|
[[ไฟล์:IUCN-Red-List-2007-TH.jpg|thumb|right|400px|อัตราความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ของกลุ่มต่างตามลำดับ {{colorbox|#CD3031}}{{nbsp}}ขั้นวิกฤติ, {{colorbox|#CD6531}}{{nbsp}}อันตราย, หรือ {{colorbox|#D59D00}}{{nbsp}}เสี่ยงต่ออันตราย ตามที่ระบุใน “บัญชีแดงของสหภาพเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติไอยูซีเอ็น ค.ศ. 2007”]]
{{สถานะการอนุรักษ์}}
'''บัญชีแดงของสหภาพเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ''' หรือ '''บัญชีแดงไอยูซีเอ็น''' ({{lang-en|IUCN Red List of Threatened Species หรือ IUCN Red List หรือ Red Data List}}) บัญชีแดงที่เป็นดัชนีที่เริ่มสร้างขึ้นเป็นครั้งแรกในปี [[ค.ศ. 1948]] เป็นดัชนีรายชื่อที่สมบูรณ์ที่สุดของสถานภาพของสปีชีส์พืชและสัตว์ต่างๆต่าง ๆ ของ[[Conservation movement|ขบวนการอนุรักษ์ธรรมชาติ]] [[สหภาพนานาชาติเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติและทรัพยากรธรรมชาติไอยูซีเอ็น]] (IUCN) เป็นสถาบันหลักผู้มีอำนาจในการระบุฐานะสถานภาพต่างๆต่าง ๆ ของสปีชีส์ นอกจากบัญชีแดงโดยทั่วไปแล้วก็ยังมี[[Regional Red List|บัญชีแดงระดับท้องถิ่น]] (Regional Red List) ที่รวบรวมขึ้นโดยประเทศ หรือ องค์การต่างๆต่าง ๆ ที่ประเมินระดับความเสี่ยงของสปีชีส์ภายในเขตการปกครองของแต่ละท้องถิ่นในความรับผิดชอบ
“บัญชีแดงของสหภาพเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ” ไอยูซีเอ็นกำหนดขึ้นจากข้อกำหนด (criteria) ที่วางไว้อย่างจำเพาะเจาะจงในการประเมินระดับความเสี่ยงของสปีชีส์และสปีชีส์ย่อยเป็นจำนวนมาก วัตถุประสงค์ของรวบรวมดัชนีรายชื่อก็เพื่อเป็นการเผยแพร่ข้อมูลอันเร่งด่วนเกี่ยวกับความจำเป็นในการอนุรักษ์แก่สาธารณชน และผู้มีอำนาจในการวางนโยบาย รวมทั้งเพื่อช่วยเหลือประชาคมนานาชาติในการพยายามลดจำนวนการสูญพันธุ์ของสปีชีส์ต่างตามที่ระบุในดัชนี
องค์การที่ร่วมในการประเมินระดับความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ของสปีชีส์หลักก็รวมทั้ง[[BirdLife International|องค์การชีวปักษานานาชาติ]] (BirdLife International), [[Institute of Zoology|สถาบันสัตวศาสตร์]] (Institute of Zoology) (แผนกค้นคว้าของ[[Zoological Society of London|สมาคมสัตวศาสตร์แห่งลอนดอน]] (Zoological Society of London), [[World Conservation Monitoring Centre|องค์การติดตามผลเฝ้าระวังการอนุรักษ์นานาชาติโลก]] (Conservation Monitoring Centre) และกลุ่มชำนัญพิเศษต่างๆต่าง ๆ ภายในคณะกรรมการความอยู่รอดของสปีชีส์ของสหภาพเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ การประเมินระดับความเสี่ยงจากองค์การต่างๆต่าง ๆ ดังว่ารวมกันได้เป็นจำนวนเกือบครึ่งหนึ่งของสปีชีส์ในบัญชีแดง
“บัญชีแดงของสหภาพเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ” ไอยูซีเอ็นถือกันโดยทั่วไปว่าเป็นดัชนีที่มีความมีจุดมุ่งหมายและมีหลักการที่สุดในการจัดระดับสปีชีส์ตามระดับความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์<ref>{{cite web|url=http://www.birdlife.org/action/science/species/global_species_programme/red_list.html|title=Birds on the IUCN Red List|accessdate=2007-02-01|work=BirdLife International}}</ref>
สหภาพเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติมีวัตถุประสงค์ที่จะประเมินระดับความเสี่ยงของทุกสปีชีส์ใหม่ทุก 5 ถ้าทำได้ หรืออย่างน้อยก็ทุก 10 ปี ที่ทำโดยวิธี[[peer review|การตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญ]] (peer review) โดยคณะกรรมการความอยู่รอดของสปีชีส์ (Species Survival Commission (SSC)) ซึ่งเป็นกลุ่มชำนัญพิเศษของสหภาพเอง ผู้มีความรับผิดชอบดัชนีรายชือสปีชีส์, กลุ่มสปีชีส์ หรือ กลุ่มสปีชีส์ของภูมิภาคใดภูมิภาคหนึ่ง หรือในกรณีของ[[BirdLife International|องค์การชีวปักษานานาชาติ]]ก็จะตรวจสอบสปีชีส์ในอันดับ[[นก]]<ref>{{cite web|url=http://www.iucnredlist.org/info/programme|title=Establishment of Red List Authorities|accessdate=2006-11-12|work=The IUCN SSC Red List Programme}}</ref>
“บัญชีแดงของสหภาพเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ” ไอยูซีเอ็นฉบับล่าสุดออกเมื่อวันที่ 6 ตุลาคม ค.ศ. 2008 ที่เมือง[[บาร์เซโลนา]]ใน[[ประเทศสเปน]]
== ระดับความเสี่ยง ==
[[ไฟล์:Status-iucn3.1-th.png|thumb|280px|บัญชีแดง ค.ศ. 2006]]
สปีชีส์แบ่งออกเป็นเก้าระดับตามข้อกำหนดต่างๆต่าง ๆ เช่นอัตราการลดจำนวนประชากร, ขนาดประชากร, บริเวณกระจายทางภูมิภาค และ อัตราการกระจายของประชากร และ การแตกแยกของกลุ่มประชากร
* [[สิ่งมีชีวิตที่สูญพันธุ์ไปแล้ว]] (Extinct - EX) - สูญพันธุ์ไปจนหมดสิ้น
== ดูเพิ่ม ==
* [[สหภาพนานาชาติเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติและทรัพยากรธรรมชาติ]] (IUCN)
* [[สถานะการอนุรักษ์]]
| 