ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ระบบหน่วยวัดระหว่างประเทศ"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Phromkham (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
Tris T7 (คุย | ส่วนร่วม)
→‎ประวัติ: เพิ่ม ค.ศ. เพิ่ม ข้อมูล เพิ่มรหัสเชื่อมบทความ
บรรทัด 24:
'''ระบบหน่วยวัดระหว่างประเทศ''' หรือ '''ระบบเอสไอ''' ({{lang-en|International System of Units}}<ref>{{SIbrochure8th}}</ref>; {{lang-fr| Système international d'unités: SI}}<ref>[http://www.bipm.org/en/CGPM/db/11/12/ Resolution of the International Bureau of Weights and Measures establishing the International System of Units]</ref>) เป็นระบบการวัดที่ปรับปรุงมาจาก[[ระบบเมตริก]] โดยเน้นการสร้างมาจาก[[หน่วยฐานเอสไอ|หน่วยฐาน]]ทั้งเจ็ดหน่วยและใช้ระบบเลขฐานสิบ<ref>[http://www.bipm.org/en/si/base_units/ Official BIPM definitions]</ref> ซึ่งถือว่าเป็นระบบการวัดที่ใช้แพร่หลายที่สุดในโลกทั้งในชีวิตประจำวันและทาง[[วิทยาศาสตร์]]
 
ระบบเมตริกแต่เดิมนั้นแบ่งออกเป็นหลายกลุ่ม โดยระบบเอสไอได้รับการพัฒนามาจาก[[ระบบหน่วยเมตร-กิโลกรัม-วินาที]] (meter-kilogram-second: MKS) ในปี ค.ศ. 1960 และได้ปรับเปลี่ยนนิยามรวมถึงเพิ่มลดหน่วยฐานเอสไอมาตลอดตามการพัฒนาเทคโนโลยีทางด้านการวัด เพื่อเพิ่มความเที่ยงตรงในการวัดมากขึ้น
 
ระบบเอสไอเป็นระบบที่ใช้กันเกือบทั้งโลก มีเพียงสามประเทศที่ยังไม่ใช้หน่วยเอสไอเป็นมาตรฐานของหน่วยวัด ได้แก่ [[ประเทศไลบีเรีย|ไลบีเรีย]] [[พม่า]] และ [[สหรัฐอเมริกา]] แม้ใน[[อังกฤษ]]เองได้ยอมรับให้ใช้ระบบเอสไออย่างเป็นทางการ แม้ว่าจะไม่สามารถทดแทนระบบดั้งเดิมได้ทั้งหมด
 
== ประวัติ ==
ระบบเมตริกถือกำเนิดขึ้นจากการรวบรวมหน่วยวัดต่าง ๆ โดยกลุ่มนักวิทยาศาสตร์ซึ่งได้รับการแต่งตั้งให้เป็นคณะกรรมการจาก[[สภาผู้แทนราษฎรฝรั่งเศส]]และ[[พระเจ้าหลุยส์ที่ 16 แห่งฝรั่งเศส|พระเจ้าหลุยส์ที่ 16]] ให้สร้างระบบการวัดที่เป็นสากลและเหมาะสม<ref>{{Cite web|url=http://www1.bipm.org/en/si/history-si/name_kg.html|title=The name kilogram"|accessdate=25 July 2006}}</ref> (ซึ่งหนึ่งในนักวิทยาศาสตร์กลุ่มนั้นคือ [[อ็องตวน ลาวัวซีเย]] ผู้ได้รับฉายาว่าเป็น "บิดาแห่งเคมีสมัยใหม่") ในวันที่ [[1 สิงหาคม]] [[ค.ศ. 1793]] [[สมัชชาแห่งชาติฝรั่งเศส]] ได้ให้นิยามของหน่วย[[เมตร]]ใหม่และกำหนดความยาวมาตรฐานรวมถึงหน่วยวัดฐานสิบอื่น ๆ ในวันที่ [[7 เมษายน]] [[ค.ศ. 1795]] ได้กำหนดหน่วยวัดมาตรฐานไว้ห้าหน่วยในกฎหมาย "''Loi du 18 germinal, an III"'' ได้กำหนดนิยามของหน่วย[[กรัม]] ขึ้นมาแทนหน่วย "grave" ที่มีอยู่แต่เดิม จนในวันที่ 10 ธันวาคม ค.ศ. 1799 (ภายหลังการรัฐประหารของ[[นโปเลียน]] 1 เดือน) ระบบเมตริกใน[[ฝรั่งเศส]]ก็ใช้ได้อย่างสมบูรณ์
 
[[ไฟล์:Metrication by year map.svg|thumb|350px|right|ปีที่แต่ละประเทศเปลี่ยนมาใช้ระบบเมตริก]]
 
ความต้องการในการร่วมมือระหว่างประเทศในด้าน[[มาตรวิทยา]]นำไปสู่การเซ็นสนธิสัญญาเมตริก [[20 พฤษภาคม]] [[พ.ศ. 2418]] ([[ค.ศ. 1875]]) ที่กรุง[[ปารีส]] [[ประเทศฝรั่งเศส]] ซึ่งทำให้เกิดการจัดตั้ง[[สำนักงานชั่ง ตวง วัดระหว่างประเทศ]] (BIPM) เพื่อกำหนดหน่วยวัดสากล คณะกรรมการ[[มาตรวิทยาสากล]] (CIPM) และการประชุม[[มาตรวิทยาระหว่างประเทศ]] (CGPM) ซึ่งจัดประชุมทุก ๆ 4 - 6 ปี
 
หลังจาก[[สงครามโลกครั้งที่ 2]] ระบบมาตรวัดยังคงไม่เป็นมาตรฐาน ทั้งความหลากหลายที่เกิดจากระบบเมทริกเอง และความหลากหลายที่เกิดจากระบบมาตรวัดแบบดั้งเดิม ในการประชุมมาตรวิทยาระหว่างประเทศครั้งที่ 9 ในปี ค.ศ. 1948 จึงกำหนดให้คณะกรรมการมาตรวิทยาสากลสร้างหลักสูตรการศึกษาทางด้านมาตรวิทยาในระดับสากลขึ้นเพื่อใช้ในด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และการศึกษา
 
เพื่อที่จะสร้างหลักสูตรนี้ การประชุมมาตรวิทยาระหว่างประเทศครั้งที่ 10 จึงเห็นสมควรที่จะสร้างระบบสากลขึ้นมาจากหน่วยฐานทั้งหก โดยเพิ่มการวัดอุณหภูมิและการส่องสว่างจากแต่เดิมที่สร้างหน่วยวัดแค่ระบบ[[กลศาสตร์]]และ[[แม่เหล็กไฟฟ้า]] ได้แก่ [[เมตร]] [[กิโลกรัม]] [[วินาที]] [[แอมแปร์]] องศา[[เคลวิน]] (ซึ่งภายหลังได้ตัดคำว่า "องศา" ทิ้งไป) และ [[แคนเดลา|"แคนเดลา"]] การประชุมมาตรวิทยาระหว่างประเทศครั้งที่ 11 ปี ค.ศ. 1960 จึงได้กำหนดชื่อระบบใหม่นี้ว่า "ระบบหน่วยวัดระหว่างประเทศ" หรือที่ย่อเป็น "ระบบเอสไอ" จากชื่อระบบในภาษาฝรั่งเศสที่ว่า "''Système international d'unités"'' และมีการเพิ่มหน่วย "[[โมล]]" เข้าเป็นหน่วยฐานในการประชุมมาตรวิทยาระหว่างประเทศครั้งที่ 14 ปี ค.ศ. 1971
 
== ระบบที่เกี่ยวข้อง ==
บรรทัด 192:
* สัญลักษณ์เขียนด้วยตัวอักษรภาษาโรมันตัวตรงเช่น m หรือ s เพื่อให้แตกต่างจากตัวแปรซึ่งมักจะใช้ตัวเอียงเช่น ''m'' แทนมวลหรือ ''s'' แทนระยะกระจัดตามข้อตกลงของมาตรฐานสากล กฎข้อนี้ขึ้นอยู่กับแบบอักษรที่ใช้ในข้อความข้างเคียง<ref name=BIPM2006Ch5>{{Cite journal|author= Bureau International des Poids et Mesures |year=2006 |url=http://www.bipm.org/utils/common/pdf/si_brochure_8_en.pdf |title=The International System of Units (SI) |version= 8th ed. |accessdate=13 February 2008}} Chapter 5.</ref>
* สัญลักษณ์ของหน่วยจะถูกเขียนในรูปตัวพิมพ์เล็กเช่น "m", "s", "mol" ยกเว้นแต่สัญลักษณ์ที่ย่อมาจากชื่อบุคคล เช่นหน่วยของ[[ความดัน]]ถูกตั้งตาม[[แบลส ปาสกาล]] ดังนั้นสัญลักษณ์แทนจึงเขียนด้วย "Pa" ในขณะที่หน่วยเต็มจะเขียนด้วย pascal <ref>Ambler Thompson and Barry N. Taylor, (2008), [http://physics.nist.gov/cuu/pdf/sp811.pdf ''Guide for the Use of the International System of Units (SI) ''], (Special publication 811), Gaithersburg, MD: National Institute of Standards and Technology, section 6.1.2</ref>
** ข้อยกเว้นสำหรับการเขียนตัวพิมพ์เล็กในสัญลักษณ์คือ[[ลิตร]] "l" ดูคล้ายกับเลข "1" หรือตัวไอใหญ่ ในหลายประเทศจึงแนะนำให้ใช้ "L" ซึ่งได้รับการยอมรับการประชุมมาตรวิทยาระหว่างประเทศในปี ค.ศ. 1979 ใน[[ญี่ปุ่น]]และ[[กรีซ]]ใช้ตัวเอลหวัด (ℓ) แทนลิตร แต่ไม่ได้ถูกกำหนดเป็นมาตรฐานแต่อย่างใด
* คำนำหน้าหน่วยให้เขียนติดกับหน่วยโดยไม่มีเครื่องหมายวรรคตอนมาคั่นเช่น "k" ใน "km", "M" ใน "MPa", "G" ใน "GHz") และห้ามใช้คำนำหน้าหน่วยซ้อนกันเช่นห้ามใช้ กิโลกิโลเฮิรตซ์ แต่ต้องใช้ จิกะเฮิรตซ์ และหากคำนำหน้าหน่วยไม่พอ ให้ใช้สัญกรณ์วิทยาศาสตร์หรือคำนำหน้าหน่วยและตัวเลขที่เหมาะสมแทนเช่น 600 นาโนเมตร หรือ {{val|6|e=-7|u=m}}
* สัญลักษณ์คำหน้าหน่วยที่ใหญ่กว่า 10<sup>3</sup> (kilo) ให้ใช้ตัวพิมพ์ใหญ่ <ref>Ambler Thompson and Barry N. Taylor, (2008), [http://physics.nist.gov/cuu/pdf/sp811.pdf ''Guide for the Use of the International System of Units (SI) ''], (Special publication 811), Gaithersburg, MD: National Institute of Standards and Technology, section 4.3.</ref>
* สัญลักษณ์ของหน่วยจะไม่เป็นพหูพจน์เช่น "25&nbsp;kg" ไม่ใช่ "25&nbsp;kgs".<ref name="BIPM2006Ch5" />
* มติในการการประชุมมาตรวิทยาระหว่างประเทศปี ค.ศ. 2003 กำหนดให้สัญลักษณ์ของแยกทศนิยมเป็นจุดมหัพภาค (.) หรือจุลภาค (, ) ก็ได้ โดยส่วนมากแล้วในประเทศที่ใช้ภาษาอังกฤษและประเทศในเอเซียส่วนใหญ่มักใช้จุดมหัพภาค (.) แต่ประเทศในยุโรปภาคพื้นทวีปหลายประเทศมักใช้จุลภาค (, )
* เราสามารถใช้การเว้นวรรคในการแยกเลขหลักพันเช่นหนึ่งล้านสามารถเขียนได้เป็น 1 000 1, 000,000 เพื่อให้ต่างจากการใช้จุลภาคหรือมหัพภาคในการแยกทศนิยม และเพื่อให้แตกต่างจากประเทศที่ใช้การเว้นวรรคในการแยกคำ วรรคที่ใช้ในการแยกเลขหลักพันจะเล็กกว่าวรรคที่ใช้แยกคำเล็กน้อย (thin space)
 
== อ้างอิง ==