ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระเจ้าแทโจแห่งโครยอ"

| ภาพ image =ไฟล์:Goryo_Taejo_Wangkun_2.jpg

| พระบรมนามาภิไธยfull name = [[พระเจ้าแทโจแห่งโครยอ]]

| ครองราชย์ reign = 15 มิถุนายน ค.ศ. 918 - 4 กรกฎาคม ค.ศ. 943 ({{อายุปีและวัน|1461|6|15|1486|7|4}})

| บรมราชาภิเษก coronation = 15 มิถุนายน ค.ศ. 918

| รัชกาลถัดไป successor =[[พระเจ้าฮเยจง|ฮเยจง]]

| พระราชบิดา father =[[วังรยุง]]

[[ไฟล์:Kaesong07.JPG|thumb|[[ที่เก็บศพ|พระราชสุสาน]]หลวงของพระเจ้าวังกอน ใกล้เมืองแทโจใกล้เมือง[[แกซอง]] [[ประเทศเกาหลีเหนือ]] (현릉, 顯陵)]]

'''พระเจ้าแทโจแห่งโครยอ''' ({{เกาหลี|태조|ฮันจา=太祖|MC2000=Taejong|MR=Taejong}} ค.ศ. 877 - ค.ศ. 943) เป็นปฐมกษัตริย์แห่ง [[ราชวงศ์โครยอ]] ที่ปกครอง [[คาบสมุทรเกาหลี]] เดิมพระนามว่า '''วังกอน''' เกิดประสูติในตระกูลพ่อค้าในเมืองซองโดที่ร่ำรวยจากการค้ากับจีน และเข้ารับราชการเป็นผู้นำทหารในอาณาจักรฮูโกกูรยอ (โกกูรยอใหม่) ขององค์ชายคุงฮเย จนได้รับความไว้วางใจจากคุงเยจนได้รับแต่งตั้งเป็นอัครเสนาบดี ในค.ศ. 918 บรรดาผู้นำทหารแห่งแคว้นแทบง (เปลี่ยนชื่อมาจากฮูโกกูรยอ) ทำการยึดอำนาจจาก[[คุง เย]] และตั้งวังกอน เป็นพระเจ้าแผ่นดิน เป็นจุดเริ่มต้นของการปกครองของราชวงศ์โครยอ

'''วังกอน''' (왕건, 王建) เกิดประสูติเมื่อ ค.ศ. 877 ที่เมืองซองโด ตระกูลของวังกอนนั้นมีอิทธิพลทางการค้ามหาศาลควบคุมการค้ากับจีนและชิลลาและคุมเส้นทางการค้าบริเวณตอนกลางของคาบสมุทรเกาหลี<ref>http://www.koreanhistoryproject.org/Ket/C04/E0401.htm</ref> ตำนานกล่าวว่าบรรพบุรุษของวังกอนอาศัยอยู่ในดินแดน [[โกคูโคกูรยอ]] มาก่อน ดังนั้นวังกอนจึงป็นนจึงเป็นชาวโคกูรยอ

อาณาจักร[[ชิลลา]]ภายใต้การปกครองของราชินีจินซองอ่อนแอบรรดาขุนนางท้องถิ่นที่มีอำนาจพากันตั้งตนเป็นอิสระ และรบพุ่งกันเองจนเหลืออยู่สองฐานอำนาจใหญ่ คือ องค์ชายคุงเย (궁예) ทางตอนเหนือ และคยอนฮวอน (견훤) ทางตอนใต้ ในค.ศ. 895 คุงเยนำทัพเข้าบุกยึดเมืองซองโดของชิลลา ชาวเมืองซองโดจึงตกอยู่ภายใต้การปกครองของคุงเย ซึ่งประกาศปราบดาภิเษกตนเองเป็นกษัตริย์แห่งอาณาจักรโกกูรยอใหม่ (후고구려, 後高句麗) วังกอนรับใช้คุงเยเป็นแม่ทัพคุมทัพเรือด้วยประสบการณ์การเดินเรือสมัยเป็นพ่อค้าทำให้วังกอนประสบความสำเร็จและได้รับความไว้วางใจจากคุงเย อย่างงเยอย่างมากถึงขนาดเรียกวังกอนว่าเป็นน้อง

ในค.ศ. 915 คุงเยเปลี่ยนชื่ออาณาจักรเป็นแทบง (태봉, 泰封) และแต่งตั้งให้วังกอนเป็นอัครเสนาบดี แต่คุงฮเยเหลิงอำนาจ อ้างว่าตนเป็น มีนึก (พระศรีอาริยเมตตรัย) ปกครองอย่างเผด็จการ ใช้เงินอย่างฟุ่มเฟือยในการจัดพิธีบูชาตัวเอง ในค.ศ. 918 บรรดาผู้นำทหารของแทบงจึงกระทำการยึดอำนาจและสังหารคุงเย และเชิญวังกอนขึ้นครองราชสมบัติ วังกอนเปลี่ยนชื่ออาณาจักรใหม่เป็น '''โครยอ''' (고려, 高麗) มาจาก โกคูรยอ เพื่ออ้างถึงการสืบทอดจากอาณาจักรโบราณที่ยิ่งใหญ่ พระเจ้าแทโจทรงสถาปนาเมืองซองโดขึ้นเป็นเมืองหลวง ในค.ศ. 926 [[อาณาจักรบัลแฮ]] (발해, 渤海) ของชาวเกาหลีถูกพวกคิตันบุกทำลาย ชาวเกาหลีจำนวนมากจึงอพยพลงมาโครยอนำโดยแทควางฮย็อน (대광현, 大光顯) รัชทายาทแห่งพาลแฮ พระเจ้าแทโจก็ทรงต้อนรับเลี้ยงดูชาวพาลแฮอย่างดี ในฐานะที่มีบรรพบุรุษเป็นชาวโคกูรยอเหมือนกัน

พระเจ้าแทโจทรงแทโจฟื้นฟูเมืองเปียงยางอดีตเมืองหลวงอาณาจักรโคกูรยอให้เป็นศูนย์กลางทางการทหารเพื่อต้านทานพวกคิตันทางเหนือ หลังจากที่รกร้างไปนานหลังอาณาจักรโคกูรยอล่มสลาย ในค.ศ. 927 พระเจ้าคยอนฮวอน กษัตริย์แห่งฮูแบกเจ (후백제, 後百濟) นำทัพบุกทำลายเมืองคยองจู เมืองหลวงของชิลลา สังหารพระเจ้าคยองแอ (경애왕, 景哀王) จับตัวพระราชวงศ์ชิลลา กวาดต้อนชาวเมือง และตั้งพระเจ้าคยองซุน (경순왕, 敬順王) เป็นกษัตริย์หุ่นเชิด เหตุการณ์นี้ทำให้คยอนฮวอนมีอำนาจเด็ดขาดในคาบสมุทรเกาหลี และหันมาบุกโครยอ พระเจ้าแทโจทรงยกทัพไปสู้ แต่พ่ายแพ้ยับเยินที่เขาคงซาน (공산, 公山) และสูญเสียผู้นำทหารคนสำคัญรวมทั้งคนที่ช่วยพระองค์ให้ขึ้นบัลลังก์ด้วย

แต่ในค.ศ. 930 พระเจ้าแทโจก็ทรงสามารถกู้สถานการณ์คืนได้โดยยกทัพบุกเอาชนะทัพฮูแบกเจที่โคชัง (고창 전투) ความพ่ายแพ้ครั้งนี้ทำให้ราชสำนักของฮูแบกเจปั่นป่วน เกิดความขัดแย้งภายในเพื่อแย่งชิงบัลลังก์ คยอนฮวอนจึงตั้งบุตรชายคนที่สี่ของตนเป็นรัชทายาท ทำให้บุตรชายคนโตของคยอนฮวอน คือ ชินกอม (신검) ไม่พอใจจับคยอนฮวอนบิดาของตนขังไว้ที่วัด แต่คยอนฮวอนหลบหนีมาได้ และเดินทางมาโครยอขอยอมจำนนแต่พระเจ้าแทโจ

พระเจ้าแทโจทรงแทโจตระหนักว่าพระองค์ทรงก้าวขึ้นสู่บัลลังก์ได้ด้วยการสนับสนุนจากขุนนางท้องถิ่น ราชสำนักของพระองค์นั้นก็ประกอบไปด้วยขุนนางจากอาณาจักรต่างๆ พระเจ้าแทโจจึงทรงดำเนินนโยบายประนีประนอมกับอำนาจเก่าเหล่านี้ ไม่ทรงกดขี่หรือแย่งอำนาจมา พระเจ้าแทโจทรงแทโจตั้งพระเจ้าคยองซุน คยองซุนกษัตริย์องค์สุดท้ายของชิลลา ลลาเป็นเจ้าเมืองคยองจู คยองจูซึ่งมีบรรดาศักดิ์สูงกว่าองค์ชายรัชทายาทของโครยอเสียอีก<ref>http://www.koreanhistoryproject.org/Ket/C04/E0404.htm</ref> ทรงให้ยศถาบรรดาศักดิ์กับขุนนางชิลลาเดิม และทรงพยายามอย่างมากที่จะรวมพระราชวงศ์ชิลลาเข้ากับพระองค์โดยการอภิเษกสมรสกับเจ้าหญิงชิลลาหลายพระองค์

พระเจ้าแทโจยังทรงประกาศให้พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาประจำอาณาจักรอีกด้วย พระเจ้าแทโจทรงแทโจเกลียดชังพวกคิตันว่าป่าเถือนป่าเถื่อนมาข่มเหงชาวเกาหลี แม้พวกคิตันจะส่งทูตมาเจรจาสัมพันธไมตรีมากี่ครั้งแต่ก็ทรงขับไล่ทูตคิตันออกไปและจับอูฐที่ทูตคิตันให้มาเป็นของขวัญขังไว้ให้อดอาหารตาย

{{จักรพรรดิย์จักรพรรดิราชวงศ์โครยอ}}