ผลต่างระหว่างรุ่นของ "เผาตำรา ฝังบัณฑิต"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
ลไม่มีความย่อการแก้ไข |
ลไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัด 10:
]]
|}
'''เผาตำรา ฝังบัณฑิต''' ({{zh|t=焚書坑儒|p=fénshū kēngrú}}) กล่าวถึงเหตุการณ์เผาตำราที่คาดว่าเกิดขึ้นเมื่อปี 213 ก่อนคริสตกาล และฝังนักคิดและปัญญาชนสำนักวิชาขงจื๊อทั้งเป็นจำนวน 460 คนเมื่อปี 210 ก่อนคริสตกาล โดย [[จิ๋นซีฮ่องเต้]] จักรพรรดิพระองค์แรกแห่ง[[ราชวงศ์ฉิน]]ในยุคจีนโบราณ เหตุการณ์นี้ก่อให้เกิดความสูญเสีย
นักคิดและปัญญาชนยุคปัจจุบันตั้งข้อสงสัยเกี่ยวกับรายละเอียดของเรื่องราวใน “[[บันทึกประวัติศาสตร์อันยิ่งใหญ่]]” เป็นแหล่งข้อมูลหลักตั้งแต่ [[ซือหม่า เชียน]] เขียนบันทึกเอาไว้เมื่อศตวรรษที่ 1 หรือหลังจากเหตุการณ์ผ่านไปแล้ว 100 ปีและยังเป็นเจ้าหน้าที่ในราชสำนักแห่ง[[ราชวงศ์ฮั่น]] ซึ่งเป็นราชวงศ์ที่สืบต่อจากราชวงศ์ฉิน และ
== เรื่องเล่าขานที่มีมาตั้งแต่ดั้งเดิม ==
บรรทัด 21:
|<div style="padding:10px;">
'[1]' การเผาตำราและคัมภีร์ของ[[จิ๋นซีฮ่องเต้]] จักรพรรดิพระองค์แรกของประเทศจีน<br />
'[2]' เมือง[[ฉางอาน]]ซึ่งเป็นเมืองหลวงของจักรพรรดิ[[หวัง หมั่ง]]ถูกโจมตีและพระราชวังหลวงถูกปล้น
'[3]' เมื่อสิ้นสุดราชวงศ์ฮั่น เกิดการ
'[4]' เมื่อสงครามแห่งเจ้าชายทั้งแปดยุติลง เกิดการกระจัดกระจายของห้องสมุด
'[5]' จักรพรรดิหยวนแห่งราชวงศ์เหลียงห้อมล้อมไปด้วยกองทัพเว่ยตะวันตกภายในป้อมปราการของพระองค์ พระองค์ทรงจุดไฟเผาการเก็บรวบรวมบันทึกแห่งชาติ
</div>
บรรทัด 31:
ตามที่[[บันทึกประวัติศาสตร์อันยิ่งใหญ่]] (มีชื่อเรียกอย่างหนึ่งว่า บันทึกสื่อจี้) ของ[[ซือหม่า เชียน]] หลังจากที่ [[จิ๋นซีฮ่องเต้|ฉินฉื่อหฺวังตี้]] จักรพรรดิพระองค์แรกของประเทศจีน ได้รวบรวมประเทศจีนให้เป็นหนึ่งเดียวในปี 221 ก่อนคริสตกาล [[หลี่ ซือ]] อัครมหาเสนาบดีได้เสนอให้ปราบปรามกวาดล้างการสนทนาของกลุ่มปัญญาชนเพื่อรวบรวมแนวคิดและความเห็นทางการเมืองให้เป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน ในบันทึกสื่อจี้ บทที่ 6 “ประชุมพงศาวดารพื้นฐานแห่งปฐมจักรพรรดิแห่งราชวงศ์ฉิน” ปีที่ 34 (ปี 213 ก่อนคริสตกาล)
:อัครมหาเสนาบดี หลี่ ซือ กล่าวว่า “ข้าพเจ้า ข้าในพระองค์ มีข้อเสนอว่า บันทึกของนักประวัติศาสตร์ทุกเล่มที่นอกเหนือจากของ[[แคว้นฉิน]]จะต้องถูกเผาทำลาย กับข้อยกเว้นของนักคิดและปัญญาชนผู้ซึ่งมีหน้าที่ครอบครองหนังสือเหล่านั้น ถ้าใครคนใดก็ตามที่อยู่ภายใต้ฟ้าเดียวกันคัดลอกบันทึกสื่อจี้
ตำราและคัมภีร์ที่ถูกตรวจพิจารณาโดย หลี่ ซือ แล้วพบว่ามีเนื้อหารุนแรงทางการเมืองมากที่สุดมี 3 ประเภท ได้แก่ บทกวี
▲ตำราและคัมภีร์ที่ถูกตรวจพิจารณาโดย หลี่ ซือ แล้วพบว่ามีเนื้อหารุนแรงทางการเมืองมากที่สุดมี 3 ประเภท ได้แก่ บทกวี , ประวัติศาสตร์ , และปรัชญา การเก็บรวบรวมบันทึกทางประวัติศาสตร์และบทกวีโบราณประกอบไปด้วยหลายเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับผู้ปกครองที่มีคุณธรรมในยุคโบราณ หลี่ ซือ เชื่อว่าถ้าประชาชนได้อ่านงานเขียนเหล่านี้จะทำให้พวกเขามีความเป็นไปได้ที่จะโหยหาอดีตและเปลี่ยนเป็นแสดงความไม่พอใจในปัจจุบัน เหตุผลของการต่อต้านสำนักความคิดต่าง ๆ ของหลักปรัชญาคือ พวกเขาจะสนับสนุนความคิดทางการเมืองบ่อยครั้งที่ไม่สามารถเข้ากับระบอบเผด็จการได้{{sfnp|Chan|1972|pp=105-107}}
==== ผลกระทบที่ตามมา ====
ขอบเขตของความเสียหายต่อมรดกทางปัญญาของจีนเป็นสิ่งที่ประเมินได้ยาก เพราะว่ารายละเอียดไม่ได้ถูกบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์ มีความจริงอยู่หลายเรื่อง อย่างไรก็ตาม ได้บ่งบอกถึงผลกระทบจากเหตุการณ์ ถึงแม้ว่าจะอยู่รอดมาได้แต่ก็ไม่เป็นที่รู้จักอย่างกว้างขวาง หนึ่ง มันถูกบันทึกไว้ในอนุสรณ์สถานของ หลี่ ซือ ว่า
==== ภายหลังจากการเผาตำรา ====
เส้น 53 ⟶ 52:
=== ฝังบัณฑิต ===
[[File:Killing the Scholars, Burning the Books.jpg|thumb|การประหารชีวิตนักคิดและปัญญาชนและการเผาตำรา (ภาพวาดจีนสมัยศตวรรษที่ 18)]]
มีตำนานเล่าขานกันว่าหลังจากที่ถูกหลอกโดยนักเล่นแร่แปรธาตุ 2 คน ขณะที่กำลังมองหาชีวิตที่ยาวนานนั้น จิ๋นซีฮ่องเต้ทรงออกคำสั่งประหารชีวิตนักคิดและปัญญาชนมากกว่า 460 คนในเมืองหลวงด้วยวิธีฝังทั้งเป็น
:องค์ปฐมจักรพรรดิ
เรื่องราวนี้ถูกให้ไว้โดย เว่ย หง ในศตวรรษที่ 2 เพิ่มจำนวนตัวเลขผู้เสียชีวิตอีก 700 คน
== เหตุผลในการสงสัย ==
นักคิดและปัญญาชน มิชาเอล ไนลัน ตั้งข้อสังเกตว่า “ถึงแม้ว่ามันเป็นความสำคัญในรูปแบบเทพนิยาย ตำนานของการเผาหนังสือก็ไม่ได้รับการพิจารณาอย่างเป็นความลับ” ไนลันนำเสนอว่า เหตุผลที่นักวิชาการสมัยราชวงศ์ฮั่นกล่าวหาราชวงศ์ฉินว่าทำลายคัมภีร์ทั้งห้าในปรัชญาขงจื้อนั้นเป็นส่วนหนึ่งของการ “ใส่ร้ายป้ายสี” ให้กับรัฐที่พวกเขาปราชัยและส่วนหนึ่งเป็นเพราะว่านักคิดและปัญญาชนสมัยราชวงศ์ฮั่นเข้าใจผิดในเรื่องธรรมชาติของข้อความ เพราะมันเป็นเพียงแค่หลังจากการก่อตั้งราชวงศ์ฮั่นซึ่งซื่อ หม่าเซียนติดป้ายหลักปรัชญาทั้ง 5 เป็น “ลัทธิขงจื้อ” ไนลันยังได้ชี้ให้เห็นอีกด้วยว่าราชสำนักฉินแต่งตั้งนักคิดและปัญญาชนชั้นเอกผู้ซึ่งมีความเชี่ยวชาญว่าดัวย “บทกวีคลาสสิค” และ “[[เอกสาร]]” ซึ่งหมายความว่าข้อความเหล่านี้จะถูกยกเว้น และว่า “หนังสือแห่งพิธีกรรม” และ “บันทึกฤดูใบไม้ผลิและฤดูใบไม้ร่วง” ไม่ได้บรรจุไว้ในการถวายพระเกียรติของรัฐศักดินาที่พ่ายแพ้ซึ่งจักรพรรดิจิ๋นซีทรงให้เหตุผลเพื่อการทำลายบรรดารัฐเหล่านั้น{{
เรื่องราวการประหารชีวิตบรรดาเหล่านักคิดและปัญญาชนของ ซือหม่า เชียน มีความยุ่งยากเหมือนกัน หนึ่ง ไม่มีข้อความก่อนหน้าบันทึกสื่อจี้กล่าวถึงการประหารชีวิต บันทึกสื่อจี้กล่าวว่าไม่มีชื่อของนักคิดและปัญญาชนในสำนักวิชาขงจื้อคนใดเป็นเหยื่อของการประหารชีวิต และในความเป็นจริงแล้วไม่มีข้อความใดกล่าวถึงการประหารชีวิตเลย จนกระทั่งคริสต์ศักราชที่ 1 การใช้สำนวน “เผาตำราและประหารนักคิดและปัญญาชนสำนักวิชาขงจื๊อ” ที่มีชื่อเสียงและเป็นที่รู้จักที่เก่าแก่ที่สุดไม่ได้ถูกบันทึกเอาไว้จนกระทั่งต้นศตวรรษที่ 4{{
== ดูเพิ่ม ==
เส้น 70 ⟶ 69:
* [[การปฏิวัติทางวัฒนธรรม]]
== บันทึก ==
{{notelist}}
== เชิงอรรถ ==
{{reflist|20em}}
เส้น 97 ⟶ 96:
| postscript = .
}}
* {{citation
| first = Martin | last = Kern
| chapter = Early Chinese Literature: Beginnings through Western Han | pages =1–114
| title = The Cambridge History of Chinese Literature
| editor1 = [[Kang-i Sun Chang]]
| editor2 = [[Stephen Owen (academic)|Stephen Owen]]
| publisher = Cambridge University Press | year = 2010
| isbn = 9780521855587 | url = http://books.google.com/books?id=qY32-zfTU9AC
| ref = harv
| postscript = .
}}
* {{citation
| title = The five "Confucian" classics
| first = Michael | last = Nylan
| publisher = Yale University Press | year = 2001
| url = http://yalepress.yale.edu/YupBooks/pdf/0300081855.pdf?winOpen=true
| isbn = 978-0-300-08185-5
| ref = harv
| postscript = .
}}
เส้น 116 ⟶ 125:
}}
== แหล่งข้อมูลอื่น ==
* Neininger, Ulrich, [http://www.ulrichneininger.de/?p=461"Burying the Scholars Alive: On the Origin of a Confucian Martyrs’ Legend", Nation and Mythology, (in East Asian Civilizations. New Attempts at Understanding Traditions), vol. 2, 1983, eds. Wolfram Eberhard et al., pp 121-136.]
* Sima Qian: "The First Emperor of Qín" [http://pages.ucsd.edu/~dkjordan/chin/Symaa/Symaa25e.html Chapter 25 Burning Books & Burying Scholars] [[David K. Jordan]] University of California San Diego.
|