
▲**[[เจ้านางแว่นแก้ว]] (เป็นมหาเทวีเจ้าฟ้าหลวงเมืองล็อกจ๊อก ภายหลังทรงกระทำอัตวินิบาตกรรมโดยใช้ปืนยิงองค์เองสิ้นชีพ)
▲**[[เจ้าสุคันธา ณ เชียงใหม่|เจ้านางสุคันธา ณ เชียงตุง]] (เสกสมรสกับ[[เจ้าอินทนนท์ ณ เชียงใหม่]] ราชบุตรของ[[พลตรีเจ้าแก้วนวรัฐ]] เจ้าหลวงเชียงใหม่องค์ที่ 9)
▲**[[เจ้าแว่นทิพย์|เจ้านางแว่นทิพย์]] (เป็นมหาเทวีเจ้าฟ้าหลวงเมืองแสนหวี แต่ภายหลังหย่าร้าง และกลับมาพำนักที่นครเชียงตุง)
▲*แม่เจ้านางแดง มีราชโอรส-ธิดา 2 พระองค์ ได้แก่
**เจ้าฟ้าสายเมือง ▼
▲**เจ้านางจันทร์ฟอง (สมรสกับข้าราชการป่าไม้ชาวไทย)
▲*แม่เจ้านางบุญยวง มีราชโอรส-ธิดา 2 องค์ ได้แก่
▲**เจ้านางฟองนวล
#เจ้าหม่อมทิพย์เล็ก มีราชโอรส-ธิดา 2 พระองค์ได้แก่
▲**[[เจ้าฟ้าบุญวาทย์วงศา]] (ท่านผู้นี้มีบทบาทในการต้อนรับกองทัพไทยที่บุกเข้าเชียงตุงในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง กองทัพพายัพของไทย ซึ่งนำโดยหลวงเสรีเริงฤทธิ์(พลเอก[[จรูญ รัตนกุล เสรีเริงฤทธิ์]]) ได้ใช้คุ้มของท่านผู้นี้เป็นกองบัญชาการ)
▲**เจ้าฟ้ายอดเมือง
== อ้างอิง ==
เส้น 54 ⟶ 53:
| ตำแหน่ง = เจ้าหอคำเชียงตุง
| ราชวงศ์ =
| ปี = พ.ศ. 2439 - 2478
| ถัดไป = [[เจ้าฟ้ากองไท]]
}}
|