ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ซายาโกะ คูโรดะ"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
เขียนใหม่
บรรทัด 2:
| image = Sayako Princess Nori 001 detail.jpg
| name = ซะยะโกะ คุโระดะ
| caption = นางคุโระดะใน[[เอ็กซ์โป 2005|งานเอ็กซ์โป 2005]]
| birth_name = เจ้าหญิงซะยะโกะ เจ้าหญิงโนะริ
| birth_date = {{วันเกิดและอายุ|2512|4|18}}
| birth_place = [[พระราชหลวงโตเกียว|พระราชวังหลวง]] [[กรุงโตเกียว]] [[ประเทศญี่ปุ่น]]
| death_date =
| death_place =
บรรทัด 13:
| known_for =
| employer =
| occupation = นักบวช, นักวิจัย
| height =
| term =
| parents = [[สมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ]] <br>[[สมเด็จพระจักรพรรดินีมิชิโกะ]]
| spouse = [[คุโรดะ โยชิกิ|นายโยะชิกิ คุโระดะ]] <brsmall>([[พ.ศ. 2548]] - 2548–ปัจจุบัน)</small>
| children =
| relatives =
บรรทัด 25:
}}
 
'''ซะยะโกะ คุโระดะ''' ({{ญี่ปุ่น|黒田 清子|คุโระดะKuroda ซะยะโกะSayako}}); ([[18 เมษายน]] [[พ.ศ. 2512]]-) หรือพระนามเดิม '''เจ้าหญิงซะยะโกะ เจ้าหญิงโนะริ''' ({{ญี่ปุ่น|紀宮 清子内親王|โนะริNori-โนะno-มิยะmiya ซะยะโกะSayako ไนชินโนNaishinnō}})<ref name=jpp4>{{cite news|title=Princess Sayako turns 35, voices relief over hostage release|url=http://www.thefreelibrary.com/LEAD%3a+Princess+Sayako+turns+35%2c+voices+relief+over+hostage+release.-a0115506599|accessdate=11 September 2013|work=Japan Policy & Politics|date=19 April 2004}}</ref> เป็นพระราชธิดาพระองค์เดียวใน[[สมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ]] และกับ[[สมเด็จพระจักรพรรดินีมิชิโกะ]] เจ้าหญิงซะยะโกะภายหลังได้ทรงลาออกจากฐานันดรศักดิ์เพื่อเสกสมรสกับ [[โยะชิกิ คุโรดะ โยชิกิโระดะ]] ในเมื่อวันที่ [[15 พฤศจิกายน]] [[พ.ศ. 2548]] ทำให้พระองค์ต้องสละยศเจ้าหญิง และหลุดพ้นความเป็นราชวงศ์ไปตามกฎมนเทียรบาลของญี่ปุ่น
 
ปัจจุบันซะยะโกะปฏิบัติหน้าที่เป็นนักบวชหญิงประจำ[[ศาลเจ้าใหญ่อิเซะ]] และเป็นนักวิจัยของพิพิธภัณฑ์การศึกษา [[มหาวิทยาลัยทะมะงะวะ]]
 
== พระประวัติ ==
=== พระประวัติตอนต้น===
เจ้าโนะริซะยะโกะประสูติเมื่อวันที่ 18 เมษายน พ.ศ. 2512 โรงพยาบาลสำนักพระราชวัง กรุงโตเกียว เป็นพระราชบุตรพระองค์เล็กจากทั้งหมดสามพระองค์ และเป็นพระราชธิดาเพียงพระองค์เดียวใน [[สมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ]] และกับ[[สมเด็จพระจักรพรรดินีมิชิโกะ]] ประสูติเมื่อวันที่ [[18 เมษายน]] [[พ.ศ. 2512]] มีพระเชษฐา ร่วมสายโลหิต 2 พระองค์ คือ [[เจ้าชายนะรุฮิโตะ มกุฎราชกุมารแห่งญี่ปุ่น|มกุฎราชกุมารนะรุฮิโตะ]] และ[[เจ้าชายฟุมิฮิโตะ เจ้าอะกิชิโนะ|เจ้าชายอะกิชิโนะ]]
 
ทรงสำเร็จการศึกษาปริญญาตรีสาขาภาษาญี่ปุ่นและวรรณกรรม [[คณะอักษรศาสตร์]] [[มหาวิทยาลัยกะกุชูอิง]] เมื่อ พ.ศ. 2535 ต่อมาทรงเป็นผู้ช่วยนักวิจัย (research associate) ของ[[สถาบันปักษีวิทยายะมะชินะ]] (Yamashina Institute for Ornithology) ซึ่งพระองค์ได้รับการยอมรับว่าทรงเชี่ยวชาญการศึกษาเรื่อง[[วงศ์นกกระเต็นน้อย]]เป็นอย่างยิ่ง<ref>[http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/article589235.ece News] ''The Times'', 12 November 2005</ref> ปี พ.ศ. 2541 พระองค์ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นนักวิจัยประจำสถาบันดังกล่าว และมีผลงานวิชาการเกี่ยวกับนกและการศึกษาเรื่องอื่น ๆ ออกมา
[[ไฟล์:Princess_Nori_Sayako.jpg|thumb|150px|เจ้าโนะริในฉลองพระองค์อย่างเป็นทางการ]]
 
[[ไฟล์:Princess Sayako and Yoshiki.jpg|thumb|ซะยะโกะและภัสดาในพิธีเสกสมรส]]
== ชีวิตส่วนพระองค์ ==
=== ชีวิตหลังการเสกสมรส ===
เจ้าโนะริได้รู้จักกับนาย[[คุโรดะ โยชิกิ]] ตั้งแต่เมื่อครั้งยังเรียนที่[[มหาวิทยาลัยกะคุชูอิน]] โดยนายโยชิกิเป็นพระสหายร่วมชั้นของ[[เจ้าชายอะกิชิโนะ]] ซึ่งเป็นพระเชษฐาของเจ้าหญิงเอง เจ้าโนะริกับนายคุโรดะ โยชิกิ มีความสนใจในเรื่องสัตว์ป่า และการดูนกเหมือนกัน ในสมัยเรียน ทั้งสองเข้าร่วมอยู่ในชมรมธรรมชาติและวัฒนธรรมเหมือนกัน โดยเจ้าชายอะกิชิโนะ (พระเชษฐา) เป็นประธานชมรม ส่วนนายโยชิกิเป็นสมาชิกร่วมชมรม ด้วยเหตุนี้ทั้งสองจึงรู้กันในฐานะรุ่นพี่รุ่นน้องร่วมมหาวิทยาลัยมาโดยตลอด
30 ธันวาคม พ.ศ. 2547 สำนักพระราชวังได้ประกาศแถลงการณ์ได้มีพิธีหมั้นระหว่างเจ้าหญิงซะยะโกะกับ[[โยะชิกิ คุโระดะ]] ({{lang|ja|黒田慶樹}}, {{lang|ja|''Kuroda Yoshiki''}}; 17 เมษายน พ.ศ. 2506) [[การผังเมือง|นักวางผังเมือง]][[โตเกียว]] พระสหายคนสนิทของ[[เจ้าชายฟุมิฮิโตะ เจ้าชายอะกิชิโนะ]]<ref name="wedding_announce">{{cite web|url=http://www.chinadaily.com.cn/english/doc/2004-12/31/content_404940.htm|title=Japanese emperor's only daughter to wed|publisher=China Daily|work=chinadaily.com.cn|date=31 December 2005|accessdate=3 January 2011}}</ref> พระราชพิธีเสกสมรสถูกจัดขึ้นในวันที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2548 ณ [[โรงแรมอิมพีเรียล (โตเกียว)|โรงแรมอิมพีเรียล]] กรุงโตเกียว เจ้าหญิงซะยะโกะจำต้องลาออกจากฐานันดรศักดิ์เพื่อเสกสมรส ถือเป็นการเสกสมรสระหว่างเจ้านายกับสามัญชนที่มิได้สืบสันดานจากชนชั้นมูลนายในรอบ 40 ปี และถือเป็นเจ้านายพระองค์ที่หกที่ทรงลาออกจากฐานันดรศักดิ์หลังมีการประกาศใช้กฎมนเทียรบาลเมื่อปี พ.ศ. 2490 โดยเจ้านายที่ทรงลาออกจากฐานันดรศักดิ์ไปก่อนหน้านี้คือ[[เจ้าหญิงมะซะโกะแห่งมิกะซะ]] พระญาติกาของพระองค์ในปี พ.ศ. 2526<ref>{{cite web|url=http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/japan/1476692/Japanese-princess-to-marry-the-best-friend-of-her-brother.html|title=Japanese princess to marry the best friend of her brother|publisher=The Daily Telegraph|work=telegraph.co.uk|date=15 November 2004|accessdate=14 May 2015}}</ref>
 
สมเด็จพระจักรพรรดิ สมเด็จพระจักรพรรดินี มกุฎราชกุมาร มกุฎราชกุมารี พร้อมด้วยพระบรมวงศานุวงศ์พระองค์อื่น ๆ เสด็จมาในพระราชพิธีนี้ 30 พระองค์ และมีแขกผู้มีเกียรติร่วมในพระราชพิธีนี้ 120 คน<ref name="BBC2005">{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4437386.stm|title=Japanese princess weds commoner|publisher=BBC|work=news.bbc.co.uk|date=15 November 2005|accessdate=14 May 2015}}</ref> โดยมีประชาชนกว่าหนึ่งพันคนเฝ้ารอรับเสด็จบริเวณเส้นทางเสด็จระหว่างพระราชวังหลวงกับโรงแรมนานกว่าครึ่งชั่วโมง<ref name="BBC2005"/>
ภายหลังที่ห่างเหินกันไปหลังเรียนจบ ทั้งสองก็กลับมารื้อฟื้นความรักกันใหม่ โดยผ่านทางเจ้าชายอะกิชิโนะ ที่งานเลี้ยงอาหารค่ำแด่พระสหายเก่า ที่พระตำหนักอะซะกะของพระองค์ จนถือว่านายโยชิกิเป็นบุคคลใกล้ชิดคุ้นเคยกับราชนิกุลในราชวงศ์นี้เป็นอย่างดี [[สมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ]] และ[[สมเด็จพระจักรพรรดินีมิชิโกะ]]ทรงเห็นชอบที่จะให้ทั้งสองได้สมรสกัน จากนั้นเป็นต้นมา ประตูพระราชวังอิมพิเรียลก็เปิดต้อนรับนายคุโรดะ โยชิกิมาโดยตลอด
 
พระองค์ได้ลาออกจากการเป็นนักวิจัยประจำสถาบันปักษีวิทยาเพื่อมาใช้ชีวิตแม่บ้าน หลังจากนี้พระองค์จะได้รับบำเหน็จจากรัฐบาลญี่ปุ่นจำนวน 1.29 ล้านเหรียญสหรัฐสำหรับดำรงชีพต่อไป<ref name="princess">
== ทรงหมั้น ==
{{cite web|url=http://www.cbsnews.com/news/japan-loses-a-princess/|title=Japan Loses A Princess|first=Francie|last=Grace|publisher=CBS News|work=cbsnews.com|date=15 November 2005|accessdate=3 January 2011
ต่อมาได้มีการประกาศพิธีหมั้น เจ้าโนะริได้เตรียมตัวเป็นสามัญชนโดยการไปซื้อของใช้ที่ซุปเปอร์มาเก็ต และเรียนขับรถยนต์ในเขตพระราชวังอิมพิเรียล ตามธรรมเนียมญี่ปุ่น เจ้าหญิงไม่มีสิทธิ์ได้ขับรถยนต์มาก่อน แต่ในกรณีนี้เจ้าหญิงต้องขับรถยนต์ด้วยตัวเองให้ใด้ เพื่อฝึกซ้อมพระองค์ให้ใช้ชีวิตแบบสามัญชน โดยปราศจากพระพี่เลี้ยง และคนคอยอารักขาดูแล และภายหลังแต่งงาน เจ้าหญิงจะต้องเปลี่ยนไปใช้นามสกุลของสามี และได้รับสิทธิ์ในการเลือกตั้ง โดยพระองค์ถือเป็นเจ้าหญิงองค์แรกแห่งราชสำนักญี่ปุ่นที่อภิเษกกับสามัญชนนับตั้งแต่ปี [[พ.ศ. 2503]] เป็นต้นมา
}}</ref><ref name="princess2">{{cite web|url=http://www.dailymail.co.uk/news/article-368709/Japanese-princess-weds-commoner.html/|title=Japanese princess weds commoner|publisher=Daily Mail|work=dailymail.co.uk|date=15 November 2005|accessdate=3 January 2011}}</ref> พระองค์ทรงย้ายออกจากพระราชวังไปประทับใน[[ห้องอยู่อาศัย]]<ref name="ผู้จัดการ">{{cite web |url= http://www.manager.co.th/Around/ViewNews.aspx?NewsID=9480000158042 |title=
เจ้าหญิง "ซายาโกะ" เข้าพิธีอภิเษกสมรส |author=|date= 15 พฤศจิกายน 2548 |work= MGR Online |publisher=|accessdate= 19 พฤษภาคม 2560}}</ref> มีรายงานว่าทรงขับรถและทรงออกไปจับจ่ายซื้อของที่[[ร้านสรรพาหาร]]ด้วยพระองค์เอง<ref name="BBC2005"/>
 
=== หลังเสกสมรส ===
[[ไฟล์:Princess Sayako and Yoshiki.jpg|thumb|left|[[ซายาโกะ คุโรดะ|เจ้าโนะริ]] และนาย[[โยชิกิ คุโรดะ|คุโรดะ โยชิกิ]]ในวันเสกสมรส]]
เดือนเมษายน พ.ศ. 2555 ซะยะโกะได้รับการแต่งตั้งให้เป็นนักบวชหญิงชั้นสูงประจำ[[ศาลเจ้าใหญ่อิเซะ]] เพื่อช่วยงาน[[อะสึโกะ อิเกะดะ]] พระปิตุจฉาที่ทรงเป็นหัวหน้านักบวชของศาลเจ้าดังกล่าว<ref>{{Cite news|url=http://www.jiji.com/jc/c?g=soc_30&k=2012050700437|title=Mrs. Sayako Kuroda - chief priestess of the Ise Shrine|work= Jiji|date=7 May 2012}}</ref> นอกจากนี้พระองค์ยังเสด็จไปในงานเลี้ยงพระกระยาหาร[[สมเด็จพระราชาธิบดีฟีลิปแห่งเบลเยียม|สมเด็จพระราชาธิบดีฟีลิป]]และ[[สมเด็จพระราชินีมาทิลด์แห่งเบลเยียม]] ณ [[พระราชวังอิมพีเรียล]]เมื่อคราเสด็จเยือนประเทศญี่ปุ่นเมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ. 2559<ref>{{cite web|url=https://imperialfamilyjapan.wordpress.com/2016/10/11/state-visit-of-king-and-queen-of-belgians-vol-1/|title=State Visit of King and Queen of Belgians Vol.1|publisher=Imperial Family of Japan|date=11 October 2016|accessdate=21 October 2016}}</ref> หลายปีหลังการเสกสมรส ซะยะโกะก็ยังปรากฏพระองค์ในพระราชพิธีสำคัญต่าง ๆ ของพระราชวงศ์อยู่เสมอ<ref>{{cite web|url=https://imperialfamilyjapan.wordpress.com/2014/11/27/birthday-concert-3/|title=Birthday Concert|publisher=Imperial Family of Japan|date=27 November 2014|accessdate=21 October 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=https://imperialfamilyjapan.wordpress.com/2015/06/06/remembering-prince-tomohito/|title=Remembering Prince Tomohito|publisher=Imperial Family of Japan|date=6 June 2015|accessdate=21 October 2016}}</ref>
 
== พระเกียรติยศ ==
== เสกสมรสและการออกจากฐานันดรศักดิ์ ==
=== พระอิสริยยศ ===
เจ้าโนะริเข้าพิธีแต่งงานในวันที่ [[15 พฤศจิกายน]] [[พ.ศ. 2548]] พระองค์ก็ได้เสด็จเข้าไปในห้องจัดเลี้ยงของโรงแรมพร้อมกับ[[โยชิกิ คุโรดะ|คุโรดะ โยชิกิ]] เจ้าบ่าว รวมทั้งพระ[[สมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ]] และ[[สมเด็จพระจักรพรรดินีมิชิโกะ]] เพื่อเข้าสู่การประกอบพิธีอภิเษกสมรส ซึ่งจะปฏิบัติตามพิธีกรรมของ[[ลัทธิชินโต]] และไม่มีการตัดเค้กแต่งงาน โดยหลังจากพิธีช่วงกลางวันเสร็จสิ้น เจ้าหญิงซายาโกะจะทรงเปลี่ยนเครื่องแต่งกายเป็นชุด[[กิโมโน]] ซึ่งเป็นชุดประจำชาติของญี่ปุ่น เพื่อเข้าร่วมงานเลี้ยงรับรองในค่ำคืนนี้ท่ามกลางแขกกว่า 150 คน<ref>[http://board.palungjit.com/f11/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%8D%E0%B8%B4%E0%B8%87-%E0%B8%8B%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%B2%E0%B9%82%E0%B8%81%E0%B8%B0-%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B8%AD%E0%B8%A0%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A9%E0%B8%81%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B8%A3%E0%B8%AA-19067.html เจ้าหญิง "ซายาโกะ" เข้าพิธีอภิเษกสมรส]</ref> เจ้าหญิงจะต้องเปลี่ยนไปใช้นามสกุลของสามี และได้รับสิทธ์ในการเลือกตั้ง โดยพระองค์ถือเป็นเจ้าหญิงองค์แรกแห่งราชสำนักญี่ปุ่นที่อภิเษกกับสามัญชนนับตั้งแต่ปี [[พ.ศ. 2503]] ตามกฎมนเทียรบาลของราชสำนักญี่ปุ่น เจ้าหญิงที่แต่งงานกับสามัญชน จะต้องสละฐานันดรกลายเป็นบุคคลชนชั้นสามัญ เจ้าหญิงซะยะโกะเองก็เช่นกัน พระองค์จะกลายเป็นสามัญชนอย่างเต็มตัว
* เจ้าหญิงซายาโกะ, เจ้าหญิงแห่งโนะริ ([[18 เมษายน พ.ศ. 2512]] -– 15 พฤศจิกายน [[พ.ศ. 2548|2548]])
* นางซะยะโกะ คุโระดะ ([[15 พฤศจิกายน พ.ศ. 2548]] - ปัจจุบัน)
=== เครื่องราชอิสริยาภรณ์ ===
* [[เครื่องราชอิสริยาภรณ์รัตนมงกุฎ]] ชั้นที่ 1
 
== ลำดับสาแหรก ==
== ชีวิตหลังการเสกสมรส ==
หลังอภิเษกสมรสแล้ว อดีตเจ้าโนะริทรงวางแผนใช้ชีวิตอย่างสามัญชนโดยการเป็นแม่บ้าน และพักอาศัยอยู่ในอพาร์ทเมนต์ขนาดเล็ก ขนาด 60 ตารางเมตร และมีเงินค่าครองชีพเพียงเดือนละ 100,000 บาท ทางราชสำนักญี่ปุ่นได้มอบเงินจำนวน 152.5 ล้านเยน หรือประมาณ 53.4 ล้านบาท ที่พระองค์จะใด้รับตามกฎมนเฑียรบาล เงินจำนวนนี้ไม่มาก เมื่อเทียบกับความสุขสบายในพระราชวังที่พระองค์เคยดำรงชีวิตอยู่ และหลังพิธีแต่งงาน เจ้าหญิงจะต้องเปลี่ยนไปใช้นามสกุล "คุโรดะ" ตามสามี และจะต้องเสด็จออกนอกวังไปอยู่อพาร์เมนต์ทำหน้าที่ภรรยาเยี่ยงสามัญชนเต็มตัว<ref>[http://webboard.mthai.com/5/2005-12-12/175982.html จาก ศักดินา สู่ สามัญชน : รักแท้ของพระธิดาราชวงศ์ญี่ปุ่นแต่งงานกับหนุ่มสามัญชน ]</ref>
 
ปัจจุบันซะยะโกะเป็นนักบวชหญิงผู้ช่วยพิเศษของ[[อะสึโกะ อิเกะดะ]] ผู้เป็นป้า ใน[[ศาลเจ้าอิเซะ]] ทั้งนี้ซะยะโกะจะช่วยแบ่งเบาภาระของอะสึโกะไปจนถึงเดือนตุลาคม พ.ศ. 2557<ref>[http://www.marumura.com/news/?id=2713 marumaru.com - เจ้าหญิงซายาโกะทรงบวชช่วยงานที่ศาลเจ้าอิเสะ]</ref>
 
== พระอิสริยยศ ==
*เจ้าหญิงซายาโกะ, เจ้าหญิงแห่งโนะริ ([[พ.ศ. 2512]] - [[พ.ศ. 2548|2548]])
*นางซะยะโกะ คุโระดะ ([[พ.ศ. 2548]] - ปัจจุบัน)
 
== ราชตระกูล ==
{{Ahnentafel top|width=100%}}
<center>{{ahnentafel-compact5
เส้น 65 ⟶ 67:
|boxstyle_4=background-color: #bfc;
|boxstyle_5=background-color: #9fe;
| 1 = 1. '''นางซะยะโกะ คุโระดะ'''
| 2 = 2. [[สมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ|อะกิฮิโตะ สมเด็จพระจักรพรรดิแห่งญี่ปุ่น]]
| 3 = 3. [[สมเด็จพระจักรพรรดินีมิชิโกะ|มิชิโกะ โชดะ]]
| 4 = 4. [[สมเด็จพระจักรพรรดิโชวะ|ฮิโระฮิโตะ พระจักรพรรดิโชวะ]]
| 5 = 5. [[สมเด็จพระจักรพรรดินีโคจุน|เจ้าหญิงนะงะโกะแห่งคุนิ]]
| 6 = 6. ฮิเดะซะบุโร โชดะ
| 7 = 7. ฟุมิโกะ โซะเอะจิมะ
| 8 = 8. [[สมเด็จพระจักรพรรดิไทโช|โยะชิฮิโตะ พระจักรพรรดิไทโช]]
| 9 = 9. [[สมเด็จพระจักรพรรดินีเทเม|ซะดะโกะ คุโจ]]
|10 = 10. เจ้าชายคุนิโยะชิแห่งคุนิ
|11 = 11. ชิกะโกะ ชิมะสึซุ
|12 = 12. เทอิชิโร โชดะ
|13 = 13. คินุ โชดะ
|14 = 14. สึนะทะตะเกะ โซะเอะจิมะ
|15 = 15. อาอะยะ
|16 = 16. [[สมเด็จพระจักรพรรดิเมจิ|มุสึฮิโตะ พระจักรพรรดิเมจิ]]
|17 = 17. [[นะรุโกะ ยะนะงิวะระ|พระสนมนะรุโกะ ยะนะงิวะระ]]
|18 = 18. [[คุโจ มิชิตะกะ]]
|19 = 19. อิกุโกะ โนะมะ
|20 = 20. เจ้าชายอะซะฮิโกะแห่งคุนิ
|21 = 21. มะกิโกะ อิซุมิ
|22 = 22. ไดเมียว ทะดะโยะชิ ชิมะสึแห่งซะสึมะ ซุ
|23 = 23. ซุมะโกะ ยะมะซะกิ
|24 =
เส้น 103 ⟶ 105:
 
==แหล่งข้อมูลอื่น==
{{คอมมอนส์-หมวดหมู่|Kuroda Sayako|ซะยะโกะ คุโระดะ}}
*[http://www.kunaicho.go.jp/e03/ed03-05.html Kunaicho] — Her Imperial Highness Princess Sayako
*[http://www.kunaicho.go.jp/esayako/esayako-2005-1.html Kunaicho] — Responses to Questions on the Occasion of the Birthday of Her Imperial Highness Princess Sayako (2005)
เส้น 109 ⟶ 111:
*[http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/4437386.stm BBC News] — The wedding takes place
* [http://living.scotsman.com/people.cfm?id=1339232006 The princess and the people] - ''[[The Scotsman]]''
 
{{เจ้าหญิงแห่งญี่ปุ่น}}
 
[[หมวดหมู่:บุคคลที่เกิดในปี พ.ศ. 2512]]
{{อายุขัย|2512}}
[[หมวดหมู่:อดีตเจ้าหญิงญี่ปุ่น|ซ]]