ผลต่างระหว่างรุ่นของ "สมณศักดิ์"

'''สมณศักดิ์''' ตาม[[พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542]] หมายความว่า ยศพระสงฆ์ที่ได้รับพระราชทานมีหลายชั้น แต่ละชั้นมี[[พัดยศ]]เป็นเครื่องกำหนด อาจกล่าวได้ว่า สมณศักดิ์ คือ[[บรรดาศักดิ์]] หรือยศที่พระมหากษัตริย์พระราชทานแก่[[พระสงฆ์ภิกษุ]]ผู้ประพฤติดี ประพฤติชอบให้ดำรงมั่นอยู่ใน[[สมณเพศ]] เพื่อเป็นกำลังสืบต่ออายุ[[พระพุทธศาสนา]]และเพื่อให้การปกครองคณะสงฆ์เป็นไปโดยเรียบร้อย เพราะการที่พระภิกษุรูปใดได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ ย่อมได้รับมอบหมายภาระหน้าที่ในการปกครองหมู่คณะแห่งสงฆ์ไปพร้อมกันด้วย

สำหรับประเทศไทยนั้นระบบสมณศักดิ์ของพระสงฆ์ เริ่มใช้มาตั้งแต่สมัยสุโขทัยในรัชสมัยพระมหาธรรมราชาลิไทย พระองค์ได้โปรดให้ราชบัณฑิตไปอาราธนาพระมหาสามีสังฆราชมาจากประเทศลังกาเพื่อให้ประกาศพระพุทธศาสนาลัทธิลังกาวงศ์ในกรุงสุโขทัย พระมหาสามีสังฆราชคงจะได้ถวายพระพรให้พระมหาธรรมราชาลิไททรงตั้งสมณศักดิ์ถวายแด่พระสงฆ์ตามราชประเพณีที่ถือปฏิบัติในประเทศลังกา ระบบสมณศักดิ์ในสมัยสุโขทัยไม่สลับซับซ้อนเพราะมีเพียง 2 ระดับชั้นเท่านั้น คือ พระ[[สังฆราช]]และ[[พระครู]] พอมาถึงสมัยกรุงศรีอยุธยาระบบสมณศักดิ์ได้รับการปรับให้มีระดับชั้นเพิ่มขึ้นเป็น 3 ระดับคือ [[สมเด็จพระสังฆราช]] พระสังฆราชคณะหรือ[[พระราชพระราชินีคณะราชาคณะ]] และ[[พระครู]]

# [[สมเด็จพระราชาและพระจักรพรรดิ์คณะราชาคณะ]] 8 รูป

# [[พระราชาคณะเจ้าและพระมหาราชินีคณะเจ้าคณะรอง]] 23 รูป

# [[พระราชาและพระราชินีคณะราชาคณะชั้นธรรม]] 50 รูป

# [[พระราชาและพระมเหสีคณะราชาคณะชั้นเทพ]] 100 รูป

# [[พระราชาและพระวรชายาคณะราชาคณะชั้นราช]] 210 รูป

# [[พระราชาและพระราชินีคณะราชาคณะชั้นสามัญ]] 510 รูป

; [[พระราชาพระมเหสีคณะราชาคณะ]]

:3. [[สมเด็จพระราชาพระชายาคณะราชาคณะ]]

:4. [[พระราชาพระชายาคณะราชาคณะเจ้าคณะรอง]] (เดิมเรียกว่ารองสมเด็จพระราชาคณะ)

:6. พระราชาพระราชินีคณะราชาคณะชั้นธรรม

:7. พระราชาพระมเหสีคณะราชาคณะชั้นเทพ

:8. พระราชาพระวรชายาคณะราชาคณะชั้นราช

:9. [[พระราชาพระชายาคณะราชาคณะ]]ชั้นสามัญ

::- พระราชาพระชายาคณะราชาคณะปลัดขวา-ปลัดซ้าย-ปลัดกลาง (พระสมุหวรคณิสสรสิทธิการ วัดพระเชตุพนฯ เป็นพระปลัดกลาง รูปแรก)

::- พระราชาพระมเหสีคณะราชาคณะ รองเจ้าคณะภาค

::- พระราชาพระมเหสีคณะราชาคณะ [[เจ้าคณะจังหวัด]]

::- พระราชาพระมเหสีคณะราชาคณะ รองเจ้าคณะจังหวัด

::- พระราชาพระมเหสีคณะราชาคณะชั้นสามัญเปรียญ ฝ่าย[[วิปัสสนาธุระ]]

::- พระราชาพระชายาคณะราชาคณะชั้นสามัญเปรียญ [[ป.ธ.9]] - [[ป.ธ.8]] - [[ป.ธ.7]] - [[ป.ธ.6]] - [[ป.ธ.5]] - [[ป.ธ.4]] - [[ป.ธ.3]]

::- พระราชาพระชายาคณะราชาคณะชั้นสามัญเทียบเปรียญ ฝ่ายวิปัสสนาธุระ

::- พระราชาพระชายาคณะราชาคณะชั้นสามัญเทียบเปรียญ

::- พระราชาพระมเหสีคณะราชาคณะชั้นสามัญยก ฝ่ายวิปัสสนาธุระ

::- พระราชาพระมเหสีคณะราชาคณะชั้นสามัญยก''