ผลต่างระหว่างรุ่นของ "พระยาธรรมลังกา"
เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
Pongsak ksm (คุย | ส่วนร่วม) |
ไม่มีความย่อการแก้ไข |
||
บรรทัด 6:
|พระปรมาภิไธย =
|ราชสมภพ = [[พ.ศ. 2289]]
|วัน
|พระอิสริยยศ =
|พระบิดา = [[เจ้าฟ้าสิงหราชธานี เจ้าฟ้าหลวงชายแก้ว]]
|พระมารดา= แม่เจ้าจันทาราชเทวี
บรรทัด 20:
|}}
'''
== พระราชประวัติ ==
* [[พระเจ้ากาวิละ]] เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ องค์ที่ 1 (นับเป็น "พระเจ้าผู้ครองนครลำปาง องค์ที่ 3" ใน "ราชวงศ์ทิพย์จักร")
* [[พระยาคำโสม]] เจ้าผู้ครองนครลำปาง องค์ที่ 4
*
* [[พระเจ้าดวงทิพย์]] เจ้าผู้ครองนครลำปาง องค์ที่ 5
* [[เจ้าศรีอโนชา]] พระอัครชายาใน[[สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท]]
บรรทัด 40:
ในปี [[พ.ศ. 2317]] เมื่อพระเจ้ากาวิละ ร่วมมือกับ[[พระยาวิเชียรปราการ (บุญมา)|พระยาจ่าบ้าน]] และ[[สมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี]] ปลดปล่อยล้านนาจากอำนาจของพม่าได้สำเร็จ พระเจ้ากรุงธนบุรีได้สถาปนาพระยาจ่าบ้านเป็น "[[พระยาวิเชียรปราการ (บุญมา)]]" เจ้าเมืองเชียงใหม่ เจ้ากาวิละเป็นพระยานครลำปาง และแต่งตั้งเจ้าธรรมลังกาเป็นพระยาราชวงศ์เมืองนครลำปาง และได้เลื่อนอิสริยยศเป็น "พระยาอุปราชเมืองเชียงใหม่" ในปี [[พ.ศ. 2348]]
ต่อมาในปี [[พ.ศ. 2359]] พระเจ้ากาวิละถึงแก่
พ.ศ. 2359 คราเสด็จไปเฝ้า[[พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย]] เพื่อรับพระบรมราชโองการเป็นผู้ครองนครเชียงใหม่ ได้ถวายช้างเผือกแด่รัชกาลที่ 2 จึงได้รับสมัญญาว่า ''
==พระราชโอรส พระราชธิดา==
# '''เจ้าหญิงศรีปิมปา'''
# '''[[พระเจ้ามโหตรประเทศ]]''' (นามเดิม เจ้าหนานมหาวงส์) เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ องค์ที่ 5 เป็นพระอัยกา (ตา) ใน[[เจ้าจอมมารดาทิพเกสร ในรัชกาลที่ 5]] และพระไปยกา (ตาทวด) ใน[[พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดิลกนพรัฐ กรมหมื่นสรรควิสัยนรบดี]] พระราชโอรสใน[[พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว]]
บรรทัด 69:
{{เจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่แห่งราชวงศ์ทิพย์จักร}}
=== การศาสนา ===
ในรัชสมัยของพระเจ้ากาวิละ ได้ร่วมกับเจ้าหน้อยธรรมลังกา และขุนนางไพร่ฟ้าในการสร้างวิหารในวัดอินทขีลที่เวียงป่าซาง และวิหารวัดอินทขีล ในกลางเมืองเชียงใหม่ เมื่อ พ.ศ. 2337 ต่อมาในปี พ.ศ. 2360 เจ้าหลวงธรรมลังกา เห็นว่ากู่ลาย [[วัดพระสิงห์]] ได้ทรุดโทรมลงไปมาก จึงดำรให้มีการซ่อมแซมและขุดแต่งพระเจดีย์ดังกล่าว และได้พบของมีค่าเป็นอันมาก ซึ่งก็ให้บรรจุไว้ในที่เดิมแล้วปฏิสังขรณ์พระเจดีย์นั้นต่อจนเสร็จแล้วจึงมีการฉลองใหญ่ และในปีเดียวกันก็ได้สร้างวิหารจตุรมุขของ[[วัดพระธาตุศรีจอมทอง]]ขึ้นใหม่ โดยทำการยกเสาเมื่อเดือนหกเหนือ ขึ้น 13 ค่ำ ตรงกับวันพฤหัสบดี พร้อมกันนั้นได้สร้างมณฑปของเสาอินทขีล ที่บริเวณวัดเจดีย์หลวง และยังเริ่มก่อสร้างสถูปในที่ท่ามกลางอุโบสถภิกขุนีในวัดพระสิงห์ และได้บรรจุพระบรมสารีริกธาตุในเดือนแปดเหนือ ขึ้น 10 ค่ำ ปี พ.ศ. 2361
ในปี พ.ศ. 2362 เจ้าหลวงได้ดำริให้มีการฉลองใหญ่ใน[[วัดอุโมงค์]] [[วัดดวงดี]] วัดสะเพา และวัดพันเท่า ในงานนี้มีการฉลองกันอย่างยิ่งใหญ่ และในเดือนแปดเหนือ ได้ดำริให้ยกเสาวิหารวัดป้านพิง วัดดอกคำ วัดเชียงยืน และวัดบุพผาราม อีกทั้งได้มีการก่อสร้างกำแพงวัดพระธาตุศรีจอมทองด้วย
บรรทัด 84:
== ฐานันดรศักดิ์และพระอิสริยยศ ==
* '''พ.ศ. 2289 - 2317''': เจ้า
* '''พ.ศ. 2317 - 2325''': พระยาราชวงศ์เมืองนครลำปาง
* '''พ.ศ. 2325 - 2359''': พระยาอุปราชเมืองเชียงใหม่
|