ผลต่างระหว่างรุ่นของ "อาณาจักรแฟรงก์ตะวันตก"

'''เวสต์ฟรังเกีย''' หรือ '''อาณาจักรแฟรงค์ตะวันตก'''<ref>{{อ้างหนังสือ| ผู้แต่ง = ราชบัณฑิตยสถาน| ชื่อหนังสือ = สารานุกรมประวัติศาสตร์สากลสมัยใหม่ : ยุโรป เล่ม ๓ อักษร E-G ฉบับราชบัณฑิตยสถาน| จังหวัด = พิมพ์ครั้งที่ 2, กรุงเทพฯ| พิมพ์ที่ = ราชบัณฑิตยสถาน| ปี = 2556 | ISBN = 978-616-7073-55-2| จำนวนหน้า = 527| หน้า = 189}}</ref> ({{lang-en|West Francia หรือ West Frankish Kingdom}}) เป็น[[ราชอาณาจักร]]ที่รุ่งเรืองอยู่เพียงระยะเวลาอันสั้น ตั้งอยู่ทางตะวันตกของ[[จักรวรรดิการอแล็งเฌียง]] ได้ตกมาเป็นของ[[จักรพรรดิคาร์ลที่ 2 แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์|จักรพรรดิคาร์ลพระเศียรล้าน]]<ref>[[สารานุกรมคาทอลิก]]: [http://www.newadvent.org/cathen/03610c.htm Charlemagne]</ref>ตาม[[สนธิสัญญาแวร์เดิง]]ปี [[ค.ศ. 843]]

ในเดือนกันยายน ค.ศ. 843 สามปีหลังสงครามกลางเมืองที่ตามมาหลังการสิ้นพระชนม์ของ[[จักรพรรดิหลุยส์ผู้ศรัทธา|พระเจ้าหลุยส์ผู้ศรัทธา]]เมื่อ 20 มิถุนายน ค.ศ. 840 [[สนธิสัญญาแวร์เดิง]]ถูกลงนามโดยพระโอรสและทายาททั้งสาม คนเล็กสุด [[จักรพรรดิคาร์ลที่ 2 แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์|ชาร์ลผู้หัวล้าน]] ได้รับเวสต์ฟรังเกีย

นับแต่ตั้งแต่การสิ้นพระชนม์ของ[[พระเจ้าปิปปินที่ 1 แห่งอากีแตน]]ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 838 พระโอรสของพระองค์ได้รับการยอมรับจากเหล่าขุนนางอากีแตนให้เป็น[[พระเจ้าปิปปินที่ 2 แห่งอากีแตน]] แม้การสืบทอดต่อจะไม่ได้รับการยอมรับจากจักรพรรดิก็ตาม ชาร์ลผู้หัวล้านทำสงครามกับปิปปินที่ 2 ตั้งแต่เริ่มต้นรัชสมัยของพระองค์ใน ค.ศ. 840 และสนธิสัญญาแวร์เดิงได้ปฏิเสธการอ้างสิทธิ์และการยกอากีแตนให้แก่เป็นของชาร์ล<ref>''AF'' a. 843: ''Karolus Aquitaniam, quasi ad partem regni sui iure pertinentem, affectans ...'' ("Charles wanted Aquitaine, which belonged by right to a part of his kingdom").</ref> ดังนั้น ในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 845 หลังความพ่ายแพ้ทางทหารหลายครั้ง ชาร์ลได้ลงนามใน[[สนธิสัญญาเบอร์นัวต์-ซูร์-ลัวร์]]และยอมรับการปกครองของพระนัดดา ข้อตกลงนี้คงอยู่มาจนถึง 25 มีนาคม ค.ศ. 848 เมื่อบารอนอากีแตนยอมรับชาร์ลเป็นกษัตริย์ หลังจากนั้นกองทัพของชาร์ลกุมความได้เปรียบ และใน ค.ศ. 849 ก็สามารถรักษาอากีแตนเอาไว้ได้<ref>Coupland 1989, 200–202.</ref> ในเดือนพฤษภาคม ชาร์ลสวมมงกุฎให้ตนเองเป็น "กษัตริย์ของชาวแฟรงก์และชาวอากีแตน" ใน[[ออร์เลอ็อง|เออร์ลียงส์]] อาร์ชบิชอปเวนิโลแห่งซ็องส์เป็นผู้ประกอบพิธีในการราชาภิเษก ซึ่งนับเป็นครั้งแรกที่มีการเจิมน้ำมันหลวงในเวสต์ฟรังเกีย

== รัชสมัยของชาร์ลผู้อ้วนท้วนอ้วนพี ==

หลังการสิ้นพระชนม์ของพระนัดดาของชาร์ล แกร์โลม็องที่[[พระเจ้าคาร์โลมันแห่งฝรั่งเศส|คาร์โลมันที่ 2]] เมื่อ 12 ธันวาคม ค.ศ. 884 ขุนนางเวสต์ฟังเกียเลือกพระปิตุลาของพระองค์ [[จักรพรรดิคาร์ลที่ 3 แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์|ชาร์ลผู้อ้วนท้วนอ้วนพี]] ที่เป็นกษัตริย์ในอีสต์ฟังเกียฟรังเกีย ([[อาณาจักรแฟรงก์ตะวันออก]]) กับ[[ราชอาณาจักรอิตาลี (ยุคกลาง)|ราชอาณาจักรอิตาลีอยู๋แล้ว]]อยู่แล้ว เป็นกษัตริย์ของตน พระองค์อาจได้รับการสวมมงกุฎ "กษัตริย์แห่งกอล" (''เร็กซ์ อิน อัลเลีย'') เมื่อ 20 พฤษภาคม ค.ศ. 885 ที่กร็องด์<ref>MacLean 2003, 127.</ref> รัชสมัยของพระองค์เป็นช่วงเวลาเดียวหลังการสิ้นพระชนม์ของ[[จักรพรรดิหลุยส์ผู้ศรัทธา|หลุยส์ผู้ศรัทธา]]ที่ฟรังเกียทั้งหมดจะถูกรวมเป็นหนึ่งเดียวเดียวกันอีกครั้งภายใต้ผู้ปกครองคนเดียว ในพระปรีชาด้วยสามารถที่มีในฐานะกษัตริย์แห่งเวสต์ฟรังเกีย ดูเหมือนพระองค์น่าจะได้มอบยศตำแหน่งและอาจจะเครื่องราชกกุธภัณฑ์ด้วย ให้แก่ผู้ปกครองกึ่งเอกเทศแห่งบริททาเนียแห่ง[[แคว้นเบรอตาญ|บริททานี]] อลันที่ 1<ref>Smith 1992, 192.</ref> การรับมือกับชาวไวกิ้งที่ปิดล้อมปารีสใน ค.ศ. 885-86 ลดพระเกียรติภูมิของพระองค์ลงอย่างมาก ในเดือนพฤศจิกายน ค.ศ. 887 พระนัดดาของพระองค์ [[อาร์นูล์ฟแห่งคารินเธียก่อการ]]ก่อปฏิวัติและยึดเอาตำแหน่งกษัตริย์แห่งอีสต์ฟรังเกียไป ชาร์ลเกษียณตัวเองและสิ้นพระชนม์หลังจากนั้นไม่นาน เมื่อ 13 มกราคม ค.ศ. 888

ในอากีแตน [[รานูล์ฟที่ 2 แห่งอากีแตน|ดยุครานูล์ฟที่ 2]] อาจยอมรับตนเองเป็นกษัตริย์ แต่พระองค์ก็มีชีวิตอยู่อีกเพียงสองปี<ref>Richard 1903, 37–38.</ref> แม้อากีแตนจะไม่ได้กลายเป็นราชอาณาจักรที่แยกออกมา แต่ก็อยู่นอกเหนือเหนือการควบคุมของกษัตริย์เวสต์ฟรังเกียอย่างมาก

ต่อมา[[โอโด เคานต์แห่งปารีส]] ได้รับเลือกโดยเหล่าขุนนางให้เป็นกษัตริย์คนใหม่ของเวสต์ฟังเกียฟรังเกีย และได้รับการสวมมงกุฎในเดือนต่อมา ถึงตอนนี้ เวสต์ฟรังเกียประกอบด้วยนิวสเตรียในฝั่งตะวันตก ส่วนฝั่งตะวันออกเป็นสิทธิครอบครองของฟรังเกีย แคว้นที่อยู่ระหว่าง[[แม่น้ำเมิซ]]กับ[[แม่น้ำแซน|แม่น้ำเซน]]

หลังยุค 860 ขุนนางโลธาริงเกีย [[โรแบต์ผู้แข็งแรง|โรแบต์ผู้แข็งแกร่ง]] เริ่มมีอำนาจมากขึ้นในฐานะเคานต์แห่งอ็องฌู, ตูแรน และเมน พี่น้องชายของโรแบต์ ฮิวจ์ยูก พระอธิการแห่งแซ็งต์-เดอนีส์ ได้รับอำนาจควบคุมออสเตรเชียจากชาร์ลสเตรเชียจาก[[จักรพรรดิคาร์ลที่ 2 แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์|ชาร์ลผู้หัวล้าน]] บุตรชายของโรแบต์ [[โอโด เคานต์แห่งปารีส|โอโด]] ได้รับเลือกเป็นกษัตริย์ในค.ศ. 888<ref>[https://books.google.lv/books?id=EVNGNIojGgMC&pg=PA48&dq=west+francia+kingdom&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=west%20francia%20kingdom&f=true The Cambridge Illustrated History of France]</ref> พี่น้องชายของโอโด [[พระเจ้ารอแบร์ที่ 1 แห่งฝรั่งเศส|โรแบต์ที่ 1]] ปกครองในช่วง ค.ศ.922 ถึง ค.ศ.923 และตามมาด้วย[[พระเจ้ารูดอล์ฟแห่งฝรั่งเศส|รูดอล์ฟ]] ตั้งแต่ ค.ศ.923 จนถึง ค.ศ.936 ฮิวจ์[[ยูกผู้ยิ่งใหญ่]] บุตรชายพระโอรสของโรแบต์ที่ 1 ได้รับเลือกเป็น "ดยุคของชาวแฟรงก์)" โดย[[พระเจ้าหลุยส์ที่ 4 แห่งฝรั่งเศส|พระเจ้าหลุยส์ที่ 4]] ใน ค.ศ.987 บุตรชายของเขาพระองค์ ฮิวจ์[[พระเจ้าอูก กาแป|ยูก คากาเปต์]] ได้รับเลือกเป็นกษัตริย์และเริ่มต้น[[ราชวงศ์กาเปเซียง|ราชวงศ์คากาเปเตียง]] ถึงตอนนี้พวกเขาควบคุมดินแดนเล็กมากๆเหนืออิล-เดอ-ฟร็องซ์

อำนาจของกษัตริย์ถูกปฏิเสธต่อไป ทั้งด้วยความไร้พระปรีชาสามารถในการต่อต้านชาวไวกิ้ง และการต่อต้านของเหล่าขุนนางประจำแคว้นที่ไม่ได้ถูกแต่งตั้งโดยกษัตริย์อีกต่อไป แต่กลายเป็นดยุคท้องถิ่นที่สืบทอดตำแหน่งทางสายเลือด ใน ค.ศ. 877 [[โบโซแห่งโพรว็องซ์]] พระอนุชาของพระมเหสีของชาร์ลผู้หัวล้าน สวมมงกุฎให้ตัวเองตนเองเป็นกษัตริย์แห่งกษัตริย์แห่งเบอร์กันดีและโพรว็องซ์ พระโอรสของพระองค์ [[พระเจ้าหลุยส์ผู้ตาบอด|หลุยส์ผู้ตาบอด]] เป็นกษัตริย์แห่งโพรว็องซ์ตั้งแต่ ค.ศ. 890 และจักรพรรดิในช่วง ค.ศ.901 ถึง ค.ศ.905 [[พระเจ้ารูดอล์ฟที่ 2 แห่งเบอร์กันดี|รูดอล์ฟที่ 2 แห่งเบอร์กันดี]]สถาปนา[[ราชอาณาจักรอาร์ล|ราชอาณาจักรอาร์ลส์]]ขึ้นมาใน ค.ศ.933

หลังการสิ้นพระชนม์ของกษัตริย์การอแล็งเฌียงคนสุดท้ายของอีสต์ฟรังเกีย [[พระเจ้าหลุยส์ผู้เป็นเด็กน้อย]] โลธาริงเกีย[[โลทาริงเกีย|โลธาริงเกีย]]เปลี่ยนมาเป็นพันธมิตรกับกษัตริย์แห่งเวสต์ฟรังเกีย [[พระเจ้าชาร์ลที่ 3 แห่งฝรั่งเศส|ชาร์ลผู้เรียบง่าย]] หลัง ค.ศ.911 ดัชชีชวาเบียขยายอาณาเขตไปทางตะวันออกและได้ดินแดนอัลซาสมาเพิ่ม [[บาลด์วินที่ 2 แห่งฟลานเดอส์]]เริ่มมีอำนาจมากขึ้นหลังการตายสิ้นพระชนม์ของโอโดใน ค.ศ. 898 โดยได้โบโลญและแทร์นัวส์มาจากชาร์ล อาณาเขตที่อยู่ภายใต้การปกครองของกษัตริย์อย่างแท้จริงลดลงอย่างมาก และถูกตัดทอนดินแดนที่อยู่ระหว่างนอร์ม็องดีกับแม่น้ำลัวร์ ราชสำนักมักอยู่ในไรม์หรือไม่ก็ล็อง<ref>[https://books.google.lv/books?id=u-SsbHs5zTAC&pg=PA372&dq=west+francia+kingdom&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=snippet&q=west%20francia&f=true The New Cambridge Medieval History: Volume 3, C.900-c.1024]</ref>

[[ชาวนอร์ส]]เริ่มตั้งถิ่นฐานในนอร์ม็องดี และตั้งแต่ ค.ศ.919 ชาวมักยาร์รุกรานครั้งแล้วครั้งเล่า ในการขาดหายไปของพระราชอำนาจที่แข็งแกร่ง ผู้รุกรานถูกสู้รบและปราบโดยเหล่าขุนนางท้องถิ่น อาทิเช่น ริชาร์ดแห่งเบอร์กันดีกับและโรแบต์แห่งนิวสเตีย ที่ปราบผู้นำไวกิ้ง รอลโล ใน ค.ศ.911 ที่[[ชาทร์|ชาร์ตส์]] ท้ายที่สุดการคุกคามของ[[นอร์มัน|ชาวนอร์มันนอร์มัน]]ก็สิ้นสุดลง พร้อมกับการจ่ายเดนเกลด์ก้อนสุดท้ายใน ค.ศ.924 และ ค.ศ.926 เหล่าขุนนางทั้งต่อต้านชาร์ลมากขึ้นและใน ค.ศ.922 ได้ปลดพระองค์ออกจากตำแหน่งและเลือก [[พระเจ้ารอแบร์ที่ 1 แห่งฝรั่งเศส|โรแบต์ที่ 1]] เป็นกษัตริย์คนใหม่ หลังการสิ้นพระชนม์ของโรแบต์ใน ค.ศ.923 เหล่าขุนนางเลือก[[รูดอล์ฟเป็นกษัตริย์ดอล์ฟ ดยุกแห่งเบอร์กันดี|รูดอล์ฟ]]เป็นกษัตริย์ และยังคงคุมขังชาร์ลจนกระทั้งสิ้นกระทั่งสิ้นพระชนม์ใน ค.ศ.929 หลังการปกครองของพระเจ้าชาร์ลผู้เรียบง่าย ดยุคท้องถิ่นเริ่มออกเงินตราของตนเอง

[[รูดอล์ฟ ดยุกแห่งเบอร์กันดี|พระเจ้ารูดอล์ฟ]]ได้รับการสนับสนุนจากพระอนุชา ฮิวจ์ดำ บุตรชายพระโอรสของ[[พระเจ้ารอแบร์ที่ 1 แห่งฝรั่งเศส|โรแบต์ที่ 1]] ฮิวจ์[[ยูกผู้ยิ่งใหญ่]] ดยุคแห่งนอร์ม็องดีปฏิเสธที่จะยอมรับรูดอล์ฟจนถึง ค.ศ.933 กษัตริย์ยังคงต้องย้ายไปพร้อมกับกองทัพไปต่อสู้กับเหล่าขุนนางทางใต้พร้อมกับกองทัพเพื่อให้ได้มาซึ่งการถวามความเคารพและความจงรักภักดีมา ทว่าเคานต์แห่งบาร์เซโลนาหาทางหลีกเลี่ยงได้อย่างสมบูรณ์แบบ

หลัง ค.ศ.925 รูดอล์ฟมีส่วนร่วมในสงครามกับ[[แอร์แบร์ที่ 2 เคานต์แห่งแวร์ม็องดัว]] ผู้ก่อการปฏิวัติ ที่ได้รับการสนับสนุนจาก[[พระเจ้าไฮน์ริชที่ 1 แห่งเยอรมนี|พระเจ้าเฮนรี่นักล่านก]]กับ[[ออทโทที่ 1 มหาราช|อ็อตโตที่ 1]] แห่งอีสต์ฟรังเกีย การก่อกบฏของเขาดำเนินต่อไปจนกระทั่งเสียชีวิตใน ค.ศ.943