ผลต่างระหว่างรุ่นของ "แขวงสุวรรณเขต"

เนื้อหาที่ลบ เนื้อหาที่เพิ่ม
OctraBot (คุย | ส่วนร่วม)
แทนที่ ‘ปกคอง’ ด้วย ‘ปกครอง’
บรรทัด 140:
== ประวัติ ==
[[ไฟล์:Lao-Vietnam friendship.jpg|thumb|right|อนุสาวรีย์มิตรภาพลาว-เวียดนาม ในสุวรรณเขต]]
ก่อนสมัยขอมเรืองอำนาจ ดินแดนแถบนี้ตกอยู่ภายใต้การปกครองของอาณาจักรศรีโคตรบูรหรือศรีโคตรบอง ต่อมาในสมัยขอมเรืองอำนาจเมืองนี้มีชื่อว่า สุวรรณภูมิประเทศ เป็นเมืองที่อุดมสมบูรณ์ด้วยทรัพยากรธรรมชาติ ในปี พ.ศ. 2120 ท้าวหม่อมบ่าวหลวงกวานบ้านเวียงดงเขย เมืองน้ำน้อยอ้อยหนูและนางสิมมาหรือนางสิมผู้เป็นภริยา ได้อพยพผู้คนจากน้ำน้อยอ้อยหนูภาคเหนือของอาณาจักรล้านช้าง ลงมาตั้งหมู่บ้านชื่อว่าบ้านหลวงโพนสิมหรือเมืองโพนสิมเก่า แล้วยกให้เป็นเมืองชื่อว่า เมืองหลวงมหาสุวรรณคำโพนสิมมาเขตต์ ห่างจากตัวเมืองสุวรรณเขตปัจจุบันประมาณ 18 กิโลเมตร เส้นทางเดียวกันกับทางไปพระธาตุอิงฮัง วัดพระธาตุอิงฮัง บ้านธาตุอิงฮัง ครั้นถึง พ.ศ. 2185 ท้าวแก้วสิมพลีบุตรชายคนรองได้พาชาวบ้านหลายสิบครอบครัวแยกออกไปตั้งบ้านเมืองใหม่เป็นชุมชนริมฝั่งแม่น้ำโขง คือบ้านท่าแฮ่ แล้วสร้างวัดขึ้นโดยอาศัยหินแฮ่ที่มีอยู่มากมายริมน้ำโขงมาเป็นวัสดุก่อสร้าง นอกจากนี้ ประวัติการก่อตั้งเมืองสุวรรณเขตยังเกี่ยวพันกับการก่อตั้ง[[จังหวัดมุกดาหาร]]ในฝั่งไทย เพราะชาวบ้านที่อพยพมาจากบ้านหลวงโพนสิมได้ข้ามไปตั้งบ้านเรือนทางฝั่งขวาแม่น้ำโขง จากนั้นท้าวแก้วสิมพลีจึงก่อตั้งเมืองบังมุกหรือเมืองมุกดาหารขึ้น ส่วนพี่ชายของท้าวแก้วสิมพลีนั้นชื่อว่า ท้าวคำสิงห์ ได้อพยพชาวบ้านไปสร้างบ้านท่าสะโน แล้วข้ามแม่น้ำโขงไปตั้งบ้านชะโนด ในอำเภอหว้านใหญ่ จังหวัดมุกดาหารปัจจุบัน ชาวเมืองจึงนับถือกันว่า เมืองหลวงโพนสิม เมืองคันธบุรี เมืองมุกดาหาร และบ้านชะโนดนั้นเป็นพี่น้องเผ่าพันธ์เดียวกัน เมื่อท้าวหม่อมบ่าวหลวงผู้เป็นบิดาได้เสียชีวิตลง ชาวบ้านจึงตั้งให้ ท้าวหลวงท่อม เป็นกวานบ้านโพนสิมคนที่ 2 โดยมีผู้คนอาศัยอยู่อย่างเบาบางประมาณสิบกว่าหลังคาเรือน หลัง พ.ศ. 2256 พระเจ้าสร้อยศรีสมุทรพุทธางกูรหรือเจ้าหน่อกษัตริย์ ได้รับการสถาปนาเป็นพระเจ้านครจำปาศักดิ์พระองค์แรกจากราชวงศ์เวียงจันทน์ พระองค์ได้ส่งให้เจ้าจารย์จันทสุริยวงศ์แห่งราชวงศ์เวียงจันทน์ ซึ่งมีศักดิ์เป็นพระโอรสของเจ้าศรีวิชัย พระราชนัดดาของเจ้าศรีวรวังโส พระราชปนัดดาในสมเด็จพระเจ้าโพธิสาลราชแห่งนครหลวงพระบาง ไปปกครองบ้านหลวงโพนสิมอยู่หลายสิบปี ต่อมาในปี พ.ศ. 2310 เจ้ากินรีพระโอรสของเจ้าจารย์จันทสุริยวงศ์ ได้อพยพผู้คนจากเมืองโพนสิมมาสร้างเมืองบังมุกร้าง ซึ่งแต่เดิมเคยเป็นเมืองที่ท้าวแก้วสิมพลีปกครองมาก่อนแล้วเจ้ากินนรีจึงได้เป็นเจ้าเมืองมุกดาหารคนแรกจากราชวงศ์เวียงจันทน์ โดยมีราชทินนามว่า เจ้าพระยาศรีสุราชอุปราชามันธาตุราช
 
ในเขตตัวเมืองสุวรรณเขตปัจจุบันแต่เดิมมีหมู่บ้านหนึ่งเรียกกันว่า บ้านท่าแฮ่ (ท่าแร่) เพราะอุดมสมบูรณ์ด้วยแร่ธาตุ ทองคำ และนัยว่าอุดมด้วยหินแฮ่ จึงสันนิษฐานว่าอาจเป็นที่มาของชื่อแขวงสุวรรณเขตด้วย อย่างไรก็ตาม คำว่าสุวรรณเขตนั้นมาจากคำว่า สุวรรณ หรือ สุวัณฺณ แปลว่าทอง ซึ่งคนลาวเรียกว่าคำ รวมกับคำว่า เขต หรือ เขตฺต ที่แปลว่าเขตแดนหรือดินแดน ดังนั้นคำว่า สุวรรณเขต จึงหมายถึงดินแดนแห่งทองคำ นอกจากนี้ ในสมัยที่ฝรั่งเศสเข้ามาตั้งศูนย์กลางการปกครองอาณานิคมบริเวณตอนกลางของลาวนั้น ฝรั่งเศสได้อาศัยการตั้งชื่อแขวงสุวรรณเขตนี้จากหมู่บ้านที่ชื่อว่า บ้านนาคำ อย่างไรก็ตาม ชนชั้นปกครองแขวงสุวรรณเขตในสมัยอาณานิคมได้เลือกใช้คำศัพท์คำว่า สวรรค์ (สะหวัน) ซึ่งแปลว่าดินแดนแห่งสวรรค์แทนคำว่า สุวรรณ จึงทำให้แขวงสุวรรณเขตได้ชื่อว่าสวรรณเขต (สะหวันนะเขต) มาแต่บัดนั้น ในปัจจุบันคนลาวไม่เรียกแขวงสะหวันนะเขตว่าสุวรรณเขตอีกแล้ว มีแต่เพียงเอกสารเก่าของลาว ไทย และฝรั่งเศสเท่านั้นที่เรียกชื่อเมืองนี้ว่า สุวรรณเขต ปัจจุบันเอกสารราชการไทยสมัยใหม่ก็เรียกว่า สะหวันนะเขต ตามภาษาลาวเช่นกัน