ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สมเด็จพระไชยราชาธิราช"

อย่างไรก็ดี การสวรรคตของสมเด็จพระไชยราชาธิราชด้วยยาพิษนั้นเป็นมาจากบันทึกของพ่อค้าชาว[[โปรตุเกส]]ที่เข้ามาในอาณาจักรอยุธยาในสมัยนั้น ชื่อ '''เฟอร์ดินันท์ เมนเดซ ปินโต ''' กลับระบุว่าแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์ซึ่งลักลอบมีความสัมพันธ์กับพันบุตรศรีเทพ ([[ขุนวรวงศาธิราช]]) พราหมณ์ผู้คุมหอพระ ได้ลอบลองปลงพระชนม์พระองค์ด้วยยาพิษในปี พ.ศ. 2089 ซึ่งเป็นข้อมูลหลักในบทภาพยนตร์เรื่อง[[สุริโยไท]] แต่การสวรรคตของพระองค์ตามที่ปรากฏในหลักฐานทางประวัติศาสตร์ของไทยหลายส่วนเช่น พงศาวดารต่าง ๆ ต่างระบุว่าพระองค์สวรรคตด้วยอาการพระประชวร หลังจากการกลับจากสงคราม

== พระราชกรณียกิจ ==

ในรัชสมัยของพระองค์ได้เกิดสงครามไทย กับ พม่า เมื่อปี พ.ศ. 2081 เมื่อ[[พระเจ้าตะเบ็งชะเวตี้ ]]แห่งกรุงหงสาวดี ได้ยกกองทัพมาตีเมืองเชียงกราน อันเป็นหัวเมืองชายแดนทางทิศตะวันตกของกรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระไชยราชาธิราชทรงยกทัพไปตีกลับคืนมา ในการทัพครั้งนี้ พระองค์นำทหารอาสาชาวโปรตุเกสไปด้วย อาสาชาวโปรตุเกสมีความชำนาญในการใช้ปืนไฟ และได้เริ่มใช้ปืนไฟ ในการรบเป็นครั้งแรก กองทัพไทยสามารถยึดเมืองเชียงกราน กลับคืนมาได้

เกิดการผลัดแผ่นดินขึ้นที่เชียงใหม่ [[พระเมืองเกษเกล้า]]ถูกลอบปลงพระชนม์ โดยแสนคล้าวขุนนางผู้ทุริยศ บรรดาเจ้าเมืองลำปาง เมืองเชียงราย และเมืองพานได้ ยกกำลังเข้ายึดเมืองนครเชียงใหม่ได้ แล้วพร้อมใจกันแต่งตั้ง[[พระนางจิรประภามหาเทวีเทวี]] มเหสีในพระเมืองเกษเกล้า ขึ้นครองนครเชียงใหม่ สมเด็จพระไชยราชาธิราชทรงพิจารณาเห็นว่าล้านช้างอาจแผ่อำนาจเข้ามาปกครองล้านนา<ref name="นามา93">''นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย'', หน้า 93</ref> จึงทรงแต่งทัพไปตีเชียงใหม่ในกลางปี พ.ศ. 2088 แต่ไม่สำเร็จ ในปลายปีต่อมาจึงยกทัพไปอีกครั้ง ตีได้เมืองลำพูน เมื่อถึงเชียงใหม่พระมหาเทวีได้ยอมอ่อนน้อมต่อสมเด็จพระไชยราชาธิราช พระองค์ได้บำเพ็ญพระราชกุศลอุทิศพระเมืองเกษเกล้าร่วมกับพระมหาเทวี ณ [[วัดโลกโมฬี]] แล้วเสด็จฯ กลับอยุธยา ต่อมาสมเด็จพระไชยราชาธิราชเสด็จสวรรคตระหว่างทาง<ref name="พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม)"/> พระนางจิรประภาจึงหันไปพึ่งล้านช้างโดยถวายราชสมบัติแด่[[สมเด็จพระเจ้าอภัยพุทธบวร ไชยเชษฐาธิราช]] ปกครองนครเชียงใหม่สืบแทน

|ตำแหน่ง = [[พระมหากษัตริย์แห่ง[[อาณาจักรไทย|พระเจ้ากรุงศรีอยุธยา]]<br>([[ราชวงศ์สุพรรณภูมิ]])

|ช่วงเวลา = [[พ.ศ. 2077]] - [[พ.ศ. 2089]]

|ก่อนหน้า = [[สมเด็จพระรัษฎาธิราช]]

|วาระก่อนหน้า = ([[พ.ศ. 2076]] - [[พ.ศ. 2077]])

|ถัดไป = [[สมเด็จพระยอดฟ้า]]

|วาระถัดไป = ([[พ.ศ. 2089]] - [[พ.ศ. 2091]])