ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ผ้าขาวม้า"

ภาคเหนือ จะเรียกผ้าขาวม้าว่า ผ้าหัว ผ้าตะโก้งหรือตาโก้ง ซึ่งจะหมายถึงผ้าลายตาราง ผ้าเตี่ยว▼

1)      ผ้าขาวม้าจังหวัดแพร่  ปัจจุบันการทอผ้าขาวม้าของจังหวัดแพร่  มักจะพบในพื้นที่อำเภอเมือง  อำเภอสูงเม่น อำเภอสอง  และอำเภอร้องกวาง การทอลักษณะแบบ “จก”  ที่บริเวณของผ้าขาวม้าด้วย  เรียกว่า “ผ้าขาวม้ามีเชิง”  เชิงของผ้าขาวม้าจะมีเทคนิคการจกลวดลายเพิ่มเติมเข้าไปในตัวผ้า  ส่วนใหญ่จะเป็นลายหมากรุก  หรือลวดลายเรขาคณิตทั่วไป  ส่วนลายที่จกจะเป็นลายสัตว์ตามคตินิยม  ความเชื่อ และขนบธรรมเนียมประเพณีของแต่ละกลุ่มชน เช่น  ลายนก  ลายช้าง ลายม้า เป็นต้น▼

2)      ผ้าทอจังหวัดน่าน   การทอผ้าของชาวน่านมีมาตั้งแต่บรรพบุรุษ ดังปรากฏภาพฝาผนังในวัดภูมินทร์ ผ้าขาวม้าชาวน่านจะเรียกกันว่า “ผ้าตะโก้ง” ส่วนมากมักนิยมทอด้วยฝ้าย เส้นฝ้ายนั้นทำเองตั้งแต่ปั่นฝ้าย ย้อมสี และสีที่ใช้ทอมักจะเป็นสีจากเปลือกไม้กลัด ไม้ประดู่  มะเกือ  ใบสัก เป็นต้น เดิมจะนิยมทอผ้าขาวม้าเป็นสีแดงดำ ซึ่งเป็นสีดั้งเดิม แต่ปัจจุบันนิยมทอผ้าขาวม้าให้มีสีคลาสสิคมากยิ่งขึ้น  โดยเน้นสีเขียว ฟ้า น้ำตาล เป็นสีที่กลมกลืนกับธรรมชาติ บริเวณชายผ้ามักจะจกลายช้าง ลายม้า  ลายเจดีย์  ลายยกดอกลวดลายที่ทอเน้นเกี่ยวกับความเชื่อ  ความเป็นสิริมงคลแก่ผู้ใช้ ผ้าทอของจังหวัดน่านจะคล้ายคลึงกับจังหวัดแพร่  แต่จะแตกต่างกับผ้าขาวม้าของที่อื่นตรงบริเวณเชิงผ้าที่มีการจกลายเพิ่มเติม  แต่ปัจจุบันกลุ่มทอผ้าของจังหวัดต่างๆ ก็มีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ร่วมกัน การทอผ้าของจังหวัดแพร่และน่านจึงมีการถ่ายทอดความรู้ไปให้จังหวัดอื่นๆ บางพื้นที่จึงมีการทอผ้าขาวม้าและจกลายบริเวณเชิงผ้าเพิ่มเติมด้วย  จัดว่าเป็นการแพร่กระจายทางวัฒนธรรมอีกทางหนึ่ง▼