ผลต่างระหว่างรุ่นของ "จังหวัดน่าน"

มีประวัติความเป็นมาที่เก่าแก่ยาวนาน มีชื่อเรียกใน[[พงศาวดาร]]ว่า '''นันทบุรี''' เมืองน่านในอดีตเป็นนครรัฐเล็ก ๆ ก่อตัวขึ้นราวกลางพุทธศตวรรษที่ 18 บริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำน่านและแม่น้ำสาขาในหุบเขาทางตะวันออกของภาคเหนือ

 

[[ไฟล์:Luang Poo Phu Kha.JPG|thumb|left|เจ้าหลวงภูคา ปฐมเจ้าผู้ครองนครน่าน แห่งราชวงศ์ภูคา]]

ประวัติศาสตร์เมืองน่านเริ่มปรากฏขึ้นราว [[พ.ศ. 1825]] ภายใต้การนำของ[[พญาภูคา]]และนางพญาจำปาผู้เป็นชายา ซึ่งทั้งสองเป็นชาวเมืองเงินยาง ได้เป็นแกนนำพาผู้คนอพยพมาตั้งศูนย์การปกครองอยู่ที่เมืองล่าง ต่อมาเพี้ยนเป็นเมืองย่าง (เชื่อกันว่าคือบริเวณริมฝั่งด้านใต้ของ[[แม่น้ำย่าง]]บริเวณ[[ตำบลศิลาเพชร]] [[อำเภอปัว]] เลยไปถึงลำน้ำบั่ว ใกล้ทิวเขา[[ดอยภูคา]]ในเขตบ้านเสี้ยว บ้านทุ่งฆ้อง [[บ้านลอมกลาง]] [[ตำบลยม]] [[อำเภอท่าวังผา]]) เพราะปรากฏร่องรอยชุมชนในสภาพที่เป็นคูน้ำ คันดิน และกำแพงเมืองซ้อนกันอยู่ เห็นชัดเจนที่สุดคือบริเวณข้างพระธาตุจอมพริกบ้านเสี้ยวมีกำแพงเมืองปรากฏอยู่ซึ่งเป็นปราการทิศใต้ และป้อมปราการทิศเหนือลักษณะที่ปรากฏเป็นสันกำแพงดินบนยอดดอยม่อนหลวง [[บ้านลอมกลาง]] เป็นกำแพงเมืองสูงถึง 3 ชั้น ในแต่ละชั้นกว้าง 3 เมตร สูง 5 เมตร ขนานไปกับยอดดอยม่อนหลวง ต่อมาพระยาภูคา ได้ขยายอาณาเขตปกครองของตนออกไปให้กว้างขวางยิ่งขึ้น โดยส่งราชบุตรบุญธรรม 2 คนไปสร้างเมืองใหม่ โดยขุนนุ่นผู้พี่ไปสร้างเมือง[[หลวงพระบาง|จันทบุรี]] (เมืองพระบาง) และขุนฟองผู้น้องสร้างเมืองวรนครหรือเมืองปัว