ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระเมรุมาศ"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
กระจ่างนภา (คุย | ส่วนร่วม)
กระจ่างนภา (คุย | ส่วนร่วม)
บรรทัด 120:
=== พระเมรุมาศ ===
[[ไฟล์:พระเมรุมาศ พระพันปี.jpg|thumb|พระเมรุมาศ[[สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ]]]]
* '''พระเมรุมาศ''' เป็นพระเมรุขนาดสูงใหญ่ ใช้ในพระราชพิธีพระบรมศพ พระมหากษัตริย์ พระอัครมเหสี พระบรมราชินี พระราชชนนี พระบวรราชเจ้า พระยุพราช สำหรับการตายที่ใช้ราชาศัพท์ว่าสวรรคต ภายในพระเมรุมาศมี “พระเมรุทอง” ลักษณะของพระเมรุมาศที่ปรากฏการสร้างมี 2 รูปแบบคือพระเมรุมาศทรงปราสาท ที่สร้างมาแต่โบราณ มีขนาดใหญ่โตมโหฬาร และพระเมรุมาศทรงบุษบก ที่เริ่มใช้ในพระราชพิธีพระบรมศพของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ทรงดำริว่าการพระราชพิธีพระบรมศพอย่างโบราณสิ้นเปลืองแรง พระราชทรัพย์ และได้ใช้รูปแบบของพระเมรุมาศทรงบุษบกต่อมาโดยตลอด แต่พระเมรุมาศของพระอัครมเหสียังคงใช้เป็นพระเมรุมาศทรงปราสาทโดยรวมของพระเมรุมาศจะปิดด้วยกระดาษทองทั้งหลัง มีสีแล่งอยู่เพื่อให้เห็นลายเท่านั้น
** '''พระเมรุมาศทรงปราสาท''' มีรูปแบบมาตั้งแต่สมัยอยุธยาใช้สืบต่อมาถึงสมัยรัตนโกสินทร์ ระหว่างรัชกาลที่ 1-4 มีลักษณะเดียวกับปราสาท สร้างเรือนบุษบกบัลลังก์ที่เรียกว่าพระเมรุทอง ซ้อนอยู่ภายใน โดยประดิษฐานพระเบญจาจิตกาธานรองรับ[[พระโกศ]]พระบรมศพ สร้างปิดทองล่องชาด พระเมรุมาศทรงปราสาทมี 2 ลักษณะคือ
***'''พระเมรุมาศทรงปราสาทยอดปรางค์''' สร้างยอดเป็นปรางค์ตามลักษณะ[[ศิลปกรรมขอม]] ซึ่งมียอด[[ปรางค์]]แบบไทย 3 แบบคือ ปรางค์ทรงสิขร ทรงงาเนียม และทรงข้าวโพด
บรรทัด 126:
** '''พระเมรุมาศทรงบุษบก''' เป็นของพระมหากษัตริย์เริ่มใช้ในสมัยรัชกาลที่ 5 สร้างบนพื้นราบดัดแปลงอาคารปราสาทเป็นเรือนบุษบกบัลลังก์ หรือคือการขยายมาจากพระเมรุทองในปราสาทให้ใหญ่ขึ้น และตั้งเบญจาจิตกาธานรับพระโกศพระบรมศพ สะดวกกับการถวายพระเพลิง พระเมรุมาศทรงบุษบกองค์แรกใช้ในงานถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และยังถือเป็นแบบพระเมรุมาศเฉพาะ[[พระมหากษัตริย์]]เท่านั้น<ref>[http://thainews.prd.go.th/PrintNews.php?m_newsid=255101150017&tb=NEWS สรุปข่าวภาค 07.00 น. วันอังคารที่ 15 มกราคม 2551] สำนักข่าว กรมประชาสัมพันธ์</ref>
* '''พระเมรุทอง''' คือเมรุทำด้วยทอง ปิดทอง กระดาษทอง หรือทองน้ำตะโก สร้างเป็นอาคารเรือนยอด ทรงบุษบกหรือทรงมณฑป มีความสูงประมาณ 20 เมตร ตั้งอยู่ภายในพระเมรุมาศ โดยใช้เป็นที่ตั้งพระเบญจาทองคำรองรับพระบรมโกศ พระโกศ ภายใต้[[พระเศวตฉัตร]] มีปรากฏใช้ครั้งสุดท้ายในงานพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว<ref>พรประไพ เสือเขียว, [http://www.dailynews.co.th/web/html/popup_news/popup_news_print.aspx?newsid=154861&NewsType=1&Template=1 ประสบการณ์สร้างพระเมรุ ผ่านคำบอกเล่า 'สุวิชญ์ รัศมิภูติ'] dailynews.co.th</ref>
อนึ่ง ในปัจจุบันรูปแบบการจัดสร้างพระเมรุมาศ ที่ปิดกระดาษทองทั้งองค์นี้ได้อนุโลมให้ใช้สร้างพระเมรุของพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นเจ้าฟ้า ที่ออกพระเมรุกลางเมืองได้ แต่ยังคงออกเรียกว่า พระเมรุ ตามพระอิสริยยศ เช่น พระเมรุ[[สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี]] และพระเมรุ[[สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์]]
 
=== พระเมรุ ===