ผลต่างระหว่างรุ่นของ "กระแสวน"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Potapt (คุย | ส่วนร่วม)
Potapt ย้ายหน้า กระแสน้ำวน ไปยัง กระแสวน: ศัพท์บัญญัติวิทยาศาสตร์
Potapt (คุย | ส่วนร่วม)
ไม่มีความย่อการแก้ไข
บรรทัด 3:
[[ไฟล์:Vortex in draining bottle of water.jpg|thumb|กระแสวนของรูระบายน้ำของอ่างล้างมือ (plughole vortex)]]
 
ใน[[พลศาสตร์ของไหล]] '''กระแสวน''' ({{lang-en|vortex}}) เป็นพื้นที่ภายใน[[ของไหล]]ที่[[ไหล]]โดยการเคลื่อนที่ด้วยการหมุนรอบแกนสมมุติในแนวเส้นตรงหรือเส้นโค้ง รูปแบบของการเคลื่อนที่นั้นเรียกว่า'''การไหลวน''' (vortical flow) <ref>{{cite book |last=Ting |first=L. |title=Viscous vortical flows |series=Lecture notes in physics |publisher=Springer-Verlag |year=1991 |isbn=3-540-53713-9 }}</ref><ref>{{cite conference |last=Kida |first=Shigeo |url=http://www.igf.fuw.edu.pl/IUTAM/ABSTRACTS/Kida.pdf |title=Life, Structure, and Dynamical Role of Vortical Motion in Turbulence |conference=IUTAM Symposium on Tubes, Sheets and Singularities in Fluid Dynamics |year=2001 |location=Zakopane, Poland }}</ref> (พหูพจน์เดิมและที่พบมากที่สุดของคำว่า "กระแสวน" ในภาษาอังกฤษคือ '''vortices''', <ref>The Oxford English Dictionary</ref> แม้ว่าคำว่า '''vortexes''' มักจะถูกใช้บ่อยก็ตาม )<ref>The Merriam Webster Collegiate Dictionary</ref>)
 
กระแสวน อยู่ในรูปแบบของของไหลที่ถูกกวนเข้าด้วยกันรวมทั้ง[[ของเหลว]] [[ก๊าซ]] และ[[พลาสมา]] บางตัวอย่างส่วนใหญ่จะเป็น[[วงแหวนควัน]] (smoke ringsring), [[แอ่งน้ำวน]] (whirlpoolswhirlpool) มักจะเห็นได้บ่อย ๆ จาก[[ร่องรอยทางผ่าน]] (wake) ของ[[เรือ]]และ[[ใบพาย]], และลมบริเวณพื้นที่โดยรอบ[[พายุทอร์นาโด]], [[เฮอริเคน]] และ[[พายุฝุ่น]] (dust devilsdevil) กระแสลมวนในรูปแบบของร่องรอยทางผ่านของ[[เครื่องบิน]]และการมีคุณลักษณะที่โดดเด่นของชั้นบรรยากาศของดาวพฤหัสบดี เป็นต้น
 
กระแสวน เป็นองค์ประกอบที่สำคัญของ[[การไหลแบบปั่นป่วน]] (turbulent flow) ในกรณีที่ไม่มีแรงภายนอก [[ความฝืดหนืด]] (viscous friction) ภายในของไหลมีแนวโน้มที่จะจัดระเบียบการไหลเข้าในกลุ่มที่เรียกว่า กระแสวนที่''ไหลโดยไม่หมุน'' (vortices irrotational)
การไหลโดยไม่หมุน (Irrotational flow) คือ ในบริเวณโดยรอบจุดหนึ่งๆ ในของไหล จะไม่มีอนุภาคของของไหลเคลื่อนที่ด้วยอัตราเร็วเชิงมุมรอบจุดนั้นๆนั้น เลย เลย<ref>พลศาสตร์ของไหล, ฟิสิกส์ราชมงคล, http://www.rmutphysics.com/charud/oldnews/0/286/15/9/Fluid/fluiddynamic.htm</ref> ภายในกระแสวนนั้น, ความเร็วของเหลวเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดถัดไปจากแกนจินตภาพหรือแกนสมมุติ และจะลดลงเป็นสัดส่วนผกผันกับระยะทางจากแกน การหมุนวน (vorticity) (ขดความเร็วของของเหลว) มีค่าสูงมากในอาณาบริเวณหลักโดยรอบแกน, และเกือบจะเป็นศูนย์ในส่วนที่เหลือของกระแสวน; ในขณะที่ความดันลดลงอย่างรวดเร็วเมื่อเข้าไปใกล้เป็นระยะทางหนึ่งในบริเวณนั้น
 
กระแสวนที่เกิดขึ้นครั้งหนึ่ง, สามารถเคลื่อนย้าย, ยืดตัว, บิดเป็นเกลียว และมีปฏิสัมพันธ์กันในรูปแบบที่ซับซ้อน การเคลื่อนที่ของกระแสวนจะนำพาซึ่งโมเมนตัมเชิงมุมและเชิงเส้น, พลังงาน, และมวลมาด้วย ในกระแสวนนิ่ง, [[เส้นกระแส]] (streamlines) และ[[เส้นทางผ่าน]] (pathlines) จะถูกปิด
 
== คุณสมบัติ ==