ผลต่างระหว่างรุ่นของ "มนุษย์"

 

==== หลักฐานจากชีววิทยาโมเลกุล ====

สิ่งมีชีวิตที่ใกล้เคียงมนุษย์มากที่สุดที่ยังมีชีวิตอยู่ คือ กอริลลาและชิมแปนซี ด้วยการเรียงลำดับของจีโนมมนุษย์และชิมแปนซี การประเมินความพ้องระหว่างลำดับดีเอ็นเอของมนุษย์กับชิมแปนซีในปัจจุบันมีพิสัยระหว่าง 95% ถึง 99%<ref name=deWaal1998>{{cite book |author=de Waal, Frans |authorlink=Frans de Waal |title=Bonobo |location=Berkeley |publisher=University of California Press |year=1997 |isbn=0-520-20535-9}}</ref><ref name=Britten2002>{{cite journal |author=Britten, Roy J. |title=Divergence between samples of chimpanzee and human DNA sequences is 5%, counting indels |url=http://www.pnas.org/cgi/content/full/99/21/13633 |journal=Proceedings of the National Academy of Sciences USA |year=2002 |pages=13633–13635 |volume=99 |issue=21 |pmid=12368483 |doi=10.1073/pnas.172510699 |pmc=129726}}</ref><ref name=Wildman2003>{{cite journal |author=Wildman, D.; Uddin, M.; Liu, G.; Grossman, L.; Goodman, M. |title=Implications of natural selection in shaping 99.4% nonsynonymous DNA identity between humans and chimpanzees: enlarging genus ''Homo'' |url=http://www.pnas.org/cgi/content/full/100/12/7181 |journal=Proceedings of the National Academy of Sciences USA |volume=100 |issue=12 |pages=7181–7188 |year=2003 |pmid=12766228 |doi=10.1073/pnas.1232172100 |pmc=165850}}</ref><ref name=Ruvolo1997>{{cite journal |author=Ruvolo, Maryellen |title=Molecular phylogeny of the hominoids: inferences from multiple independent DNA sequence data sets |url=http://mbe.oxfordjournals.org/cgi/reprint/14/3/248 |journal=Molecular Biology and Evolution |volume=14 |issue=3 |pages=248–265 |year=1997 |pmid=9066793}}</ref> โดยการใช้เทคนิคที่เรียกว่า [[นาฬิกาโมเลกุล]] ซึ่งประเมินเวลาที่จำนวนการกลายเบนออกต้องการสะสมระหว่างเชื้อสายทั้งสอง ซึ่งจะทำให้ช่วงเวลาโดยประมาณที่เกิดการแยกเชื้อสายสามารถคำนวณได้ ชะนี (hylobatidae) และอุรังอุตัง (สกุล ''Pongo'') เป็นกลุ่มแรก ๆ ที่แยกออกจากสายที่นำไปสู่มนุษย์ จากนั้นเป็นกอริลลา (สกุล ''Gorilla'') ตามมาด้วยชิมแปนซีและ[[ลิงโบโนโบ]] (สกุล ''Pan'') เชื้อสายมนุษย์และชิมแปนซีแยกจากกันระหว่าง 8-4 ล้านปีที่แล้ว ในปลาย[[สมัยไมโอซีน]]<ref>Ruvolo, M. 1997. Genetic Diversity in Hominoid Primates. Annual Review of Anthropology, Vol. 26, (1997), pp. 515-540</ref><ref name=Ruvolo1997>{{cite journal |author=Ruvolo, Maryellen |title=Molecular phylogeny of the hominoids: inferences from multiple independent DNA sequence data sets |url=http://mbe.oxfordjournals.org/cgi/reprint/14/3/248 |journal=Molecular Biology and Evolution |volume=14 |issue=3 |pages=248–265 |year=1997 |pmid=9066793}}</ref><ref>Dawkins R (2004) The Ancestor's Tale.

^ "Query: Hominidae/Hylobatidae". Time Tree. 2009. Retrieved December 2010.</ref>