ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ซูอันไทเฮา"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ป้ายระบุ: แก้ไขจากอุปกรณ์เคลื่อนที่ แก้ไขด้วยแอปสำหรับอุปกรณ์เคลื่อนที่
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 9:
| caption
<!----------ตำแหน่ง---------->
| order = ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ <br> สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งมหาจักวรรดิชิงต้าชิง
<!----------วาระ---------->
| term_start = 11 พฤศจิกายน ค.ศ. 1861
บรรทัด 23:
<!----------สมัยก่อนหน้า/สมัยถัดไป---------->
| predecessor = คณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ([[ซู่ชุ่น]], [[ไจ่หยวน]], [[ตวนหวา]] และเสนาบดีคนอื่น ๆ อีก 5 นาย)
| successor = [[พระพันปีหลวงฉือสี่ซูสีไทเฮา]] (ในฐานะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์โดยลำพัง)
<!----------ตำแหน่ง2---------->
| order2 = [[รายพระนามสมเด็จพระจักรพรรดินีและพระพันปีหลวงแห่งจีนนีจีน|สมเด็จพระจักรพรรดินีแห่งมหาจักรวรรดิชิงนีต้าชิง]]
<!----------เกิด/ถึงแก่อสัญกรรม---------->
| birth_title = พระราชสมภพ
บรรทัด 39:
<!----------อื่นๆ---------->
| สัญชาติ =[[จีน]]
| spouse = [[จักรพรรดิเสียนเฟิง|สมเด็จพระจักรพรรดิเสียนเฟิง]]
| profession =
| religion = [[พุทธศาสนาพุทธ]]
| signature =
<!----------รับราชการทหาร---------->
บรรทัด 54:
| footnotes =
}}
'''สมเด็จพระจักรพรรดินีเสี้ยวเจินเสี่ยนนีเซี่ยวเจินเสี่ยน''' ({{zh-all|c=孝贞显皇后|p=Xiào Zhēn Xiǎn}}) หรือ '''สมเด็จพระจักรพรรดินีฉืออัน พระพันปีหลวง''' ({{zh-all|c=慈禧太后|p=Cí'ān Tàihòu|w=Tz'u-An T'ai-hou}}) หรือที่รู้จักกันใน[[ประเทศไทย|ไทย]]ว่า '''"พระพันปีหลวงฉืออัน"''' หรือ '''"ฉืออันไท่โฮ่ว"''' หรือตามสำเนียงฮกเกี้ยนว่า '''"ซูอันไทเฮา"''' (ประสูติ: 12 สิงหาคม 1837; ทิวงคต: 8 เมษายน 1881) เป็นราชนิกุลชาวแมนจูใน[[ประวัติศาสตร์จีน]]สมัย[[ราชวงศ์ชิง]] ซึ่งมีบทบาทคู่กับ '''"พระนาง[[พระพันปีหลวงฉือสี่ซูสีไทเฮา]]"''' หรือ '''"ฉือสี่ไท่โฮ่ว"''' หรือ '''"ซูสีไทเฮา"''' และเชื่อกันว่าทรงถูกพระพันปีหลวงฉือสี่ทรงปลงพระชนม์เพราะความขัดแย้งระหว่างทั้งสองพระองค์ด้วย
 
== พระราชประวัติ ==
พระพันปีหลวงพระนางฉืออันทรงเป็นธิดาของนายมู่หยังกา ({{zh-all|p=Muyangga}}) ข้าราชการชาวแมนจูจากเผ่าหนิวฮู่ลู่ ({{zh-all|p=Niuhuru}}) ที่ทรงอิทธิพลมาก กับนางกี่หยาง ({{zh-all|p=Giyang}}) จากเผ่ากี่หยาง มีพระนามเดิมว่า '''จิงเอ๋อร์'''
 
หนิวฮู่ลู่เข้าถวายตัวเป็นบาทบริจาริกาในปลาย[[พุทธศตวรรษที่ 23]] ราวช่วง [[พ.ศ. 2383]]-[[พ.ศ. 2400|2400]] และได้รับการสถาปนาเป็นพระวรชายาของมกุฎราชกุมาร ครั้งนั้น มกุฎราชกุมารมีพระวรชายาเอกอยู่แล้วคือ [[สมเด็จพระจักรพรรดินีเสี่ยวเต๋อนีเซี่ยวเต๋อเสี่ยน|พระนางสะโกตา]] ({{zh-all|p=Sakda}}) ผู้ซึ่งสิ้นพระชนม์ไปก่อนพระภัสดาเมื่อวันที่ [[24 มกราคม]] [[พ.ศ. 2393]] และต่อมาได้รับการเฉลิมพระนามว่า "สมเด็จพระจักรพรรดินีเสี้ยวเต๋อเสี่ยนนีเซี่ยวเต๋อเสี่ยน" ({{zh-all|c=孝德显|p=Xiào Dé Xiǎn}}) ในเดือนถัดมาหลังจากพระวรชายาสะโกตาเสด็จสิ้นพระชนม์ [[จักรพรรดิเต้ากวง|สมเด็จพระจักรพรรดิเต้ากวงกวัง]]ก็เสด็จสวรรคตด้วย ยังให้มกุฎราชกุมารขึ้นครองราชย์เป็น[[จักรพรรดิเสียนเฟิง|'''สมเด็จพระจักรพรรดิเสียนเฟิง''']]เถลิงรัชกาลใหม่
พระพันปีหลวงฉืออันทรงเป็นธิดาของนายมู่หยังกา ({{zh-all|p=Muyangga}}) ข้าราชการชาวแมนจูจากเผ่าหนิวฮู่ลู่ ({{zh-all|p=Niuhuru}}) ที่ทรงอิทธิพลมาก กับนางกี่หยาง ({{zh-all|p=Giyang}}) จากเผ่ากี่หยาง มีพระนามเดิมว่า '''จิงเอ๋อร์'''
 
ราวปลายเดือนมีนาคมถึงต้นเดือนเมษายน [[พ.ศ. 2395]] หลังพระราชพิธีจัดการพระบรมศพสมเด็จพระจักรพรรดิเต้ากวงวังสิ้นสุดลง หนิวฮู่ลู่ก็ได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นพระมเหสี และได้รับพระราชทานนามใหม่ว่า "เจิน" ({{zh-all|c=贞|p=Zhēn; ผู้เพรียบพร้อมไปด้วยกัลยาณิสมบัติกัลยาณีสมบัติ}} และในราวปลายเดือนมิถุนายนถึงต้นเดือนกรกฎาคมของปีนั้น ก็ได้รับการสถานาขึ้นเป็นสมเด็จพระอัครมเหสี ดังนั้น ตั้งแต่วันที่ [[24 กรกฎาคม]] ปีนั้นเอง เป็นต้นไป จึงมีประกาศให้เฉลิมพระนามสมเด็จพระอัครมเหสีเจินว่า '''"สมเด็จพระจักรพรรดินีเจิน"'''
หนิวฮู่ลู่เข้าถวายตัวเป็นบาทบริจาริกาในปลาย[[พุทธศตวรรษที่ 23]] ราวช่วง [[พ.ศ. 2383]]-[[พ.ศ. 2400|2400]] และได้รับการสถาปนาเป็นพระวรชายาของมกุฎราชกุมาร ครั้งนั้น มกุฎราชกุมารมีพระวรชายาเอกอยู่แล้วคือ [[สมเด็จพระจักรพรรดินีเสี่ยวเต๋อ|พระนางสะโกตา]] ({{zh-all|p=Sakda}}) ผู้ซึ่งสิ้นพระชนม์ไปก่อนพระภัสดาเมื่อวันที่ [[24 มกราคม]] [[พ.ศ. 2393]] และต่อมาได้รับการเฉลิมพระนามว่า "สมเด็จพระจักรพรรดินีเสี้ยวเต๋อเสี่ยน" ({{zh-all|c=孝德显|p=Xiào Dé Xiǎn}}) ในเดือนถัดมาหลังจากพระวรชายาสะโกตาเสด็จสิ้นพระชนม์ [[จักรพรรดิเต้ากวง|สมเด็จพระจักรพรรดิเต้ากวง]]ก็เสด็จสวรรคตด้วย ยังให้มกุฎราชกุมารขึ้นครองราชย์เป็น[[จักรพรรดิเสียนเฟิง|'''สมเด็จพระจักรพรรดิเสียนเฟิง''']]เถลิงรัชกาลใหม่
 
เนื่องจากสมเด็จพระอัครมเหสีพระนางเจินไม่ทรงสามารถประทานพระโอรสให้แก่พระภัสดาได้ นาง[[พระพันปีหลวงฉือสี่ซูสีไทเฮา|'''นางเย่เฮ่อน่าลา''']]ผู้ซึ่งเข้าถวายตัวเป็นราชบริจาริกาบาทบริจาริกาและสามารถให้โอรสแก่สมเด็จพระจักรพรรดิได้ในเดือนเมษายน [[พ.ศ. 2399]] จึงได้รับการสถาปนาเป็นมเหสีตามลำดับชั้น
ราวปลายเดือนมีนาคมถึงต้นเดือนเมษายน [[พ.ศ. 2395]] หลังพระราชพิธีจัดการพระบรมศพสมเด็จพระจักรพรรดิเต้ากวงสิ้นสุดลง หนิวฮู่ลู่ก็ได้รับการสถาปนาขึ้นเป็นพระมเหสี และได้รับพระราชทานนามใหม่ว่า "เจิน" ({{zh-all|c=贞|p=Zhēn; ผู้เพรียบพร้อมไปด้วยกัลยาณิสมบัติ}} และในราวปลายเดือนมิถุนายนถึงต้นเดือนกรกฎาคมของปีนั้น ก็ได้รับการสถานาขึ้นเป็นสมเด็จพระอัครมเหสี ดังนั้น ตั้งแต่วันที่ [[24 กรกฎาคม]] ปีนั้นเอง เป็นต้นไป จึงมีประกาศให้เฉลิมพระนามสมเด็จพระอัครมเหสีเจินว่า '''"สมเด็จพระจักรพรรดินีเจิน"'''
 
วันที่ [[22 สิงหาคม]] [[พ.ศ. 2404]] ภายหลัง[[สงครามฝิ่น]] สมเด็จพระจักรพรรดิเสียนเฟิงก็เสด็จสวรรคตขณะทรงลี้ภัยสงครามไปประทับ ณ พระราชวังในเมืองเฉิงเต๋อ ({{zh-all|c=承德|p=Chéngdé}}) [[มณฑลเหอเป่ย์]] ห่างจากกรุงปักกิ่งไปทางตะวันออกเฉียงเหนือเป็นระยะทางสองร้อยสามสิบ[[กิโลเมตร]] พระโอรสของพระมเหสีเย่เฮ่อน่าลา ซึ่งได้ทรงดำรงตำแหน่งมกุฎราชกุมาร และในขณะนั้นมีพระชนม์ชนมายุเพียงห้า 5 พรรษา จึงเสวยราชย์เป็นรัชกาลต่อมา พระนามว่า "[[จักรพรรดิถงจื้อ|'''สมเด็จพระจักรพรรดิถงจื้อ''']]" ด้วยความที่ทรงพระเยาว์อยู่ สมเด็จพระจักรพรรดิพระองค์ก่อนจึงได้ทรงแต่งตั้งคณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ไว้โดยมีอัครมหาเสนาบดี คือ '''ซู่ชุ่น''' ({{zh-all|c=肃顺|p=Sùshùn}}) เป็นประธาน โดยคณะผู้สำเร็จราชการฯ ได้ประกาศเฉลิมพระนามสมเด็จพระอัครมเหสีเจินเป็น '''"พระพันปีหลวงฉืออันซูอันไทเฮา"''' และพระมเหสีแย่เฮ่อน่าลาเป็น '''"พระพันปีหลวงฉือสี่ซูสีไทเฮา"''' ตำแหน่งไท่โฮ่ว[[ฮองไทเฮา]]นี้เรียกเป็นภาษาไทยว่า "สมเด็จพระพันปีหลวง"
เนื่องจากสมเด็จพระอัครมเหสีเจินไม่ทรงสามารถประทานพระโอรสให้แก่พระภัสดาได้ นาง[[พระพันปีหลวงฉือสี่|'''เย่เฮ่อน่าลา''']]ผู้ซึ่งเข้าถวายตัวเป็นราชบริจาริกาและสามารถให้โอรสแก่สมเด็จพระจักรพรรดิได้ในเดือนเมษายน [[พ.ศ. 2399]] จึงได้รับการสถาปนาเป็นมเหสีตามลำดับชั้น
 
วันที่ [[22 สิงหาคม]] [[พ.ศ. 2404]] ภายหลัง[[สงครามฝิ่น]] สมเด็จพระจักรพรรดิเสียนเฟิงก็เสด็จสวรรคตขณะทรงลี้ภัยสงครามไปประทับ ณ พระราชวังในเมืองเฉิงเต๋อ ({{zh-all|c=承德|p=Chéngdé}}) [[มณฑลเหอเป่ย์]] ห่างจากกรุงปักกิ่งไปทางตะวันออกเฉียงเหนือเป็นระยะทางสองร้อยสามสิบ[[กิโลเมตร]] พระโอรสของพระมเหสีเย่เฮ่อน่าลา ซึ่งได้ทรงดำรงตำแหน่งมกุฎราชกุมาร และในขณะนั้นมีพระชนม์เพียงห้าพรรษา จึงเสวยราชย์เป็นรัชกาลต่อมา พระนามว่า "[[จักรพรรดิถงจื้อ|'''สมเด็จพระจักรพรรดิถงจื้อ''']]" ด้วยความที่ทรงพระเยาว์อยู่ สมเด็จพระจักรพรรดิพระองค์ก่อนจึงได้ทรงแต่งตั้งคณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ไว้โดยมีอัครมหาเสนาบดี คือ '''ซู่ชุ่น''' ({{zh-all|c=肃顺|p=Sùshùn}}) เป็นประธาน โดยคณะผู้สำเร็จราชการฯ ได้ประกาศเฉลิมพระนามสมเด็จพระอัครมเหสีเจินเป็น '''"พระพันปีหลวงฉืออัน"''' และพระมเหสีแย่เฮ่อน่าลาเป็น '''"พระพันปีหลวงฉือสี่"''' ตำแหน่งไท่โฮ่วนี้เรียกเป็นภาษาไทยว่า "สมเด็จพระพันปีหลวง"
 
== พระพันปีหลวงและผู้สำเร็จราชการในจักรพรรดิถงจื้อ ==
 
อย่างไรก็ดี พระพันปีหลวงฉือสี่ ผู้พระนางซูสีซึ่งทรงปรารถนาพระราชอำนาจทางการเมือง ได้ทรงก่อ[[รัฐประหาร]]ขึ้นในเดือนพฤศจิกายน [[พ.ศ. 2404]] เป็นผลสำเร็จด้วยความช่วยเหลือของบรรดาเชื้อพระวงศ์และข้าราชการที่จงชังคณะผู้สำเร็จราชการ ส่งผลให้บรรดาผู้สำเร็จราชการฯ ถูกกล่าวหาว่าใช้อำนาจในทางไม่ถูกต้องและกล่าวโทษว่าเป็นกบฏ ต้องโทษประหารชีวิต สมเด็จพระพันปีหลวงทั้งสองพระองค์จึงได้ว่าราชการอยู่หลังม่านแทนสมเด็จพระจักรพรรดิถงจื้อซึ่งทรงพระเยาว์อยู่
 
ใน[[ประเทศจีน]]นั้น มักออกพระนามสมเด็จพระพันปีหลวง โดยพระพันปีหลวงฉืออันพระนางซูอัน ว่า '''"สมเด็จพระพันปีหลวงฝั่งตะวันออก"''' ({{zh-all|c=东太后|p=Dōngtàihòu, ตงไท่โฮ่ว}}) เพราะทรงประทับอยู่พระราชวังจงฉุยฝั่งตะวันออก ({{lang-en|Eastern Zhongchiu Palace}}) และพระพันปีหลวงฉือสี่ว่าพระนางซูสีว่า '''"สมเด็จพระพันปีหลวงฝั่งตะวันตก"''' ({{zh-all|c=西太后|p=Xītàihòu, สีไท่โฮ่ว}}) เนื่องจากมักประทับยังพระราชวังฉือซิ่วฝั่งตะวันตก ({{lang-en| Western Chuxiu Palace}})
 
ในต้น[[พุทธศตวรรษที่ 24]] พระพันปีหลวงฉือพระนางซูอันและพระพันปีหลวงฉือสี่ทรงปฏิบัติหน้าที่ด้วยกันในตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทน[[จักรพรรดิถงจื้อ|สมเด็จพระจักรพรรดิถงจื้อ]] ถึงแม้โดยนิตินัย พระพันปีหลวงฉือพระนางซูอันจะทรงดำรงอยู่ในพระสถานะสูงกว่าพระพันปีหลวงฉือสี่พระนางซูสี แต่ด้วยความที่ไม่ใฝ่พระทัยในการเมือง และทรงพึงพระทัยในความสันโดษมากกว่า ทำให้พระพันปีหลวงฉือสี่พระนางซูสีผู้มีพระบุคลิกลักษณะในทางตรงกันข้าม ได้ซึ่งพระราชอำนาจทางการเมืองไว้โดยพฤตินัยแต่เพียงพระองค์เดียว
 
พระพันปีหลวงฉืออันรงมีบทบาทในทางการเมืองน้อยครั้งมาก และครั้งที่โดดเด่นที่สุดคือใน [[พ.ศ. 2412]] ซึ่ง '''อันเต๋อไห่''' ({{zh-all|c=安德海|p=Āndéhǎi}}) หัวหน้าขันทีในพระราชสำนัก และคนสนิทของพระพันปีหลวงฉือสี่ ได้เดินทางลงใต้เพื่อไปซื้อหาอาภรณ์ลายมังกรจำนวนหนึ่งสำรับไปจัดทำเป็นเครื่องทรงของพระพันปีหลวงฉือสี่ เมื่อไปถึง[[มณฑลชานตง]]กลับแสดงอำนาจบาตรใหญ่โดยอ้างว่าเป็นผู้แทนพระองค์พระพันปีหลวงฉือสี่ และรีดนาทาเร้นเอาทรัพย์สินจากประชาชน ส่งผลให้เกิดความเดือดร้อนทั่วไป ผู้ว่าราชการมณฑลจึงทำหนังสือกราบบังคมทูลสมเด็จพระพันปีหลวงผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ทั้งสอง พระพันปีหลวงฉืออันเมื่อตรับแล้ว ก็มีพระราชเสาวนีย์ให้มณฑลจัดการจับกุมและประหารขันทีอันเต๋อไห่โดยไม่ชักช้า ว่ากันว่า การสั่งประหารอันเต๋อไห่นี้ ทำให้พระพันปีหลวงฉือสี่ไม่ทรงพอพระราชหฤทัยเป็นอย่างยิ่ง
 
== พระพันปีหลวงและผู้สำเร็จราชการในจักรพรรดิกวางซวี่ และการเสด็จสวรรคต==
 
ในวันที่ [[12 มกราคม]] [[พ.ศ. 2418 ]] สมเด็จพระ[[จักรพรรดิถงจื้อ]]เสด็จสวรรคตโดยไม่มีพระราชโอรส จึงทำให้ต้องมีการเลือกฮ่องเต้พระองค์ใหม่ ซึ่ง พระพันปีหลวงฉืออัน เลือก พระโอรสของเจ้าชายกง เป็นจักรพรรดิพระองค์ใหม่ แต่พระนาง[[ซูสีไทเฮา]]ซูสีไทเฮาผู้มีอิทธิพลในราชสำนักเหนือกว่าพระนางซูอันไทเฮาในขณะนั้นได้เลือก [[จักรพรรดิกวังซวี่|องค์เจ้าชายไจ้เทียน]] (สมเด็จพระจักรพรรดิกวางสูในอนาคต) พระโอรสเจ้าชายชุนที่ 1 ซึ่งการเลือกองค์ชายไจ้เทียนเป็นจักรพรรดิพระองค์ใหม่ โดยมี พระพันปีหลวงฉืออันและ พระพันปีหลวงฉือสีป็นผู้สำเร็จราชการร่วมกัน
 
วันที่ [[8 เมษายน]] [[พ.ศ. 2424]] ระหว่างทรงออกขุนนางตอนเช้า พระพันปีหลวงฉืออันทรงรู้สึกไม่สบายพระองค์ จึงเสด็จกลับพระราชฐาน และเสด็จสวรรคตในบ่ายวันนั้น การทิวงคตโดยปัจจุบันทันด่วนของพระพันปีหลวงฉืออันสร้างความตื่นตะลึงแก่ประชาชนทั่วไป เพราะพระสุขภาพพลานามัยของพระนางอยู่ในขั้นดียิ่งยวดเสมอมา แต่ข่าวลือแพร่สะพรัดทั่วไปในจีนว่า เป็นพระพันปีหลวงฉือสี่ ที่ทรงวาง[[ยาพิษ|พระโอสถพิษ]]แก่พระพันปีหลวงฉืออัน ว่ากันว่า เพราะพระพันปีหลวงฉืออันทรงถือพระราชโองการจาก[[จักรพรรดิเสียนเฟิง|สมเด็จพระจักรพรรดิเสียนเฟิง]]ให้มีพระราชอำนาจสั่งประหารพระพันปีหลวงฉือสี่ได้ หากว่าพระนางทรงก้าวก่ายการบ้านการเมือง หรือมีพระราชวิสัยไม่เหมาะสมอย่างไร อย่างไรก็ดี ข่าวลือดังกล่าวยังไร้หลักฐานยืนยันข้อเท็จจริง และนักประวัติศาสตร์ไม่ยอมรับอย่างเต็มร้อยในเรื่องการวางพระโอสถพิษดังกล่าว แต่สันนิษฐานกันว่า พระพันปีหลวงฉืออันประชวร[[โรคลมปัจจุบัน|พระโรคลมปัจจุบัน]] โดยอ้างอิงบันทึกทางการแพทย์ที่ปรากฏอยู่ในเอกสารทางประวัติศาสตร์สมัยนั้น การสิ้นพระชนม์ของพระพันปีหลวงฉืออัน ส่งผลให้พระพันปีหลวงฉือสี่ทรงเป็นผู้บริหารราชการแผ่นดินแต่เพียงผู้เดียวอย่างเต็มพระองค์
 
พระพันปีหลวงฉืออันทรงได้รับการเฉลิมพระนามหลังเสด็จสวรรคตแล้วว่า '''"สมเด็จพระจักรพรรดินีเสี้ยวเจินฉืออันยู้ชิ้งเหอจิ้งเฉิงจิ้งอี้เทียนโจ้วเชิ้งเสี่ยน"''' ({{zh-all|c=孝贞慈安裕庆和敬诚靖仪天祚圣显皇后|p=Xiào Zhēn Cí Ān Yù Qìng Hé Jìng Chéng Jìng Yí Tiān Zuò Shèng Xiǎn}}) เรียกโดยย่อว่า "สมเด็จพระจักรพรรดินีเซี่ยวเจินเสี่ยน" ({{zh-all|c=孝贞显皇后|p=Xiào Zhēn Xiǎn}}) ทั้งนี้ พระศพพระพันปีหลวงฉืออันได้รับการบรรจุ ณ [[สุสานหลวงราชวงศ์ชิงฝ่ายตะวันออก]] ({{zh-all|c=清东陵|p=Qīngdōnglíng, ชิงตงหลิง}}) ห่างจาก[[กรุงปักกิ่ง]]ไปทางตะวันออกเป็นระยะทางหนึ่งร้อยยี่สิบห้า[[กิโลเมตร]] เคียงข้างกับพระศพของพระพันปีหลวงฉือสี่และ[[ฉือสี่และจักรพรรดิเสียนเฟิง|สมเด็จพระจักรพรรดิเสียนเฟิง]]
 
== พระอุปนิสัย ==
 
พระพันปีหลวงฉืออันนั้นเป็นที่เคารพยำเกรงเพราะมีพระจริตอ่อนโยนและมีพระเมตตา ซึ่งตรงกันข้ามกับพระพันปีหลวงฉือสี่โดยสิ้นเชิงที่ผู้คนยำเกรงเพราะมีพระจริตดุดัน โหดร้าย และเจ้าเล่ห์ พระพันปีหลวงฉืออันทรงเอาพระทัยใส่ผู้คนรอบข้างเป็นอย่างดี จึงทำให้ทรงได้รับการเคารพจาก[[จักรพรรดิเสียนเฟิง|สมเด็จพระจักรพรรดิเสียนเฟิง]] และ[[จักรพรรดิถงจื้อ|สมเด็จพระจักรพรรดิถงจื้อ]] พระโอรสของพระพันปีหลวงฉือสี่ เป็นอย่างยิ่งแม้ทรงมิใช่พระชนนีแท้ ๆ ก็ตาม แม้แต่ [[จักรพรรดิกวังซวี่]] ขณะทรงพระเยาว์ก็ทรงเคารพพระพันปีหลวงฉืออันเป็นอย่างมาก ความที่มีพระอุปนิสัยแตกต่างกันคนละขั้วของสมเด็จพระพันปีหลวงทั้งสองพระองค์นี้ ทำให้พระพันปีหลวงฉือสี่ทรงพระดำริว่า พระพันปีหลวงฉืออันเป็นหญิงเบาปัญญา หาความสามารถมิได้ ไม่ใส่ใจกิจการทั้งปวงเอาเสียเลย และลับหลัง ก็มักทรงพระโกรธพระพันปีหลวงฉืออันเป็นนิตย์ ผู้คนจึงเชื่อกันว่าการสิ้นพระชนม์อย่างปัจจุบันทันด่วนของพระพันปีหลวงฉืออันผู้มีพระพลานามัยเป็นปรกติเสมอนั้น เป็นการกระทำของพระพันปีหลวงฉือสี่
 
อย่างไรก็ดี นักประวัติศาสตร์หลายรายกล่าวว่า ด้วยความที่พระพันปีหลวงฉืออันมีพระอุปนิสัยเช่นนั้น ทำให้มีพระจริยาวัตรเอื่อยเฉื่อย ไม่ใส่ใจกิจการทั้งปวง และเห็นแก่พระองค์มากกว่าส่วนรวมเฉกเช่นที่พระพันปีหลวงฉือสี่ทรงพระดำริ แต่พระพันปีหลวงฉือสี่นั้นเป็นหญิงแกร่งที่ทรงมีคุณสมบัติเหมาะสมจะเป็นผู้นำคนได้ กระทั่งในยามที่ประเทศจีนประสบปัญหาใหญ่หลวง พระพันปีหลวงฉือสี่ก็เอาพระทัยใส่ไม่อนาทร แต่พระพันปีหลวงฉืออันกลับเมินเฉยเพราะโปรดพระชนมชีพที่เรียบง่ายในพระราชวังมากกว่ากิจการที่ยุ่งยาก
 
==พระสาทิสลักษณ์ที่ยังคงเหลืออยู่==
<gallery>
บรรทัด 100:
== อ้างอิง ==
* Barbara Bennet Peterson, ''Notable Women of China: Shang Dynasty to the Early Twentieth Century'' - Page 352, M.E. Sharpe, ISBN 076560504X
 
== ดูเพิ่ม ==
 
{{คอมมอนส์|Empress Dowager Ci'an}}
 
* [[พระพันปีหลวงฉือสี่]]
* [[ราชวงศ์ชิง]]
 
{{เริ่มกล่อง}}
เส้น 114 ⟶ 109:
| สี3 = #E9E9E9
| รูปภาพ =Arms_of_the_Qing_Dynasty_(fictitious).svg
| ตำแหน่ง = [[รายพระนามสมเด็จพระจักรพรรดินีและพระพันปีหลวงแห่งจีนนีจีน|จักรพรรดินีแห่งจักรวรรดิชิงนีต้าชิง]] <br />([[ราชวงศ์ชิง]])
| จำนวนตำแหน่ง =
| ก่อนหน้า = [[จักรพรรดินีเซี่ยวฉวนเฉิง|สมเด็จพระจักรพรรดินีเซี่ยวฉวนเฉิง]]
| จำนวนก่อนหน้า = 1
| ถัดไป = [[สมเด็จพระจักรพรรดินีเสี้ยวเจ๋อ|สมเด็จพระจักรพรรดินีเสี้ยวเซี่ยวเจ๋ออี้]]
| จำนวนถัดไป = 1
| ช่วงเวลา = 1852–1861
เส้น 127 ⟶ 122:
| สี3 = #E9E9E9
| รูปภาพ =Arms_of_the_Qing_Dynasty_(fictitious).svg
| ตำแหน่ง = [[รายพระนามสมเด็จพระจักรพรรดินีและพระพันปีหลวงแห่งจีน|พระพันปีหลวงแห่งจักรวรรดิชิงต้าชิง]] <br> ''ร่วมกับ สมเด็จพระพันปีหลวงฉือสีพระนางซูสี''
| จำนวนตำแหน่ง =
| ก่อนหน้า = [[จักรพรรดินีเซี่ยวจิ้งเฉิง]]
| ก่อนหน้า = [[สมเด็จพระพันปีหลวงเสี้ยวจิง|สมเด็จพระพันปีหลวงเสี่ยวจิงเฉิง]]
| จำนวนก่อนหน้า = 1
| ถัดไป = [[พระพันปีหลวงฉือสี่ซูสีไทเฮา|สมเด็จพระพันปีหลวงฉือสี่]] <br> ''โดยลำพัง''
| จำนวนถัดไป = 1
| ช่วงเวลา = 1861–1881
}}
 
{{เกิดปีอายุขัย|2380}}{{ตายปี|2424}}
[[หมวดหมู่:ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ที่เป็นสตรี]]
[[หมวดหมู่:ชาวแมนจู]]
[[หมวดหมู่:จักรพรรดินีราชวงศ์ชิง]]