|
| ภาพ = ไฟล์:Empress Sadako.jpg
| พระนาม = ซะดะโกะ ({{nihongo|節子}})
| วันประสูติ = [[25 มิถุนายน]] [[พ.ศ. 2427]]<br> [[กรุงโตเกียว]] [[ประเทศจักรวรรดิญี่ปุ่น]]
| วันสวรรคต = [[17 พฤษภาคม]] [[พ.ศ. 2494]] (66 ปี)<br> [[กรุงโตเกียว]] [[ประเทศจักรวรรดิญี่ปุ่น]]
| พระอิสริยยศ = พระจักรพรรดินีแห่งญี่ปุ่นนี<br>{{small|([[พ.ศ. 2455]] - [[พ.ศ. 2469)}} <br> พระพันปีหลวง <br>{{small|(2469]] - 2494)}}
| พระราชบิดา = [[เจ้าชายคุโจ มิจิทะกะ|มิชิทะตะกะ คุโจ]]
| พระราชมารดา = อิคุโกะ โนะมะ
| พระราชสวามี = [[สมเด็จพระจักรพรรดิไทโช]]<br>([[พ.ศ. 2443]] - [[พ.ศ. 2469|2469]])
| พระโอรส/ธิดา =[[สมเด็จพระจักรพรรดิโชวะ]] </br>[[เจ้าชายยะสุฮิโตะ ชิชิบุ|เจ้าชายยะซุฮิโตะ เจ้าชายชิชิบุ]]</br>[[เจ้าชายโนบุฮิโตะ ทาคามัตสุ|เจ้าชายโนะบุฮิโตะ เจ้าชายทะกะมะสึ|เจ้าทะกะมะสึ]]</br>[[เจ้าชายทาคาทะกะฮิโตะ เจ้ามิกะซะ|เจ้าชายทะกะฮิโตะ เจ้าชายมิกะซะ]]
| ราชวงศ์ = [[ราชวงศ์โคชิสึญี่ปุ่น]]
}}
== พระราชประวัติ ==
'''ซะดะโกะ คุโจ''' เป็นพระธิดาของ[[เจ้าชายคุโจ มิจิทะกะ|เจ้าชายมิชิทะตะกะ คุโจ]] (九条 道孝) กับอิคุโกะอิกุโกะ โนะมะ (野間 幾子) ประสูติที่[[กรุงโตเกียว]] พระองค์ได้เสกสมรสกับมกุฎราชกุมารโยะชิฮิโตะเมื่อวันที่ [[25 พฤษภาคม]] [[พ.ศ. 2443]] ต่อมาพระนางได้ทรงเป็นจักรพรรดินีเมื่อพระสวามีเสด็จขึ้นครองราชย์เป็นสมเด็จพระจักรพรรดิแห่งญี่ปุ่นเมื่อวันที่ [[30 กรกฎาคม]] [[พ.ศ. 2455]] เนื่องด้วยสุขภาพพระสวามีของพระนางประชวรมาโดยตลอด พระนางจึงทรงมีอิทธิพลต่อ[[ราชวงศ์ญี่ปุ่น|ราชสำนักญี่ปุ่น]]อย่างมาก นอกจากนั้นพระองค์ยังทรงเป็นองค์สภานายิกา[[สภากาชาด]]ญี่ปุ่นอีกด้วย
== พระราชโอรส-ธิดา ==
[[สมเด็จพระจักรพรรดิไทโช]]และสมเด็จพระจักรพรรดินีเทเม ได้ให้พระประสูติกาลพระราชโอรส 4 พระองค์แก่[[สมเด็จพระจักรพรรดิไทโช]] ได้แก่คือ:
# [[จักรพรรดิโชวะ]] (พ.ศ. 2444 – 2532) พระนามเดิม ''เจ้าชายฮิโระฮิโตะ, เจ้าชายมิชิ'' เสกสมรสกับ[[สมเด็จพระจักรพรรดินีโคจุง|เจ้าหญิงนะงะโกะแห่งคุนิ]] มีพระราชโอรส-ธิดาเจ็ดพระองค์
# [[เจ้าชายยะสุฮิโตะ ชิชิบุ|เจ้าชายยะซุฮิโตะ เจ้าชายชิชิบุ]] (พ.ศ. 2445 - 2496) พระนามยศเดิม ''เจ้าชายยะซุฮิโตะ เจ้าชายอะสึ'' เสกสมรสกับ[[เจ้าหญิงเซะสึโกะแห่งชิชิบุ|เซะสึโกะ มะสึไดระ]] ไม่มีพระทายาทราชบุตร
# [[เจ้าชายโนบุฮิโตะ ทาคามัตสุ|เจ้าชายโนะบุฮิโตะ เจ้าชายทะกะมะสึ]] (พ.ศ. 2448 - 2530) พระนามยศเดิม ''เจ้าชายโนะบุฮิโตะ เจ้าชายเทะรุ'' เสกสมรสกับ[[เจ้าหญิงคิกุโกะแห่งทะกะมะสึ|คิกุโกะ โทะกุงะวะ]] ไม่มีพระทายาทราชบุตร
# [[เจ้าชายทาคาฮิโตะ มิกะซะ|เจ้าชายทะกะฮิโตะ เจ้าชายมิกะซะ]] (พ.ศ. 2458 - ปัจจุบัน) พระนามยศเดิม ''เจ้าชายทะกะฮิโตะ เจ้าชายซุมิ'' เสกสมรสกับ[[เจ้าหญิงยุริโกะแห่งมิกะซะ|ยุริโกะ ทะกะงิ]] มีพระโอรส-ธิดาห้าพระองค์
== ดำรงพระยศพระพันปีหลวง ==
หลังจากการเสด็จสวรรคตของพระจักรพรรดิไทโชเมื่อวันที่ [[25 ธันวาคม]] [[พ.ศ. 2469]] พระนางก็ได้รับการสถาปนาเป็นพระราชชนนีหรือ[[พระพันปีหลวง]] (皇太后) พระองค์จึงมีพระนามว่า '''สมเด็จพระจักรพรรดินีเทเม พระพันปีหลวง''' ({{ญี่ปุ่น|貞明皇太后|''เทเม-โคไทโง''}}) หลังจากนั้นเมื่อญี่ปุ่นเข้าร่วม[[สงครามโลกครั้งที่ 2]] พระนางก็ทรงคัดค้านการเข้าร่วมนั้นอย่างเต็มที่และอย่างเปิดเผย ซึ่งสิ่งนี้ทำให้พระนางทรงต้องมาทะเลาะกับพระราชโอรสของพระองค์
== สวรรคต ==
== สิ้นพระชนม์ ==
หลังสงครามโลกครั้งที่สองสงบลงได้ไม่นาน สมเด็จพระจักรพรรดินีได้สิ้นพระชนม์ที่[[พระราชวังโอมิยะ]] กรุงโตเกียว ขณะมีพระชนมายุได้ 66 พรรษา และทรงดำรงตำแหน่งเป็นสมเด็จพระจักรพรรดินีอยู่ 14 พรรษา ตั้งแต่ปี [[พ.ศ. 2455]]-[[พ.ศ. 2469|2469]] และดำรงตำแหน่งพระพันปียาวนานถึง 25 พรรษา
== พระอิสริยยศ ==
*เจ้าหญิงคุโจ ท่านหญิงซะดะโกะ คุโจ
*เจ้าฟ้า เจ้าหญิงซะดะโกะ มกุฎราชกุมารีแห่งญี่ปุ่น
* สมเด็จพระจักรพรรดินีซะดะโกะ
* สมเด็จพระจักรพรรดินีเทเมนีซะดะโกะ พระพันปีหลวง
* สมเด็จพระจักรพรรดินีเทเม (พระนามหลังการสิ้นพระชนม์สวรรคต)
== ราชตระกูล ==
|boxstyle_5=background-color: #9fe;
| 1 = '''สมเด็จพระจักรพรรดินีเทเม'''
| 2 = [[เจ้าชายคุโจ มิชิทะคะกะ|เจ้าชายคุโจ มิชิทะตะกะ]]
| 3 = โนมะ อิคุโกะ
| 4 = [[คุโจ ฮิสะทาดะ]]
| 