ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ภาษาผู้ไท"

*เข้า = เห้า

*ข้าว = เห้า

*ขัน = หัน (ขันน็อต,ไก่ขัน)

*เขี้ยว (ฟัน) = แห้ว

*ขัดข้อง (ยุ่งเหยิง) = ห้อง

*เขียง = เหง

*ข้อมือ,ข้อเท้า = ห้อมือ, ห้อตีน

 

2. สระ "ใ" ในภาษาไทยจำนวน 15 คำ (อีก 4 คำ คือ ใฝ่,ใคร่,หลงใหล,ใช่ ไม่มีในภาษาผู้ไท ส่วนคำว่า ใส ใช้เหมือนกันกับภาษาไทย) ออกเสียงเป็น "เออ" และสระ "ไ" บางคำก็ออกเสียงเป็น "เออ" เช่น

*ให้ = เห้อ

*ลูกสะใภ้ = ลุเภ้อ

*ใช้ = เซ้อ

*ใคร = เพอ

*ใด,ไร = เลอ

*ใต้ =เต้อ

*ใบ้ = เบ้อ

*ไหม (ปรับ) = เหมอ

*ตะไคร้, หัวสิงไค = โหซิเคอ

*ใด,ไร,ไหร่,ไหน = เลอ

*ผัว = โผ

*ห้วย = โห้ย

*เมีย = เม

*เมี่ยง = เม่ง

*เขียน = เขน

*เรียน = เฮน

*เลี้ยว = เล้ว

*มะเขือ = มะเขอ

*เรือ = เฮอ

*ชวน = โซน, โซ

 

4. คำที่ใช้สระเสียงยาวแล้วสะกดด้วย "ก" จะเปลี่ยนเป็นสระเสียงสั้น ไม่ออกเสียง "ก" เช่นเดียวกับภาษาไทถิ่นใต้ฝั่งตะวันตก และภาษาไทดำ ไทขาว พวน เช่น

*บอก = เบ๊าะ

*แตก = แต๊ะ

*ตอก = เต๊าะ

*ปีก = ปิ๊

*กาก=ก๊ะ

*น้ำมูก = ขี้มุ

 

5. ภาษาผู้ไทใช้คำที่แสดงถึงการปฏิเสธว่า มี,หมี่ หรือเมื่อพูดเร็วก็จะออกเสียงเป็น มิ เช่นเดียวกับภาษาไทยโบราณ ภาษาจ้วง (bou,mi) และภาษาลื้อบางแห่ง เช่น

*พูดคุย,สนทนา = แอ่น

*เกลี้ยกล่อม = โญะ, เญ๊า

*ขอร้อง,วิงวอน = แอ่ว

*กันนักกันหนา = กะดักกะด้อ