ผลต่างระหว่างรุ่นของ "มังฆ้องนรธา"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
AlphamaBot (คุย | ส่วนร่วม)
from wiki english
บรรทัด 1:
{{Infobox military person
'''มังฆ้องนรธา''' ({{lang-en|Minkhaung Nawrahta}}; {{lang-my|မင်းခေါင် နော်ရထာ}}; ประมาณ ค.ศ. 1714 - 5 ธันวาคม ค.ศ. 1760<ref name=app-184>{{cite book | last=Phayre | first=Lt. Gen. Sir Arthur P. | title=History of Burma | year=1883 | edition=1967 | publisher=Susil Gupta | location=London | pages=184-185}}</ref>) เป็นแม่ทัพแห่งกองทัพพม่าแห่ง[[ราชวงศ์คองบอง]]สมัย[[พระเจ้าอลองพญา]] เป็นที่รู้จักกันดีในฐานะผู้คุมทหารกองหลังระหว่าง[[สงครามพระเจ้าอลองพญา]] ในราชอาณาจักรอยุธยา ขณะที่กองทัพพม่าเร่งรุดเดินทางเพื่อนำพระเจ้าอลองพญากลับประเทศ แม่ทัพคนดังกล่าว ซึ่งได้รับความเคารพนับถือจากทหารใต้บังคับบัญชา ได้ก่อกบฏต่อ[[พระเจ้ามังลอก]] พระมหากษัตริย์พระองค์ถัดจากพระเจ้าอลองพญา เชื่อกันว่าถูกประหารชีวิตโดยพระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่ผู้ซึ่งมีประวัติปฏิปักษ์ต่อกันมานาน แม่ทัพกบฏผู้นี้ได้ยึด[[อังวะ]]ได้ในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1760 และสามารถต้านทานการล้อมได้นานกว่าห้าเดือน ถูกสังหารโดยกระสุน[[ปืนคาบศิลา]]ขณะกำลังหลบหนีออกจากเมืองในเดือนธันวาคม<ref name=app-184/><ref name=mha-171>{{cite book | last=Htin Aung | first=Maung | title=A History of Burma | publisher=Cambridge University Press | location=New York and London | year=1967 | pages=171-172}}</ref> พระเจ้ามังลอกซึ่งทรงสำนึกผิดมีบันทึกไว้ว่าได้ทรงเศร้าโศกกับข่าวการเสียชีวิตของศัตรูและเพื่อนผู้รบเคียงบ่าเคียงไหล่กับพระราชบิดา<ref name=geh-246/>
|name= '''มังฆ้องนรธา''' <br/> {{my|မင်းခေါင် နော်ရထာ}}
|birth_date= ประมาณ ค.ศ. 1714
|death_date= 5 ธันวาคม ค.ศ. 1760<ref name=app-184/>
|birth_place= [[ชเวโบ|มุกโซโบ]]
|death_place= ใกล้ [[:en:Kyaukse|จ๊อกเซ]]
|image=
|caption=
|nickname=
|allegiance= [[ราชวงศ์คองบอง]]
|branch= กองทัพหลวงพม่า
|serviceyears= เมษายน 1752 – มิถุนายน 1760
|rank= แม่ทัพระดับสูง (1752–1760)
|commands=
|unit=
|battles= สงครามคองบอง-หงสาวดี <br/> สงครามพม่า-มณีปุระ (ค.ศ. 1758)<br/> [[สงครามพระเจ้าอลองพญา]]
|awards=
|laterwork=
}}
 
'''มังฆ้องนรธา''' ({{lang-enmy|Minkhaungမင်းခေါင် Nawrahtaနော်ရထာ}}; {{langIPA-my|မင်းခေါင်mɪ́ɴɡàʊɴ နော်ရထာnɔ̀jətʰà|}}; ประมาณ ค.ศ. 1714 - 5 ธันวาคม ค.ศ. 1760<ref name=app-184>{{cite book | last=Phayre | first=Lt. Gen. Sir Arthur P. | title=History of Burma | year=1883 | edition=1967 | publisher=Susil Gupta | location=London | pages=184-185}}</ref>) เป็นแม่ทัพแห่งกองทัพพม่าแห่ง[[ราชวงศ์คองบอง]]สมัย[[พระเจ้าอลองพญา]] เป็นที่รู้จักกันดีในฐานะผู้คุมทหารกองหลังระหว่างใน[[สงครามพระเจ้าอลองพญา]] ในราชอาณาจักรอยุธยา ขณะที่กองทัพพม่าเร่งรุดเดินทางเพื่อนำพระบรมศพพระเจ้าอลองพญากลับประเทศ แม่ทัพคนดังกล่าว ซึ่งได้รับความเคารพนับถือจากทหารใต้บังคับบัญชา ได้ก่อกบฏต่อ[[พระเจ้ามังลอก]] พระมหากษัตริย์พระองค์ถัดจากพระเจ้าอลองพญา เชื่อกันว่าถูกประหารชีวิตโดยพระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่ผู้ซึ่งมีประวัติปฏิปักษ์ต่อกันมานาน แม่ทัพกบฏผู้นี้ได้ยึด[[อังวะ]]ได้ในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1760 และสามารถต้านทานการล้อมได้นานกว่าห้าเดือน ถูกสังหารโดยกระสุน[[ปืนคาบศิลา]]ขณะกำลังหลบหนีออกจากเมืองในเดือนธันวาคม<ref name=app-184/><ref name=mha-171>{{cite book | last=Htin Aung | first=Maung | title=A History of Burma | publisher=Cambridge University Press | location=New York and London | year=1967 | pages=171-172}}</ref> พระเจ้ามังลอกซึ่งทรงสำนึกผิดมีบันทึกไว้ว่าได้ทรงเศร้าโศกกับข่าวการเสียชีวิตของศัตรูและเพื่อนผู้รบเคียงบ่าเคียงไหล่กับพระราชบิดา<ref name=geh-246/>
 
== ชีวิตช่วงต้น ==
มังฆ้องนรธาเดิมชื่อว่า หม่องตุง อาศัยในหมู่บ้านในเขตพม่าตอนบนชื่อว่า มุตโชโบมุกโซโบ (ปัจจุบัน คือ [[ชเวโบ]]) เป็นเพื่อนในวัยเยาว์ของ อองไจยะ และเป็นลูกชายหัวหน้าหมู่บ้านมุตโชโบ ซึ่งต่อมาคือพระเจ้าอลองพญา<ref name=geh-242>{{cite book | last = Harvey| first = G. E.| title = History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824 | publisher=Frank Cass & Co. Ltd | year = 1925| location = London | page=242}}</ref>
 
== ราชการทหาร ==
ค.ศ. 1752 ตุงตอบรับการเรียกตัวของเพื่อนและหัวหน้าหมู่บ้าน อองไจยะ เพื่อต้านทานรวบรวมผู้คนเข้ารบกับกองกำลังยึดครองของอาณาจักรหงสาวดีทางใต้ ซึ่งได้โค่นล้ม[[ราชวงศ์ตองอู]]ที่อังวะได้สำเร็จ อองไจยะปราบดาภิเษกตนเองขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์ และทรงตั้งพระนามแก่ตนเองว่า "อลองพญา" (พระโพธิสัตว์) ตุงมังฆ้องนรธาได้ติดตามร่วมรบในการทำสงครามของพระเจ้าอลองพญา และสามารถได้รับยศตำแหน่งตามลำดับ เป็นผู้นำหนึ่งในกองทัพพม่าระหว่างการรบกับ[[มณีปุระ]]ในปี ค.ศ. 1758 ซึ่งส่งผลทำให้มณีปุระเป็นรัฐบรรณาการของพม่าอาณาจักรคองบอง<ref name=aa-224>{{cite book | title=Alaungpaya Ayedawbon | author=Letwe Nawrahta and Twinthin Taikwun | editor=Hla Thamein | year=circa 1770 | publisher=Ministry of Culture, Union of Burma | edition=1961 | language=Burmese | pages=224-226}}</ref>
 
มังฆ้องนรธาเป็นหนึ่งในแม่ทัพระดับสูงในการรุกรานอาณาจักรอยุธยาในปี ค.ศ. 1759 โดยเป็นผู้นำกองทัพหนึ่งในสามซึ่งมาบรรจบกันที่กรุงศรีอยุธยา ราชธานีของไทย ในเดือนเมษายน ค.ศ. 1760 ฝ่ายพม่าอยู่ที่ขอบแห่งจวนได้ชัยชนะอยู่แล้ว เมื่อแต่พระเจ้าอลองพญาทรงพระประชวรจากโรคบิดเสียก่อน<ref name=hj>{{cite book | last=James | first=Helen |title=Southeast Asia: a historical encyclopedia, from Angkor Wat to East Timor, Volume 2 | chapter=Burma-Siam Wars | year=2004 | publisher=ABC-CLIO| isbn=1576077705 | editor=Keat Gin Ooi | page=302}}</ref>
 
พระเจ้าอลองพญาทรงเจาะจงเลือกพระสหายในวัยเยาว์คนนี้เป็นผู้บัญชาการทหารกองหลัง ซึ่งเป็น "สุดยอดของกองทัพ ประกอบด้วยทหารม้า 500 นาย และทหารเดินเท้า 6,000 นาย ทั้งหมดมีปืนคาบศิลา"<ref name=geh-242/> เขาสั่งให้ทหารเหล่านี้กระจายตัวเดินทัพออกไป และอีกสองวันต่อมา เมื่อกรุงศรีอยุธยาทราบว่าทัพหลวงพม่าได้ยกกลับไปแล้ว จึงได้ส่งกองทัพออกไล่ติดตาม ทหารของเขาเฝ้ามองวงล้อมที่ค่อย ๆ บีบเข้ามา โดยกลัวว่าจะถูกตัดออกจากส่วนที่เหลือของกองทัพ จึงร้องขอให้ถอยหลังไปทัพเร็วมากกว่านี้ แต่เขากล่าวว่า "สหาย ความปลอดภัยของพระเจ้าอยู่หัวของเราอยู่ในการรักษาของพวกเรา ขอพวกเราอย่าถอยเร็วไปมากกว่านี้ด้วยเสียงของปืนจะรบกวนการบรรทมของพระองค์ท่าน" และด้วยความเป็นผู้นำนี้เอง ทำให้กองทัพพม่าสามารถล่าถอยได้อย่างเป็นระเบียบ และสามารถรวบรวมผู้ที่พลัดหลงไปได้ตลอดทาง<ref name=geh-242/>
 
== ก่อกบฏ ==
พระเจ้าอลองพญาเสด็จสวรรคตเมื่อวันที่ 11 พฤษภาคม ค.ศ. 1760 และพระราชโอรส [[พระเจ้ามังลอก]] ก็ทรงได้สืบราชบัลลังก์ต่อ พระราชโอรสองค์ที่สองของพระเจ้าอลองพญา [[พระเจ้ามังระ|เจ้าชายมังระ]] ได้ทรงพยายามที่จะแย่งชิงราชบัลลังก์จากพระเชษฐาแต่ไม่สำเร็จ พระเจ้ามังลอกทรงให้อภัยต่อพระอนุชาด้วยการร้องขอจากพระราชมารดา แต่พระองค์ก็ทรงเกรงว่ากบฏอื่น ๆ จะตามมาอีก พระองค์ทรงเรียกแม่ทัพสองคนที่พระองค์ไม่ทรงชอบออกมาพบเข้าเฝ้า และขณะโดยที่แม่ทัพทั้งสองไม่ได้สงสัยอะไรนั้น พระองค์ได้ทรงประหารชีวิตทั้งสองโดยไม่เปิดโอกาสให้ทั้งสองเห็นพระองค์เลย ทำให้ทางกองทัพโกรธจัดมาก<ref name=geh-244>Harvey, p. 244</ref>
 
มังฆ้องนรธาเองก็รู้สึกกังวลใจเช่นกัน เนื่องจากความเป็นปฏิปักษ์เก่า ๆ ระหว่างเขากับพระเจ้ามังลอก เขาจึงชะลอการเคลื่อนทัพของทัพหลังกลับไปยังชเวโบอย่างรอบคอบ จากนั้นพระเจ้ามังลอกได้มีพระบรมราชโองการจับกุมตัวเขา ถึงแม้ว่าเขาจะไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับการสมคบคิดของเจ้าชายมังระ แต่มังฆ้องนรธาก็รู้สึกมั่นใจว่าเขาจะต้องถูกปลดออกจากตำแหน่งแม่ทัพ และอาจจะถูกประหารชีวิตด้วยเหตุผลใดเหตุผลหนึ่ง เขาจึงก่อกบฏแม้ว่าจะยังไม่มีแผนการแน่ชัดใด ๆ เลยก็ตาม ขณะที่เป็นลักษณะของการขัดขืนคำสั่งมากกว่า<ref name=mha-171/>
 
กองทัพของเขายึดครองอังวะเมื่อวันที่ 25 มิถุนายน ค.ศ. 1760<ref name=app-184/> ทหารของเขาสามารถขับไล่การโจมตีของทัพพระเจ้ามังลอกได้ทุกครั้ง จนกระทั่งเดือนธันวาคม เมืองเริ่มเกิดกันดารการขาดแคลนอาหาร โดยเขาเห็นว่าการยอมจำนนนั้นเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ แม่ทัพกบฏผู้นี้มังฆ้องนรธาและกลุ่มผู้ติดตามที่จงรักภักดีกลุ่มหนึ่งได้หลบหนีออกจากเมือง ซึ่งก็ถูกส่งกองทัพออกติดตามมากกว่าหนึ่งครั้ง แต่เขายังคงได้รับความจงรักภักดีในหมู่ทหารที่ทำให้ฝ่ายติดตามนั้นต้องล่าถอยกลับไปด้วยความน่าเกรงข้าม ในแถบลาดเขาใน[[รัฐฉาน]]เหนือกย็อกเซ เขาถูกยิงด้วยปืนคาบศิลา แต่ถึงกระนั้น เขากลับมีพละกำลังเอาชนะศัตรูที่มาจับตัวเขาไว้ และจำต้องถูกปลิดชีวิตโดยการยิงนัดที่สอง ซึ่งก็เป็นจุดจบชีวิตของสหายร่วมรบของพระเจ้าอลองพญา<ref name=geh-246>Harvey, pp. 246-247</ref>
 
มังฆ้องนรธายังได้รับความเคารพนับถือแม้กระทั่งจากศัตรู พระเจ้ามังลอก เมื่อศพของเขาถูกนำมาเบื้องหน้าพระองค์ พระเจ้ามังลอกก็ทรงโศกเศร้า และกล่าวว่า "ควรแล้วหรือที่พวกเจ้าจะสังหารชายผู้ยิ่งใหญ่เช่นนี้"<ref name=geh-246/>
 
== อ้างอิง ==
{{รายการอ้างอิง}}
 
 
[[หมวดหมู่:บุคคลที่เกิดในคริสต์ทศวรรษ 1710]]