ผลต่างระหว่างรุ่นของ "ยาส 39"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ไม่มีความย่อการแก้ไข
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 1:
{{รอการตรวจสอบ}}
{{กล่องข้อมูล อากาศยาน
|name = ยาส 39 กริพเพน
เส้น 8 ⟶ 7:
|introduction = 9 มิถุนายน พ.ศ. 2539
|produced= พ.ศ. 2530 – ปัจจุบัน
|ผู้ใช้งานหลัก = [[กองทัพอากาศสวีเดน]]<br />[[กองทัพอากาศเช็ก]]<br />[[กองทัพอากาศฮังการี]]<br />[[กองทัพอากาศแอฟริกาใต้]]
|จำนวนที่ผลิต = 213 ลำเมื่อเดือนธันวาคม พ.ศ. 2551<ref name=lastswaf> [http://www.fmv.se/WmTemplates/page.aspx?id=4489 "Stark milstolpe av Gripenprojektet" (Strong milestone by the Gripen project)] {{sv icon}} ''FMV'' ([[Swedish Defence Materiel Administration]]), 27 November 2008. </ref><ref name=fifthsaaf> [http://www.gripen.com/en/MediaRelations/News/2008/fifth_gripen_advanced_fighter_delivered_to_south_africa.htm "Fifth Gripen advanced fighter delivered to South Africa."] ''Gripen International'', 1 December 2008. </ref>
|สถานะ = ประจำการ
|มูลค่า = 40-61 ล้านดอลลาร์สหรัฐ<br />(เมื่อรวมค่า[[ภาษีมูลค่าเพิ่ม|ภาษี]]ส่งออก)<ref> [http://www.defense-aerospace.com/dae/articles/communiques/FighterCostFinalJuly06.pdf "Sticker Shock: Estimating the Real Cost of Modern Fighter Aircraft"], defense-aerospace.com, 2006, p. 2.</ref><ref> Tran, Pierre. [http://www.defensenews.com/story.php?i=3627265&c=EUR&s=TOP "Buy Now, Save a Bundle on the F-35"]. ''[[Defense News]]'', 15 July 2008. </ref>
}}
 
'''ยาส 39 กริพเพน''' ({{lang-sv|''JAS 39 Gripen'') (อ่านในภาษาสวีเดนว่า "ยอซ แทร็กตี้นิโยะ กรีเผ่น"}}) เป็น[[เครื่องบินขับไล่]]หลากบทบาทที่ผลิตโดยบริษัท[[ซ้าบ]]ของประเทศ[[สวีเดน]] โดยมีกริพเพน อินเตอร์เนชั่นแนล (''Gripen International'') ทำหน้าที่เป็นองค์กรหลักในการทำสัญญาซึ่งจะรับผิดชอบต่อการตลาด การขาย และการสนับสนุนเครื่องบินขับไล่กริพเพนทั่วโลก
 
ปัจจุบันมันอยู่ในประจำการของ[[กองทัพอากาศสวีเดน]] [[กองทัพอากาศเช็ก]] [[กองทัพอากาศฮังการี]] และ[[กองทัพอากาศแอฟริกาใต้]] และยังถูกสั่งซื้อโดย[[กองทัพอากาศไทย]]อีกด้วย มีกริพเพนทั้งหมด 236 ลำที่ถูกสั่งซื้อในปี พ.ศ. 2551<ref> [http://www.gripen.com/en/GripenFighter/TheGripenFighter.htm "The Gripen Fighter Aircraft"], Gripen International. </ref><!-- 204 SwAF order, 26 SAAF order. Czech aircraft delivered from SwAF, Hungarian refurbished A/B to C/D (thus currently down to 176). -->
เส้น 21 ⟶ 20:
 
== การพัฒนา ==
เมื่อปลายทศวรรษที่ 2513 สวีเดนเริ่มต้องการหาเครื่องบินเข้ามาแทนที่[[ซ้าบ 35 ดราเคน]]และ[[ซ้าบ 37 วิกเกน]]<ref name=frawley> Frawley 2002, p. 147. </ref> เครื่องบินขับไล่รุ่นใหม่เกิดขึ้นในปีพ.ศ. 2523<ref> Spick 2000 </ref> ด้วยการศึกษาแบบที่เริ่มขึ้นในปีต่อมา<ref name=frawley/> การพัฒนากริพเพนเริ่มขึ้นในปีพ.ศ. 2525 โดยได้รับการอนุมัติจาก[[รัฐสภาสวีเดน|รัฐสภา]]<ref> [http://www.gripen.com/en/GripenFighter/GripenStory.htm "Gripen − The Story So Far."] ''Gripen International''. </ref>
 
เมื่อปลายทศวรรษที่ 2513 สวีเดนเริ่มต้องการหาเครื่องบินเข้ามาแทนที่[[ซ้าบ 35 ดราเคน]]และ[[ซ้าบ 37 วิกเกน]]<ref name=frawley> Frawley 2002, p. 147. </ref> เครื่องบินขับไล่รุ่นใหม่เกิดขึ้นในปีพ.ศ. 2523<ref> Spick 2000 </ref> ด้วยการศึกษาแบบที่เริ่มขึ้นในปีต่อมา<ref name=frawley/> การพัฒนากริพเพนเริ่มขึ้นในปีพ.ศ. 2525 โดยได้รับการอนุมัติจาก[[รัฐสภาสวีเดน|รัฐสภา]]<ref> [http://www.gripen.com/en/GripenFighter/GripenStory.htm "Gripen − The Story So Far."] ''Gripen International''. </ref>
 
กริพเพนถูกออกแบบมาเพื่อการทำงานที่ดี ความยืดหยุ่น ความมีประสิทธิภาพ และความอยู่รอดใน[[สงครามทางอากาศ|การต่อสู้ทางอากาศ]] คำว่า JAS ย่อมาจาก ''Jakt'' (อากาศสู่อากาศ) ''Attack'' (อากาศสู่พื้น) และ ''Spaning'' (การลาดตระเวน) ซึ่งแปลว่ากริพเพนนั้นเป็น[[เครื่องบินรบหลากบทบาท]]ซึ่งสามารถทำภารกิจที่แตกต่างกันไปได้ ยาส 39 ได้รับชื่อว่ากริพเพน (''Gripen'' หรือ ''Griffin'' ในภาษาอังกฤษ) จากการส่งชื่อเข้าแข่งขันในปีพ.ศ. 2525<ref name=fmv> [http://www.fmv.se/WmTemplates/page.aspx?id=1408 "Gripen − Milestones"], FMV ([[Swedish Defence Materiel Administration]]).</ref> กริฟฟินเป็นสัญลักษณ์บนโลโก้ของซ้าบและมันเหมาะกับเอกลักษณ์ของเครื่องบินหลากบทบาท นอกจากนี้กริฟฟินยังเป็นสัตว์ที่เป็นสัญลักษณ์ของเมืองซึ่งเป็นสถานที่ตั้งสำนักงานใหญ่ของซ้าบ
เส้น 30 ⟶ 28:
สวีเดนได้เลือกที่จะพัฒนากริพเพนมากกว่าที่จะซื้อ[[เอฟ-16]] [[เอฟ/เอ-18 ฮอร์เน็ท|เอฟ/เอ-18เอ/บี]] หรือเอฟ-5เอสที่เป็นรุ่นหนึ่งของ[[เอฟ-20 ไทเกอร์ชาร์ค]]ของ[[นอร์ทธรอป]] กริพเพนลำแรกเปิดตัวในวันที่ 26 เมษายน พ.ศ. 2530 ซึ่งครบรอบ 50 ปีของบริษัทซ้าบพอดี<ref> Winchester 2004, p. 216. </ref> ต้นแบบแรกทำการบินครั้งแรกเมื่อวันที่ 9 ธันวาคม พ.ศ. 2531<ref> Williams 2003, p. 73. </ref>
 
ในวันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2551 เครื่องบินลำสุดท้ายของ 64 ลำถูกส่งให้กับหน่วยงานของสวีเดนที่จะรายงานให้กับกระทรวงกลาโหมสวีเดน<ref name=lastswaf/> นั่นเป็นความสำเร็จที่ตำกว่าราคาตกลง 10% สำหรับกองบินทั้งหมด มันทำให้ราคาของกริพเพน 39ซี บานปลายเป็น 30 ล้านดอลลาร์สหรัฐ
 
=== ข้อตกลงเรื่องทีมการสร้าง ===
เส้น 53 ⟶ 51:
[[ไฟล์:2006JASGripen2JM.jpg|thumb|right|upright|200px|กริพเพนในการแสดงทางอากาศที่ฟาร์นโบโรเมื่อปีพ.ศ. 2549]]
 
ในการออกแบบเครื่องบินมีการศึกษาโครงสร้างมากมาย ในที่สุดซ้าบก็เลือกแบบที่มีปีกหน้าซึ่งไม่เสถียร ปีกหน้าหรือคานาร์ด (''Canard'') ทำให้มันมีอัตราการไต่ระดับที่มากขึ้นและลดแรงฉุด ทำให้เครื่องบินเร็วขึ้น พิสัยไกลขึ้น และบรรทุกได้มากขึ้น
 
การผสมผสานกันของปีกทรงสามเหลี่ยมและปีกหน้าทำให้กริพเพนมีการบินขึ้น-ลงที่มีประสิทธิภาพและการบินที่ไม่เหมือนใคร ระบบอิเลคทรอนิกอากาศทั้งหมดทำให้มันเป็นเครื่องบินที่สามารถถูกโปรแกรมได้ มันยังมีหน่วยระบบ[[สงครามอิเลคทรอนิก]]ภายในอีกด้วย ทำใหม้นสามารถเพิ่มระเบิดเข้าไปได้โดยที่ไม่สูญเสียความสามารถในการป้องกันตนเอง มันยังมีระบบ 300-ลิงก์ ที่ใช้เพื่อแบ่งข้อมูลให้กับเครื่องบินอีกลำอีกด้วย<ref>[http://www.saabsystems.com.au/brochures/ncw/TacticalDataLinks.pdf Tactical Data Link technology]</ref>
 
กริพเพนนั้นมีความยืดหยุ่นมากกว่าเครื่องบินรบรุ่นก่อนๆ ที่สวีเดนใช้ และค่าใช้จ่ายในการปฏิบัติการของมันเท่ากับ 2 ใน 3 ของ[[ซ้าบ 37 วิกเกน]]เท่านั้น
 
ใน[[กองทัพอากาศสวีเดน]]มีความต้องการเครื่องบินที่สามารถใช้ทางวิ่งยาว 800 เมตรได้ ในตอนต้นโครงการการบินทั้งหมดจากโรงงานซ้าบใช้ทางวิ่งขนาด 9x800 เมตรเท่านั้น ระยะหยุดถูกลดลงด้วยการเพิ่ม[[เบรกอากาศ (อากาศยาน)|เบรกอากาศ]]ขนาดใหญ่เข้าไป ด้วยการใช้ผิวหน้าควบคุมเพื่อดันเครื่องบินลง การเพิ่มแรงเบรกที่ล้อให้มากขึ้นและลดปีกปลอมลงจะทำให้พวกมันกลายเป็นเบรกอากาศขนาดใหญ่และดันตัวเครื่องบินลง
เส้น 73 ⟶ 71:
 
=== ห้องนักบิน ===
ในห้องนักบินมีจอแสดงแบบเฮดดาวน์สีสมบูรณ์ 3 จอและจอแสดงอุปกรณ์ฉุกเฉินของเครื่องบินแบบดิจิตอล โครงสร้างของห้องนักบินทำให้นักบินมีความสะดวกสบายในการทำงานและยังเพิ่มความระวังต่อสถานการณ์อีกด้วย แต่มันก็ยังสามารถพัฒนาได้อีกในอนาคต นักบินจะควบคุมเครื่องบินด้วยการใช้คันบังคับที่อยู่ตรงกลางและ[[คันเร่ง]]ที่อยู่ทางซ้ายมือ
 
ห้องนักบินให้พื้นที่การมองมากกว่าเครื่องบินขับไล่ส่วนมาก 30% และจอแสดงผลที่กินพื้นที่น้อยจนเหลือพื้นที่เพิ่มขึ้น 75%
 
มันมีจอแอคทีฟ-เมทริกซ์ขนาดใหญ่ (15.7x21 ซ.ม.) 3 จอ จอ[[คริสตัลเหลว]]หรือจอแอลซี จอแสดงผลมัลติ-ฟังก์ชัน และจอ[[เฮด-อัพ ดิสเพลย์]] จอแสดงผลเหล่านี้จะมีไฟเพื่อช่วยในการให้ความสว่างและความคมชัด
 
=== ความสามารถด้านความพร้อม ===
ความน่าสนใจหนึ่งของกริพเพนคือการที่มันสามารถบินขึ้น-ลงได้บนถนนสาธารณะ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในยุทธศาสตร์ของสวีเดน เครื่องบินนั้นถูกออกแบบมาให้สามารถปฏิบัติการได้แม้ว่าทัพอากาศจะสูญเสียความได้เปรียบทางอากาศไป
 
ใน[[สงครามเย็น]] กองทัพอากาศสวีเดนได้เตรียมตัวเพื่อเผชิญกับการรุกรานจาก[[สหภาพโซเวียต]]ที่อาจเกิดขึ้นได้ แม้ว่ายุทธศาสตร์การป้องกันนั้นจะเน้นให้สวีเดนต้องยึดที่มั่นในเขตแดนของตน นักวางแผนทางทหารของสวีเดนก็ทำการคำนวณแล้วว่าพวกเขาจะพ่ายแพ้ในที่สุด ด้วยเหตุนี้เองสวีเดนจึงทำการกระจายยุทโธปกรณ์ของตนออกไปทั่วประเทศ เพื่อที่ว่าพวกเขายังคงความสามารถในการสร้างความเสียหายให้กับศัตรูได้แม้ว่าจะต้องศูนย์เสียค่ายทหารไป
ความน่าสนใจหนึ่งของกริพเพนคือการที่มันสามารถบินขึ้น-ลงได้บนถนนสาธารณะ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งในยุทธศาสตร์ของสวีเดน เครื่องบินนั้นถูกออกแบบมาให้สามารถปฏิบัติการได้แม้ว่าทัพอากาศจะสูญเสียความได้เปรียบทางอากาศไป
 
ดังนั้นในหมู่ยุทโธปกรณ์ของกองทัพอากาศสวีเดน กริพเพนจะต้องสามารถลงจอดบนถนนสาธารณะที่ใกล้กับค่ายทหารได้เพื่อการบำรุงรักษาที่รวดเร็วและขึ้นบินอีกครั้ง ผลที่ได้คือกริพเพนเป็นเครื่องบินขับไล่ที่สามารถเติมเชื้อเพลิงและอาวุธได้ใน 10 นาทีโดยใช้คนไม่กี่คนและทำการบินอีกครั้ง<ref> [http://www.gripen.com/en/GripenFighter/tailormade.htm "Tailor-made for the modern defense budget."] ''Gripen International''. </ref>
ใน[[สงครามเย็น]] กองทัพอากาศสวีเดนได้เตรียมตัวเพื่อเผชิญกับการรุกรานจาก[[สหภาพโซเวียต]]ที่อาจเกิดขึ้นได้ แม้ว่ายุทธศาสตร์การป้องกันนั้นจะเน้นให้สวีเดนต้องยึดที่มั่นในเขตแดนของตน นักวางแผนทางทหารของสวีเดนก็ทำการคำนวณแล้วว่าพวกเขาจะพ่ายแพ้ในที่สุด ด้วยเหตุนี้เองสวีเดนจึงทำการกระจายยุทโธปกรณ์ของตนออกไปทั่วประเทศ เพื่อที่ว่าพวกเขายังคงความสามารถในการสร้างความเสียหายให้กับศัตรูได้แม้ว่าจะต้องศูนย์เสียค่ายทหารไป
 
ดังนั้นในหมู่ยุทโธปกรณ์ของกองทัพอากาศสวีเดน กริพเพนจะต้องสามารถลงจอดบนถนนสาธารณะที่ใกล้กับค่ายทหารได้เพื่อการบำรุงรักษาที่รวดเร็วและขึ้นบินอีกครั้ง ผลที่ได้คือกริพเพนเป็นเครื่องบินขับไล่ที่สามารถเติมเชื้อเพลิงและอาวุธได้ใน 10 นาทีโดยใช้คนไม่กี่คนและทำการบินอีกครั้ง<ref> [http://www.gripen.com/en/GripenFighter/tailormade.htm "Tailor-made for the modern defense budget."] ''Gripen International''. </ref>
 
หลังยุคสงครามเย็น ความสามารถในปฏิบัติการกระจายกำลังได้พิสูจน์ว่ามีค่ามากในจุดประสงค์ที่แตกต่างกันไป ระบบของกริพเพนนั้นเป็นความพร้อมโดยธรรมชาติ และดังนั้นมันจึงเหมาะสำหรับภารกิจรักษาความสงบทั่วโลก ซึ่งได้กลายมาเป็นงานหลักของกองทัพอากาศสวีเดน
เส้น 137 ⟶ 134:
[[กองทัพอากาศโรมาเนีย]]ได้ประกาศว่าพวกเขาจะแทนที่[[มิโคยัน-กูเรวิชค์ มิก-21|มิก-21 แลนเซอร์]]ของพวกเขาในปี พ.ศ. 2551 โดยอาจเป็นยาส 39 กริพเพน เอฟ-16 ไฟท์ติ้งฟอลคอน หรือ[[ยูโรไฟท์เตอร์ ไทฟูน]]<ref> [http://www.cotidianul.ro/index.php?id=45&art=25285&nr=3&cHash=b2e1d334a5 " 'SUA şi UE se intrec să ne doboare MiG-urile' (Replacement of the MiG-21) {{ro icon}}."] ''[[Cotidianul]]'', January 2007. </ref><ref> [http://www.antena3.ro/Romania-vrea-sa-schimbe-MIG-ul-din-dotare_bss_32634.html "Romania replaces the MiG-21 {{ro icon}}."] ''[[Antena 3 (Romania)|Antena 3]]'', 16 May 2007. </ref>
 
ทางการเซอร์เบียเองก็ได้หารือเรื่องเครื่องบินที่จะเข้ามาแทนที่มิก-21 ของพวกเขาใน พ.ศ. 2553 พวกเขาต้องการเครื่องบิน 24 ลำและกริพเพนก็อยู่ในทางเลือกของพวกเขา
 
ประเทศอื่นๆ ที่แสดงความสนใจในกริพเพนยังรวมทั้ง[[สโลวาเกีย]]อีกด้วย<ref> [http://www.defenseindustrydaily.com/the-jas39-gripen-swedens-4th-generation-wild-card-02401/ "The JAS-39 Gripen: Sweden's 4+ Generation Wild Card"], Defense Industry Daily. </ref><ref> [http://www.defenseindustrydaily.com/brazil-embarking-upon-f-x2-fighter-program-04179/ "Brazil Embarking Upon F-X2 Fighter Program?"] ''Defense Industry Daily''. </ref>
เส้น 154 ⟶ 151:
 
* {{HUN}}
** เช่าซื้อจำนวน 14 ลำในปี [[พ.ศ. 2544]] โดยเมื่อหมดสัญญาเช่า 10 ปีแล้ว เครื่องบินจะเป็นกรรมสิทธิของ[[ฮังการี]]โดยถาวร
 
* {{CZE}}
เส้น 164 ⟶ 161:
[[ไฟล์:RTAF Jas 39 Gripen.jpg|thumb|right|ยาส39 ของกองทัพอากาศไทย]]
* {{THA}}
** [[กองทัพอากาศไทย]]ประจำการด้วย JAS 39 C/D ทั้งสิ้น 12 ลำ ที่กองบิน 7
 
;ประเทศที่ได้อนุมัติการสั่งซื้อ
เส้น 170 ⟶ 167:
** ได้สั่งซื้อกริพเพน รุ่น E จำนวน 28 ลำ และรุ่น F จำนวน 8 ลำ
 
;สำหรับประเทศอื่น ๆ ที่สนใจนั้นมีดังนี้
 
* [[บัลแกเรีย]] สนใจที่จะจัดหาจำนวน 20 เครื่องทดแทน MiG-29
เส้น 184 ⟶ 181:
* [[เดนมาร์ก]] ต้องการเครื่องบินทดแทน เอฟ-16 เอ็มเอลยูจำนวน 48 ลำ
 
== รุ่นต่างๆต่าง ๆ ==
[[ไฟล์:2006JASGripen3JM.jpg|thumb|right|ยาส 39 กริพเพนกำลังเคลื่อนตัวหลังจากทำการแสดงในงานฟาร์นโบโรห์เมื่อปีพ.ศ. 2549]]
 
;ยาส 39เอ: เป็นแบบเครื่องบินขับไล่ที่เข้าประจำการใน[[กองทัพอากาศสวีเดน]]เมื่อปีพ.ศ. 2539 โครงการดัดแปลงได้เริ่มขึ้นและมี 31 ลำที่ถูกพัฒนาเป็นรุ่นซีและดี<ref name=e24> [http://www.e24.se/dynamiskt/verkstadsindustri/did_15135632.asp " 'Klart för nya Super-Gripen' (Ready for the new Super-Gripen) {{sv icon}}."] ''E24'', 17 April 2007. </ref>
;ยาส 39บี: เป็นรุ่นที่มีสองที่นั่ง มันยาวกว่ารุ่นปกติ 2 ฟุต 2 นิ้ว
;ยาส 39ซี: เป็นรุ่นตามมาตรฐานนาโต้ที่มีความสามารถด้านอาวุธ อิเลคทรอนิก และอื่นๆ ที่เพิ่มมากขึ้น รุ่นนี้สามารถทำการเติมเชื้อเพลิงทางอากาศได้
;ยาส 39ดี: เป็นรุ่นสองที่นั่งของรุ่นซี
;กริพเพน เดโม: เป็นรุ่นทดสอบเทคโนโลยีสองที่นั่งสำหรับการพัฒนาเป็นกริพเพน เอ็นจี
;กริพเพน เอ็นจี/ไอเอ็น: รุ่นเอ็นจี (''NG'', ''Next Generation'') เป็นรุ่นข้อเสนอสำหรับเครื่องยนต์ใหม่เพื่อเพิ่มความจุเชื้อเพลิง น้ำหนักบรรทุก ระบบอิเลคทรอนิกอากาศ และการพัฒนาอื่นๆ รุ่นไอเอ็น (''IN'') เป็นรุ่นที่คาดว่าจะส่งเข้าแข่งกันในอินเดียที่หาเครื่องบินทดแทน<ref name="Gripen for India"/>
เส้น 196 ⟶ 193:
== ประเทศผู้ใช้งาน ==
[[ไฟล์:Gripen users.PNG|thumb|สีน้ำเงินคือผู้ใช้กริพเพน สีเขียวเป็นผู้สั่งซื้อ]]
[[ไฟล์:I5urkg.jpg|thumb|บ.ข.19 บินทดสอบครั้งแรก]]
 
=== ผู้ใช้ในปัจจุบัน ===
เส้น 213 ⟶ 209:
* '''ลูกเรือ''' 1 นาย (2นายสำหรับรุ่นบีและดี)
* '''ความยาว''' 14.1 เมตร (14.8 เมตรสำหรับสองที่นั่ง)
* '''ระยะระหว่างปลายปีกทั้งสอง''' 8.4 เมตร
* '''ความสูง''' 4.5 เมตร
* '''พื้นที่ปีก''' 30 ตารางเมตร
เส้น 259 ⟶ 255:
 
== อ้างอิง ==
<div style="overflow:scroll;height:300px;">
 
{{รายการอ้างอิง|30em}}
</div>
 
 
=== บรรณานุกรม ===
เส้น 277 ⟶ 273:
{{คอมมอนส์|Saab JAS 39 Gripen}}
* [http://www.gripen.com/en/GripenFighter/TheGripenFighter.htm หน้าหลักของกริพเพน (มีภาษาไทยให้เลือก)]
* [http://www.fmv.se/WmTemplates/Page.aspx?id=1406 คณะบริหารการป้องกันของสวีเดน - เว็บไซต์ทางการ]
* [http://www.defenseindustrydaily.com/the-jas39-gripen-swedens-4th-generation-wild-card-02401/ ยาส 39 กริพเพน]
* [http://dmoz.org/Society/Military/Aviation/Aircraft/Fighters/JAS-39_Gripen/ ยาส 39 กริพเพนใน dmoz.org]
* [http://www.vectorsite.net/avgripen.html ซ้าบ กริพเพนใน Air Vectors]
* [http://www.army.cz/scripts/detail.php?id=6100 กริพเพนในเว็บไซต์กองทัพสวีเดน]
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/wiki/ยาส_39"