ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อวัยวะเพศ"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
BotKung (คุย | ส่วนร่วม)
เก็บกวาดบทความด้วยบอต
บรรทัด 1:
{{เตือนเรื่องเพศ}}
[[Fileไฟล์:CharaV3.jpg|thumb|right|อวัยวะเพศของ[[สาหร่ายสีเขียว]] ''[[Chara (alga)|Chara]]'' เป็น [[Antheridium|antheridia]] เพศผู้ (สีแดง) และ [[Archegonium|archegonia]] เพศเมีย (สีน้ำตาล)]]
'''อวัยวะเพศ''' ({{lang-en|sex organ}}) หรือ '''อวัยวะสืบพันธุ์''' ({{lang-en|reproductive organ, primary sex organ, primary sexual characteristic}}) เป็นโครงสร้างทางกายภาพที่เกี่ยวข้องกับ[[การสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศ]] ในร่างกายของสิ่งมีชีวิตที่มีความซับซ้อน และเป็นส่วนหนึ่งของ[[ระบบสืบพันธุ์]] อวัยวะที่เห็นได้จากด้านนอกในเพศหญิงและชายเรียกว่าเป็น ''อวัยวะเพศปฐมภูมิ'' หรือ '''อวัยวะสืบพันธุ์''' (genitals, genitalia) ส่วนอวัยวะภายในเรียกว่าเป็น ''อวัยวะเพศทุติยภูมิ'' หรือ ''อวัยวะสืบพันธุ์ภายใน'' ลักษณะที่เริ่มเกิดขึ้นใน[[วัยเริ่มเจริญพันธุ์]] เช่น [[ขนหัวหน่าว]]ในผู้หญิงและผู้ชาย และหนวดในผู้ชาย เรียกว่าเป็น[[การเปลี่ยนแปลงลักษณะทางเพศทุติยภูมิ]] (secondary sex characteristics)
 
บรรทัด 37:
*[[ต่อมสร้างน้ำเลี้ยงอสุจิ]] (seminal vesicles)
*[[อัณฑะ]]
[[Fileไฟล์:ShortForeskin.jpg|thumb|center|รูปอวัยวะเพศชายภายนอก]]
|
*[[ต่อมบาร์โทลิน]]
บรรทัด 56:
***[[แคมเล็ก]]
****[[Frenulum of labia minora]]
[[Fileไฟล์:Vulva with tiny labia minora.jpg|thumb|upright|center|รูปอวัยวะเพศหญิงภายนอก (หลังโกนขนหัวหน่าว)]]
|}
 
บรรทัด 62:
ในพัฒนาการก่อนเกิด (prenatal development) ทั่วไป อวัยวะเพศชายและหญิงมาจากโครงสร้างเดียวกันระหว่างช่วงแรกของการตั้งครรภ์ ต่อมาจึงค่อยแยกเป็นเพศชายหรือหญิง ยีน SRY (sex-determining region) หรือจุดบอกเพศใน[[โครโมโซมวาย]]เป็นปัจจัยกำหนดให้สิ่งมีชีวิตแสดงลักษณะทางเพศชายแทนที่จะเป็นเพศหญิง (testis determing factor) [[ต่อมบ่งเพศ]]จะพัฒนาต่อไปเป็นรังไข่หากไม่มีปัจจัยกำหนดให้เปลี่ยนเป็นเพศชาย
 
ต่อมาการพัฒนาอวัยวะสืบพันธุ์ภายในและภายนอกกำหนดโดยฮอร์โมนสร้างจาก[[ต่อมบ่งเพศ]]ของทารกในครรภ์ (รังไข่หรืออัณฑะ) ส่งผลให้เซลล์ตอบสนองตาม อวัยวะเพศของทารกในครรภ์ตอนแรกมีลักษณะเหมือนอวัยวะเพศหญิง โดยมี "รอยพับอวัยวะเพศและทางเดินปัสสาวะ (urogenital fold)" คู่หนึ่งและท่อปัสสาวะอยู่ด้านหลังส่วนที่ยื่นออกมาตรงกลาง หากทารกมีอัณฑะ และหากอัณฑะสร้างฮอร์โมน[[เทสโทสเตอโรน]] และหากเซลล์ของอวัยวะเพศตอบรับต่อเทสโทสเตอโรน รอยพับจะขยายตัวและเชื่อมต่อกันในเส้นผ่ากลางกลายเป็นถุงอัณฑะ ส่วนที่ยื่นออกมาขยายใหญ่ข้ึนข้นและตั้งตรงกลายเป็นองคชาต ส่วนขยายอวัยวะเพศและทางเดินปัสสาวะด้านในโตขึ้นห่อรอบองคชาต และเชื่อมต่อกันตรงเส้นกลางเป็นท่อปัสสาวะ
 
แต่ละส่วนของอวัยวะเพศในเพศหนึ่งมีคู่เหมือนกำเนิดเดียวกันในอีกเพศ ขั้นตอนทั้งหมดของการแยกเพศรวมถึง[[การเปลี่ยนแปลงลักษณะทางเพศทุติยภูมิ]] เช่น รูปแบบของขนหัวหน่าวและขนบนใบหน้า รวมถึงหน้าอกของผู้หญิงในวัยเริ่มเจริญพันธุ์ นอกจากนี้ยังเริ่มมีความแตกต่างในโครงสร้างสมอง ทว่าอาจไม่ได้กำหนดพฤติกรรม