ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ทองปาน"

| language = [[ภาษาไทย|ไทย]], [[ภาษาลาว|ลาว]] <br>คำบรรยาย[[ภาษาอังกฤษ]]

ภาพยนตร์เรื่องนี้ถ่ายทำที่[[อำเภอบัวใหญ่]] [[จังหวัดนครราชสีมา]] และที่[[มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์]] ซึ่งหลังจากถ่ายทำเสร็จไม่นาน และอยู่ระหว่างการตัดต่อ ก็เกิด[[เหตุการณ์ 6 ตุลา]] ขึ้น บรรดานักแสดงและทีมงานต้องตกเป็นผู้ต้องหา กระทำการเป็น[[คอมมิวนิสต์]] หลบหนีเข้าป่า ไพจง ไหลสกุล ผู้อำนวยการสร้าง, เขียนบท และกำกับ ต้องหลบหนีออกไปต่างประเทศพร้อมกับฟิล์มภาพนตร์ภาพยนตร์ ทำให้ภาพยนตร์เรื่องนี้กลายเป็นภาพยนตร์ต้องห้าม ไม่มีโอกาสฉายในประเทศไทยในรอบปกติ เพลง "คนกับควาย" ของสุรชัย จันทิมาธร ในเรื่อง ก็เป็นเพลงต้องห้าม

ภาพยนตร์สร้างจากเรื่องจริงที่เกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2518 ของทองปาน ชาวนา[[คนชายขอบ]]ผู้เคยต้องย้ายที่ทำกินมาแล้วถึง 2 ครั้ง เนื่องจากการสร้างเขื่อน ทองปานกำลังเดินทางไปซื้อยารักษา[[วัณโรค]]ให้ภรรยา และถูกเชิญชวนให้มาร่วมการสัมมนาเรื่องผลกระทบจากการสร้างเขื่อนผามอง กั้นแม่น้ำโขง ชายแดน[[ไทย]]-[[ลาว]] ซึ่งมีนักวิชาการ ตัวแทนจากภาครัฐ อาจารย์มหาวิทยาลัย นักศึกษา นักข่าว และชาวบ้านที่ได้รับผลกระทบ เข้าร่วม <ref>การสัมมนาจริง เกิดเมื่อวันที่ [[20 พฤษภาคม]] [[พ.ศ. 2518]] ชื่อ ''เขื่อนผามอง ปัญหาการตั้งรกรากใหม่และการเคลื่อนย้ายประชากร'' จัดที่[[เขื่อนจุฬาภรณ์]] [[จังหวัดชัยภูมิ]] มี ดร.[[ป๋วย อึ้งภากรณ์]]และ[[เสน่ห์ จามริก]] เข้าร่วมสัมมนาด้วย ซึ่งหลังเหตุการณ์ 6 ตุลา [[หนังสือพิมพ์ดาวสยาม]]ได้นำภาพถ่ายผู้ร่วมการสัมมนาไปพาดหัวข่าว กล่าวหาว่า ดร.ป๋วย และเสน่ห์ เข้าร่วมประชุมกับ[[พรรคคอมมิวนิสต์แห่งประเทศไทย]]และ[[เคจีบี]] เพื่อคิดล้มล้างระบอบการปกครอง </ref> ระหว่างการสัมมนา ทองปานทำกระเป๋าสตางค์ที่มีเงินอยู่เพียง 20 บาทหาย และไม่ได้ไปซื้อยา และพบว่าภรรยาตายเสียแล้ว <ref>คำสิงห์ ศรีนอก, บอกเล่าความเป็นมาของหนังเรื่องทองปาน</ref>

ภาพยนตร์นำเรื่องของทองปานมาดัดแปลง ให้ทองปานเป็นอดีตชาวนาที่อาศัยอยู่ใต้[[เขื่อน]] ผู้มีโอกาสได้เรียนหนังสือ ต้องเปลี่ยนอาชีพมาเป็นผู้กรรมกร เพราะทางการไม่ยอมปล่อยน้ำเหนือเขื่อน เขาได้รับการชักชวนชาวบ้านให้เข้าจากนักศึกษามาร่วมสัมมนา บอกเล่าผลกระทบจากเขื่อน ภาพยนตร์นำเสนอภาพการสัมมนา สลับกับภาพชีวิตประจำวันของทองปาน เป็นการเสียดสี และวิพากษ์วิจารณ์นโยบายการพัฒนาชนบทของรัฐบาล ช่วงหลัง[[เหตุการณ์ 14 ตุลา]]